Ścieranie się różnych porządków temporalnych w szkole – doświadczenia nauczycieli

• Authors: Alicja Korzeniecka-Bondar

Title variants

EN

The clash of various temporal orders at school –teachers’ experiences

Abstracts

EN

Based on the analysis of research results concerning everyday teachers’experience of their time at school, it is argued that various temporal rules clash at school, which makes the teacher’s work difficult, if not impossible.As a consequence, the teacher has to deal with constant ambivalence andnumerous dilemmas. The article analyses temporal rules based mainly on considerations of monochronic and polychronic time as well as selected temporal properties of contemporary reality. The presented dilemmas prove that teachers find themselves in a situation where rules, norms and values regulating their daily activities at school are inconsistent and mutually exclusive. The final part of the article links the considerations to the issue of school culture.

PL

Na podstawie analizy wyników badań dotyczących doświadczania przez nauczycieli codziennego czasu w szkole, postawiono tezę, że w szkole ścierają się różne reguły temporalne, co sprawia że praca nauczyciela staje się trudna, wręcz niemożliwa i skazana na nieustanne doświadczanie ambiwalencji i licznych dylematów. W artykule dokonano analizy reguł temporalnych bazując głównie na rozważaniach dotyczących czasu monochronicznego i polichronicznego oraz wybranych właściwościach temporalnych współczesnej rzeczywistości. Ukazane dylematy dowodzą, że nauczyciele znajdują się w sytuacji niespójności, wykluczania się reguł, norm i wartości regulujących ich codzienne działania w szkole. W zakończeniu odniesiono podjęte rozważania do problematyki kultury szkoły.

Keywords

EN

school culture; clash of temporal rules; teacher; everydayschool life

PL

kultura szkoły; ścieranie się reguł temporalnych; nauczyciel; codzienność szkolna

• Publisher: Lubuskie Towarzystwo Naukowe
• Journal: Rocznik Lubuski
• Year: 2021
• Volume: 47
• Issue: 1
• Pages: 127-139

Dates

published

2021

Contributors

author

Alicja Korzeniecka-Bondar

• Uniwersytet w Białymstoku

• https://orcid.org/0000000311452996

References

• Adam B. (2010), Czas, Przekł. M. Dera, Wyd. Sic!, Warszawa.
• Bauman Z. (2009a), Konsumowanie życia, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Bauman Z. (2009b), Niecodzienność nasza codzienna. . . , [w:] Barwy codzienności, red. M. Bogunia-Borawska,Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, s. 77-94.
• Bluedorn A. (2002), The Human Organization of Time: Temporal Realities and Experience. Palo Alto, CA: Stanford Business Books.
• Castells M. (2007), Społeczeństwo sieci, Przeł. M. Marody, K. Pawluś, J. Stawiński, S. Szymański, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Castells M. (2010), The Rise of the Network Society. Second edition. With a new preface, Blackwell Publishing: West Sussex.
• Crary J. (2013), 24/7 Late Capitalism and the Ends of Sleep, VERSO, LondonNew York.
• Czerepaniak-Walczak M. (2015). Kultura szkoły – o jej złożoności i wielowymiarowości, „Pedagogika Społeczna”, 3(57), s. 77-87.
• Czerepaniak-Walczak M. (2020), Jak zmienia się „gramatyka edukacji”? O przejawach i konsekwencjach (wymuszonej) iedukacji, „Forum Oświatowe”, 32(1), s. 13-23, https://doi.org/10.34862/fo.2020.1.1
• Eller J. D. (2012), Antropologia kulturowa. Globalne siły, lokalne światy, Przeł. A. Gąsior-Niemiec, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Elsner D. (2010), Koncepcja pracy szkoły. Nowe rozwiązania dla starych problemów. Dostępne na stronie: https://www.ore.edu.pl/wp-content/ plugins/download-attachments/includes/download.php?id=4357 [data dostępu: 31.12.2020].
• Flaherty M. G. (2003), Time work: Customizing temporal experience, „Social Psychology Quarterly”, 66, s. 17-33.
• Flaherty M. G., Freidin B., Sautu R. (2005), Variation in the Perceived Passage of Time: A Cross-National Study, „Social Psychology Quarterly”, 68(4), s. 400-410.
• Flick U. (2009), An Introduction to Qualitative Research, Fourth edition, Sage Publications, London.
• Garfinkel H. (2007), Studia z etnometodologii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Gleick J. (2003), Szybciej. Przyspieszenie niemal wszystkiego, przeł. J. Biedroń, Zysk i S-ka, Poznań.
• Gutek G. L. (2003), Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji, Przekł. Anna Kacmajor, Agata Sulak, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• Hall E. T. (1978), Ukryty wymiar, Przekł. T. Hołówka, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Hall E. T. (1999), Taniec życia: inny wymiar czasu, Przekł. R. Nowakowski, „Muza”, Warszawa.
• Hall E., Hall M. R. (1990), Understanding Cultural Differences, Intercultural Press, Yarmouth.
• Hargreaves A. (1994), Changing Teachers, Changing Times: Teachers’ Work and Culture in the Postmodern Age, Continuum, London and New York.
• Harvey D. (1990), The Condition of Postmodernity. An Enquiry into the Origins of Cultural Change, Blackwell, Cambridge & Oxford.
• Hofstede G. (2000), Kultury i organizacje. Zaprogramowanie umysłu, Przeł. M. Durska, Warszawa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Kamieniecki W., Bochenek M., Tanaś M., Wrońska A., Lange R., Fila M., Lob B., Konopczyński F. (2017), Raport z badania – Nastolatki 3.0., NASK – Instytut Badawczy, Warszawa.
• Kaufman-Scarborough C. (2006), Time Use and the Impact of Technology: Examining workspaces in the home, „Time Society”, 15(1), s. 57-80.
• Kaufman-Scarborough C., Lane P. M., Lindquist J. D. (1991), Exploring more than 24 hours a day: A preliminary investigation of polychronic time use, “Journal of Consumer Research”, 18.
• Kaufman-Scarborough C., Lindquist J. D. (1999), Time management and polychronicity. Comparisons, contrasts, and insights for the workplace, „Journal of Managerial Psychology”, 14(3/4), s. 288-312.
• Korzeniecka-Bondar A. (2018a), Codzienny czas w szkole. Fenomenograficzne studium doświadczeń nauczycieli, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
• Korzeniecka-Bondar A. (2018b), Teachers’ Participation in School Daily Life, „Polish Journal of Educational Studies”, 71(1), s. 144-153.
• Leder A. (2005), Rozdęta bańka teraźniejszości. Kategoria „nadmiaru” a postrzeganie czasu w kulturze współczesnej, www.ifispan.waw.pl/pliki/ banka.pdf [data dostępu: 06.11.2017].
• Levine R. (1997), A Geography of Time, Basic Books, New York.
• Levine R. (2013), Time Use, Happiness and Implications for Social Policy: A Report to the United Nations, „Insights”, 6, s. 2-13, https://www.dur.ac.uk/ resources/ias/insights/Levine24Sep.pdf [data dostępu: 15.12.2020].
• Marton F. (1981), Phenomenography – describing conceptions of the world around us, „Instructional Science”, 10, s. 177-200, Elsevier Scientific Publishing Company, Amsterdam. Dostępne na stronie: https://www.ida.liu.se/divisions/hcs/seminars/cogsciseminars/ Papers/marton\_-\_phenomenography.pdf [data dostępu 31.12.2020].
• Melosik Z. (2000), Kultura instant. Paradoksy pop-tożsamości, [w:] Edukacja. Społeczne konstruowanie idei i rzeczywistości, red. M. Cylkowska-Nowak, Poznań, s. 372-385.
• Melosik Z. (2011), Kultura, akademia i edukacja – modernistyczno/ postmodernistyczne interpretacje, „Przegląd Pedagogiczny”, nr 1, s. 46-72.
• Merrill A. R., Merrill R. (2004), Mądre życie. Przeł. M. Czekański, Świat Książki, Warszawa.
• Nowosad I. (2018a), Rozwój szkoły przez zmianę kultury szkoły, „Problemy Profesjologii”, nr 2, s. 13-23.
• Nowosad I. (2018b), Kultura szkoły – podejścia i interpretacje, „Ruch Pedagogiczny”, nr 2, s. 15-27.
• Nowotny H. (1994), Time. The Modern and Postmodern Experience, Blackwell, Cambridge.
• Pawełczyńska A. (1986), Czas człowieka, Ossolineum, Warszawa.
• Popiołek K. (2000), Percepcja czasu – czas codzienny i czas życia, [w:] Czas w życiu człowieka, red. K. Popiołek, A. Chudzicka-Czupała, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
• Rosa H. (2010), Głód czasu w kulturze przyśpieszenia. Rozmowa przeprowadzona przez M. Kaczmarczyka i T. Szlendaka, „Studia Socjologiczne”, 4(199).
• Rosa H. (2012), Przyspieszenie społeczne. Etyczne i polityczne konsekwencje desynchronizacji społeczeństwa wysokich prędkości. „Ethos”, 3, 99, http://www.opoka.org.pl/biblioteka/F/FS/ethos201203\ _przyspieszenie.html [data dostępu: 31.12.2020].
• Rosa H. (2015), Social Acceleration: A New Theory of Modernity, Transl. J. Trejo-Mathys, Columbia University Press, New York.
• Szlendak T. (2009), Co się dzieje z czasem wolnym? Od codziennego znoju i odpoczynku do codzienności, w której czas eksplodował, [w:] Barwy codzienności. Analiza socjologiczna, red. M. Bogunia-Borowska,Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa, s. 201-214.
• Sztompka P. (2005), Socjologia zmian społecznych, Wyd. Znak, Kraków.
• Tarkowska E. (1992), Czas w życiu Polaków. Wyniki badań, hipotezy, inspiracje, Polska Akademia Nauk Instytut Filozofii i Socjologii, Warszawa.
• Tarkowska E. (1993), Zmieniająca się rzeczywistość społeczna jako szczególna sytuacja badawcza, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 2, s. 115-120.
• Tarkowska E. (1994), Przestrzeń i przestrzenne uwarunkowania życia codziennego, [w:] Życie codzienne w domach pomocy społecznej, red. E. Tarkowska, współpraca: K. Czayka-Chełmińska,W. Krantz, J. Lisek-Michalska,Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
• Tarkowska E. (2001), Czas społeczny a czas wolny: koncepcje i współczesne przemiany, [w:] Kobieta i kultura czasu wolnego, red. A. Żarnowska, A. Szwarc, Tom VII, Wyd. DiG, Warszawa.
• Zerubavel E. (1985), Hidden Rhythms: Schedules and Calendars in Social Life, University of California Press, London.

Identifiers

DOI

10.34768/rl.2021.v471.12

Biblioteka Nauki

2081960