Kolegiata w Myszyńcu w świetle nowych ustaleń i atrybucji

• Authors: Tomasz Grygiel

Title variants

EN

Myszyniec Collegiate Church in the Light of New Findings and Attributions

Abstracts

EN

The largest church of the Kurpie Region: the Collegiate Church of the Holy Trinity in Myszyniec, was initially considered a work of Adolf Schimmelpfennig. However, on the grounds of archival sources it has been ascertained that it was Franciszek Przecławski who was its designer, and that the Church was raised in 1909–1922. Analysing the reasons for Schimmelpfennig’s name having been associated with the Myszyniec Collegiate Church, the forms of its free-standing belfry, so-called gate tower, are analysed; the Author concludes that it is Schimmelpfennig who was responsible for the remodelling of the belfry in 1867-1868.

PL

Największa świątynia regionu kurpiowskiego, kolegiata pw. Świętej Trójcy w Myszyńcu, początkowo uchodziła za dzieło Adolfa Schimmelpfenniga. Ostatecznie na podstawie źródeł archiwalnych ustalono, że jej projektantem był Franciszek Przecławski i, że powstała w latach 1909–1922. Zastanawiając się nad powodem pojawienia się nazwiska  Schimmelpfenniga w kontekście myszynieckiej kolegiaty, autor poddaje analizie formy jej wolnostojącej dzwonnicy, tak zwanej wieży bramnej i dochodzi do wniosku, że to ten architekt odpowiadał za przebudowę dzwonnicy w latach 1867-1868.

Keywords

PL

kolegiata pw. Świętej Trójcy w Myszyńcu; dzwonnica; wieża bramna; neogotyk; Franciszek Przecławski; Adolf Schimmelpfennig; Antoni Pawlewski

EN

Collegiate Church of the Holy Trinity in Myszyniec; belfry; gate tower; Gothic Revival; Franciszek Przecławski; Adolf Schimmelpfennig; Antoni Pawlewski

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Biuletyn Historii Sztuki
• Year: 2021
• Volume: 83
• Issue: 4
• Pages: 923-945

Dates

published

2021

Contributors

author

Tomasz Grygiel

• Warszawa, Instytut Sztuki PAN

• https://orcid.org/0000000218136462

References

• Czapczyńska-Kleszczyńska, Danuta. “Dzielna niewiasta. Iza z Madeyskich Żeleńska (1878-1956).” W Żeby wiedzieć. Studia dedykowane Helenie Małkiewiczównie. Kraków: Lettra-Graphic, 2008.
• Czapczyńska-Kleszczyńska, Danuta. “Witraże w Krakowie. Dzieła i twórcy.” Krakowska Teka Konserwatorska 5 (2005): 48-58.
• Dobroński, Adam. Łomża w latach 1866-1918. Łomża-Białystok: Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej, Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów, 1993.
• Dutkiewicz, Józef i Jadwiga Jeleniewska-Ślesińska, Władysław Ślesiński, Materiały do dziejów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie 1895-1939. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1969.
• Gwardiak Janusz. Architekci i budowniczowie ziemi łomżyńskiej. Słownik biograficzny. Łomża: Łomżyńskie Tow. Naukowe im. Wagów, 2003.
• Jaroszewski, Tadeusz Stefan. “O dziewiętnastowiecznych i dwudziestowiecznych echach wileńskiego kościoła Św. Anny w Polsce.” W Lituano-Slavica Posnaniensia V, 1991. Studia Historiae Artium. Poznań: Wyd. Naukowe UAM, 1992.
• Jemielity, Witold. Parafie Puszczy Kurpiowskiej. Łomża: nakładem autora, 2004.
• Jerczyński, Michał. Koleją przez Łódź. Łódzkie stacje kolejowe. Łódź: Wydawnictwo Księży Młyn, 2018.
• Jerczyński, Michał. Węzeł kolejowy Koluszki. Łódź: Wydawnictwo Księży Młyn, 2020.
• Kunkel, Robert M. „Schimmelpfennig Adolf (1834-1896).” W Polski słownik biograficzny, 493. Warszawa-Kraków: Polska Akademia Nauk, Instytut Historii, 1994.
• Kwiatkowska, Maria Irena. Rzeźbiarze warszawscy XIX wieku. Warszawa: PWN, 1995.
• Łoza, Stanisław. Architekci i budowniczowie w Polsce. Warszawa: „Budownictwo i Architektura”, 1954.
• Majdowski, Andrzej. Budownictwo kościelne w twórczości projektowej Józefa Piusa Dziekońskiego (1844-1927). Warszawa: Neriton, 1995.
• Neogotyckie kościoły województwa podlaskiego. Redakcja Grzegorz Ryżewski. Białystok: Fundacja Ochrony Zabytków "Na Rubieży", 2017.
• Olszewski, Andrzej K. “Przegląd koncepcji stylu narodowego w teorii architektury polskiej przełomu XIX i XX wieku.” Sztuka i Krytyka 7, nr 3-4 (1956).
• Omilanowska, Małgorzata. Architekt Stefan Szyller 1857-1933. Warszawa: Liber Pro Arte, 2008.
• Ostrołęka i okolice. Opracowanie Izabella Galicka, Hanna Sygietyńska. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 1983.
• Przytocka, Maria. „Zmiany w wyglądzie i wystroju kościołów w Myszyńcu.” W Dzieje parafii i kościoła pod wezwaniem Trójcy Przenajświętszej w Myszyńcu, redakcja Maria Przytocka. Myszyniec: Parafia Rzymsko-Katolicka pw. Trójcy Przenajświętszej, 2009.
• Puciata, Olgierd i Bernard Kielak. Zabytki architektury woj. Ostrołęckiego. Ostrołęka: Biuro Badań i Dokumentacji Zabytków w Ostrołęce, Mazowiecki Ośrodek Badań Naukowych im. Stanisława Herbsta, Stacja Naukowa w Ostrołęce, 1987.
• Roguska, Jadwiga. “Z dziejów kształtowania się masowej architektury utylitarnej. Dworce kolejowe w Królestwie Polskim.” W Architektura i urbanistyka w krajobrazie historycznym Królestwa Polskiego 1815-1914. Warszawa: Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków, 1992.
• Rozbicka, Małgorzata. „Nieregularne dwory-wille dla obywateli ziemskich średniej zamożności na północno-zachodnim Mazowszu.” Mazowsze 8, nr 13 (2000).
• Rudowska, Maria. Warszawskie konkursy architektoniczne w latach 1864-1898. Warszawa: PWN, 1972.
• Solewski, Rafał. Franciszek Mączyński (1874-1947) krakowski architekt. Kraków: Wydawn. Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2005.
• Stefański, Krzysztof. „Zmagania o nowy kształt architektoniczny polskiego kościoła 1905-1914.” W Przed wielkim jutrem. Sztuka 1905-1918. Materiały sesji naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Warszawa: PWN, 1993.
• Stefański, Krzysztof. Gmachy użyteczności publicznej dawnej Łodzi. Łódź: Widzewska Oficyna Wydawnicza „Zora”, 2000.
• Stefański, Krzysztof. Ludzie, którzy zbudowali Łódź. Leksykon architektów i budowniczych miasta (do 1939 roku). Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2009.
• Strzałkowski, Jacek. Architekci i budowniczowie w Łodzi do 1944 roku. Łódź: nakładem autora, 1997.
• Szulc, Eugeniusz. Cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie. Zmarli i ich rodziny. Warszawa: PiW, 1989.
• Wojalski, Mirosław Zbigniew. Koleją do „Ziemi Obiecanej”. Łódź: Widzewska Oficyna Wydawnicza “Zora”, 2000.
• Wołosz, Artur. “Drzewo genealogiczne rodu „Ślepowronów” Krasińskich”, Mazowsze 4, nr 7 (1996): 24.
• Zielińska, Elżbieta. Wpisani w historię. Słownik biograficzny województwa ostrołęckiego. Ostrołęka: Tow. Przyjaciół Ostrołęki: Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Ostrołęce, 1990.

Identifiers

DOI

10.36744/bhs.1086

Biblioteka Nauki

24821176