O potrzebie umiaru w kulturze nadmiaru

• Authors: Lucyna Smółka

Title variants

EN

The Virtue of Moderation in the Culture of Excess

Abstracts

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The aim of the article is to conceptualize the virtue of moderation, to explore the consequences of neglecting this moral skill in consumer culture, and to look at ethical consumerism from the perspective offered by the contemporary virtue ethics.THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The research problem focuses on finding answers to the following questions: What is moderation? In what way does the lack of moderation in consumer culture affect people’s lives? What practical guidelines on ethical consumerism can be provided by the contemporary virtue ethics? The method used: an analysis and synthesis of the relevant literature.THE PROCESS OF ARGUMENTATION: By referring to academic sources, the virtue of moderation has been characterized, the symptoms of the lack of moderation in the consumer society have been described, and the consequences of this lack for human development have been discussed. Furthermore, it has been demonstrated how the virtue ethics can be successfully applied in determining the characteristics of a responsible consumer.RESEARCH RESULTS: The analyses indicate that moderation is a controversial virtue, which –in spite of its undeniable merits– is not accepted by everyone. The consumer society is particularly impervious to this virtue and pays a heavy price for it. What is needed is a turn towards values, which have to be reflected in action, that is in the behaviour of a virtuous person.CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: Everybody needs moderation to be able to embrace their humanity. However, being guided by moderation is particularly difficult in the age of consumerism because buying and consuming are treated as virtues. That is why people, especially children and youth, should be made aware of the relationships between their own development and their consumer behaviour. In this context, it is particularly important to work on the improvement of one’s character.

PL

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest konceptualizacja cnoty umiarkowania, wskazanie konsekwencji zaniedbania tej sprawności moralnej w kulturze konsumpcji, wyeksponowanie współczesnej etyki cnoty jako perspektywy rozważań nad konsumpcją etyczną. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Przedstawiony problem badawczy dotyczy odpowiedzi na pytania: Czym jest umiarkowanie? Jak brak umiaru w kulturze konsumpcyjnej wpływa na życie ludzi? Jakich praktycznych wskazówek w kwestii etycznej konsumpcji może dostarczyć nam współczesna etyka cnót? Zastosowano metodę analityczno-syntetyczną literatury przedmiotu. PROCES WYWODU: Na podstawie opracowań naukowych dokonano charakterystyki cnoty umiarkowania, przedstawiono, jak brak umiaru ujawnia się w społeczeństwie konsumpcyjnym i jakie są tego konsekwencje dla rozwoju człowieka. Wykazano użyteczność etyki cnoty dla refleksji nad kształtowaniem cech odpowiedzialnego konsumenta. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Z przeprowadzonych analiz wynika, że umiarkowanie to cnota kontrowersyjna, nie przez wszystkich akceptowana, mimo jej niewątpliwych walorów. Szczególne niezrozumienie dla niej wykazuje społeczeństwo konsumpcyjne, które płaci za to wysoką cenę. Konieczny jest zwrot ku wartościom, które muszą być urzeczywistniane w konkretnych czynach, czyli działaniach człowieka cnotliwego. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Każdy, aby móc realizować się w człowieczeństwie, potrzebuje umiarkowania. Kierowanie się nim jest szczególnie trudne w dobie kultury konsumpcyjnej, gdzie cnotą stało się nabywanie i konsumowanie. Warto pomagać, zwłaszcza młodym, zrozumieć zależności między rozwojem własnym a przejawianymi zachowaniami konsumenckimi. Kluczowa jest zwłaszcza praca na swoim charakterem.

Keywords

PL

umiarkowanie; społeczeństwo konsumpcyjne; odpowiedzialna konsumpcja; etyka cnoty

EN

moderation; consumer society; responsible; consumerism; virtue ethics

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Horyzonty Wychowania
• Year: 2020
• Volume: 19
• Issue: 52
• Pages: 35-44

Dates

published

2020

Contributors

author

Lucyna Smółka

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

References

• Budzyńska, D. (2013). Cztery cnoty władcy w De Clementa Seneki Młodszego. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Bylok, F. Moralność i konsumpcja etyczna: dyskusja nad wymiarami etycznymi w konsumpcji. Pozyskano z: http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/handle/11089/25817 (dostęp: 14.11.2020).
• Grȕn,A. (2016). Sztuka zachowywania umiaru. Poznań: Wydawnictwo św. Wojciech Dom Medialny.
• Hołda, M. (2017). Umiar, praca i jej owoc w społeczeństwach konsumpcyjnych. Logos i Ethos, (45) numer specjalny, 53-68.
• Jurczak, D. (2016). Umiarkowanie. Upodobanie do piękna. W: L. Kozłowska (red.), Dominikanie o cnotach. Poznań: Wydawnictwo W drodze, 123-134.
• Kiełbasa, J. (1997). Kontrowersje wokół umiarkowania: czy tylko ograniczenie. Znak (3).
• Kijas, Z. (2015). Siła charakteru. O wadach i cnotach. Kraków: Wydawnictwo WAM.
• Kotecki, D. (2003). Umiarkowanie. W: M. Mróz (red.), Mądrość życia. W szkole cnót chrześcijańskich. Toruń: Wydawnictwo UMK.
• Kołodziejski, K. (2015). Dzika żądza zysku. Rzeczpospolita, 19-20 grudnia, 36-37.
• Lewicka-Strzałecka, A. (2018). Etyka konsumenta w perspektywie aretologicznej. Diametros, 56 -109. Pozyskano z: www.diametros.iphils.uj.edu.pl.
• Marody, M. (2014). Jednostka po nowoczesności. Perspektywa socjologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Pańpuch, Z. Cnoty i wady. Pozyskano z http://www.ptta.pl/pef/pdf/c/cnotyiwady.pdf (dostęp: 11.2020).
• Podrez, E. (2004). Cnota. W: B. Szlachta (red.), Słownik społeczny. Kraków: Wydawnictwo WAM.
• Policki, K. (2015). Sztuka mądrego życia: Filozofia mądrości J.I.M. Bocheńskiego. Kraków: Wydawnictwo Salwator.
• Ravasi, G. (2012). Powrót do cnót. Kraków: Wydawnictwo Salwator.
• Sedláček, T. (2015). Ekonomia dobra i zła. W poszukiwani istoty ekonomii od Gilgamesza do Wall
• Street. Warszawa: Wydawnictwo Studio EMKA.
• Sennet, R. (2006). Korozja charakteru. Osobiste konsekwencje pracy w nowym kapitalizmie. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA.
• Sponville, A. (2000). Mały traktat o wielkich cnotach. Przekład H. Lubicz-Trawkowska. Warszawa: Volumen.
• Szczepański, J. (1981). Konsumpcja a rozwój człowieka. Wstęp do antropologicznej teorii konsumpcji. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Woroniecki, J. (2013). Katolicka etyka wychowawcza. T. 1. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Zabielski, J. (2015). Roztropność, męstwo, umiarkowanie, i sprawiedliwość jako wyznaczniki chrześcijańskiej moralności: studium tomistyczno-aksjologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• Zadykowicz, T. (2013). Umiarkowanie. W: Encyklopedia katolicka. T. XIX. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1326.

Identifiers

DOI

10.35765/hw.1858

Biblioteka Nauki

1191523