Kilka propozycji do kwerendy nad dyskursem politycznym wokół problemów edukacji we współczesnej Polsce

• Authors: Monika Grodecka

Title variants

EN

Some Suggestions for Researching Political Discourse Devoted to Problems in Education in Contemporary Poland

Abstracts

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The main objective of the article is to outline the analyses of political discourse devoted to the problems in education in contemporary Poland.  THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The main research problem is an attempt to answer the question:  What concepts of education are formulated in Polish political discourse and what are their mutual relations? The study is conducted using the research methods of comparative analysis and discourse analysis.  THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The first part of the article presents the rationale for researching political discourse devoted to problems in education in contemporary Poland, while the second part describes the plan of the future in-depth study, the theoretical foundations and the current state of knowledge on the analysed issue. RESEARCH RESULTS: The analysis of the existing subject literature reveals that so far the language of contemporary politics has been analysed in very few publications. Although this issue is particularly important from the perspective of the rivalry on the Polish political scene, it has not been subjected to an in-depth scientific reflection yet. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The article is an introduction to a further in-depth study on discourse analysis in the context of problems in education in contemporary Poland. The material for the study is provided by the events continuously taking place on the political arena, whose careful observation together with the analyses of the behaviour of discourse participants are a source of research inspiration in the field of linguistics and political science alike.

PL

CEL NAUKOWY: Naczelnym celem niniejszego artykułu jest wprowadzenie do badań nad dyskursem politycznym wokół problemów edukacji we współczesnej Polsce. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Głównym problemem badawczym będzie próba odpowiedzi na pytanie, jakie koncepcje edukacji są formułowane w trakcie dyskursu politycznego oraz w jakich wzajemnych relacjach pozostają? Dla prawidłowego przeprowadzenia badań zostanie zastosowana metoda badawcza, jaką jest analiza porównawcza oraz analiza dyskursu. PROCES WYWODU: W pierwszej części opracowania zostaną ukazane przesłanki do podjęcia kwerendy nad dyskursem politycznym wokół problemów edukacji we współczesnej Polsce, by w dalszej części przedstawić planowany przebieg badań wraz z podstawami teoretycznymi i dotychczasowym stanem wiedzy na wybrany temat. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Z dotychczasowej analizy naukowej jasno wynika, że na temat języka współczesnej polityki opublikowano dotychczas niewiele prac. Badany temat, jak dotąd, nie został poddany rzetelnej naukowej refleksji, choć jest bardzo ważny z punktu widzenia rywalizacji na polskiej scenie politycznej. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Niniejszy artykuł jest przyczynkiem do podjęcia pogłębionych badań nad analizą dyskursu w kontekście problemów edukacji we współczesnej Polsce. Materiału do badań dostarcza nieustający cykl zdarzeń na arenie politycznej, której wnikliwa obserwacja i analiza zachowań uczestników dyskursu stanie się źródłem inspiracji badawczych zarówno w obszarze zainteresowań językoznawczych, jak i politologicznych.

Keywords

PL

dyskurs; edukacja polityczna; krytyczna analiza dyskursu (KAD)

EN

political education; critical analysis of discourse (CDA); discourse

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Horyzonty Polityki
• Year: 2021
• Volume: 12
• Issue: 40
• Pages: 223-242

Dates

published

2021

Contributors

author

Monika Grodecka

• Akademia Ignatianum w Krakowie

• https://orcid.org/0000000202942347

References

• Białyszewski. H. (1983). Teoretyczne problemy sprzeczności i konfliktów społecznych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Bourdieu, P. (2005). Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia (P. Biłos, Tłum.). Warszawa: Scholar.
• Chłopicki, W. & Gajda, S. (Red.). (2008). Współczesny polski dyskurs publiczny w perspektywie kulturowej. Dyskusja panelowa. Kraków: Krakowskie Towarzystwo Popularyzowania Wiedzy o Komunikacji Językowej „TERTIUM”.
• Czyżewski, M., Kowalski S., Piotrowski A. (Red.). (1997). Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego. Kraków: Aureus.
• Dahrendorf, R. (2008). Klasy i konflikt klasowy w społeczeństwie przemysłowym (R. Babińska, Tłum.) Kraków: Nomos.
• Dorczak, R. (2019). Wokół reformy edukacji z 2017 roku. Krytyczna analiza dyskursu. Kraków: Instytut Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Foucault, M. (2006). Trzy typy władzy (M. Kowalska, Tłum.). W A. Jasińska-Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski (Red.), Współczesne teorie socjologiczne (s. 512-536). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.
• Gajda, J. (2010). Analiza dyskursu i jej zastosowanie w badaniach politologicznych – wprowadzenie. W D. Mikucka-Wójtowicz (Red.). Przeszłość – Teraźniejszość – Przyszłość. Problemy badawcze młodych politologów (s. 253–261). Kraków: Wydawnictwo Libron.
• Grzymała-Kazłowska, A. (2004). Socjologicznie zorientowana analiza dyskursu na tle współczesnych badań nad dyskursem. Kultura i Społeczeństwo, XLVIII (1), 13-34.
• Habermas, J. (2002). Teoria działania komunikacyjnego (T.2). (A.M. Kaniowski, Tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Jabłońska, B. (2006). Krytyczna analiza dyskursu: refleksje teoretyczno-metodologiczne. Przegląd Socjologii Jakościowej, 2 (1), 53-67.
• Jabłońska, B. (2013). Krytyczna analiza dyskursu w świetle założeń socjologii fenomenologicznej (dylematy teoretyczno-metodologiczne. Przegląd Socjologii Jakościowe, 9(1), 48-61.
• Kopytowska, M., Kumięga, Ł. (2017). Krytyczna analiza dyskursu: konteksty, problemy, kierunki rozwoju. W M. Czyżewski, M. Otrocki, T. Piekot, J. Stachowiak (Red.), Analiza dyskursu publicznego. Przegląd metod i perspektyw badawczych. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie SEDNO.
• Kość, A. (2007). Wizja polityki edukacyjnej w programach partii politycznych. Zarządzanie Publiczne, Zeszyty Naukowe Instytutu Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, 3, 74-85.
• Kwieciński, Z. (1992). Socjopatologia edukacji. Warszawa–Toruń: PAN. IRWiR „Edytor”.
• Mikiewicz, P. (2016). Socjologia edukacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Mucha, J. (1978). Konflikt i społeczeństwo: z problematyki konfliktu społecznego we współczesnych teoriach zachodnich. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Milerski, B., Śliwerski. B. (1999). Pedagogika. Leksykon PWN. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Przybylski, H. (2004). Politologia – zarys problematyki. Katowice–Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”.
• Ratajek, Z. (2003). Założenia i rzeczywistość. Pierwsze oceny reformy edukacyjnej. Edukacja, 2, 29-39.
• Sieradzka-Baziur, B. (2011). Język polityki – dotychczasowe prace oraz perspektywy badawcze. Horyzonty Polityki, 2(2), 89-110.
• Szacki, J. (2002). Historia myśli socjologicznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Sztompka, P. (1972). Teorie współczesnej socjologii burżuazyjnej. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Trutkowski, C. (2004). Wybór czy konieczność – o potrzebie wykorzystania analizy dyskursu w socjologii, Kultura i Społeczeństwo, XLVIII (1), 35-50.
• Turner, J.H.. (2005). Struktura teorii socjologicznej (G. Woroniecka i in. Tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Van Dijk, T., (2006). Badania nad dyskursem. W A. Jasińska-Kania i.in (Red.)., Współczesne teorie socjologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.
• Van Dijk, T. (2001). Dyskurs jako struktura i proces. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego z dnia 8 stycznia 1999 r. Dz.U. 1999 nr 12 poz. 96 (2001)(Polska). http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19990120096/U/D19990096Lj.pdf
• Rozporządzenie MEN w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych z dnia 7 lutego 2012 r. Dz.U. 2012 poz. 204 (2014) (Polska). http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20120000204/O/D20120204.pdf
• Rozporządzenie MEN z 24 lutego 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych Dz.U. 2012 poz. 262 (2015) (Polska). http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20120000262/O/D20120262.pdf
• Rozporządzenie z dnia 3 października 2014 r. w sprawie podstawowych kryteriów i zakresu oceny programowej oraz oceny instytucjonalnej Dz. U. 2014 poz.1356 (2016) (Polska). http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20140001356/O/D20141356.pdf
• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe Dz. U. 2017 poz. 60 (2019) (Polska) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170000060/U/D20170060Lj.pdf
• Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce Dz. U.2018 poz. 1668 (2021) (Polska).<Konstytucja dla Nauki – ustawa prawo o szkolnictwie wyższym i nauce> https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180001668/U/D20181668Lj.pdf (dostęp: 26.02.2021).
• Ustawa z dnia 12 września 1990 r. O szkolnictwie wyższym Dz.U. 1990 nr 65 poz. 385 (2005) (Polska). ttp://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19900650385/U/D19900385Lj.pdf
• Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej Dz.U. 1991 nr 88 poz. 400 (2021) (Polska). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19910880400/U/D19910400Lj.pdf
• Ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty Dz.U. 1991 nr 95 poz. 452 (2021) (Polska). ttps://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19910950425/U/D19910425Lj.pdf
• Ustawa z 26 czerwca 1997 r. o wyższych szkołach zawodowych Dz.U. 1997 nr 96 poz. 590 (2005) (Polska). http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970960590/U/D19970590Lj.pdf
• Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym Dz.U. 2005 nr 164 poz. 1365 (2019) (Polska). http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20051641365/U/D20051365Lj.pdf
• Ustawa z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw Dz.U. 2011 nr 84 poz. 455 (2014) (Polska). http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20110840455/U/D20110455Lj.pdf
• Ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw Dz.U. 2014 poz. 1198 (2016) (Polska). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20140001198/U/D20141198Lj.pdf
• Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie ustanowienia europejskich ram kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie Dz. Urz. UE 2008/C111/01). https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32008H0506(01)

Identifiers

DOI

10.35765/hp.2159

Biblioteka Nauki

2231808