Podstawy konceptualizacji polityki bezpieczeństwa w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom chemicznym w Polsce

• Authors: Włodzimierz Fehler , Piotr Bączek

Title variants

EN

Basics of the conceptualization of the security policy in the field of counteracting chemical threats in Poland

Abstracts

EN

The authors analyze, on the basis of domestic and foreign literature on the subject and other sources, the issues of chemical hazards. On this basis, they develop chemical safety policy rules. In the first part, the essence of the state security policy and the importance of separating it from a specialist in the field, i.e. chemical security policy, were presented on the basis of the understanding and understanding of politics. Subsequently, after determining the essence of chemical safety, the hazards for this dimension were characterized together with their classification. The final part of the article presents the state's chemical security policy, and the summary indicates the directions of the lines and practical ones for its effective implementation.

PL

Autorzy, w oparciu o krajową i zagraniczną literaturę przedmiotu oraz inne źródła, analizują problematykę zagrożeń chemicznych. Na tej podstawie opracowują zasady polityki bezpieczeństwa chemicznego. W pierwszej części na ogólnym tle pojmowania i rozumienia polityki ukazano istotę polityki bezpieczeństwa państwa oraz konieczność wyodrębniania jej specjalistycznego nurtu, czyli polityki bezpieczeństwa chemicznego. W dalszej kolejności, po zdefiniowaniu istoty bezpieczeństwa chemicznego, scharakteryzowano zagrożenia dla tego wymiaru bezpieczeństwa, wraz z ich klasyfikacją. W końcowej części artykułu przedstawiono założenia polityki bezpieczeństwa chemicznego państwa, a w podsumowaniu wskazano kierunki działań naukowych i praktycznych na rzecz jej skutecznej realizacji.

Keywords

PL

substancje niebezpieczne; polityka bezpieczeństwa; zagrożenia bezpieczeństwa chemicznego; polityka bezpieczeństwa chemicznego

EN

safety policy; chemical safety hazards; chemical safety policy; hazardous substance

• Publisher: Akademia Marynarki Wojennej (Polish Naval Academy), Gdynia, Poland
• Journal: Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW
• Year: 2021
• Volume: 13
• Issue: 3
• Pages: 39-57

Dates

published

2021

Contributors

author

Włodzimierz Fehler

• University of Natural Sciences and Humanities in Siedlce

• https://orcid.org/0000000209274337

author

Piotr Bączek

• Aleksander Gieysztor Academy of Humanities

• https://orcid.org/0000000254321657

References

• Antoszewski, A., Herbut, R. (1998). Leksykon politologii. Wrocław: Atla 2.
• Bartkiewicz, A. (2019). Globalnie uzależnieni. Pobrano z: https://archiwum.rp.pl/arty-kul/1410210-Globalnie-uzaleznieni.html [dostęp: 20.12.2020].
• Biskupski, A., Możeński, C., Malinowski, P., Miduch, R., Grochowski, L. (2013). Za-grożenie bezpieczeństwa oraz jakość nawozów saletrzanych w zależności od składu pro-duktu i metody granulacji. Przemysł Chemiczny, 12, 2186–2196.
• Bednarz L.M. (2015). Stany Zjednoczone, innowacje i renesans przemysłu chemicznego. Przemysł Chemiczny, 6, 836–839.
• Brophy, L.P., Miles, W.D., Cochrane, R.C. (1988). The chemical warfare service: from laboratory to field. Washington: Center of Military History United States Army, Wash-ington D.C.
• Całkosiński, I., Gamian, A., Dobrzyński, M. (2008). Dioksyny jako aktualne zagrożenia środowiskowe wynikające z postępu cywilizacyjnego. W: M. Żuber (red.), Katastrofy naturalne i cywilizacyjne. Zagrożenia podczas imprez masowych (383–389). Wrocław: Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki.
• Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy. Zagrożenia poważ-nymi awariami przemysłowymi w Polsce. Pobrano z: http://archiwum.ciop.pl/18391.html [dostęp: 17.10.2020].
• Czuchnowski, W., Harłukowicz, J., Kokot, M. (2011). Polski ślad Andersa Breivika. Po-brano z: http://wyborcza.pl/1,75399,10007754,Polski_slad_Andersa_Breivika.html [do-stęp: 20.12.2020].
• Ellis-Petersen, H., Haas, B. (2019). How North Korea gotaway with the assassination of Kim Jong-nam. Pobrano z: https://www.theguardian.com/world/2019/apr/01/how-north-korea-got-away-with-the-assassination-of-kim-jong-nam [dostęp: 6.02.2021].
• Fehler, W. (2012a). Polityka bezpieczeństwa jako szczególny wymiar polityki państwa. W: S. Jaczyński, M. Kubiak, M. Minkina, (red.), Współczesne bezpieczeństwo polityczne (337–348). Siedlce: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Sie-dlcach.
• Fehler, W. (2012b). Bezpieczeństwo wewnętrzne współczesnej Polski. Aspekty te-oretyczne i praktyczne. Warszawa: Arte.
• Fehler, W. (2014). O pojęciu polityki wewnętrznego bezpieczeństwa państwa. Studia Prawnoustrojowe, 23, 203–213.
• Freund, A. (2020). Eksplozja w Bejrucie: dlaczego saletra amonowa jest tak niebez-pieczna. Pobrano z: https://www.dw.com/pl/eksplozja-w-bejrucie-dlaczego-saletra-amo-nowa-jest-tak-niebezpieczna/a-54464048 [dostęp: 6.02.2021]
• Heywood, A. (2006). Politologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Jakubczak, D. (2020). Niemiecka prasa o skutkach eksplozji w Bejrucie: „Katastrofa pod wieloma względami”. Pobrano z: https://www.dw.com/pl/niemiecka-prasa-o-skutkach-eksplozji-w-bejrucie-katastrofa-pod-wieloma-wzgl%C4%99dami/a-54452789 [dostęp: 6.02.2021].
• Kącki, M. (2011). Breivik kupił lont w Polsce. Pobrano z: http://wybor-cza.pl/1,75398,10148750,Breivik_kupil_lont_w_Polsce.html [dostęp: 20.12.2020]
• Kosmacz, M., Astel, A. (2015). Analiza ryzyka związanego z zatopieniem broni che-micznej w Bałtyku w okresie II wojny światowej (cz. I). LAB. Laboratoria, Aparatura, Badania, 5, 6–13.
• Maciejewski P., Zielonka Z. (2007). Rozpoznanie rzeczywistej sytuacji skażeń po zda-rzeniach typu ROTA CHEM. W: M. Żuber (red.), Katastrofy naturalne i cywilizacyjne. Zagrożenia cywilizacyjne początku XXI wieku (363–371). Wrocław: Wyższa Szkoła Ofi-cerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki.
• Międzynarodowa Organizacja Pracy (2013). Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia przy sto-sowaniu substancji chemicznych w pracy. Światowy Dzień Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia w Pracy 28 kwietnia 2014 r. Warszawa: Centralny Instytut Ochrony Pracy-Pań-stwowy Instytut Badawczy. Pobrano z: https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_protect/---protrav/---safework/documents/publication/wcms_243160.pdf [dostęp: 24.10.2020].
• MSW. (2012). Raport o stanie bezpieczeństwa w Polsce w 2011 roku. Warszawa: Mini-sterstwo Spraw Wewnętrznych.
• MSWiA. (b.r.). Raport o stanie bezpieczeństwa w Polsce w 2016 roku. Warszawa: Mini-sterstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.
• NIK. (2015). Informacja o wynikach kontroli. Zapewnienie bezpieczeństwa obywateli w związku z wytwarzaniem, transportem, przechowywaniem i stosowaniem materiałów wybuchowych do użytku cywilnego. Warszawa: Najwyższa Izba Kontroli.
• Najwyższa Izba Kontroli (2015). NIK o materiałach wybuchowych. Pobrano z: https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/nik-o-materialach-wybuchowych.html [dostęp: 24.10.2020]
• Omand, D. (18 april 2018). From Nudge to Novichok: The response to the Skripal nerve agent attack holds lessons for countering hybrid threats. Pobrano z: https://www.hybrid-coe.fi/publications/hybrid-coe-working-paper-2-from-nudge-to-novichok-the-response-to-the-skripal-nerve-agent-attack-holds-lessons-for-countering-hybrid-threats/ [dostęp: 6.02.2021].
• PAP (2014). Jarczewski: Grupa Azoty jest zabezpieczona przed wrogim przejęciem. Po-brano z: https://www.pb.pl/jarczewski-grupa-azoty-jest-zabezpieczona-przed-wrogim-przejeciem-758727 [dostęp: 20.12.2020].
• Paszkiewicz, O. (2008). Zagrożenia w porcie lotniczym ze szczególnym uwzględnieniem wypadku lotniczego. W: M. Żuber (red.), Katastrofy naturalne i cywilizacyjne. Zagroże-nia podczas imprez masowych (181–193). Wrocław: Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki.
• Posłuszna, E. (2016). Bioterroryzm jako narzędzie masowej zagłady. Przypadki R.I.S.E i Aum Shinrikyō. Kwartalnik Bellona, 3, 118–136.
• Rybak, M. (2011). Wrocławianin, który sprzedał chemikalia Breivikowi, miał kiedyś pro-blemy z prawem. Pobrano z: https://polskatimes.pl/wroclawianin-ktory-sprzedal-chemi-kalia-breivikowi-mial-kiedys-problemy-z-prawem/ar/474714 [dostęp: 20.12.2020].
• Skalska, K., Lewandowska, A. (2016). Czy broń chemiczna i środki bojowe zdeponowane na dnie Bałtyku stanowią zagrożenie dla środowiska? Tutoring Gedanensis, 1, 41–44.
• Solarz, J. (2013). Skażenie chemiczne – typologia zagrożeń. Zeszyty Naukowe AON, 4, 310–325.
• Steindl, D., Boehmerle, W., Körner, R. i in. (2020). Novichok nerve agent poisoning. Pobrano z: https://www.thelancet.com/pdfs/journals/lancet/PIIS0140-6736(20)32644-1.pdf [dostęp: 6.02.2021].
• Tucker, J.B. (jesień 2009/zima 2010). The Future of Chemical Weapons. Pobrano z: https://www.thenewatlantis.com/publications/the-future-of-chemical-weapons
• Ustawa z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (2011). Dz.U. nr 63 poz. 322.
• The White House. (2018). National Strategy for Countering Weapons of Mass Destruc-tion Terrorism,December. Pobrano z: https://www.whitehouse.gov/wp-content/uplo-ads/2018/12/20181210_National-Strategy-for-Countering-WMD-Terrorism.pdf [dostęp: 20.12.2020].
• W ABW eksplodowały materiały związane z „polskim wątkiem” w sprawie Breivika. Po-brano z: https://wiadomosci.wp.pl/w-abw-eksplodowaly-materialy-zwiazane-z-polskim-watkiem-w-sprawie-breivika-6036673786229377a [dostęp: 20.12.2020].
• W siedzibie ABW doszło do groźnego wybuchu – nikt nie ucierpiał. Pobrano z: https://wiadomosci.wp.pl/w-siedzibie-abw-doszlo-do-groznego-wybuchu-nikt-nie-ucierpial-6032752093270657a [dostęp: 20.12.2020].
• Zieliński, E. (1991). Nauka o państwie i polityce. Warszawa: Dom wydawniczy Elipsa.
• Żarczyński, A., Wilk, M., Grabarczyk-Gortat, M. (2015). Zagrożenie środowiska na te-renie Polski ze strony poważnych awarii w zakładach przemysłu chemicznego. Przemysł chemiczny, 1, 43–49.
• Żarczyński, A., Myszyńska, K. (2016). Analiza zdarzeń o znamionach poważnej awarii będących skutkiem wypadkowych uwolnień związków azotu. Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza, 2, 179–191.

Identifiers

DOI

10.34813/24coll2021

Biblioteka Nauki

2076709