Dotyk kobiety. Interpretacja postaci kobiecej w japońskich wyobrażeniach parinirwany

• Authors: Małgorzata Sobczyk

Title variants

EN

Touch of a Woman. Study on a Female Figure in Japanese Images of Parinirvana

Abstracts

EN

This study delves into the portrayal of the female figure depicted at the feet of the Buddha in Japanese parinirvana images, with a specific focus on the Myōhō-ji rendition and its subsequent resumptions. Through an examination of Chinese translations of pertinent sutras, the research explores the potential influence of hinayana texts as a source for this motif, which conveys the notion that impurity can be transmitted through a woman’s touch. To elucidate a more profound comprehension of the significance attributed to the presence of an elderly woman in visual depictions of parinirvana, an array of literary sources were scrutinized. The findings indicate that her inclusion likely served as a catalyst for a discourse between Mahākāśyapa and Ānanda concerning the position of women within the Buddha’s assembly of disciples, encompassing their roles as lay devotees, epitomized by the elderly woman, and as ordained nuns, symbolized by Gautami.

PL

Celem niniejszego artykułu jest interpretacja postaci starszej kobiety ukazanej na japońskich przedstawieniach parinirwany przy stopach Buddy (ze szczególnym uwzględnieniem wersji z Myōhō-ji oraz jej kontynuacji). Jak wykazał przegląd chińskich przekładów sutr, za potencjalne źródło inspiracji posłużyło tu piśmiennictwo hinajany, z którego japońska tradycja buddyjska przejęła przekonanie o kalających właściwościach kobiecego dotyku. Następnie, w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie, jakie treści wnosi obecność staruszki na graficznych przedstawieniach parinirwany, posłużono się wybraną literaturą buddyjską podejmującą ten motyw. W toku analizy wykazano, że jej rola polegała na sprowokowaniu dyskusji pomiędzy Mahākāśyapą a Ānandą o miejscu kobiet w gronie uczniów Buddy – świeckich, na przykładzie jej samej, oraz duchownych, na przykładzie pierwszej mniszki Gautami.

Keywords

PL

nirwana; Ānanda; kobieta; dotyk; skalanie

EN

nirvana; Ānanda; woman; touch; impurity

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Perspektywy Kultury
• Year: 2023
• Volume: 44
• Issue: 1
• Pages: 463-478

Dates

published

2024

Contributors

author

Małgorzata Sobczyk

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

• https://orcid.org/0000000216971990

References

• Daichi doron. (1936). W: Kokuyaku daizōkyō: ronbu. t. 1. Kokumin Bunko Kankōkai (red.). Tōkyō: Kokumin Bunko Kankōkai.
• Fujiwara, T. (1922). Sanpōe. W: Dai Nihon bukkyō zensho. Bussho Kankōka (red.). Tōkyō: Bussho Kankōkai..
• Hayashi, M. (2001). Gofuku-ji engi-e, Shaka nehanzu to e-toki. W: E-toki no fusurato: Shinano. Daihonshū. Hayashi, M. (red.). Tōkyō: Kasama Shoin.
• Hioki, A. (2010). Mōhatsu de nutta mandara: hyōhakusō Kūnen no monogatari. Tōkyō: Shintensha.
• Hiro, S. (2010). Shaka saigo no tabi: Daihatsu nehankyō o yomu. Tōkyō: Shunjūsha.
• Honda, G. (2016). „Konjaku monogatarishū” butsuden no kenkyū. Tōkyō: Bensei Shuppan.
• Ichien. (1966). Shasekishū. W: Nihon koten bungaku taikei. t. 85. Watanabe, T. (red.). Tōkyō: Iwanami Shoten.
• Katsuura, R. (2008). Sanpō-e Sai-in Anan keka: amadera butsuji no keifu. W: Sanpō-e o yomu. Kojima, T., Kobayashi, M., Komine, K. (red.). Tōkyō: Yoshikawa Kōbunkan.
• Kamii, M. (1993). Rinjū gyōgi: Nihonteki tāminaru kea no genten. Tōkyō: Keisuisha.
• Kobayashi, I.; Kobayashi, R. (2001). Shaka nehanzu. W: E-toki no fusurato: Shinano. Daihonshū. Hayashi, M. (red.). Tōkyō: Kasama Shoin.
• Komine, K. (2018). (red.). Nara ehon Shaka no honji. Tōkyō: Bensei Shuppan.
• Kunstler, M.; Zduń, G. (1997). (tłum.). Żywot Fahiena. W: Zapiski z krajów buddyjskich. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
• Morohashi, T. (1976). Daikanwa jiten. t. 6. Tōkyō: Taishūkan Shoten.
• Nakamura, H. (red.). (1989). Iwanami bukkyō jiten. wyd. 1. wyd. Tōkyō: Iwanami Shoten.
• Nomura, I. (2004). Bukkyō to onnna no seishinshi. Tōkyō: Yoshikawa Kōbunkan.
• Okayama, H. (red.). (1995). Gendaigo yaku agon kyōten: Jōagongyō. t. 1. Tōkyō: Hirakawa Shuppansha.
• Shinoda, J. (1995). Nise monogatarie: e to bun, bun to e. Tōkyō: Heibonsha.
• Shōtei. K. (1858). Nichiren Shōnin ichidai zue. Zwój 6. Ushigome Enokimachi (Edo): Shōeizan Daihō-ji.
• Teigoku. Nehanzō zuimon ryakusan. W: Shikyūan Teigoku zenshū: chūkan. Shinoda, S. (red.). Kōbe: Nishigokuraku-ji.
• Yamada, Y. (red.) (1959). Konjaku monogatarishū. cz. 1. W: Nihon koten bungaku taikei. t. 22. Tōkyō.

Identifiers

DOI

10.35765/pk.2024.4401.31

Biblioteka Nauki

37536564