Specyfika badań muzyki teatralnej na przykładzie repertuaru polskich teatrów dramatycznych w okresie powojennego dwudziestopięciolecia

• Authors: Wioleta Muras

Abstracts

PL

Muzyka teatralna w przeciwieństwie do filmowej cieszy się mniejszym zainteresowaniem wśród badaczy, mimo że ma swoją niezwykle długą tradycję. W okresie powojennym muzykę do teatrów często pisali kompozytorzy, którzy z czasem stali się zasłużonymi postaciami w historii muzyki polskiej i światowej (m.in. Tadeusz Baird, Kazimierz Serocki, Witold Lutosławski). Muzykę tworzoną do dzieł inscenizowanych w wybranych polskich teatrach dramatycznych w powojennym dwudziestopięcioleciu cechuje jeszcze tradycyjny zapis nutowy. Przystępując do badań tego rodzaju twórczości należy uwzględnić różnorodne źródła: muzyczne (partytury, szkice, nagrania), jak i piśmienne (egzemplarze reżyserskie sztuk, notatki reżysera i kompozytora, korespondencja, czasopisma, afisze, programy). Utrudnieniem w badaniach bywa częsta niekompletność źródeł oraz znaczne ich rozproszenie, bowiem przechowywane są w archiwach teatralnych, bibliotekach oraz w zbiorach prywatnych kompozytorów. Wśród metod analizy można wskazać analizę funkcji muzyki teatralnej, sposobu opracowania warstwy muzycznej i zastosowanych technik kompozytorskich, analizę ukształtowań formalnych, relacji słowno-muzycznych. Na bardziej ogólnym poziomie pozostają analizy komparatystyczne w obrębie opracowań do tej samej sztuki autorstwa różnych kompozytorów, całokształtu twórczości teatralnej jednego kompozytora bądź poszukiwania powiązań między jego kompozycjami teatralnymi i autonomicznymi. Ten rodzaj twórczości stawia przed badaczem wyzwania, co wynika z konieczności łączenia wiedzy z zakresu muzykologii, jak i teatrologii.

Keywords

PL

muzyka teatralna; polskie teatry dramatyczne; analiza; źródła

• Publisher: Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, Wydział Dyrygentury, Kompozycji i Teorii Muzyki
• Journal: Aspekty Muzyki
• Year: 2019
• Issue: 9
• Pages: 45-67

Dates

published

2019

Contributors

author

Wioleta Muras

• Instytut Muzykologii, Uniwersytet Wrocławski

References

• Angerer Paul, Muzyka w teatrze jako element kształtujący przestrzeń, „Dialog” 1966, nr 5, s. 158– 163.
• Bristiger Michał, Związki muzyki ze słowem. Z zagadnień analizy muzycznej, Kraków 1986.
• Egzemplarz muzyczny, Kordian, Juliusz Słowacki, Archiwum teatralne, Teatr im. Juliusza Słowackiego, Kraków, sygn. 7046.
• Hausbrandt Andrzej, Elementy wiedzy o teatrze, Warszawa 1990.
• Komorowska Małgorzata, Baird w teatrze, „Dialog” 1982, nr 2, s.127–136.
• Komorowska Małgorzata, Muzyka w teatrze dramatycznym, w: Wprowadzenie do nauki o teatrze, t. 2, O tworzywie i twórcach dzieła teatralnego, red. Janusz Degler, Wrocław 1976, s. 541–546.
• Kozłowski Krzysztof, Stanley Kubrick. Filmowa polifonia sztuk, Warszawa 2013.
• List L. Czepika do W. Lutosławskiego z dnia 10 października 1968. Zbiory Paul Sacher Stiftung (dalej PSS), sygn. MF 209.1-2169.
• List M. Górkiewicz do W. Lutosławskiego z dnia 26 stycznia 1979. Zbiory PSS, sygn. MF 211.1- 378.
• Muras Wioleta, Dekada współpracy artystycznej Witolda Lutosławskiego z Teatrem Polskim w Warszawie (1948–1958), „Muzyka” 2016, nr 1, s. 49–73.
• Muzyka w teatrze. Kazimierz Dejmek. Rozmowę przeprowadził Bohdan Cybulski, „Teatr” 1999, nr 7/9, s. 79–83.
• Pavis Patrice, Słownik terminów teatralnych, tłum. Sławomir Świontek, Wrocław 1998.
• René Ludwik, Z notatek o Tadeuszu Bairdzie, „Dialog” 1982, nr 2, s. 143–145.
• Sudolska Elżbieta, O funkcjach muzyki teatralnej, „Litteraria” 1985, XVII, nr 235, s. 131–148.
• Wroński Witold, Ilustracja muzyczna w utworach scenicznych, Warszawa 1967.
• Wypych-Gawrońska Anna, Muzyka w polskim teatrze dramatycznym do 1918 roku, cz. 1, Częstochowa 2015.

Identifiers

DOI

10.34861/aspmuz9-03_spec-bad

Biblioteka Nauki

2143971