Od Czterech utworów na kwartet smyczkowy i fortepian (1961) po Rapsodię-Romans na klarnet i fortepian (2014). Brzmienie fortepianu w twórczości solowej i kameralnej Jana Wincentego Hawela

• Authors: Anna Stachura-Bogusławska

Abstracts

PL

W twórczości Jana Wincentego Hawela, związanego ze środowiskiem Górnego Śląska kompozytora, dyrygenta i pedagoga, brzmienie fortepianu odgrywa znaczącą rolę. W jego dorobku, obejmującym dzieła orkiestrowe, wokalno-instrumentalne, wokalne oraz kameralne i solowe, figuruje około 20 dzieł na fortepian solo bądź kameralnych z brzmieniem tego instrumentu. Są to m.in. Variazioni per pianoforte (1968), Capriccio-Fantasia nr 2 na dwa fortepiany (1972), Musica concertante na kwintet instrumentów dętych (flet, obój, klarnet, fagot, waltornia) i fortepian (1976), Tryptyk na klawesyn amplifikowany i fortepian (1980), Mała kantata na obój i fortepian (2012) oraz Rapsodia-Romans na klarnet i fortepian (2014). Artykuł koncentruje się nie tylko na przedstawieniu fortepianu w twórczości Hawela, który z jednej strony poddawany jest nowatorskim eksperymentom (bogaty wachlarz sonorystycznych pomysłów, efekty niekonwencjonalne na strunach), a z drugiej - w delikatnej kantylenie przypomina o swym tradycyjnym obliczu. Na podstawie wybranych przykładów ze wspomnianych wcześniej utworów solowych i kameralnych próbuje także ukazać najbardziej charakterystyczne cechy warsztatu kompozytorskiego Jana Wincentego Hawela.

Keywords

PL

Jan Wincenty Hawel; Górny Śląsk; fortepian; sonoryzm neoklasyczny; seria dwunastodźwiękowa; aleatoryzm

• Publisher: Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, Wydział Dyrygentury, Kompozycji i Teorii Muzyki
• Journal: Aspekty Muzyki
• Year: 2020
• Issue: 10
• Pages: 139-156

Dates

published

2020

Contributors

author

Anna Stachura-Bogusławska

• Katedra Muzyki, Wydział Sztuki, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie

References

• Bauman-Szulakowska Jolanta, Śląska muzyka fortepianowa, w: Muzyka fortepianowa IX, red. Janusz Krassowski, Gdańsk 1992, s. 241–255.
• Bauman-Szulakowska Jolanta, Śląskie intermundia. Muzyka instrumentalna na Śląsku w latach 1945–1995, Katowice 2001.
• Bogusławski Edward, Symfonie Jana Wincentego Hawela, (Seria II: Prace Specjalne nr 7), Katowice 1998.
• Bula Karol, Twórczość kameralna kompozytorów środowiska katowickiego w latach 1970–1980, w: Górnośląski Almanach Muzyczny, red. Karol Bula, Edward Bogusławski, Ryszard Gabryś, Leon Markiewicz, Katowice 1988, s. 33–51.
• Gabryś Ryszard, Górnośląski krąg kompozytorów, w: Studio. Almanach literacko-artystyczny, t. 1, Katowice 1981, s. 5–21.
• Gabryś Ryszard, Jan Wincenty Hawel, [Program koncertu Filharmonii Śląskiej z 18.06.1991], Katowice 1991.
• Kienik Tomasz M., Sonorystyka Kazimierza Serockiego, Wrocław 2016.
• Kosińska Małgorzata, „Hawel Wincenty Jan” [online], https://culture.pl/pl/tworca/jan-wincenty-hawel (dostęp: 15.03.2020).
• Łukaszewski Marcin Tadeusz, Fortepianowe formy wariacyjne kompozytorów polskich 1900– 2010, Warszawa 2013.
• Mamczarski Jarosław, Bauman-Szulakowska Jolanta, „Jan Wincenty Hawel”, hasło w: Kompozytorzy polscy 1918–2000, red. M. Podhajski, t. 2, Gdańsk–Warszawa 2005, s. 301–304.
• Rozlach Adam, Twórczość to wspaniała przygoda. Rozmowa z Edwardem Bogusławskim, „Poradnik Muzyczny” 1986, nr 5, s. 1–2.
• Sękowska Anna, Sonorystyka w kwartetach smyczkowych Jana Wincentego Hawela, maszynopis pracy magisterskiej, Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, Wydział Kompozycji, Interpretacji, Edukacji i Jazzu, Katowice 2007.
• Skocza Marek, „Tylko opery nie napisałem”. Rozmowa z Janem Wincentym Hawelem, „Śląsk” 2006, nr 9, s. 22–24.

Identifiers

DOI

10.34861/aspmuz10-05_brzmie-forte

Biblioteka Nauki

2144032