System kształcenia nauczycieli jako bariera zmian w edukacji: analiza wypowiedzi nauczycieli

• Authors: Bartosz Atroszko

Title variants

EN

Teacher Education System as a Barrier to Changes in Education: Analysis of Teachers’ Statements

Abstracts

EN

The aim of the article is to present the results of a study on the meanings given by teachers to barriers to change in education. The participants of the qualitative interviews were 15 secondary school teachers. The article focuses on the barriers to change related to the teacher education system. As research participants believe, this problem consists of (1) lack of appropriate selection for the profession, (2) excessively theoretical education detached from school practice, as a consequence of which (3) teachers lack competencies and are unprepared for work in the profession, (4) they cannot cooperate with other teachers and are lonely at school, and (5) society lacks confidence in their work.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie wyników badania dotyczącego znaczeń nadawanych przez nauczycieli barierom zmiany w edukacji. Uczestnikami wywiadów jakościowych było 15 nauczycieli szkół ponadpodstawowych. W artykule skupiono się wyłącznie na barierach zmiany związanych z systemem kształcenia nauczycieli. W przekonaniu rozmówców na problem ten składają się: (1) brak odpowiedniej selekcji do zawodu, (2) kształcenie zbyt teoretyczne i oderwane od praktyki życia szkolnego, w konsekwencji czego (3) nauczyciele mają braki w kompetencjach i są nieprzygotowani do pracy w zawodzie, (4) nie potrafią współpracować z innymi nauczycielami i są samotni w szkole, zaś (5) w społeczeństwie brakuje zaufania do wykonywanej przez nich pracy.

Keywords

EN

barriers to change; educational change; teacher education; teacher training

PL

bariery zmiany; zmiana edukacyjna; edukacja nauczycieli; kształcenie nauczycieli

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
• Journal: Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja
• Year: 2023
• Volume: 25
• Issue: 2(94)
• Pages: 89-113

Dates

published

2023

Contributors

author

Bartosz Atroszko

• Uniwersytet Gdański

• https://orcid.org/0000000182651103

References

• Ali, S., Uppal, M.A., Gulliver, S.R. (2017). A conceptual framework highlighting e-learning implementation barriers. Information Technology and People, 31(1). https://doi.org/ 10.1108/ITP-10-2016-0246
• Atroszko, B. (2019). Bariery zmiany edukacyjnej – przegląd literatury. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 22(2(86), 25-40. https://insted-tce.pl/ojs/index.php/tce/article/view/90
• Atroszko, B. (2020). Co zniechęca studentów pedagogiki do zaangażowania w naukę na studiach?. W: Reviewed Proceedings of the Interdisciplinary Scientific International Conference for PhD students and assistants QUAERE 2020 (s. 1047-1056). Magnanimitas. https://depot.ceon.pl/handle/123456789/18717
• Atroszko, B. (2022). Znaczenia nadawane przez nauczycieli barierom zmiany dominującego modelu kształcenia [Niepublikowana rozprawa doktorska, Uniwersytet Gdański, Wydział Nauk Społecznych].
• Atroszko, B. (2023). Educational changes and barriers to change in the statements of teachers-innovators and non-innovators. Problemy Wczesnej Edukacji, 1(56), 109-121. https://doi.org/10.26881/pwe.2023.56.07
• Berger, P.L., Luckmann, T. (2010). Społeczne tworzenie rzeczywistości. Traktat z socjologii wiedzy. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Burns, A. (2017). Innovating teacher development: Transformative teacher education through classroom inquiry. W: T. Gregersen, P. MacIntyre (red.), Innovative Practices in Language Teacher Education. Educational Linguistics (s. 187-203). Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-319-51789-6_9
• Chang-Bacon, C.K. (2022). “We sort of dance around the race thing”: Race-evasiveness in teacher education. Journal of Teacher Education, 73(1), 8-22. https://doi.org/10.1177/ 00224871211023042
• Chmiel, T. (2014). Wizje i (re)wizje przygotowania do zawodu nauczyciela. Dolnośląska Szkoła Wyższa.
• Cochran-Smith, M., Keefe, E.S. (2022). Strong equity: Repositioning teacher education for social change. Teachers College Record, 124(3), 9-41. https://doi.org/10.1177/0161468 1221087304
• Cole, P. (2004). Professional Development. A great way to avoid change. IARTV. https://www.saspa.com.au/wp-content/uploads/2016/02/Rpt-Joint-PD-Framework-Attachment-X.pdf
• Denzin, N.K., Lincoln, Y.S. (2009). Wprowadzenie. Dziedzina i praktyka badań jakościowych. W: N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (red.), Metody badań jakościowych (s. 19-75). Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Dudzikowa, M. (2013). Użyteczność pojęcia działań pozornych jako kategorii analitycznej. Egzemplifikacje z obszaru edukacji (i nie tylko). W: M. Dudzikowa, K. Knasiecka-Falbierska (red.), Sprawcy i/lub ofiary działań pozornych w edukacji szkolnej (s. 27-82). Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Dylak, S. (1994). Skąd opór kadr pedagogicznych wobec zmian?. Forum Oświatowe, 2(11), 93-103.
• Dylak, S. (2000), Nauczycielskie ideologie pedagogiczne a kształcenie nauczycieli. W: K. Kruszewski (red.), Pedagogika w pokoju nauczycielskim (s. 176-190). Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Fernández-Batanero, J.M., Montenegro-Rueda, M., Fernández-Cerero, J., García-Martínez, I. (2022). Digital competences for teacher professional development. Systematic review. European Journal of Teacher Education, 45(4), 513-531. https://doi.org/10.1080/ 02619768.2020.1827389
• Fullan, M. (2016). The new meaning of educational change. Teachers College Press.
• Fullan, M., Hargreaves, A. (1991). What’s worth fighting for? Working together for your school. The Regional Laboratory for Educational Improvement of the Northeast & Islands. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED342128.pdf
• Fullan, M., Langworthy, M. (2014). A rich seam: How new pedagogies find deep learning. Pearson. https://www.michaelfullan.ca/wp-content/uploads/2014/01/3897.Rich_Seam_ web.pdf
• Gaikwad, S., Brantley, P. (1992). Teacher isolation: Loneliness in the classroom. Journal of Adventist Education, 54(4), 14-15. https://circle.adventistlearningcommunity.com/files/ CD2008/CD1/jae/en/jae199254041404.pdf
• Gaziel, H.H. (2010). Why Educational Reforms Fail: The Emergence and Failure of an Educational Reform: A Case Study from Israel. W: J. Zajda (red.) Globalisation, Ideology and Education Reforms (s. 49-62). Springer. https://doi.org/10.1007/978-90-481-3524-0_4
• Gołębniak, B.D. (1998). Zmiany edukacji nauczycieli: wiedza, biegłość, refleksyjność. Wydawnictwo Edytor.
• Gołębniak, B.D., Krzychała, S. (2015). Akademickie kształcenie nauczycieli w Polsce – raport z badań. Rocznik Pedagogiczny, 38, 97-112. https://journals.pan.pl/publication/123978/edition/108167/rocznik-pedagogiczny-2015-tom-38-akademickie-ksztalcenie-nauczycieli-w-polsce-raport-z-badan-golebniak-boguslawa-dorota-krzychala-slawomir
• Główny Urząd Statystyczny. (2023, 31 października). Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2022/2023. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/edukacja/
• Hargreaves, A. (2005). Educational change takes ages: Life, career and generational factors in teachers’ emotional responses to educational change. Teaching and Teacher Education, 21(8), 967-983. https://doi.org/10.1016/j.tate.2005.06.007
• Hew, K.F., Brush, T., (2007). Integrating technology into K-12 teaching and learning. Current knowledge gaps and recommendations for future research. Educational Technology Research and Development, 55, 223-252. https://doi.org/10.1007/s11423-006-9022-5
• Howard, P., Becker, C., Wiebe, S., Carter, M., Gouzouasis, P., McLarnon, M., Richardson, P., Ricketts, K. Schuman, L. (2018). Creativity and pedagogical innovation: Exploring teachers’ experiences of risk-taking. Journal of Curriculum Studies, 50(6), 850-864. https://doi.org/10.1080/00220272.2018.1479451
• Hunter, J., Larsen, D. (2016). Challenges and barriers in the change process: Developing an innovative educational administrative preparation program. The National Social Science Journal, 47(1), 30-35.
• Husén, T. (1988). Strategy rules for educational reforms - An international perspective on the Spanish situation. Interchange, 19(3-4), 114-120.
• Irez, S., Han, C. (2011). Educational Reforms as Paradigm Shifts: Utilizing Kuhnian Lenses for a Better Understanding of the Meaning of, and Resistance to, Educational Change. International Journal of Environmental and Science Education, 6(3), 251-266.
• Kędzierska, H. (2002). Źródła oporu nauczycieli wobec reform oświatowych. W: M. Nowicka (red.), Nauczyciel i uczeń w przestrzeniach szkoły: szkice z teorii i praktyki kształcenia (s. 131-139). Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
• Klus-Stańska, D. (2002). Kultura dydaktyczna szkoły i bariery jej zmiany. Szkice Humanistyczne, 2(3-4), 109-118.
• Klus-Stańska, D. (2010). Program w rękach nauczyciela czy nauczyciel w rękach programu. W: A. Dereń, J. Tersa, T. Sadoń-Osowiecka (red.), Nauczycielskie zmagania z podstawą programową. Ku nowym odczytaniom dokumentów i praktyk szkolnych (s. 31-41). Centrum Inicjatyw Edukacyjnych w Kartuzach.
• Klus-Stańska, D. (2011). Dlaczego szkolna kultura dydaktyczna się nie zmienia. Studia Pedagogiczne, 64, 43-50. https://journals.pan.pl/Content/98082/mainfile.pdf
• Klus-Stańska, D. (2017). Walka o testo-maniakalne przetrwanie, czyli po co i czego uczą się przyszli polscy nauczyciele. Rocznik Pedagogiczny, 40, 71-87. https://bibliotekanauki.pl/articles/16538879
• Klus-Stańska, D., Nowicka, M. (2005). Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Kozielecki, J. (1987). Koncepcja transgresyjna człowieka. Analiza psychologiczna. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Kvale, S. (2010). Prowadzenie wywiadów. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kwiatkowska, H. (1997). Edukacja nauczycieli. Konteksty – kategorie – praktyki. Instytut Badań Edukacyjnych.
• Lee, M., Louis, K.S. (2019). Mapping a strong school culture and linking it to sustainable school improvement. Teaching and Teacher Education, 81, 84-96. https://doi.org/ 10.1016/j.tate.2019.02.001
• Le Fevre, D.M. (2014). Barriers to implementing pedagogical change. The role of teachers’ perceptions of risk. Teaching and Teacher Education, 38, 56-64. https://doi.org/10.1016/ j.tate.2013.11.007
• Lemańska-Lewandowska, E. (2013). Nauczyciele a dyscyplina w klasie szkolnej: przekonania, strategie, kierunki zmian. Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
• Lewartowska-Zychowicz, M. (2004). Współczesne modele bycia nauczycielem. Ars Educandi, 4, 201-215.
• Livingston, K. (2016). Teacher education’s role in educational change. European Journal of Teacher Education, 39(1), 1-4. https://doi.org/10.1080/02619768.2016.1135531
• Lomba-Portela, L., Domínguez-Lloria, S., Pino-Juste, M.R. (2022). Resistances to educational change: Teachers’ perceptions. Education Sciences, 12(5), 359. https://doi.org/10.3390/educsci12050359
• Malinowska, K., Piwowarski, R., Przewłocka, J., Smak, M., Wichrowski, A. (2015). Polscy nauczyciele i dyrektorzy w Międzynarodowym Badaniu Nauczania i Uczenia się TALIS 2013. Instytut Badań Edukacyjnych.
• Marton, F. (1981). Phenomenography - describing conceptions of the world around us. Instructional Science, 10, 177-200. https://doi.org/10.1007/BF00132516
• Merton, R.C. (2013). Innovation risk. How to Make Smarter Decisions. Harvard Business Review, 91(4), 48-56.
• Męczkowska, A. (2002). Od świadomości nauczyciela do konstrukcji świata społecznego. Nauczycielskie koncepcje wymagań dydaktycznych a problem rekonstrukcyjnej kompetencji ucznia. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Michniuk, A. (2020). Dlaczego współcześni nauczyciele rezygnują z pracy w szkołach państwowych? Raport z badań. Rocznik Pedagogiczny, 43(1), 153-165. https://doi.org/10.2478/rp-2020-0009
• Mizerek, H. (2017). Ewaluacja edukacyjna. Interdyskursywne dialogi i konfrontacja. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Meyer, A., Hartung-Beck, V., Gronostaj, A., Krüger, S., Richter, D. (2023). How can principal leadership practices promote teacher collaboration and organizational change? A longitudinal multiple case study of three school improvement initiatives. Journal of Educational Change, 24, 425-455. https://doi.org/10.1007/s10833-022-09451-9
• Nowak-Dziemianowicz, M. (2008). „Wielki Przegrany Współczesności”. Polski nauczyciel jako podmiot i przedmiot kształcenia. W: P. Rudnicki, B. Kutrowska, M. Nowak-Dziemianowicz (red.), Nauczyciel: misja czy zawód? Społeczne i profesjonalne aspekty roli (s. 129-162). Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej. https://core.ac.uk/download/pdf/51278927.pdf
• Ostovar-Nameghi, S.A., Sheikhahmadi, M. (2016). From teacher isolation to teacher collaboration: Theoretical perspectives and empirical findings. English Language Teaching, 9(5), 197-205. https://doi.org/10.5539/elt.v9n5p197
• Ostrach, Z., Skałbania, B. (2018). Proces stawania się nauczycielem w koncepcji kształcenia ustawicznego. Edukacja Ustawiczna Dorosłych, (4), 108-113. https://edukacjaustawicznadoroslych.eu/images/2018/4/12_4_2018.pdf
• Pawlak, R. (2005). Dylematy polityki edukacyjnej wobec nauczycieli. Polityka Społeczna, (10), 9-14.
• Pilch, T., Bauman, T. (2010). Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
• Polak, K. (1999). Indywidualne teorie nauczycieli: geneza, badanie, kształtowanie. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Potulicka, E. (2001). Paradygmat zmiany edukacyjnej Michaela Fullana. W: E. Potulicka (red.), Szkice z teorii i praktyki zmiany oświatowej (s. 11-60.). Wydawnictwo Eruditus.
• Przyszczypkowski, K. (2010). Polityka oświatowa samorządów. Studia BAS, (2), 41-64. https://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.ekon-element-000171235491
• Psacharopoulos, G. (1989). Why educational reforms fail: a comparative analysis. International Review of Education, 35, 179-195. https://doi.org/10.1007/BF00598437
• Rutkowiak, J. (2015). Działania na poziomie mezo jako projekt odśrodkowej zmiany edukacyjnej. Między ekonomią a edukacją. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 18(4(72), 97-116. https://insted-tce.pl/ojs/index.php/tce/article/view/201
• Schütz, A. (1984). Potoczna i naukowa interpretacja ludzkiego działania. W: E. Mokrzycki (red.), Kryzys i schizma. Antyscjentystyczne tendencje w socjologii współczesnej (s. 137-192). Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Silverman, D. (2008). Interpretacja danych jakościowych. Metody analizy rozmowy, tekstu i interakcji. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Śliwerski, B. (2008). Edukacja autorska. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Śliwerski, B. (2013). Pozory sprawstwa reform oświatowych w III RP. W: M. Dudzikowa, K. Knasiecka-Falbierska (red.), Sprawcy i/lub ofiary działań pozornych w edukacji szkolnej (s. 103-130). Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Tchorzewski de, A. (2016). O potrzebie zmian w formacji profesjonalnej nauczycieli. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 35(3), s. 33-50. https://doi.org/10.17951/lrp.2016.35.3.33
• Terhart, E. (2013). Teacher resistance against school reform. Reflecting an inconvenient truth. School Leadership and Management, 33(5), 486-500. https://doi.org/10.1080/1363 2434.2013.793494
• Urbaniak-Zając, D. (2009). O stosowaniu hipotez w badaniach pedagogicznych. Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, (1(45), 7-27.
• Useem, E.L., Christman, J.B., Gold, E., Simon, E. (1997). Reforming alone. Barriers to organizational learning in urban school change initiatives. Journal of Education for Students Placed at Risk, 2(1), 55-78. https://doi.org/10.1207/s15327671espr0201_5
• Vangrieken, K., Dochy, F., Raes, E., Kyndt, E. (2015). Teacher collaboration: A systematic review. Educational Research Review, 15, 17-40. https://doi.org/10.1016/j.edurev.2015. 04.002
• Woodcock, S., Woolfson, L.M. (2019). Are leaders leading the way with inclusion? Teachers’ perceptions of systemic support and barriers towards inclusion. International Journal of Educational Research, 93, 232-242. https://doi.org/10.1016/j.ijer.2018.11.004
• Zajda, J. (2003). Educational reform and transformation in Russia: Why education reforms fail. European Education, 35(1), 58-88. https://doi.org/10.2753/EUE1056-4934350158
• Zybertowicz, A. (1995). Przemoc i poznanie. Studium z nie-klasycznej socjologii wiedzy. Uniwersytet Mikołaja Kopernika.

Identifiers

DOI

10.34862/tce/2023/11/07/ea-0a

Biblioteka Nauki

28409240