Kostiumy Luigiego Sapellego w zbiorach Muzeum Krakowa

• Authors: Agnieszka Kowalska

Title variants

EN

Luigi Sapelli’s Costumes in the Collection of the Krakow City Museum

Abstracts

EN

Stage costume is an element of a theatrical performance, as well as a specific attribute that can be used by an actor creating a role. It helps or hinders the stage artist in creating the character. Over the centuries and decades, its form and meaning have changed. The aim of this article is to present theatrical costumes designed by Luigi Sapelli, one of the greatest designers of stage costumes from the turn of the 19th and 20th centuries. The description of the costumes is preceded by a sketch, briefly presenting the style of the theater of the Young Poland period and the rules of creating the artistic side of performances applied at that time. The costumes in question are part of the theater collection of the Museum of Krakow.

PL

Kostium – element spektaklu teatralnego, a także swoisty strój – „przedmiot” wyróżniający aktora na scenie. Pomaga lub przeszkadza artyście scenicznemu w tworzeniu postaci. Przez wieki i dekady zmieniały się jego forma oraz znaczenie. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie kostiumów teatralnych zaprojektowanych przez Luigiego Sapellego, jednego z największych projektantów strojów scenicznych z przełomu XIX i XX w. Opis kostiumów poprzedzi szkic, skrótowo przybliżający stylistykę teatru okresu Młodej Polski oraz obowiązujące wówczas zasady tworzenia strony plastycznej spektakli. Omawiane kostiumy stanowią część kolekcji teatralnej należącej do Muzeum Krakowa.

Keywords

PL

teatr; kostium; aktor; projektant kostiumów; scenografia

EN

theater; costume; actor; theatre arts; costume designer; scenography

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Perspektywy Kultury
• Year: 2023
• Volume: 43
• Issue: 4/2
• Pages: 205-216

Dates

published

2023

Contributors

author

Agnieszka Kowalska

• Muzeum Krakowa

• https://orcid.org/0000000228425727

References

• Jarząbek -Wasyl, D. (2016). Za kulisami. Narodziny przedstawienia w teatrze polskim XIX wieku. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Michalik, J. (1985). Dzieje Teatru w Krakowie, t.5, cz. I, vol. I i II. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Witkiewicz, J.S. (2000). Stanisław Drabik. W: Leksykon operowy. Warszawa: Wydawnictwo Iskry, s.151.
• Żygulski, Z. (jun.). (1972). Kostiumologia. Kraków: Wydawnictwo Akademii Sztuk Pięknych.
• Jarząbek-Wasyl, D. (2019). Zapiski Szatnego z Placu św. Ducha. W: J. Stacewicz – Podlipska, E. Partyga (red.), Światła na wszystkie strony. Prace ofiarowane profesor Lidii Kuchtównie. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 67-84.
• Balicki, A.E. (1911). Teatr Krakowski, „Przegląd Polski”, t. 182.
• Flach, J. (1902). Dola aktorek. „EMTA”, nr 1002.
• Naokoło sceny i estrady. Z teatru. (1911). „Nowiny”, nr 208, 3.
• Zapolska, G. (1897). Krowięta. Studium teatralne. „EMTA”, nr 35, 36, 37.
• Stan. Drabik inicjatorem wystawienia „Casanovy“ Różyckiego w królewskiej operze w Białogrodzie. (1932). „Ilustrowany Kurier Codzienny”, nr 62, 8.
• Crespi Morbio, V. (2008). „Caramba Mago del costume” - fragment książki, Mediolan: wyd. Amici della Scala, . Pozyskano z: https://www.vittoriacrespimorbio.com/en/caramba-mago-del-costume/
• Leyko, M. „Kostium” - hasło w Encyklopedii PWN. Pozyskano z: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/kostium-teatralny;3926243.html)
• Lav Zinovjev. Biogram. Pozyskano z: http://teatroslov.mpus.org.rs/licnost.php?id=5870&jezik=lat (dostęp: 2017).
• Michalik, J. Jadwiga Mrozowska, Biogram. Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980. Pozyskano z: https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/jadwiga-toeplitz-mrozowska-1880-1966-aktorka-podrozniczka-pisarka
• Rietti, F.R. (2018). Luigi Sapelli. W: Dizionario Biografico degli Italiani, Volume 90. Roma: Istituto dell'Enciclopedia Italiana. Pozyskano z: http://www.treccani.it/enciclopedia/luigi-sapelli_%28Dizionario-Biografico%29/ (dostęp: 2018).
• Viotti, A. Caramba, Il Pantocrator della scena. Ricordo di Luigi Sapelli. Pozyskano z: https://studylibit.com/doc/1598053/caramba--il-pantocrator-della-scena

Identifiers

DOI

10.35765/pk.2023.430402.14

Biblioteka Nauki

37240354