Szara Eminencja czarnogórskiej sceny politycznej – Milo Djukanović (cz. II)

• Authors: Małgorzata Łakota-Micker

Title variants

EN

The Gray Eminence of the Montenegrin political scene – Milo Djukanović“ (Part 2)

Abstracts

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The article is the second in the series devoted to the career and political activity of Milo Djukanović. While the first part describes the politician's youth, his rise to power and the implementation of the goal of bringing Montenegro to state independence from Serbia, the next part reveals the backstage of the politician's fame, his business ties and not always favorably received activities for the state. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The turning point in Djukanović's career was the year 1997. The boldness he achieved in opposing Milošević at that time showed that he has no equal. Djukanović, the architect of Montenegro, led her to freedom, distancing her politically and economically from Serbia. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: Multiple prime minister, president of Montenegro. By setting limits in relations with Russia, preventing Serbia from interfering with the country's affairs, he would ensure that Montenegro joined NATO in 2017 and entered the path of advanced negotiations with the EU. Accused by the opposition of electoral fraud, authoritarian governments, exerting pressure, mafia connections, called an opponent of the Church will be the president until 2023. RESEARCH RESULTS: Regardless of what Djukanović is accused of, his previous contributions to the Montenegrin nation and state obscure the image of a corrupt politician. The fact that Djukanović and his party (DPS) failed for the first time in the last parliamentary elections does not mean that the Era of Djukanovic is over. The time of a clash has come in which another, younger generation has come, including Alexa Bečić or Dritan Abazović. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: The political earthquake, new rapprochement with Serbia, the dizzying pace of personnel changes do not bode well. They can have a negative impact on the country's internal security, negotiations with the EU and the fight against the coronavirus pandemic.

PL

CEL NAUKOWY: Artykuł stanowi drugi z cyklu, poświęcony karierze i działalności politycznej Milo Djukanovića. O ile w pierwszej części opisane zostały lata młodości polityka, jego dojście do władzy i realizacja celu, jakim było doprowadzenie Czarnogóry do niezależności państwowej od Serbii, tak kolejna część odsłania kulisy sławy polityka, jego powiązania biznesowe i nie zawsze przychylnie odbieraną działalność na rzecz państwa. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Przełomowym momentem w karierze Milo Djukanovića był rok 1997. Śmiałość, na jaką wówczas się zdobył, sprzeciwiając Miloševićovi, pokazała, że nie ma sobie równych. Djukanović, architekt Czarnogóry poprowadził ją ku wolności, politycznie i gospodarczo dystansując od Serbii. PROCES WYWODU: Milo Djukanović, wielokrotny premier, prezydent Czarnogóry znany z ciętej riposty, skrupulatny, inteligentny, zyskał przydomek ”Milošević w garniturze od Armaniego”. Stawiający granice w relacjach z Rosją, nie dopuszczający do ingerencji Serbii w sprawy państwa, dopilnował by Czarnogóra, w 2017 roku znalazła się w NATO i weszła na drogę zaawansowanych negocjacji akcesyjnych z UE. Oskarżany przez opozycję o oszustwa wyborcze, autorytarne rządy, wywieranie nacisków, mafijne powiązania, nazywany faszystą, przeciwnikiem Cerkwii sprawować będzie funkcje głowy państwa do 2023 roku. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Bez względu na to, co zarzuca się Djukanovićovi, jego wcześniejsze zasługi położone dla narodu i państwowości Czarnogóry, przysłaniają obraz skorumpowanego polityka. Fakt, że Djukanović i jego partia (DPS), w trakcie ostatnich wyborów parlamentarnych, po raz pierwszy od trzydziestu lat ponieśli klęskę, nie oznacza, że skończyła się „Era Djukanovića”. Nastał czas starcia, w którym do głosu, tym razem doszło kolejne już, młodsze pokolenie, w osobach m.in. Aleksy Bečića, czy Dritana Abazovića. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Polityczne trzęsienie ziemi, nowe „zbliżenie z Serbią”, zawrotne tempo zmian personalnych, nieporównywalne do żadnego z państw, które przeszły transformację polityczną i gospodarczą po upadku komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej nie wróżą niczego dobrego. Mogą negatywnie odbić się na bezpieczeństwie wewnętrznym państwa, negocjacjach z UE i walce z pandemią koronawirusa.

Keywords

PL

Milo Djukanowić; Czarnogóra; kariera; władza; polityka; korupcja; przestępczość zorganizowana

EN

Mio Djukanović; Montenegro; power; phenomenon; biography; politics

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Horyzonty Polityki
• Year: 2021
• Volume: 12
• Issue: 39
• Pages: 157-177

Dates

published

2021

Contributors

author

Małgorzata Łakota-Micker

• Uniwersytet Wrocławski, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Studiów Międzynarodowych

• https://orcid.org/000000016308406X

References

• akl, kar, Czarnogóra: komisja potwierdza wygraną Djukanovića w wyborach prezydenta, PAP, z dn. 16.04.2018 r.
• Afera Koverta: Kneževiću pritvor 30 dana a Stijepović mora u Tužilaštvo za saslušanje!, kurir.rs, z dn. 16.01.2019 r., https://www.kurir.rs/region/crna-gora/3190403/afera-koverta-knezevicu-pritvor-30-dana-a-stijepovic-mora-u-tuzilastvo-na-saslusanje, (pobrano dn. 10.01.2020 r.),
• awl, Zaprzysiężony nowy rząd, Reuters, z dn. 04.12.2012 r.
• awl, ews, kar, Rządząca DPS faworytem wcześniejszych wyborów do parlamentu, PAP, z dn. 12.10.2012 r.
• Atlas Capital Plaza, M. Leković, Evo dokle dosežu pipci Ðukanovićeve hobotnice, slučaj broj 1, z dn. 22.01.2019 r., https://www.youtube.com/watch?v=BH_1w8B3amE, (pobrano dn. 10.12.2019 r.)
• Bereza J., Czarnogóra wchodzi do NATO. Co zrobi Putin?, RIA Novosti z dnia 2.06.2017, http://www.pch24.pl/czarnogora-wchodzi-do-nato--co-zrobi-putin-,51997,i.html#ixzz4m3nHlqmJ, (pobrano dnia 3.06.2017 r.)
• Czarnogóra: Milo Djukanović wygrywa wybory prezydenckie, Polskie Radio z dnia 15.04.2018, www. polskieradio.pl, (pobrano dn. 19.05.2018)
• cyk, agz, Czarnogórcy wybierają prezydenta – faworytem Djukanović, AFP, PAP, z dn. 15.04.2018 r.
• Ćetković J., CEDEM-a: DPS-u ubjedlivo najveća podrška; Marković i Ðukanović najbolje ocenjeni političari, Antenam.net, z dn. 13.12.2019 r., https://www.antenam.net/politika/142833-istrazivanje-cedem-a-dps-u-ubjedljivo-najveca-podrska-markovic-i-djukanovic-najbolje-ocijenjeni-politicari, (pobrano dn. 19.01.2020 r.)
• Demokrate, Demokratska Crna Gora, demokrate.me, http://demokrate.me, (pobrano dn. 13.02.2020 r.)
• Domachowska A., Projekt ustawy o wolności wyznania powodem napięć w relacjach serbsko-czarnogórskich, Instytut Europy Środkowej, z dn. 11.07.2019 r., https://ies.lublin.pl/komentarze/projekt-ustawy-o-wolnosci-wyznania-powodem-napiec-w-relacjach-serbsko-czarnogorskich-44-44-2019, (pobrano dn. 10.10.2019 r.)
• Domniemany zamach stanu w Czarnogórze. Liderzy opozycji przed sądem., interia.pl, z dn. 8.06.2017 r., http://fakty.interia.pl/swiat/news-domniemany-zamach-stanu-w-czarnogorze-liderzy-opozycji-przed,nId,2403924, (pobrano dnia 10.06.2017)
• International Leader Summit, Joe Biden, „Mafia State of Montenegro” and Corruption in the Balkans, https://leaderssummit.medium.com/joe-biden-milo-djukanovic-the-mafia-state-of-montenegro-and-propping-up-corruption-in-the-48cfd1712c4c, z dn. 18.10.2020), (pobrano dn. 1.03.2021)
• jhp, ro, NATO zaprasza Czarnogórę, by została 29. członkiem Sojuszu, PAP, z dn. 02.12.2015 r.
• jm, Djukanović ogłasza zwycięstwo w wyborach, PAP, z dn. 15.10.2012 r.
• jo/kan/gma, Pierwsze wybory parlamentarne w niepodległej Czarnogórze, PAP, z dn. 08.09.2006 r.
• jo, ap, Weteran polityki Milo Djukanović kandydatem na prezydenta, PAP, z dn. 19.03.2018 r.
• Jo, kar, Były szef tajnej policji desygnowany na premiera, PAP, z dn. 09.11.2016 r.
• klm, kar, Parlament zatwierdził rząd premiera Lukšića, PAP, z dn. 29.12.2010 r.
• Knežević za AJB: Višegodišnji pritisci na mene i banku, Al Jazeera Balkans, z dn.30.01.2019 r., https://www.youtube.com/watch?v=BkJQBGuLWhw, (pobrano dn. 10.01.2020 r.)
• Knežević: Spreman sam da odgovaram za saučesništvo, Slobodna Evropa, z dn. 01.02.2019 r., https://www.slobodnaevropa.org/a/29745527.html, (pobrano dn. 10.01.2020 r.)
• Ksaj, Za niepodległością 55,5 proc. głosujących, premier ogłosił zwycięstwo, PAP z dn. 22.05.2006 r.
• ksaj, Zwycięstwo koalicji premiera Djukanovića, PAP, z dn. 11.09.2006 r.
• ksaj, ap, Wybory parlamentarne odbędą się 16 października, AFP, Reuters, z dn. 11.07.2016 r.
• Leković M., Afera Koverat: nekoliko ljudi bliskih Milu Ðukanoviću kupilo Budvansku obalu, slučaj broj 5, z dn. 21.02.2019 r., https://www.youtube.com/watch?v=pCKpuwYoGRU, (pobrano dn. 15.01.2020 r.)
• Leković M., Afera Gornja Zeta – porodici Ðukanović novih 7 miliona, slučaj broj 6, z dn. 19.06.019 r., https://www.youtube.com/watch?v=vrVvd45SQnk, (pobrano dn. 16.01.2020 r.)
• Lesiecki R., Szefowie MSZ państw NATO podpisali protokół o przystąpieniu Czarnogóry, PAP, z dn. 19.05.2016 r.
• Martinović V., Svi detalji sumnjivo stečene imovine Mila Ðukanovića, slučaj broj 3, z dn. 30.01.2019 r., https://www.youtube.com/watch?v=65KfcvDFhTo, (pobrano dn. 12.12.2019 r.)
• mmp, kar, Oficjalne wyniki potwierdzają zwycięstwo prozachodniej DPS, PAP, z dn. 19.10.2016 r.
• Nikolaidis A., Crna Gora nakon Djukanovića prema EU ili praznoj suverenosti, DW, 9.01.2021, https://www.dw.com/hr/crna-gora-nakon-đukanovića-prema-eu-u-ili-praznoj-suverenosti/a-56178703, (pobrano dn. 20.01.2021)
• Petardy w parlamencie, protesty na ulicach. Ustawa kościelna mimo to przyjęta, tvn24.pl, 27.12.2019 r., https://tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/czarnogora-ustawa-koscielna-przyjeta-protesty-serbskiej-cerkwi-prawoslawnej,995967.html, (pobrano dn. 30.12.2019 r.)
• Seroka M., Strzelecki J., Czarnogóra – Rosja oskarżana o próbę zorganizowania zamachu stanu, Ośrodek Studiów wschodnich im. Marka Karpia, z dnia 06.03.2017, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2017-03-06/czarnogora-rosja-oskarzana-o-probe-zorganizowania-zamachu-stanu, (pobrano dnia 7.04.2017)
• Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/sjp/szara-eminencja;3067990.html, (pobrano dn. 02.02.2021)
• Southeast European Times, Montenegro urged to investigate attacks against journalists, z dn. 05.09.2013, https://web.archive.org/web/20140806155753/http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/features/2013/09/05/feature-01, (pobrano dn. 02.01.2021)
• Strzałkowski M., Czarnogóra: Wyroki w sprawie udaremnionego puczu, EUROACTIV.pl, z dn. 10.05.2019 r., https://www.euractiv.pl/section/polityka-zagraniczna-ue/news/czarnogora-wyroki-w-sprawie-udaremnionego-puczu/, (pobrano dn. 10.05.2019 r.)
• Svečano proglašenje Ustava Crne Gore, Politika Mondo, https://mondo.me/info/Crna-gora/a1975/Svecano-proglasenje-Ustava-Crne-Gore.html, (pobrano dn. 13.12.2019 r.)
• Szpala M., Czarnogóra: problematyczny kandydat do UE, Analizy OSW, z dn. 29.12.2010
• Teritorija i stanovništvo – Glavni Grad Podgorica, podgorica.me, http://podgorica.me/teritorija-i-stanovnistvo/, (pobrano dn. 10.02.2020 r.)
• tmw/gry, Mieli planować zamach na premiera. Wśród oskarżonych dwóch Rosjan, PAP, z dn. 14.04.2017 r., https://tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/czarnogora-oskarzono-14-osob-w-tym-dwoch-rosjan-o-udzial-w-spisku,731945.html, (pobrano dn. 10.12.2019 r.)
• Tomović P., Crna Gora u riziku prekida pregovora sa EU, Radio Slobodna Evropa, 15.02.2021, https://www.slobodnaevropa.org/a/crna-gora-u-riziku-prekida-pregovora-sa-evropskom-unijom/31104237.html., (pobrano dn. 16.02.2021)
• Uliasz J., Prawne aspekty zwalczania korupcji politycznej, (w:) Przegląd Prawa Konstytucyjnego 2011/1 (5), Adam Marszałek 2011, s. 143
• Wojnicki J., Autorytarne tendencje w państwach postjugosłowiańskich, Studia Politologiczne vol. 47, Wyd. Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego 2018, s.162
• Wojnicki J., Instytucja rządu Republiki Czarnogóry w systemie organów władzy, Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace, SGH, nr 1, Warszawa 2011
• Vujić P., Parlamentarni izbori u Crnoj Gori: Izabrana nova Vláda, prvi put bez DPS-a predsednika Mila Djukanovića, BBC, 4.12.2020, https://www.bbc.com/serbian/lat/balkan-55186317, (pobrano dn. 12.01.2021)
• Vuković B., Evo ko su prijatelji Duška Kneževića, Slučaj broj 2, z dn. 25.01.2019 r., https://www.youtube.com/watch?v=xr3how1dgZU, (pobrano dn. 12.12.2029 r.)
• Vuković N., Afera Koverat – Lice blisko DPS-u bogatije od 15 združenih budžeta opština u Crnoj Gori, slučaj broj 4, z dn. 8.02.2019 r., https://www.youtube.com/watch?v=SQy_WLtEm2M, (pobrano dn. 15.01.2020 r.)

Identifiers

DOI

10.35765/hp.2074

Biblioteka Nauki

2231635