„Ieden z najpyszniejszych widoków Warszawy”. O francuskich wzorcach arkad i kolumnady Pałacu Saskiego

• Authors: Paweł Migasiewicz

Title variants

EN

“One of the Most Delightful Sights in Warsaw”. On the French Models for the Arcades and Colonnade of the Saxon Palace

Abstracts

EN

The article is devoted to the origins of the general concept and detailed solutions applied in the new Saxon Palace in Warsaw, erected between 1838 and 1842 following the design by Wacław Ritschel and Adam Idźkowski. The most characteristic feature of the edifice was its division into two parts connected by arcades and a colonnade, which allowed communication between the square and the garden and between the two parts of the building. The text demonstrates that this solution is a compilation of several models drawn from 17th- and 18th-century French architecture, two of them in particular.

PL

Artykuł poświęcony jest genezie ogólnej koncepcji i szczegółowych rozwiązań zastosowanych w nowym Pałacu Saskim w Warszawie, wzniesionym w latach 1838–1842 według projektu Wacława Ritschla i Adama Idźkowskiego. Najbardziej charakterystyczną cechą budowli był podział na dwa korpusy połączone arkadami i kolumnadą umożliwiającymi komunikację między placem a ogrodem oraz między obiema częściami gmachu. W tekście wykazano, że rozwiązanie to jest kompilacją kilku (zwłaszcza dwóch) wzorów zaczerpniętych z architektury francuskiej XVII i XVIII w.

Keywords

EN

Warsaw; Saxon Palace; Wacław Ritschel; Adam Idźkowski; French architecture; Jean Marot; Marly; Grand Trianon; Jules-Hardouin-Mansart; Ange-Jacques Gabriel

PL

Warszawa; Pałac Saski; Wacław Ritschel; Adam Idźkowski; architektura francuska; Jean Marot; Marly; Grand Trianon; Jules-Hardouin-Mansart; Ange-Jacques Gabriel

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Biuletyn Historii Sztuki
• Year: 2024
• Volume: 86
• Issue: 1
• Pages: 77-96

Dates

published

2024

Contributors

author

Paweł Migasiewicz

• Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk

• https://orcid.org/0000000186108845

References

• Bergeret, Virginie. „Le pavillon de la Perspective à Marly. Un bâtiment central aux fonctions multiples”. Bulletin du Centre de recherche du château de Versailles 2014. Dostęp 6 grudnia 2023. https://doi.org/10.4000/crcv.12579.
• Bernatowicz, Tadeusz. „Ogród i miasto. Z dziejów kształtowania się przestrzeni publicznej Osi Saskiej w XIX wieku”. W: Historyczne place Warszawy. Urbanistyka, architektura, problemy konserwatorskie. Materiały sesji naukowej, Warszawa, 3–4 listopada 1994, redakcja Bożena Wierzbicka, 96–104. Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, 1995.
• Bieniecki, Zdzisław. „Oś barokowa Warszawy”. Kwartalnik Architektury i Urbanistyki 5, nr 4 (1960): 469–522.
• Borowska, Joanna. Niezwykła historia Pałacu Saskiego. Warszawa: Skarpa Warszawska, 2020.
• Castelluccio, Stéphane. Marly. Art de vivre et pouvoir de Louis XIV à Louis XVI. Montreuil: Gourcuff Gradenigo, 2014.
• Deutsch, Kristina. Jean Marot. Un graveur d’architecture à l’époque de Louis XIV. Berlin–Boston: De Gruyter, 2015.
• Hartmann, Claudia. „La création de Marly. Les rôles de Charles Le Brun, Jules Hardouin-Mansart et Louis XIV dans la conception de l’ensemble”. Bulletin du Centre de recherche du château de Versailles 5 (2012). Dostęp 6 grudnia 2023. https://doi.org/10.4000/crcv.12220.
• Kwiatkowski, Marek. Stanisław August, król-architekt. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1983.
• Le Guillou, Jean-Claude. „Avant la galerie des Glaces, un projet méconnu pour Versailles”. Versalia. Revue de la Société des Amis de Versailles 12 (2009): 97–112.
• Maroteaux, Vincent. „Château et jardins de Marly”. W: Jules Hardouin-Mansart, 1646–1708, redakcja Alexandre Gady, 260–268. Paris: Éditions de la Maison des sciences de l’homme, 2010.
• Masson, Raphaël. „Trianon de marbre”. W: Jules Hardouin--Mansart, 1646–1708, redakcja Alexandre Gady, 282–297. Paris: Éditions de la Maison des sciences de l’homme, 2010.
• Migasiewicz, Paweł, i Jakub Sito. „Warszawskie dzieło architektury à la française. Dzieje budowy i geneza fasady kościoła karmelitów bosych”. Biuletyn Historii Sztuki 83, nr 4 (2021): 883–921.
• Moulin, Jacques, i Yves Carlier. Trianon et le hameau de la Reine. [Versailles]: Château de Versailles, Paris: Flammarion, 2019.
• Pérouse de Montclos, Jean-Marie. Ange-Jacques Gabriel, l’héritier d’une dynastie d’architectes. Paris: Éditions du Patrimoine, 2012.
• Rottermund, Andrzej. „Zwycięstwo i porażka historyzmu. Konkurs a przebudowa pałacu Saskiego w Warszawie”. W: Muzeum i twórca. Studia z historii sztuki i kultury ku czci prof. dr Stanisława Lorenza, redakcja Kazimierz Michałowski et al., 433–441. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1969.
• Zieliński, Jarosław. Plac. Warszawski plac Piłsudskiego jako zwierciadło losów i duchowej kondycji narodu. Warszawa: EKBIN Studio PR, 2019.

Identifiers

DOI

10.36744/bhs.2060

Biblioteka Nauki

30145671