Indeterminizm w ujęciu Julio Estrady - yuunohui’ehecatl. Collective Score for Solo Woodwinds and/or Brass Instruments

• Authors: Manuel Domínguez Salas

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia dwa aspekty badań i twórczości muzycznej meksykańskiego kompozytora i muzykologa Julio Estrady (ur. 1943): ideę indeterminizmu i macro timbre, na podstawie analizy cyklu utworów zatytułowanych yuunohui’ehecatl. Przejawy indeterminizmu w muzyce Julio Estrady pojawiły się w 1968 roku, kiedy kompozytor zetknął się z muzyką Johna Cage’a oraz jego radykalnymi propozycjami, kwestionującymi tradycyjne wartości. Obszarem eksploracji Estrady, zainspirowanych rozwiązaniami Cage’a wpływającymi na finalną postać kompozycji, było eksperymentowanie z elementarną materią muzyczną. Estrada stworzył własne laboratorium eksperymentalne, którego naczelną ideą była „inkluzywność”. Polegała ona na integrowaniu utworów z różnych cykli w celu stworzenia takiego dzieła, które oferowało możliwość uzyskania nowych brzmień instrumentalnych. Ta metoda komponowania muzyki została w pełni zastosowana dopiero w cyklu yuunohui, na który w roku 2021 składa się osiem cykli kompozycji przeznaczonych na instrumenty solowe oraz dwa cykle na zespół kameralny. Począwszy od roku 1983, w centrum zainteresowania Estrady znalazła się kategoria macro timbre, odnosząca się do ukształtowania cech i jakości dźwięku w procesie twórczym. Po ponad 30 latach eksperymentowania w tym zakresie Estrada rozszerzył swoje rozumienie macro timbre do etapu realizacji dzieła muzycznego, tj. wykonania na żywo. Ten sposób podejścia do macro timbre pozwala instrumentalistom z absolutną swobodą kreować własną ekspresję dzieła muzycznego. W cyklu kompozycji yuunohui’ehecatl wykonawca otrzymuje od kompozytora po raz pierwszy tekst muzyczny daleki od norm ustanowionych w tradycji muzycznej. Zastosowany w utworze materiał muzyczny, a także struktura macro timbre otwierają nową perspektywę interpretowania semantyki i ekspresji tego dzieła muzycznego, którą autor określa jako „naśladowanie prehistorycznej natury w akcie stwarzania yuuhonui’ehecatl”.

Keywords

PL

Julio Estrada; John Cage; indeterminizm; macro timbre; continuum; inkluzywność

• Publisher: Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, Wydział Dyrygentury, Kompozycji i Teorii Muzyki
• Journal: Aspekty Muzyki
• Year: 2021
• Issue: 11
• Pages: 71-115

Dates

published

2021

Contributors

author

Manuel Domínguez Salas

• Akademia Muzyczna im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie

References

• Ansermet Ernest, Los fundamentos de la música en la conciencia humana. La historia hasta el umbral de nuestra época, Paris 1989.
• Cage John, Silence, Middletown 1961.
• Cowell Henry, New Musical Resources, Cambridge 1930.
• De Souza Jonathan, Voice and Instrument at the Origins of Music, „Current Musicology” 2014, No. 97, s. 21–36.
• Estrada Julio, De la analogía real a la imaginaria, revisión [online], www.academia.edu/julio- estrada (dostęp: 5.11.2021); wersja poprawiona tekstu: idem, El arte de la analogía, w: La imagen como pensamiento, comps. Sofia Sienra Chaves, Adriana Pérez García, Leonardo Rodríguez Torres y Juan Mojica Arias, Mexico 2014, s. 159–179.
• Estrada Julio, Focusing on Freedom and Movement in Music: Methods of Transcription inside a Continuum of Rhythm and Sound, trans. Brandon Derfler, „Perspectives of New Music” 2002, Vol. 40, No. 1, s. 70–91.
• Estrada Julio, La teoría d1, MúSIIC-Win y algunas aplicaciones al análisis musical: Seis piezas para piano, de Arnold Schönberg, w: Memoirs of the Fourth International Seminar on Mathemat- ical Music Theory, (Serie: Memorias, Vol. 4), ed. Emilio Lluis-Puebla, Octavio Agustín-Aquinas, Huatulco 2011, s. 113–145.
• Estrada Julio, La UPIC de Xenakis: su breve historia y su desarrollo alternativo [online], https:// www.academia.edu/8313338/, s. 2 (dostęp: 5.11.2021).
• Maciejewicz Dorota, Zegary nie zgadzają się z sobą, Warszawa 2000.
• McHard James L., Julio Estrada. Memories and shadows in the imaginary. A Biography, Michigan 2017.
• Nieto Velia, Escuela del continuo en México, „Perspectiva Interdisciplinaria de Música” 2008.
• Tomaszewski Mieczysław, Wokół muzycznej reprezentacji. Muzyka jako „odbicie” świata, w: Interpretacje dzieła muzycznego w kontekście kultury, red. Anna Nowak, Bydgoszcz 2017, s. 9–21.

Identifiers

DOI

10.34861/aspmuz11-03_inde-w-uje

Biblioteka Nauki

2144058