Christological "Once for All" of the Revelation versus Marian Dogmas in Joseph Ratzinger’s Theology

• Authors: Sławomir Zatwardnicki

Title variants

PL

Chrystologiczne "raz jeden" objawienia a dogmaty maryjne w teologii Josepha Ratzingera

Abstracts

EN

The purpose of this article is to show Marian dogmas in their relationship to Scripture as a testimony of revelation and to Tradition. In the first part, the author clarifies Ratzinger’s account of the relationship between the uniqueness of revelation in Christ and its continuity, as well as the links between Scripture preserving the “once for all” of revelation with Tradition, in which revelation is always present. The second part addresses the question of the Church’s memory, in which the Holy Spirit, guiding to all truth, also revealed the Marian aspect of revelation. Furthermore, the dynamic concept of Tradition demanded by the promulgation of the Marian dogmas of 1854 and 1950 is presented. In the last and most important part of the article, the author extracted from the work of the Bavarian theologian those contents of Mariology which, originating from the seeds of the inspired texts, shed light on the “once” of revelation and its testimony in Scripture. The example of Marian dogmas serves the purpose of outlining the creative though strained relationship between the two poles of revelation: uniqueness and continuity.

PL

Celem artykułu jest ukazanie dogmatów maryjnych w ich związku z Pismem Świętym jako świadectwem Objawienia oraz z Tradycją. Najpierw przedstawiono Ratzingera ujęcie relacji między jednorazowością Objawienia w Chrystusie a jego ciągłością oraz więzi między Pismem chroniącym „raz jeden” Objawienia a Tradycją, w której Objawienie pozostaje zawsze teraźniejsze. Następnie zaprezentowana została kwestia pamięci Kościoła, w której Duch Święty prowadzący do pełni prawdy odsłonił również maryjny wymiar Objawienia. Kolejno przedstawiono dynamiczną koncepcję Tradycji, jakiej domaga się ogłoszenie dogmatów maryjnych z 1854 i 1950 roku. W ostatniej i najważniejszej części artykułu wydobyto z twórczości bawarskiego teologa te treści mariologii, które wyrósłszy z ziarna tekstów natchnionych, rzucają światło na „raz jeden” Objawienia oraz jego świadectwo w Piśmie. Na przykładzie dogmatów maryjnych zarysowano twórczy i niewolny od napięć stosunek dwóch biegunów Objawienia, jednorazowości i ciągłości.

Keywords

PL

dogmaty maryjne; mariologia; "raz jeden" Objawienia; ciągłość Objawienia; dynamiczna koncepcja Tradycji; Pismo Święte a Tradycja; Objawienie a Pismo Święte; Niepokalane Poczęcie; Wniebowzięcie; chrystologia a mariologia

EN

Marian dogmas; Mariology; "once for all" of revelation; continuity of revelation; dynamic concept of Tradition; Scripture versus Tradition; revelation versus Scripture; Immaculate Conception; Assumption; Christology versus Mariology

• Publisher: Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
• Journal: Wrocławski Przegląd Teologiczny
• Year: 2023
• Volume: 31
• Issue: 2
• Pages: 85-136

Dates

published

2023

Contributors

author

Sławomir Zatwardnicki

• Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu / Pontifical Faculty of Theology in Wrocław

• https://orcid.org/0000000175976604

References

• Barth K., Die Kirchliche Dogmatik, vol. 1/2: Die Lehre Vom Wort Gottes. Prolegomena Zur Kirchlichen Dogmatik, Zollikon–Zürich 1945.
• Benedict XVI, Address to the Participants in the International Congress Organized to Commemorate the 40th Anniversary of the Dogmatic Constitution on Divine Revelation Dei Verbum (16.09.2005), https://www.vatican.va/content/benedict-xvi/en/speeches/2005/september/documents/hf_ben-xvi_spe_20050916_40-dei-verbum.html (Polish translation: Benedykt XVI, Do uczestników kongresu z okazji 40. Rocznicy ogłoszenia soborowej Konstytucji “Dei verbum”. Słowo Boże źródłem odnowy Kościoła [16.09.2005], “L’Osservatore Romano” [Polish edition] 26/11–12 [2005], pp. 24–25).
• Benedict XVI, Address to the Participants in the Plenary Assembly of the Pontifical Biblical Commission (23.04.2009), https://www.vatican.va/content/benedict-xvi/en/speeches/2009/april/documents/hf_ben-xvi_spe_20090423_pcb.html (Polish translation: Benedict XVI, Przemówienie do uczestników zgromadzenia plenarnego Papieskiej Komisji Biblijnej Tradycja i Pismo Święte przenikają się nawzajem [23.04.2009], “L’Osservatore Romano” [Polish edition] 30/6 [2009], pp. 33–35).
• Benedict XVI, Exhortation Sacramentum Caritatis, 2007.
• Benedict XVI, Exhortation Verbum Domini, 2010.
• Benedict XVI, Homily of His Holiness Benedict XVI. Cappella Papale for the Opening of the 12th Ordinary General Assembly of the Synod of Bishops. Basilica of St Paul Outside-the-Walls (5.10.2008), https://www.vatican.va/content/benedict-xvi/en/homilies/2008/documents/hf_ben-xvi_hom_20081005_apertura-sinodo.html (Polish translation: Benedykt XVI, Homilia Papieża podczas Mszy św. inaugurującej Synod Bez Boga człowiek jest samotny, a społeczeństwo zagubione [5.10.2008], “L’Osservatore Romano” [Polish edition] 29/12 [2008], pp. 7–9).
• Benedict XVI, Homily on the Solemnity of the Assumption of the Blessed Virgin Mary in the Parish Church of St. Thomas of Villanova, Castel Gandolfo (15.08.2012), https://www.vatican.va/content/benedict-xvi/en/homilies/2012/documents/hf_ben-xvi_hom_20120815_assunzione.html [access: 5.10.2023] (Polish translation: Benedict XVI, Kiedy otwieramy się na Boga, nasze życie staje się bogate i wielkie. Homilia w uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w kościele parafialnym pw. św. Tomasza z Villanova, Castel Gandolfo [15.08.2012], [in:] Benedykt XVI, Mystagogia Benedicti. Wprowadzenie w tajemnice roku liturgicznego. Uroczystości, święta i wspomnienia Najświętszej Maryi Panny, ed. A. Demitrów, Biskupów 2022, pp. 238–242).
• Benedict XVI, Interview with His Holiness Benedict XVI on the TV Programme entitled “In His Image. Questions on Jesus” broadcast by Rai Uno (22.04.2011, Good Friday), https://www.vatican.va/content/benedict-xvi/en/speeches/2011/april/documents/hf_ben-xvi_spe_20110422_intervista.html (Polish translation: Benedykt XVI, Moc samej miłości. Wywiad z Benedyktem XVI, transmitowany przez pierwszy kanał telewizji RAI w programie Na Jego obraz. Pytania na temat Jezusa [22 kwietnia 2011 r., Wielki Piątek], [in:] Benedykt XVI, Mystagogia Benedicti. Wprowadzenie w tajemnice roku liturgicznego. Wielki Tydzień, ed. A. Demitrów, Biskupów 2021, pp. 266–276).
• Benedict XVI, Solemnity of the Assumption of the Blessed Virgin Mary. Angelus (15.08.2007), https://www.vatican.va/content/benedict-xvi/en/angelus/2007/documents/hf_ben-xvi_ang_20070815_assunzione.html [access: 5.10.2023] (Polish translation: Benedykt XVI, Światło Maryi rzuca blask na dzieje całej ludzkości. Rozważanie przed modlitwą Anioł Pański [15.08.2007], [in:] Benedykt XVI, Mystagogia Benedicti. Wprowadzenie w tajemnice roku liturgicznego. Uroczystości, święta i wspomnienia Najświętszej Maryi Panny, ed. A. Demitrów, Biskupów 2022, pp. 206–208).
• Benedict XVI, Seewald P., Light of the World. The Pope, the Church, and the Signs of the Times. A Conversation with Peter Seewald, transl. M.J. Miller, A.J. Walker, San Francisco, CA 2010 (Polish translation: Benedykt XVI, P. Seewald, Światłość świata. Papież, Kościół i znaki czasu. Benedict XVI w rozmowie z Peterem Seewaldem, transl. P. Napiwodzki, Kraków 2011).
• Benedict XVI, Seewald P., Ostatnie rozmowy, transl. J. Jurczyński, Kraków 2016.
• Blanco P., The Theology of Joseph Ratzinger: Nuclear Ideas, “Theology Today” 68/2 (2011), pp. 153–173.
• Bossu N., Advani S., Resolving the Dualism between Exegesis and Theology: Joseph Ratzinger and the Rediscovery of Tradition. A Case Study of the Purification of the Temple (John 2:13–25), “Alpha Omega” 23/1 (2020), pp. 47–79.
• Bouyer L., Mystère et ministères de la femme, Paris 1976.
• Congar Y., Tradycja i tradycje, vol. 2: Esej teologiczny, transl. A. Ziernicki, Poznań–Warszawa 2022.
• Daly G., Revelation in the Theology of the Roman Catholic Church, [in:] Divine Revelation, ed. P. Avis, Eugene, OR 1997, pp. 23–44.
• Denzinger H., Enchiridion symbolorum definitionum et declarationum de rebus fidei et morum. Kompendium der Glaubensbekenntnisse und kirchlichen Lehrentscheidungen, Freiburg im Breisgau 2009.
• Ferdek B., Objawienie w doktrynie kard. Josepha Ratzingera/Benedykta XVI, “Studia Theologiae Fundamentalis” 1 (2010), pp. 169–181.
• Frings J., Das Konzil und die moderne Gedankenwelt, Köln 1962.
• Gaál E. de, “Exaltation in the Second Adam”: Heavenly Mindedness and the Young Joseph Ratzinger in His 1950s Contributions to the Lexikon Für Kirche und Theologie, [in:] Engaging Catholic Doctrine: Essays in Honor of Matthew Levering, eds. R. Barron, S.W. Hahn, J.R.A. Merrick, Steubenville, OH 2023, pp. 489–508.
• Guitton J., Maryja, transl. T. Dmochowska, Warszawa 1956.
• Hahn S., Covenant and Communion: The Biblical Theology of Pope Benedict XVI, Grand Rapids, MI 2009.
• Hangler R., Die Mariologie von Joseph Ratzinger/Papst Em. Benedikt XVI. Ein Überblick, “Studia Nauk Teologicznych” 12 (2017), pp. 113–129.
• Hengel M., Die Johanneische Frage. Ein Lösungsversuch mit einem Beitrag zur Apokalypse von Jörg Frey, Tübingen 1993.
• International Theological Commission, Select Themes of Ecclesiology on the Occasion of the Twentieth Anniversary of the Closing of the Second Vatican Council, 1984.
• John Paul II, Encyclical Letter Redemptoris Mater, 1987.
• Levering M., Engaging the Doctrine of Revelation: The Mediation of the Gospel through Church and Scripture, Grand Rapids, MI 2014.
• Mansini G., Ecclesiology, Washington, DC 2021.
• McCaughey M., Through the Lens of the Pure in Heart: Ratzinger’s Theological Approach and the Interpretation of Revelation, “Annales Theologici” 32/1 (2018), pp. 113–140.
• McKenna M.F., The Female Line in the Bible: Ratzinger’s Deepening of the Church’s Understanding of Tradition and Mary, “Religions” 11/6 (2020), article no. 310.
• McKenna M.F., Innovation within Tradition: Joseph Ratzinger and Reading the Women of Scripture, Minneapolis, MN 2015.
• Nichols A., The Thought of Pope Benedict XVI: An Introduction to the Theology of Joseph Ratzinger, London 2007.
• Pidel A., Christi Opera Proficiunt: Ratzinger’s Neo-Bonaventurian Model of Social Inspiration, “Nova et Vetera” [English edition] 13/3 (2015), pp. 693–711.
• Popowski R., Wielki słownik grecko-polski Nowego Testamentu. Wydanie z pełną lokalizacją greckich haseł, kluczem polsko-greckim oraz indeksem form czasownikowych, Warszawa 1995.
• Ratzinger J., Daughter Zion: Meditations on the Church’s Marian Belief, transl. J.M. McDermott, San Francisco 1983 (Polish translation: J. Ratzinger, Wzniosła Córa Syjonu. Rozważania mariologiczne, transl. J. Królikowski, Poznań 2002).
• Ratzinger J., Jezus z Nazaretu. Studia o chrystologii, vol. 1, Series: Opera Omnia 6/1, eds. K. Góźdź, M. Górecka, transl. M. Górecka, W. Szymona, Lublin 2015.
• Ratzinger J., Jezus z Nazaretu. Studia o chrystologii, vol. 2, Series: Opera Omnia 6/2, eds. K. Góźdź, M. Górecka, transl. W. Szymona, Lublin 2015.
• Ratzinger J., Milestones. Memoirs 1927–1977, transl. E. Leiva-Merikakis, San Francisco, CA 1998.
• Ratzinger J., O nauczaniu II Soboru Watykańskiego. Formułowanie – przekaz – interpretacja, vol. 1, Series: Opera Omnia 7/1, eds. K. Góźdź, M. Górecka, transl. W. Szymona, Lublin 2016.
• Ratzinger J., O nauczaniu II Soboru Watykańskiego. Formułowanie – przekaz – interpretacja, vol. 2, Series: Opera Omnia 7/2, eds. K. Góźdź, M. Górecka, transl. E. Grzesiuk, Lublin 2016 (Opera omnia 7/2).
• Ratzinger J., Rozumienie objawienia i teologia historii według Bonawentury. Rozprawa habilitacyjna i studia nad Bonawenturą, Series: Opera Omnia 2, eds. K. Góźdź, M. Górecka, transl. J. Merecki, Lublin 2014.
• Ratzinger J., Thoughts on the Place of Marian Doctrine and Piety in Faith and Theology as a Whole, “Communio” [English edition] 30/1 (2003), pp. 147–160.
• Ratzinger J., Wiara w Piśmie i Tradycji. Teologiczna nauka o zasadach, vol. 1, Series: Opera Omnia 9/1, eds. K. Góźdź, M. Górecka, transl. J. Merecki, Lublin 2018.
• Ratzinger J., Wiara w Piśmie i Tradycji. Teologiczna nauka o zasadach, vol. 2, Series: Opera Omnia 9/2, eds. K. Góźdź, M. Górecka, transl. J. Merecki, Lublin 2018.
• Ratzinger J., Znak Kany, transl. L. Balter, “Communio” [Polish edition] 27/1 (2007), pp. 3–8.
• Ratzinger J./Benedict XVI, Balthasar H. Urs von, Mary: The Church at the Source, transl. A. Walker, San Francisco, CA 2005 (Polish translation: J. Ratzinger/Benedict XVI, H. Urs von Balthasar, Maryja w tajemnicy Kościoła, transl. W. Szymona, Kraków 2007).
• Ratzinger J., Messori V., The Ratzinger Report: An Exclusive Interview on the State of the Church, San Francisco, CA 1985 (Polish translation: J. Ratzinger, V. Messori, Raport o stanie wiary. Z Ks. Kardynałem Josephem Ratzingerem rozmawia Vittorio Messori, transl. Z. Oryszyn, J. Chrapek, Kraków–Warszawa 1986).
• Ratzinger J., Seewald P., God and the World: A Conversation with Peter Seewald, San Francisco, CA 2002 (Polish translation: J. Ratzinger, P. Seewald, Bóg i świat. Wiara i życie w dzisiejszych czasach. Z kardynałem Josephem Ratzingerem Benedyktem XVI rozmawia Peter Seewald, transl. G. Sowinski, Kraków 2001).
• Ratzinger J., Seewald P., A Life, vol. 1: Youth in Nazi Germany to the Second Vatican Council 1927–1965, transl. D. Livingstone, London 2020 (Polish translation: J. Ratzinger, Moje życie, transl. W. Wiśniowski, Częstochowa 2005).
• Riches A., Deconstructing the Linearity of Grace: The Risk and Reflexive Paradox of Mary’s Immaculate Fiat, “International Journal of Systematic Theology” 10/2 (2008), pp. 179–194.
• Rowland T., Ratzinger’s Faith. The Theology of Pope Benedict XVI, Oxford 2008.
• Second Vatican Council, Dogmatic Constitution on the Church Lumen Gentium, 1964.
• Second Vatican Council, Dogmatic Constitution on Divine Revelation Dei Verbum, 1965.
• Seweryniak H., Teologiczna droga Josepha Ratzingera – papieża i współczesnego ojca Kościoła, [in:] Niedźwiedź biskupa Korbiniana. W kręgu myśli teologicznej Benedykta XVI, eds. H. Seweryniak, K. Sitkowska, P. Artemiuk, Płock 2011, pp. 15–74.
• Szymik J., Theologia benedicta, vol. 3, Katowice 2015.
• Vulić B., Marija, Kristova majka, u svjetlu jedinstva i harmonije Svetoga pisma u misli J. Ratzingera / Benedikta XVI, “Diacovensia” 27/3 (2019), pp. 453–474.
• Wahlberg M., Revelation as Testimony: A Philosophical-Theological Study, Grand Rapids, MI 2014.
• Witczyk H., Natchnienie, prawda, zbawienie, Poznań 2020.
• Wojtczak A., The Characteristic Aspects of Benedict XVI’s Teachings on Mary, “Gregorianum” 95/2 (2014), pp. 327–348.
• Zatwardnicki S., One Source of Revelation and Two Currents of the Revelation Transmission and Cognition: The Apological Dimension of Joseph Ratzinger’s Theology, “Wrocławski Przegląd Teologiczny” 28/2 (2020), pp. 63–93.

Identifiers

DOI

10.34839/wpt.2023.31.2.85-136

Biblioteka Nauki

31343717