Ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Wybrane przykłady działań na rzecz koronki

• Authors: Justyna Łukaszewska-Haberkowa

Title variants

EN

Protection of Intangible Cultural Heritage. The Example of Lace Making

Abstracts

EN

In the first part of this paper, I introduce the definition of the protection of intangible cultural heritage, based on the 2003 UNESCO Convention. The second part shortly characterises the needle lace and bobbin lace technique traditions along with lace elements from the Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity. The examples show both the historical outlook and contemporary practice. As case studies the Alençon Lace, the lefkaritika in addition to laces from Slovenia and Croatia are presented.

PL

W pierwszej części artykułu przytoczyłam definicję ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego na podstawie konwencji UNESCO z 2003 r. (Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage). W drugiej części pokrótce scharakteryzowałam koronkę klockową jako technikę oraz przedstawiłam przykłady koronki klockowej i igiełkowej objętej szczególną ochroną i wpisem na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości (Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity). Przykłady obejmują zarówno rys historyczny, jak i obecną praktykę. Case studies to koronka z Alençon, lefkaritika, a także zbiorowe wpisy koronek ze Słowenii i Chorwacji.

Keywords

PL

niematerialne dziedzictwo kulturowe; ochrona dziedzictwa kulturowego; koronka klockowa; inicjatywy lokalne

EN

intangible cultural heritage; protection of cultural heritage; bobin lace; local initiatives

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Perspektywy Kultury
• Year: 2023
• Volume: 40
• Issue: 1
• Pages: 29-42

Dates

published

2023

Contributors

author

Justyna Łukaszewska-Haberkowa

• Akademia Ignatianum w Krakowie

• https://orcid.org/0000000309395566

References

• Despierres, E.A.M. (1886). Histoire du point d’Alençon, depuis son origine jusqu’à nos jours. Paris: Renouard, H. Laurens, succ.
• Earnshaw, P. (1980). The Identification of Lace. Aylesbury: Shire Publications. Earnshaw, P. (1982). A Dictionary of Lace. London: Shire Publications.
• Hankus, M. (2018). Koronka. Tradycja – reaktywacja. Kraków: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa.
• Histoire du point d’Alençon (1882, reed. 1989). Paris: Librairie Renouard, H. Laurens.
• Jubilé cinquantenaire de la Société de l’histoire du Protestantisme français (1902). Konwencja UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego, sporządzona w Paryżu dnia 17 października 2003 r. Dziennik Ustaw, 2011, nr 172, poz. 1018
• Ktori, M. (2017). Lefkara Lace: Educational Approaches to ICH in Cyprus. International Journal of Intangible Heritage, 78–92.
• Lefébure, E. (1888). Embroidery and Lace. Their Manufacture and History from the remotest antiquity to the present day. London: H. Grevel and Co.
• Łukaszewska-Haberkowa, J. (2021). Ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturowego na przykładzie krakowskiej koronki klockowej. Perspektywy Kultury, 33 (2021), 191–200.
• Niewęgłowski, A., Poźniak-Niedzielska, A. i Przyborowska-Klimczak, A. (2015). Ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturalnego. Warszawa: Wolter Kluwer.
• Palliser, B.F. (1869). A History of Lace. London: Sampson, Low, Son and Marston.
• Schreiber, H. (2014). Konwencja UNESCO z 2003 roku: między prawniczą pewnością a antropologicznymi wątpliwościami (w 10-lecie istnienia konwencji 2003–2013). W: B. Fatyga i R. Michalski (red.), Kultura ludowa. Teorie – praktyki – polityki. Warszawa: Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, 375–406.
• https://ich.unesco.org/en/decisions/4.COM/13.37 (dostęp: 10.01.2023). https://ich.unesco.org/en/RL/lefkara-laces-or-lefkaritika-00255 (dostęp: 10.01.2023).
• https://lefkara.org.cy/en/lefkara-handicraft-centre (dostęp: 10.01.2023).
• https://retrovi.com/collections/page/34/ (dostęp: 10.01.2023).
• https://www.oidfa.com/ (dostęp: 20.01.2023)
• Vanehttps://min-kulture.gov.hr/unesco-16291/dogadjanja/2007-2015/cipkarstvo-u-hrvatskoj/16540 I (dostęp: 16.01.2023).
• UNESCO: Nomination File No. 00438 for Inscription on the Representative List of the Intangible Cultural Heritage in 2010 (dostęp: 23.12.2013).

Identifiers

DOI

10.35765/pk.2023.4001.04

Biblioteka Nauki

37478424