Theoretical and methodological considerations on the development of Polish andragogical thought - between the past, memory and history

• Authors: Agnieszka Stopińska-Pająk

Title variants

PL

Teoretyczno-metodologiczne rozważania nad rozwojem polskiej myśli andragogicznej - pomiędzy przeszłością, pamięcią a historią

Abstracts

PL

Artykuł podejmuje rozważania dotyczące teoretyczno-metodologicznych analiz badań nad rozwojem myśli andragogicznej w Polsce. Głównym celem artykułu jest uzasadnienie zmiany perspektywy badawczej, konieczność podejścia konstruktywistycznego, uwzględniającego kontekst diachroniczny i synchroniczny. Potrzeba innego podejścia teoretyczno-metodologicznego została ukazana na tle dyskursu wobec przeszłości, pamięci i historii, a także w kontekście dotychczasowych ustaleń badawczych kolejnych etapów rozwoju polskiej andragogiki. Autorka wykazała, iż brak obecności we współczesnych dyskursach andragogicznych odniesień do jej przeszłości, historii, prowadzi do wykorzenienia z rodzimej tradycji oraz jest jednym z ważniejszych powodów problemów tożsamości polskiej andragogiki, ciągle nadal o nieugruntowanej pozycji wśród nauk o edukacji, funkcjonującej głównie na obrzeżach pedagogiki. Artykuł kończą wnioski podsumowujące przeprowadzone analizy.

EN

The article considers the theoretical and methodological analyses of research on the development of andragogical thought in Poland. The main goal of the article is to justify the change of the research perspective, the need for a constructivist approach, taking into account the diachronic and synchronous context. The need for a different theoretical and methodological approach has been shown against the background of the discourse on the past, memory and history, as well as in the context of the research findings of the subsequent stages of the Polish andragogy development . The author showed that the lack of andragogical references to its past and history in contemporary discourses leads to uprooting from the native tradition and is one of the most important reasons for the problems of the identity of Polish andragogy, which is still ungrounded among the science of education, functioning mainly on the outskirts of pedagogy. The article ends with conclusions summarizing the conducted analyses.

Keywords

EN

andragogy; Polish andragogical thought; theoretical and methodological aspects of research; past; memory; history

PL

andragogika; polska myśl andragogiczna; teoretyczno-metodologiczne aspekty badań; przeszłość; pamięć; historia

• Publisher: Akademia Marynarki Wojennej (Polish Naval Academy), Gdynia, Poland
• Journal: Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW
• Year: 2021
• Volume: 13
• Issue: 4
• Pages: 55-69

Dates

published

2021

Contributors

author

Agnieszka Stopińska-Pająk

• WSB University

• https://orcid.org/0000000286315825

References

• Aleksander, T., (2002). Andragogika. Podręcznik dla studentów szkół wyższych. Ostrowiec Świętokrzyski: Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Wyższej Szkoły Biznesu i Przedsiębiorczości.
• Auge, M. (2009). Formy zapomnienia. Przekł. A. Turczyn. Wst. J. Mikułowski-Pomorski. Kraków: Universitas.
• Assmann, A. (2009). Przestrzenie pamięci. Formy i przemiany pamięci kulturowej. In: M. Saryusz-Wolska (red.). Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka (101-142). Kraków: Universitas.
• Assmann, J. (2008). Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych. Przekład A. Kryczyńska-Pham, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Assmann, J. (2009). Kultura pamięci. In: M. Saryusz-Wolska (red.). Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka (59-99). Kraków: Universitas.
• Cywiński, B. (1996). Rodowody niepokornych. Warszawa: Świat Książki.
• Delsol, Ch. (2003). Esej o człowieku późnej nowoczesności. Tłum. M. Kowalska. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Delsol, Ch. (2018). Kamienie węgielne. Na czym nam zależy? Tłum. i posłowie M. Kowalska. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Domańska, E. (2014). Historia ratownicza. Teksty Drugie, 5, 12-26.
• Dubas, E. (2018). Ciągłość i zmiana w polskiej andragogice - wybrane aspekty z perspektywy czasu. Edukacja Dorosłych, 2, 27-41.
• Filipkowski, P. (2014). Historia mówiona jako historia ratownicza: doświadczenie, opowieść, egzystencja. Teksty Drugie, 5, 27-46.
• Harari, Y.N. (2018). Homo deus: krótka historia jutra. Przekład M. Romanek. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Hellwig, J. (1986). Oświata pracujących w Polsce. Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych.
• Hirszowicz, M., Neyman, E. (2001). Społeczne ramy niepamięci. Kultura i Społeczeń- stwo, 3-4, 23-48.
• Kapralski, S. (2010). Pamięć, przestrzeń, tożsamość. Próba refleksji teoretycznej. In: S. Kapralski (red.). Pamięć, przestrzeń, tożsamość (9-46). Warszawa. Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Kwiatkowski, P.T. (2008). Pamięć zbiorowa społeczeństwa polskiego w okresie transformacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Kwieciński, Z. (2004). Pedagogiczne aspekty wyzerowania. In: E. Anna Wesołowska (red.). Człowiek i edukacja (183-188). Płock: Wydawnictwo Naukowe NOVUM.
• Michalski, Ł. (2019). Anregungspotential. Sposoby (nie)istnienia historiografii edukacji dorosłych. Edukacja Dorosłych, 2, 23-34.
• Nora, P. (2002). Epoka upamiętniania. In: J. Żakowski (red.). Rewanż pamięci (59-68). Warszawa: Wydawnictwo Sic!
• Ricoeur, P. (2007). Pamięć, historia, zapomnienie. Przekład J. Margański, Kraków: Universitas.
• Sempołowska, S. (1960). Ze wspomnień nauczycielskich. W: S. Sempołowska: Pisma pedagogiczne i oświatowe. Red. tomu: M. Falski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy
• Snyder, T. (2019). Droga do niewolności: Rosja, Europa, Ameryka. (Tytuł oryginału: The Road to Unfreedom. Russia, Europe, America) Przekład Bartłomiej Pietrzyk. Kraków: Wydawnictwo Znak. Horyzont. (ebook)
• Snyder, T. (2017). O tyranii: Dwadzieścia lekcji z dwudziestego wieku. (Tytuł oryginału: ON TYRANNY. Twenty Lessons from the Twentieth Century) Przekład Bartłomiej Pietrzyk. Kraków: Wydawnictwo Znak. Horyzont. (ebook)
• Solarczyk-Szwec, H. (2014). O kondycji refleksji andragogicznej w świetle 20 tomów „Rocznika Andragogicznego”. Rocznik Andragogiczny, 21, 63-75.
• Stopińska-Pająk, A. (2012). Powrót do źródła - o pierwszym polskim podręczniku andragogiki. Rocznik Andragogiczny, 63-78.
• Stopińska-Pająk, A. (2015). The theoretical and methodological aspects of the formative stages of Polish andragogical thought. In: A. Stopińska-Pająk (red.), Between History and the Theory of Education. Methodology, Traditions, Quest (45-65). Katowice. Wydawnictwo Uniwersytet Śląski.
• Stopińska-Pająk, A. (2018). Kształtowanie się ośrodków naukowo-badawczych andragogiki w Drugiej Rzeczypospolitej. Biuletyn Historii Wychowania, 38, 39-55. DOI: 10.14746/bhw.2018.38.3.
• Stopińska-Pająk, A. (2018). Tożsamościowy plecak - meandry rozwoju andragogiki w Polsce - narracja historyczna w perspektywie minionego stulecia. Edukacja Dorosłych, 2, 13-27.
• Szacka, B. (2015). Przeszłość i interpretacje. Z warsztatu historyka filozofii. Warszawa. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Szacka, B. (2006). Czas przeszły, pamięć, mit. Warszawa. Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Wylegała, A. (2014). Przesiedlenia a pamięć. Studium (nie)pamięci społecznej na przykładzie ukraińskiej Galicji i polskich „ziem odzyskanych”. Toruń. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

Identifiers

DOI

10.34813/37coll2021

Biblioteka Nauki

2078313