Tadeusz Kuntze, detto “Taddeo Polacco”, tra Roma, i Colli Albani e il Lazio

• Authors: Francesco Petrucci

Title variants

PL

Tadeusz Kuntze, zwany “Taddeo Polacco”, między Rzymem, Colli Albani i Lazio

Abstracts

PL

Artystyczna działalność Tadeusza Kuntzego, zwanego „Taddeo Polacco” (Zielona Góra 1727 – Rzym 1793), nie doczekała się do tej pory odpowiedniej oceny, mimo że był on jednym z  bardziej płodnych malarzy aktywnych w Rzymie od połowy lat 60. do 80. XVIII w. Artykuł jest próbą umiejscowienia twórczych osiągnięć Kuntzego w szerszym kontekście artystycznych powiązań i oddziaływań. Wśród tych ostatnich na szczególną uwagę zasługują związki Kuntzego z kolonią hiszpańską w Rzymie, a przede wszystkim znaczenie jego sztuki dla formacji młodego Francisca Goi. Osobnym, nie mniej istotnym zagadnieniem, jest oddziaływanie twórczości polskiego artysty na dynastię malarzy Madrazo, której przedstawiciele odegrali kluczową rolę w sztuce hiszpańskiej XIX w.

EN

The artistic activity of Tadeusz Kuntze, nicknamed ‘Taddeo Polacco’ (Zielona Góra 1727 – Rome1793) has not as yet been properly evaluated, despite him having been one of the most prolific painters active in Rome from the mid-1760s to the 1780s. An attempt at placing Kuntze’s creative accomplishments in a broader context of artistic interconnections and influences has been made. Among the latter, it is Kuntze’s bonds with the Spanish colony in Rome that are of special importance, particularly the impact of his art on the formation of young Francisco Goya. A separate, however not less important issue is the influence of the Polish artist on the Madrazo family of painters whose members played a key role in 19th-century Spanish art.

Keywords

PL

Tadeusz Kuntze; Francisco Goya; rodzina Madrazo; Rzym; malarstwo XVIII w.

EN

Tadeusz Kuntze; Francisco Goya; the Madrazo family; Rome; 18th-century painting

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Biuletyn Historii Sztuki
• Year: 2021
• Volume: 83
• Issue: 2
• Pages: 351-375

Dates

published

2021

Contributors

author

Francesco Petrucci

• Ariccia, Palazzo Chigi-Museo del Barocco Romano

References

• Agresti, Alessandro. “Un artista e il suo mecenate: Francesco V, Antonio Cavallucci e la decorazione del Palazzo Caetani a via delle Botteghe Oscure.” Rivista dell’Istituto Nazionale d’Archeologia e Storia dell’Arte, no. 68 (2013):111–141.
• Aliberti Gaudioso, Filippa. “Taddeo Kuntze.” In Polonia: arte e cultura dal medioevo all’illuminismo, 238–245. Roma: Centro Di edizioni, 1975.
• Amendola, Adriano. “Taddeo Polacco, la decorazione dell’episcopio di Frascati e un’inedita committenza Colonna.” In Marcello Bacciarelli. Pittore di Sua Maestà Stanislao Augusto Re di Polonia, edited by Leszek Kuk, Anna Wawrzyniak Maoloni, 175–191. Roma: Centro di Studi dell’Accademia Polacca delle Scienze, 2011.
• Arcese, Ursula. “Nuovi documenti per l’attività di Taddeo Kuntze a Veroli.” Latium, no. 21-22 (2004-2005): 241–260.
• Art in Rome in the eighteenth century, edited by Edgar Peters Bowron, Jospeh J. Rishel. Philadelphia: Philadelphia Museum of Art in association with Merrell, 2000.
• Bernatowicz, Aleksandra. “Kuntze, Tadeusz.” In Allgemeines Künstler–Lexikon, 82. Berlin-Boston: K.G. Saur, De Gruyter Verlag, 2014.
• Borghini, Gabriele. “S. Caterina da Siena a Via Giulia (1766–1776): passaggio obbligato per la cultura figurativa del secondo Settecento romano.” Storia dell´arte, no. 52 (1984): 205–219.
• Borghini, Gabriele. “Nota preliminare sull’appartamento Corsini-Barberini in palazzo Corsini alla Lungara.” In Ville e palazzi illusione scenica e miti archeologici, edited by Elisa Debenedetti, 213– 240. Roma: Multigrafica Editrice, 1987. Studi sul Settecento Romano, 3.
• Busiri Vici, Andrea. I Poniatowski e Roma. Firenze: Edam, 1971.
• Caracciolo, Maria Teresa. Giuseppe Cades 1750–1799 et la Rome de son temps. Paris: Arthéna, 1992.
• Casale, Vittorio. “Liborio Coccetti e la grottesca ai tempi di papa Braschi.” Labyrithos, no. 7/8 (1985): 73–87.
• Cerretani M. C. scheda 62. In L’arte per i papi e per i principi nella campagna romana: grande pittura del ‘600 e del ‘700, vol. 1, 160–162. Roma: Quasar, 1990.
• Chrzanowski, Tadeusz, and Marian Kornecki. Polskie pomniki w świątyniach Rzymu. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 1994.
• Crielesi, Alberto. Albano dimenticata. Dimore storiche, personaggi e fatti. Palestrina: I.T.L., 2009.
• Della Pergola, Paola. Villa Borghese. Roma: Istituto Poligrafico dello Stato, 1962.
• Dolański, Dariusz. Tadeusz Kuntze: malarz rodem z Zielonej Góry (1733–1793). Zielona Góra: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Tadeusza Kotarbińskiego w Zielonej Górze, 1993.
• Ferrara Grassi, Luciana. “Il Casino di Villa Borghese; i camini; note e documenti per l’arredo degli interni; la collaborazione di Agostino Penna e Vincenzo Pacetti.” In Ville e palazzi illusione scenica e miti archeologici, edited by Elisa Debenedetti, 241–294. Roma: Multigrafica Editrice, 1987. Studi sul Settecento Romano, 3.
• Ferraris, Paola. “Il cardinale duca di York e Frascati.” In L’arte per i papi e per i principi nella campagna romana: grande pittura del ‘600 e del ‘700, vol. 2, 323–340. Roma: Quasar, 1990.
• Frutos Sastre, Letizia de. “Cronologìa: Giaquinto en España.” In Corrado Giaquinto y España, edited by Alfonso E. Pérez Sánchez, 93–104. Madrid: Patrimonio nacional, 2006.
• Fumagalli, Elena. Palazzo Borghese. Committenza e decorazione privata. Roma: De Luca, 1994.
• Gassier, Pierre. Goya, témoin de son temps. Fribourg: Bibliothèque des Arts, 1983.
• Guerrieri Borsoi, Maria Barbara. “Il mecenatismo artistico del Cardinale Duca d York a Frascati: il Seminario e l’Episcopio.” In La Biblioteca del Cardinale. Enrico Benedetto Clemente Stuart Duca di York a Frascati 1761–1803, edited by Giovanna Buonocore, Marco Cappelli, 149–166. Roma: Gangemi Editore, 2008.
• Guerrieri Borsoi, Maria Barbara. Lo “Stato tuscolano” degli Altemps e dei Borghese a Frascati. Studi sulle ville Angelina, Mondragone, Taverna-Parisi, Torlonia. Roma: Gangemi Editore, 2012.
• Il Settecento a Roma. Roma: De Luca Editore, 1959.
• Karpowicz, Mariusz. “Polonica w Akademii św. Łukasza.” Biuletyn Historii Sztuki 33, no. 4 (1971): 382–395.
• Kraszewska, Janina C.R. “Materiały do historii budowy kościoła ss. Wizytek w Warszawie.” Biuletyn Historii Sztuki i Kultury 5, no. 3-4 (1937): 313-340.
• Lefevre, Renato. “Tadeusz Kunicz e i suoi affreschi romani.” L’Osservatore Romano 105, no. 190 (1965): 5.
• Lefevre, Renato. “I ‘Fasti d’Ippolito e Diana’ di T. Kuntze.” Strenna dei Romanisti, vol. 40 (1979): 354–367.
• Lo Bianco, Anna, and Angela Negro, eds. Il Settecento a Roma. Milano: Silvana Editoriale, 2005.
• Longhi, Roberto. “Il Goya Romano e la cultura di via Condotti.” Paragone 5, no. 53 (1954): 28–39.
• Loret, Maciej. Gli artisti polacchi a Roma nel Settecento. Roma: Bestetti e Tumminelli, 1929.
• Loret, Maciej. “Nieznane prace Tadeusza Kuntzego w Rzymie.” Dawna Sztuka, vol. 2 (1939): 121–130.
• Lucidi, Emmanuele. Memorie storiche dell’antichissimo municipio ora terra dell’Ariccia e delle sue colonie Genzano e Nemi. Roma: presso i Lazzarini, 1796.
• Mangiante, Paolo Erasmo. Goya e l’Italia. Roma: Palombi Roma, 1992.
• Mangiante, Paolo Erasmo. Goya e Italia. Zaragoza: Diputación Provincial de Zaragoza, Servicio de Cultura, 2008.
• Milicua, José. “Anotaciones al Goya joven.” Paragone, no. 53 (1954): 5–28.
• Moro, Franco, ed. I Piaceri della Vita in Campagna nell’Arte dal XVI al XVIII secolo. Milano: De Agostini Rizzoli, 2000.
• Noack, Friedrich. “Kuntz Thaddäus.” In Allgemeines Lexikon der bildenden Künstler, vol. 22: Krügner–Leitch, edited by Hans Vollmer. Leipzig: E. A. Seemann, 1928
• Petrucci, Francesco. La Locanda Martorelli e il “Grand Tour d’Italie” sui Colli Albani. Ariccia: Comune di Ariccia, 1995.
• Pod jednq koronq: kultura i sztuka w czasach unii polsko-saskiej. Warszawa: Zamek Królewski w Warszawie, 1997.
• Prószyńska, Zuzanna. “Kuntze, Tadeusz.” In Słownik Artystów Polskich obcych w Polsce działających, vol. 4, 366–374. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1986.
• Prószyńska, Zuzanna. “Malowidła Tadeusza Kuntzego w rzymskim kościele S. Lucia della Tinta (na marginesie artykułu E. Schleiera).” Biuletyn Historii Sztuki 52, no. 1-2 (1990): 113–122.
• Prószyńska, Zuzanna. “Twórczość Tadeusza Kuntzego w Rzymie.” In Między Polską a światem. Od średniowiecza po lata II wojny światowej, edited by Mieczysław Morka, Piotr Paszkiewicz, 44-45. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 1993.
• Rudolph, Stella, ed. La pittura del ‘700 a Roma. Milano: Longanesi, 1983.
• Rybko, A. M. “Kuntz (Kuntze), Taddeo.” In La pittura in Italia. Il Settecento, vol. 2, 755. Milano: Electa Milano 1990.
• Ryszkiewicz, Andrzej. “Tadeusz Kuntze.” In Malarstwo Polskie: Manieryzm-Barok. Warszawa: Auriga, 1971.
• Ryszkiewicz, Andrzej. “Tadeusz Kuntze.” In The Dictionary of Art, vol. 18. London-New York: Macmillan, Grove’s dictionnaries, 1996.
• Schleier, Erich. “L’ultimo pittore del Rococò a Roma: opere sconosciute di Thaddäus Kuntz.” Arte Illustrata 3, no. 27-29 (1970): 92–109.
• Schleier, Erich. “Taddeo Kuntz decoratore del palazzo Rinuccini a Roma.” Antichità Viva 20, no. 5 (1981): 23–44.
• Schleier, Erich. “Inediti di Taddeo Kuntz.” In Scritti di storia dell´arte in onore di Federico Zeri, vol. 2, 859–879. Milano: Electa, 1984.
• Schleier, Erich. “Una decorazione poco nota di Taddeo Kuntz in una chiesa romana.” Arte Cristiana 76, no. 7-8 (1988): 303–308.
• Schleier, Erich. “Ein unerkanntes Altarbild von Thaddäus Kuntz in Viterbo.” In Mélanges en hommage à Pierre Rosenberg, 417– 421. Paris: Réunion des musées nationaux, 2001.
• Socias Palau, Jaume. “Apunte español de Tadeo Kuntz.” Goya, no. 241-242 (1994): 75–81.
• Szparkowska, Kamila. Tadeusz Kuntze, il Taddeo polaco, el gran pintor europeo del siglo XVIII y sus conexiones con España, tesis doctoral, Universidad Complutense de Madrid, Facultad de Geografía e Historia, Departamento de Historia del Arte III, directora A. M. Arias de Cossío, Madrid 2015–2017.
• Urrea Fernández, Jesús. “Corrado Giaquinto en España.” In Corrado Giaquinto y España, edited by Alfonso E. Pérez Sánchez, 35–55. Madrid: Patrimonio nacional, 2006.
• Wnuk, Marian. “Drugi okres rzymski Tadeusza Kuntzego w świetle materiałów z Archivio Storico del Vicariato al Laterano.” Biuletyn Historii Sztuki 57, no. 1-2 (1995): 113–118.
• Wnuk, Marian. “W sprawie daty urodzenia Tadeusza Kuntzego.” Biuletyn Historii Sztuki 62, no. 3-4 (2000): 631–637.
• Zagórowski, Olgierd. “Kuntze, Tadeusz.” In Polski Słownik Biograficzny, vol. 16, 205–207. Wrocław-Warszawa- Kraków-Gdańsk: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1971.

Identifiers

DOI

10.36744/bhs.999

Biblioteka Nauki

23944996