Strach przed gwałtowną zmianą w społeczeństwie ryzyka

• Authors: Franciszek Kampka

Title variants

EN

The fear of a sudden change in the risk society

Abstracts

EN

The aim of the article is to reflect on the social causes and consequences of the fears currently being observed. I present fear as a socially constructed phenomenon, based on individual experiences and supported by media narrations. A risk society is described by Ulrich Beck, Anthony Giddens, Mary Douglas and Michel Foucault as a society experiencing instability and continuous transformation. The conditions of everyday life and the political and economic framework are changing. We are forced to become familiar with new devices and new rules in the labour market. Behaviour standards and criteria for building a social hierarchy are changing. These changes and the fears associated with them are exploited by politicians, which creates the culture of fear described by Frank Furdi and Barry Glassner.

PL

Celem artykułu jest refleksja nad społecznymi przyczynami i skutkami lęków, jakie obecnie obserwujemy. Przedstawiam strach jako zjawisko konstruowane społecznie, bazujące na indywidualnych doświadczeniach, ale wspierane przez medialne narracje. Społeczeństwo ryzyka opisywane jest przez Ulricha Becka, Anthony’ego Giddensa, Mary Douglas czy Michela Foucaulta jako społeczeństwo doświadczające niestabilności i ciągłych przekształceń. Zmieniają się warunki codziennego życia i ram politycznogospodarczych, jak i przemian codzienności. Jesteśmy zmuszeni oswajać się z nowymi urządzeniami i nowymi zasadami na rynku pracy. Zmieniają się normy zachowań i kryteria budowania hierarchii społecznej. Zmiany te i obawy z nimi związane, wykorzystywane są przez polityków, co tworzy kulturę strachu opisywaną przez Franka Furediego i Barry’ego Glassnera.

Keywords

EN

society at risk; culture of fear; politics of fear; social change

PL

społeczeństwo ryzyka; kultura strachu; polityka strachu; zmiana społeczna

• Publisher: Lubuskie Towarzystwo Naukowe
• Journal: Rocznik Lubuski
• Year: 2020
• Volume: 46
• Issue: 2
• Pages: 181-193

Dates

published

2020

Contributors

author

Franciszek Kampka

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

• https://orcid.org/000000024564514X

References

• Arnoldi J. (2011), Ryzyko, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
• Bauman Z. (2008), Płynny lęk, Wydawnictwo Literackie, Warszawa.
• Bauman Z., Mauro E. (2016), Babel, Polity Press, Cambridge.
• Beck U. (2002), Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Beck U. (2009), Wewnętrzny rozpad i wewnętrzne zagrożenie społeczeństwa przemysłowego: co to znaczy, [w:] Modernizacja refleksyjna. Polityka, tradycja i estetyka w porządku społecznym nowoczesności, red. U. Beck, A. Giddens, S. Lash, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 222-234.
• Douglas M., Wildavsky A. (1982), Risk and Culture. An Essay on the Selection of Technological and Enviromental Dangers, University of California Press, Berkeley-Los Angeles-London.
• Elias N. (2011), O procesie cywilizacji. Analizy socjo-i psychogenetyczne, Wydawnictwo W.A.B. Warszawa.
• Foucault M. (2000), Filozofia, historia, polityka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa/Wrocław.
• Furedi F. (1997), Culture of Fear. Risk-taking and the Morality of Low Expectation, Continuum, London – New York.
• Furedi F. (2007), Politics of Fear, Continuum International Publishing Group, London – New York.
• Furedi F. (2019) How Fear Works. Culture of Fear in the Twenty-First Century, Bloomsbury Publishing, London.
• Gardner D. (2009), Risk: The Science and Politics of Fear, Virgin Books, London.
• Giddens A. (2008), Konsekwencje nowoczesności, Wydawnictwo UJ, Kraków.
• Giddens A. (2009), Ryzyko, zaufanie, refleksywność, [w:] Modernizacja refleksyjna. Polityka, tradycja i estetyka w porządku społecznym nowoczesności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 235-254.
• Girard R. (1991), Kozioł ofiarny, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź.
• Glassner B. (1999a), The Construction of Fear [w:] “Qualitative Sociology”, 22(4), s. 301-309.
• Glassner B. (1999b), The Culture of Fear. Why Americans Are Afraid of the Things, Basic Books, New York
• Hardin R. (2009), Zaufanie, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
• Kępiński A. (2002), Lęk, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
• Lupton D. (1999), Risk, Routledge, London -New York.
• Martini C. M. (2003), Modlimy się słowami psalmów, Wydawnictwo Księży Werbistów, Warszawa.
• Orwell G. (2006), Rok 1984, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA, Warszawa.
• Putnam R. D. (2008), Samotna gra w kręgle. Upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w Stanach Zjednoczonych, Wydawnictwa Naukowe i Profesjonalne, Warszawa.
• Rosiak D. (2006), Wieloryb w Tamizie, rozm. z Frankiem Furedim, „Rzeczpospolita” 15.04.
• Seneka (1961), Listy moralne do Lucyliusza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Shapiro B. (2013) Bullies: How the Left’s Culture of Fear Silences Americans, Threshold Editions, New York.
• Sontag S. (2016), Choroba jako metafora. AIDS i jego metafory, Wydawnictwo Karakter, Kraków.
• Tillich P. (1983), Męstwo bycia, Éditions du Dialogue, Paris.
• Toffler A. (2007), Szok przyszłości, Wydawnictwo Kurpisz, Przeźmierowo.
• Tokarczuk O. (2020) „Wirus przypomni nam, jak bardzo nie jesteśmy równi”, https://oko.press/olga-tokarczuk-wirus-przypomninam-jak-bardzo-nie-jestesmy-rowni-caly-felieton-noblistki/

Identifiers

DOI

10.34768/rl.2020.v462.13

Biblioteka Nauki

2082345