Budowanie autorytetu władzy publicznej poprzez stosowanie zasady zaufania z art. 8 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego

• Authors: Przemysław Zdyb

Title variants

EN

Building the authority of public authority by applying the principle of trust in Art. 8 § 1 of the Code of Administrative Proceedings

Abstracts

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The research objective of these considerations is the normative analysis of the principle of trust expressed in Art. 8 § 1 of the c.a.p. in the context of building and strengthening the authority of public bodies. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The basic research problem is to establish the relationship between the implementation of the principle of trust by public administration bodies and its impact on the authority of public authorities. The analysis uses the dogmatic-legal method supplemented with theoretical-legal and historical-legal methods. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The article first characterizes the principle of trust with its historical evolution and the entities obliged to apply it. The provisions of Art. 8 § 1 c.a.p. along with the achievements of the doctrine and judicature resulting from this background, with particular emphasis on the methods of its implementation, which have been decoded from the principle of trust. RESEARCH RESULTS: The conducted analysis allows to conclude that the implementation of the principle of trust in accordance with the requirements of a democratic state ruled by law and the principles expressed in the c.a.p. it is a necessary element in building the authority of public authority. The analysis of the rulings of administrative courts confirms the importance of the principle of trust for the entire course of administrative proceedings and the rulings issued within them. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The discussed issues should be assessed as universal and not losing its relevance. Since the breach of the principle of trust affects the authority of public authority, administrative authorities and courts should pay special attention to its observance when verifying and controlling decisions. For this purpose, it is justified to constantly improve the substantive competences and soft skills of employees of the authorities in the field of servicing the parties to the proceedings.

PL

Cel naukowy: Celem badawczym niniejszych rozważań jest analiza normatywna zasady zaufania wyrażonej w art. 8 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego w kontekście budowania i wzmacniania autorytetu władzy publicznej. Problem i metody badawcze: Podstawowym problemem badawczym jest ustalenie zależności pomiędzy realizacją zasady zaufania przez organy administracji publicznej a jej wpływem na autorytet władz publicznych. W analizie wykorzystano metodę dogmatyczno-prawną uzupełnioną o metodę teoretyczno-prawną i historyczno-prawną. Proces wywodu: W artykule scharakteryzowano w pierwszej kolejności zasadę zaufania wraz z jej historyczną ewolucją oraz podmioty obowiązane do jej stosowania. Badaniu poddano brzmienie przepisu art. 8 § 1 k.p.a. wraz powstałym na tym tle dorobkiem doktryny i judykatury, ze szczególnym uwzględnieniem odkodowanych z zasady zaufania sposobów jej realizacji. Wyniki analizy naukowej: Przeprowadzona analiza pozwala stwierdzić, że realizacja zasady zaufania – zgodnie z wymogami demokratycznego państwa prawnego oraz zasadami wyrażonymi w k.p.a. – stanowi konieczny element budowania autorytetu władzy publicznej. Analiza orzeczeń sądów administracyjnych potwierdza doniosłość znaczenia zasady zaufania dla całego toku postępowania administracyjnego i wydanego w jego ramach rozstrzygnięcia. Wnioski, innowacje, rekomendacje: Omawianą problematykę ocenić należy jako uniwersalną i nie tracącą na aktualności. Ponieważ naruszenie zasady zaufania bezpośrednio uderza w autorytet władzy publicznej, organy oraz sądy administracyjne powinny szczególną uwagę zwracać na jej przestrzeganie przy weryfikacji i kontroli nie tylko samego rozstrzygnięcia, ale i okoliczności ich wydawania. W tym celu za zasadne uznać należy stałe podnoszenie zarówno kompetencji merytorycznych, jak i umiejętności miękkich pracowników organów administracji publicznej w zakresie obsługi stron postępowania.

Keywords

PL

zasada zaufania; zasady ogólne postępowania administracyjnego; Kodeks postępowania administracyjnego; autorytet władz publicznych

EN

the principle of trust; general principles of administrative procedure; the Code of Administrative Proceedings; the authority of public authorities

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Horyzonty Polityki
• Year: 2022
• Volume: 13
• Issue: 45
• Pages: 31-52

Dates

published

2022

Contributors

author

Przemysław Zdyb

• Uniwersytet Szczeciński

• https://orcid.org/0000000220684556

References

• Adamiak, B. (1996). Rozdział 2. Zasady ogólne. W B. Adamiak, &J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz (s. 27–91). Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Adamiak, B. (2014). Rozdział 2. Zasady ogólne. W B. Adamiak, & J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz (wydanie 13) (s. 37–95). Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Borkowski, J.,& Krawczyk, A.(2020). Rozdział IX. Postępowanie zwykłe. Przedmiot postępowania zwykłego. W R. Hauser, Z. Niewiadomski, & A. Wróbel (Red.), Prawo Procesowe Admini-stracyjne. System Prawa Administracyjnego. Tom 9 (s. 167–204). Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Brzezińska, K. (2020). Zasady ogólne. W M. Wierzbowski (Red.), Po-stępowanie administracyjne, egzekucyjne i sądowoadministracyjne (s. 28–42). Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.
• Bujwid-Kurek, E. (2019). Władza polityczna a system polityczny – wokół kategorii politologicznych uwag kilka. Horyzonty Polityki, 10 (30), 25–38. DOI: 10.35765/HP.2019.1030.02.
• Chróścielewski, W. (2009). W sprawie projektu nowelizacji przepi-sów k.p.a. dotyczących postępowania ogólnego opracowanego w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji w 2009 r. W J. Posłuszny, Z. Czarnik, & R. Sawuła (Red.), Instytucje procesu administracyjnego i sądowoadministracyjnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Ludwikowi Żukowskiemu (s. 44–60). Prze-myśl–Rzeszów: Wyższa Szkoła Prawa i Administracji.
• Dawidowicz, W. (1962). Ogólne postępowanie administracyjne. Zarys systemu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Iserzon, E. (1970). W E. Iserzon, & J. Starościak, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, teksty, wzory i formularze (wyd. 4) (s. 53–55). Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.
• Kędziora, R. (2011). Nowe instytucje i regulacje w postępowaniu administracyjnym. Metryka, 2, 127–150.
• Knysiak-Sudyka, H. (2019). Art.6. W A. Cebera, J.G. Firlus, A. Golęba, T. Kiełkowski, K. Klonowski, M. Romańska, & H. Knysiak-Sudyka, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz (wyd. II). War-szawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer. https://sip.lex.pl/#/commentary/587731121/595691/knysiak-sudyka-hanna-red-kodeks-postepowania-administracyjnego-komentarz-wyd-ii?pit=2022-06-29&cm=URELATIONS (dostęp: 25.06.2022).
• Kmieciak, Z. (1997). Ochrona zaufania w prawie administracyjnym. Ustalenia teoretyczne i doświadczenia praktyki. Samorząd Teryto-rialny, 11, 32–38.
• Kmieciak, Z. (2000). Ogólne zasady prawa i postępowania administra-cyjnego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Dz.U. nr 78, poz. 483(2009)(Polska).https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970780483/U/D19970483Lj.pdf
• Leszczyński, L., & Maroń, G. (2016). Zasady prawa. Ujęcie dogma-tyczno–porównawcze. Studia Iuridica Lublinensia, XXV (1), 317–327.
• Łaszczyca, G. (2002). Szczególny przypadek wszczęcia postępowa-nia administracyjnego z urzędu. Państwo i Prawo, 1,66–75.
• Łętowski, J. (1990). Prawo administracyjne. Zagadnienia podstawowe. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Malanowski, J. (2021). W M. Wierzbowski,& A. Wiktorowska (Red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz do art. 8. War-szawa: Legalis (dostęp: 25.06.2022)
• Markowski, A. (2003). Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Olejniczak-Szałowska, E. (2013). Pojęcie, cechy i typologia zasad prawa administracyjnego. W M. Stahl, Z. Duniewska, B. Jaworska-Dębska, R. Michalska-Badziak,& E. Olejniczak-Szałowska, Prawo administracyjne. Pojęcia, instytucje, zasady w teorii i orzecznictwie (s. 112–118). Warszawa: Wydaw-nictwo Wolters Kluwer.
• Oniszczuk, J. (2000). Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Kraków: Wydawnic-two Zakamycze.
• Opałek, K., & Wróblewski, J. (1969). Zagadnienia teorii prawa. War-szawa: Wydawnictwo Prawnicze.
• Orzeczenie TK z dnia 25 czerwca 1996 r., K 15/95, OTK 1996, nr 3, poz. 22.
• Piątek, W. (2018). Zasada prowadzenia postępowania w sposób bu-dzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej. W G. Łaszczyca, & A. Matan (Red.), System Prawa Administracyj-nego Procesowego (tom II, część 2). J.P. Tarno& W.Piątek (Red.), Zasady ogólne postępowania administracyjnego (s. 326–343). War-szawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska.
• Pułło, A. (1996). Z problematyki zasad prawa: idee ogólne w prawie konstytucyjnym. Przegląd Sejmowy, 1 (13), 9–20.
• Rozmaryn, S. (1961). O zasadach ogólnych kodeksu postępowania administracyjnego. Charakter prawny i znaczenie zasad ogól-nych k.p.a. Państwo i Prawo, 12, 887–905.
• Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi z dnia 16 kwietnia 2010 r. Druk nr 2987, Sejm VI kadencji. https://orka.sejm.gov.pl/Druki6ka.nsf/wgdruku/2987 (dostęp: 24.11.2022).
• Ruczkowski, P. (2020). Zasady ogólne w postępowaniu w sprawie wydania zezwolenia na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego. W B. Jaworska-Dębska, P. Kledzik, & J. Sługocki (s. 708–723). Wzorce i zasady działania współczesnej ad-ministracji publicznej. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska.
• Skrenty, Ż. (2013). Zaufanie obywateli do organów władzy publicz-nej w świetle orzecznictwa sądowego i poglądów doktryny. Stu-dia Lubuskie, IX, 97–99.
• Sobol, E. (2002). Nowy słownik języka polskiego. Warszawa: Wydaw-nictwo Naukowe PWN.
• Wajda, P. (2010). Zasada ogólna pogłębiania zaufania obywateli do organów Państwa jako mechanizm zabezpieczający efektywność obrotu gospodarczego. Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, 9, 20–29.
• Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania admini-stracyjnego Dz.U.2021 poz. 735(2022) (Polska). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19600300168/U/D19600168Lj.pdf
• Wegner, J. (2019). Art. 8. [Zasady bezstronności, równego traktowa-nia, proporcjonalności i konsekwencji] W W. Chróścielewski, & Z. Kmieciak (Red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Ko-mentarz (s. 92). Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska.
• Wiktorowska, A. (2013). Teoretyczno-prawna koncepcja zasad ogólnych Kodeksu postępowania administracyjnego. Studia Prawa Publicznego, 2, 21–22.
• Wronkowska, S., Zieliński, M.,& Ziembiński, Z. (1974). Zasady prawa. Zagadnienia podstawowe. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.
• Wronkowska, S., &Ziembiński, Z. (1997) Zarys teorii prawa. Poznań: Wydawnictwo Ars boni et aequi.
• Wronkowska, S. (2003). Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa. Poznań: Wydawnictwo Ars boni et aequi.
• Wróbel, A. (2020). Art. 8. W M. Jaśkowska, M. Wilbrandt-Gotowicz, & A. Wróbel, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz (wyd. VIII)(s. 136–147). Warszawa: Wydawnictwo Wolters Klu-wer.
• Wróbel, A. (2022). Art. 8. W M. Jaśkowska, M. Wilbrandt-Gotowicz, &A. Wróbel, Komentarz aktualizowany do Kodeksu postępowania administracyjnego. LEX/el. https://sip.lex.pl/#/commentary/ 587260098/688120?tocHit=1&cm=URELATIONS (dostęp: 28.06. 2022).
• Wyrok ETS z dnia 20 września 1990 r. w sprawie C-5/89 Komisja v. Republice Federalnej Niemiec, Zb. Orz. 1990, s. 3437.
• Wyrok ETS z dnia 20 marca 1997 r. w sprawie C-24/95 Land Rhein-landPfalz v. Alcan Deutschland GmbH, Zb. Orz. 1997, s. 1591.
• Wyrok NSA z dnia 7 grudnia 1984 r., III SA 729/84, ONSA 1984, nr 2, poz. 117.
• Wyrok NSA ośrodek zamiejscowy w Gdańsku z dnia 20 czerwca 1985 r. SA/Gd 478/85. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/E22DE4AD8B (dostęp: 24.11.2022).
• Wyrok NSA ośrodek zamiejscowy w Katowicach z dnia 6 grudnia 1995 r. SA/Ka 509/96. https://sip.lex.pl/#/jurisprudence/520120787/1/sa-ka-509-96-wyrok-naczelnego-sadu-administracyjnego-do-2003- 12-31-w-katowicach?pit=2022-06-29&keyword=SA~2FKa%20509~2F96&cm=SFIRST (dostęp: 26.06.2022).
• Wyrok NSA ośrodek zamiejscowy w Łodzi z 26 listopada 1999 r. I SA/Łd 1592/97. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/78A560E32A (dostęp: 24.06.2022).
• Wyrok NSA z dnia 5 lutego 2008 r. II OSK 2005/06. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/481E87B195 (dostęp: 24.11.2022).
• Wyrok NSA z dnia 13 czerwca 2017 r. I OSK 2202/15. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/A28CD73732 (dostęp: 25.06.2022).
• Wyrok NSA z dnia 14 listopada 2017 r. II OSK 140/17. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/3C4A548FB6 (dostęp: 25.06.2022).
• Wyrok NSA z dnia 28 marca 2018 r. I OSK 2283/17. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/CDBCD56DED (dostęp: 25.06.2022).
• Wyrok NSA z dnia 15 marca 2022 r. II GSK 349/19. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/F9C64715FC (dostęp: 25.06.2022).
• Wyrok TK z dnia 30 listopada 1988 r. K 1/88, OTK 1988, poz. 6.
• Wyrok TK z dnia 11 lutego 1991 r. K 14/91, OTK 1992, nr 1, poz. 7.
• Wyrok TK z dnia 17 grudnia 1997 r. K 22/96, OTK 1997, nr 5–6, poz. 71.
• Wyrok TK z dnia 15 września 1998 r. K 10/98, OTK 1998, nr 5, poz. 64.
• Wyrok TK z dnia 13 kwietnia 1999 r. K 36/98, OTK 1999, nr 3, poz. 40.
• Wyrok TK z dnia 7 lutego 2001 r. K 27/00, OTK 2001, nr 2, poz. 29.
• Wyrok TK z dnia 4 grudnia 2001 r. SK 18/00, OTK 2001, nr 8, poz. 256.
• Wyrok TK z dnia 5 grudnia 2013 r. K 27/13, OTK-A 2013, nr 9, poz. 134.
• Wyrok WSA w Warszawie z dnia 14 grudnia 2005 r. VII SA/Wa 859/05. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/37C165B38C (dostęp: 24.11.2022).
• Wyrok WSA w Warszawie z dnia 6 marca 2006 r. VI SA/Wa 1269/06. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/B9D582E823 (dostęp: 24.11.2022).
• Wyrok WSA w Warszawie z dnia 4 lutego 2010 r. VII SA/Wa 2042/09. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/CE25431777 (dostęp: 24.11.2022).
• Wyrok WSA w Warszawie z dnia 28 czerwca 2012 r. VI SA/Wa 573/12. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/0F57D83605 (dostęp: 24.11.2022).
• Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 5 maja 2020 r. III SAB/Wr 1517/19. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/4EE43E5B93 (dostęp: 25.06.2022).
• Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 4 listopada 2021 r. I SA/Wr 173/21. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/870C2CC491 (dostęp: 26.06.2022).
• Wyrok WSA w Opolu z dnia 22 marca 2022 r. II SA/Op 525/21. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/5172376919 (dostęp: 25.06.2022).
• Zieliński, M. (2017). Wykładnia Prawa. Zasady – Reguły – Wskazówki. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.
• Ziemski, K. (1989). Zasady ogólne prawa administracyjnego. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Identifiers

DOI

10.35765/hp.2325

Biblioteka Nauki

2231670