„Psalm Dawida” i inne intawolacje kontrafaktur wokalnych w rękopisach organowych z przełomu XVI i XVII wieku powstałych na terenach Rzeczpospolitej

• Authors: Marcin Szelest

Title variants

EN

A ‘Psalm of David’ and Other Intabulations of Vocal Contrafacta in Late Sixteenth- / Early Seventeenth-Century Organ Manuscripts Compiled in the Polish–Lithuanian Commonwealth

Abstracts

EN

This article presents findings concerning intabulations of vocal contrafacta and related issues in four keyboard manuscripts compiled around the turn of the seventeenth century in Jesuit colleges in Warmia, Samogitia and Livonia. The ‘Psalm of David’ entered in the Kražiai manuscript (Vilnius, Lietuvos nacionalinė Martyno Mažvydo biblioteka [LT-Vu], shelf-mark F105-67) has been identified as an intabulation of Hans Leo Hassler’s canzonetta Chi mi dimandarà from that composer’s print Canzonette a quatro voci ... libro primo (Nürnberg 1590). The composition that follows, untitled and unattributed in the source, is a canzona by Claudio Merulo, known from four other manuscripts. These findings, complemented by analysis of the titular inscription, belie Tomasz Jasiński’s recent hypothesis that these two pieces constitute a bipartite setting by Mikołaj Gomółka of Psalm 1 in Jan Kochanowski’s Polish rendering. The Kražiai Tablature also contains an evident quotation from Palestrina’s madrigal Vestiva i colli (in Adam of Wągrowiec’s Łobzoskie) and an unattributed copy of Francesco Usper’s Ricercar Secondo. The body of contrapuntal works found in this source (in score notation) may possibly be related to the activity in the Polish-Lithuanian Commonwealth of Vincenzo Bertolusi, two of whose compositions are the only attributed pieces in this set. Surrexit Dominus [valete luctus], on the other hand, is a local piece, a setting of a song by Andrzej Krzycki included in the Tablature of Jan of Lublin and also known from tablature S-Uu vmhs 89, as well as cantionals from Staniątki, Sandomierz and Radom. The organ tablature kept at Uppsala’s Universitetsbibliotek (S-Uu, shelf-mark Vokalmusik i handskrift 89) contains intabulations of five Italian laudi copied directly from the Jesuit-tradition print Lodi spirituali novamente composte… (Venezia 1580). Two of them were later inscribed in the Braunsberg–Oliva Tablature with German titles that reflect the process of contrafactum. The German-language versions were subsequently printed in the Himmlischer Harffenklang songbook (Braunsberg 1639). The presence of an intabulation of Annibale Zoilo’s motet Dominum in sanctis ejus for three choirs similarly suggests that close contacts with Italy were maintained by the circles in which the source was compiled. Other identified contrafacta from this manuscript relate it to the musical life of the Polish–Lithuanian Commonwealth, Pomerania and Sweden. The same source contains an intabulation of Thomas Crecquillon’s chanson Pour ung plaisir, inscribed there as an anonymous ‘Fuga’, as well as two instrumental pieces with text incipits, indicating that they were performed vocally. These findings support the thesis that the manuscript was compiled in Warmia, at a place where several scribes worked simultaneously using tablature notation and works for three choirs could be performed. As far as we know, the only centre that fulfilled all these criteria was the Jesuit college in Braunsberg (now Braniewo). The majority of the contrafacta found in the Braniewo section of the Braunsberg–Oliva Tablature (Vilnius, Lietuvos mokslų akademijos Vrublevskių biblioteka [LT-Va], shelf-mark F15-284) come from printed anthologies, which became much more numerous and easily available around the turn of the century. Among the few contrafacta derived from the manuscript tradition, particularly notable is the setting of an anonymous cantio found (usually with the text Spiritus Sancti gratia) in about 20 Central European manuscripts compiled over a period of more than 200 years. They exist in numerous musical variants, but the versions recorded in the Braunsberg–Oliva Tablature and in S-Uu vmhs 89 are almost identical. A tablature from the Jesuit college in Riga (now in Uppsala, Universitetsbibliotek [S-Uu], shelf-mark Vokalmusik i handskrift 88) contains five intabulated contrafacta of secular works taken from three single-composer editions from the years 1567–1577. Their text incipits are not known from other sources, which suggests that these were local settings. The date 1620 in the manuscript’s title probably refers to the final stage of its compilation, whereas its main section may have been written as early as the first decade of the seventeenth century. Studies of contrafacta contained in keyboard manuscripts do not usually allow for detailed conclusions to be drawn concerning the literary texts, but they can provide results related to the transmission, migration and reception of the repertoire and musical performance practice in the centres where the sources were compiled. Such studies need to be conducted in a systematic manner, with special attention given to text incipits not recorded elsewhere and to works in which the incipit is incompatible with the musical genre. One example of such a potential contrafactum is Deus in adjutorium meum intende, attributed to Petrus de Drusina. The composition Słuchaj, co żywo from the Kražiai manuscript may likewise prove to be a contrafactum; therefore, contrary to what Tomasz Jasiński argues, we cannot be certain that its text was not taken from Kochanowski’s Psalter. There is also insufficient source evidence for its attribution to Adam of Wągrowiec.  

PL

W artykule przedstawiono ustalenia dotyczące intawolacji kontrafaktur wokalnych oraz powiązanych z nimi zagadnień w czterech rękopisach na instrumenty klawiszowe powstałych na przełomie XVI i XVII wieku w kolegiach jezuickich na Warmii, Żmudzi oraz w Inflantach. Zapisany w rękopisie z Kroż (Wilno, Lietuvos nacionalinė Martyno Mažvydo biblioteka [LT-Vu], sygn. F105-67) Psalm Dawida został zidentyfikowany jako intawolacja canzonetty Hansa Leo Hasslera Chi mi dimandarà z autorskiego druku Canzonette a quatro voci ... libro primo (Nürnberg 1590), a następująca po nim kompozycja bez tytułu i atrybucji – jako zapis canzony Claudia Merulo, znanej również z czterech innych rękopisów. Rozpoznania te, uzupełnione o analizę inskrypcji tytułowej, falsyfikują niedawno zaprezentowaną hipotezę Tomasza Jasińskiego, według której utwory te miałyby stanowić dwuczęściowe opracowanie autorstwa Mikołaja Gomółki do słów Psalmu 1 w tłumaczeniu Jana Kochanowskiego. Rękopis z Kroż zawiera ponadto niewątpliwy cytat madrygału Palestriny Vestiva i colli w utworze „Łobzoskie” Adama z Wągrowca oraz anonimowo odpisany Ricercar Secondo Francesca Uspera. Utrwalony w źródle korpus utworów kontrapunktycznych zapisanych w notacji partyturowej może mieć związek z działalnością w Rzeczpospolitej Vincenza Bertolusiego, którego dwie kompozycje jako jedyne w tym korpusie zaopatrzono w atrybucje. Utworem pochodzenia lokalnego jest natomiast Surrexit Dominus [valete luctus], opracowanie pieśni Andrzeja Krzyckiego zanotowane już w tabulaturze Jana z Lublina i znane również z tabulatury S-Uu vmhs 89 oraz kancjonałów ze Staniątek, Sandomierza i Radomia. Tabulatura organowa zachowana w Universitetsbibliotek w Uppsali (S-Uu, sygn. Vokalmusik i handskrift 89) zawiera intawolacje pięciu włoskich laud, odpisanych bezpośrednio z pochodzącego z tradycji jezuickiej druku Lodi spirituali novamente composte… (Venezia 1580). Dwie z nich zapisano później w tabulaturze braniewsko-oliwskiej z niemieckimi tytułami wskazującymi na proces kontrafaktury; wersje niemieckie zostały następnie opublikowane w śpiewniku Himmlischer Harffenklang (Braunsberg 1639). Intawolacja znanego wyłącznie z rękopisów rzymskich trzychórowego motetu Annibale Zoilo Laudate Dominum in sanctis ejus również wskazuje na bliskie kontakty z Italią środowiska, w którym powstała tabulatura. Inne rozpoznane w niej kontrafaktury wiążą ją z praktyką muzyczną Rzeczpospolitej, Pomorza i Szwecji. W źródle utrwalono też intawolację chanson Thomasa Crecquillona Pour ung plaisir jako anonimową „Fugę” oraz dwie kompozycje instrumentalne, które wyposażono w incipity tekstowe świadczące o tym, że wykonywano je wokalnie. Ustalenia te pozwalają przypuszczać, że rękopis powstał na Warmii, w ośrodku, w którym pracowało równocześnie kilku skryptorów posługujących się notacją tabulaturową i w którym możliwe było wykonywanie utworów trzychórowych; jedynym ośrodkiem, który według obecnego stanu wiedzy spełniał te kryteria, było kolegium jezuickie w Braniewie. Większość kontrafaktur utrwalonych w braniewskiej części tabulatury braniewsko-oliwskiej (Wilno, Lietuvos mokslų akademijos Vrublevskių biblioteka [LT-Va], sygn. F15-284) pochodzi z drukowanych antologii, których liczba i dostępność znacząco wzrosła na przełomie stuleci. Wśród nielicznych intawolacji kontrafaktur pochodzących z tradycji rękopiśmiennej wyróżnia się opracowanie anonimowej cantio zawartej, zazwyczaj z tekstem Spiritus Sancti gratia, w ok. dwudziestu rękopisach środkowoeuropejskich powstałych na przestrzeni ponad dwustu lat. Na tle obecnej w nich znacznej wariantywności tekstu muzycznego zwraca uwagę niemal całkowita zgodność przekazów w tabulaturze braniewsko-oliwskiej i w tabulaturze S-Uu vmhs 89. W tabulaturze pochodzącej z kolegium jezuickiego w Rydze (Uppsala, Universitetsbibliotek [S-Uu], sygn. Vokalmusik i handskrift 88) zapisano pięć intawolacji kontrafaktur utworów świeckich pochodzących z trzech druków autorskich z lat 1567–1577; ich incipity tekstowe nie są znane z innych źródeł, były to zatem najpewniej opracowania proweniencji lokalnej. Data 1620, zapisana w tytule rękopisu, prawdopodobnie dokumentuje końcowy etap jego powstawania, natomiast główna część źródła mogła być spisana już w pierwszej dekadzie XVII wieku. Badania zapisów kontrafaktur w rękopisach na instrumenty klawiszowe nie pozwalają zazwyczaj na wyciąganie szczegółowych wniosków w zakresie warstwy słownej opracowań, mogą jednak przynieść rezultaty dotyczące transmisji, migracji i recepcji repertuaru oraz praktyki muzycznej w ośrodkach, w których źródła te powstawały. Powinny być prowadzone systematycznie, ze zwróceniem szczególnej uwagi na nieznane skądinąd incipity tekstowe oraz na kompozycje, w których rodzaj tekstu słownego nie jest kompatybilny z gatunkiem muzycznym. Przykładem takiej potencjalnej kontrafaktury jest przypisywany Petrusowi de Drusina utwór Deus in adjutorium meum intende. Utrwalona w rękopisie z Kroż kompozycja Słuchaj, co żywo również może okazać się kontrafakturą. Z tego względu nie można mieć pewności, że jej tekst nie pochodził z Psałterza Kochanowskiego, jak udowadaniał Tomasz Jasiński; przypisywanie jej Adamowi z Wągrowca nie ma natomiast wystarczających podstaw w materiale źródłowym.

Keywords

PL

kontrafaktury; intawolacje; Psalm Dawida; laudi spirituali; tabulatura organowa; tabulatura z Kroż; tabulatura braniewsko-oliwska; tabulatura ryska

EN

contrafacta; intabulations; Psalm of David; laudi spirituali; organ tablatures; Kražiai Tablature; Braunsberg–Oliva Tablature; Riga Tablature

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Muzyka
• Year: 2023
• Volume: 68
• Issue: 1
• Pages: 93-154

Dates

published

2023

Contributors

author

Marcin Szelest

• Akademia Muzyczna im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie

• https://orcid.org/0000000328589841

References

• Adam z Wągrowca SOCist († 1629). Utwory organowe z intawolatury żmudzkiej (Ms LT-Vn 105–67), wyd. Irena Bieńkowska, Mirosław Perz. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 1999.
• Andreae Cricii Carmina, wyd. Casimirus Morawski. Kraków: Typis Universitatis Jagellonicae, 1888.
• Bebak, Marek. „Potrydenckie wielogłosowe laudy włoskie i nieznany druk z krakowskiego klasztoru trynitarzy”. W: Muzykolog humanista wobec doświadczenia muzyki w kulturze. Księga pamiątkowa dedykowana Profesor Małgorzacie Woźnej-Stankiewicz, red. Zofia Dobrzańska- Fabiańska, Magdalena Dziadek, 211–227. Kraków: Musica Iagellonica, 2021.
• Berkowicz, Filip. „Nowo odnalezione pierwowzory utworów ze zbioru Canzoni e concerti Adama Jarzębskiego”. Muzyka 47, nr 1 (2002): 97–104.
• Bieńkowska, Irena. „Wstęp”. W: Giovanni Battista Cocciola, Dzieła zebrane, wyd. Irena Bieńkowska, 9–53. Warszawa: Instytut Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego, 2004.
• Bohn, Emil. Die musikalischen Handschriften des XVI. und XVII. Jahrhunderts in der Stadtbibliothek zu Breslau. Breslau: Julius Hainauer, 1890, reprint Hildesheim–New York: Georg Olms Verlag, 1970.
• Brinzing, Armin. Studien zur instrumentalen Ensemblemusik im deutschsprachigen Raum des 16. Jahrhunderts. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1998 (= Abhandlungen zur Musikgeschichte 4).
• Brzezińska, Barbara. „W kwestii autorstwa motetu Date sinceram moerentibus”. Muzyka 25, nr 3 (1976): 53–65.
• Cantional albo piesni duchowne, Thorn 1587, wyd. Günter Kratzel. Frankfurt am Main: Verlag Peter D. Lang, 1980 (= Symbolae Slavicae, 10).
• Charteris, Richard. Newly Discovered Music Manuscripts from the Private Collection of Emil Bohn. [Neuhausen]: American Institute of Musicology, Hänssler Verlag, 1999 (= Musicological Studies & Documents 53).
• Colussi, Franco. „Tracce di musica policorale in alcuni centri del Friuli storico tra cinque e seicento”. W: La musica policorale in Italia e nell’Europa centro-orientale fra Cinque e Seicento, red. Aleksandra Patalas, Marina Toffetti, 101–158. Venezia: Edizioni Fondazione Levi, 2012.
• Darby, Rosemarie. The Liturgical Music of the Chiesa Nuova, Rome (1575–1644). Dysertacja doktorska, The University of Manchester, 2018.
• Dart, Thurston. „Elisabeth Eysbock’s Keyboard Book”. Svensk tidskrift for musikforkning 44 (1962): 5–12.
• Dobbins, Frank. „‘Doulce mémoire’. A Study of the Parody Chanson”, Proceedings of the Royal Music Association, 96 (1969–70): 85–101.
• Dobrzańska-Fabiańska, Zofia. „Zdzisława Jachimeckiego marzenie o polskim madrygale – Aleć nade mną Wenus N.C. i inne włoskie kompozycje madrygałowe w repertuarze Tabulatury Jana z Lublina”. W: Muzykolog humanista wobec doświadczenia muzyki w kulturze. Księga pamiątkowa dedykowana Profesor Małgorzacie Woźnej-Stankiewicz, red. Zofia Dobrzańska-Fabiańska, Magdalena Dziadek, 527–545. Kraków: Musica Iagellonica, 2021.
• Ferenczi, Ilona, Marta Hulková. „Gemeinsame ein- und mehrstimmige Stücke in dem Gradual von Eperjes und in dem Gesangbuch aus L‘ubica (17. Jh.)”. Studia Musicologica Academiae Scientiarum Hungaricae 22, nr 1 (1980): 345–396.
• Giuliani, Marco. „Printed Collections Including contrafacta (1576–1621)”. W: Contrafacta. Modes of Music Re-textualization in the Late Sixteenth and Seventeenth Century, red. Marina Toffetti, Gabriele Taschetti, 267–324. Kraków: Musica Iagellonica, 2020.
• Gołos, Jerzy. Polskie organy i muzyka organowa. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1972. Gottwald, Clytus. Katalog der Musikalien in der Schermar-Bibliothek Ulm. Wiesbaden: Harrassowitz, 1993 (= Veröffentlichungen der Stadtbibliothek Ulm 17).
• Graduale Ecclesiae Hungaricae Epperiensis, wyd. Ilona Ferenczi. Budapest: Magyar Tudományos Akadémia Zenetudományi Intézet, 1988 (= Musicalia Danubiana 9).
• Jäger, Yvonne Silke. Die Steinatzung von Rosegg. Ein Beitrag zur Ars moriendi des 16. Jahrhunderts. Praca magisterska, Universität Wien, 2010.
• Janociana, sive clarorum atque illustrium Poloniae auctorum maecenatumque memoriae miscellae, wyd. Samuel Theophilus Linde. T. 3. Warszawa: Typis Collegii Scholarum Piarum, 1819.
• Jasiński, Tomasz. „Beztekstowy przekaz anonimowego Psalmu Dawida w tabulaturze organowej z Kroż. Rekonstrukcja warstwy słownej i próba atrybucji”. Muzyka 66, nr 3 (2021): 26–56.
• Jasiński, Tomasz. „Rekonstrukcja warstwy słownej pieśni Słuchaj, co żywo zapisanej w tabulaturze organowej z Kroż”. Muzyka 66, nr 1 (2021): 169–179.
• Jeż, Tomasz. „Contrafacta of Italian Madrigals in Polish Musical Sources”. W: Contrafacta. Modes of Music Re-textualization in the Late Sixteenth and Seventeenth Century, red. Marina Toffetti, Gabriele Taschetti, 151–170. Kraków: Musica Iagellonica, 2020.
• Jeż, Tomasz. Madrygał w Europie połnocno-wschodniej: dokumentacja – recepcja – przeobrażenia gatunku. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper, 2003.
• Jeż, Tomasz. „Muzyczne opracowania psalmów w tabulaturze z Biblioteki Miejskiej we Wrocławiu (sygn. 101)”. W: Muzykologia u progu trzeciego tysiąclecia. Materiały z XXIX Ogolnopolskiej Konferencji Muzykologicznej Związku Kompozytorow Polskich 14–15 kwietnia 2000, red. Ludwik Bielawski i in., 61–73. Warszawa: Akademia Muzyczna im. F. Chopina, Instytut Sztuki PAN, 2000.
• Jeż, Tomasz. „Spis treści pierwszego tomu tabulatury organowej Johannesa Fischera z Morąga”. Muzyka 44, nr 3 (1999): 93–115.
• Kennedy, T. Frank. „Some Unusual Genres of Sacred Music in the Early Modern Period: The Catechism as a Musical Event in the Late Renaissance – Jesuits and ‘Our way of proceeding’”. W: Early Modern Catholicism. Essays in Honour of John W. O’Malley, S.J., red. Kathleen M. Comerford, Hilmar M. Pabel, 264–279. Toronto: University of Toronto Press, 2001.
• Király, Péter. „Ismeretlen vagy kevéssé ismert billentyűs-források a 16–17. századból”. Magyar Zene 38, nr 1 (2000): 67–96.
• Klavirynė XVII amžiaus Lietuvos muzika. Lithuanian Keyboard Music of the Seventeenth Century. Wyd. Jūratė Trilupaitienė. Vilnius: Lietuvos menotyros šaltiniai, 2004.
• Kochanowicz, Jerzy. Geneza, organizacja i działalność jezuickich burs muzycznych. Kraków: Wydawnictwo WAM, Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”, 2002 (= Studia i materiały do dziejów jezuitów polskich 7/1).
• Kosack, Hans-Peter. „Die Lautentabulaturen im Stammbuch des Burggrafen Achatius zu Dohna”. W: Altpreusische Beitrage. Festschrift zur Hauptversammlung des Gesamtvereins der deutschen Geschichts- und Altertums-Vereine zu Konigsberg Pr. vom 4. bis 7. September 1933, 48–60. Königsberg: Gräfe und Unzer Verlag, 1933, reprint: Hamburg 1994 (= Sonderschriften des Vereins für Familienforschung in Ost- und Westpreußen e.V., 76).
• Kosack, Hans-Peter. Geschichte der Laute und Lautenmusik in Preussen. Kassel: Bärenreiter -Verlag, 1935.
• Krollmann, Christian. „Das älteste preußische Stammbuch. Ein Beitrag zur Geschichte des Königsberger Studentenlebens”. W: Altpreusische Beitrage. Festschrift zur Hauptversammlung des Gesamtvereins der deutschen Geschichts- und Altertums-Vereine zu Konigsberg Pr. vom 4. bis 7. September 1933, 34–47. Königsberg: Gräfe und Unzer Verlag, 1933, reprint: Hamburg 1994 (= Sonderschriften des Vereins für Familienforschung in Ost- und Westpreußen e.V. 76).
• Kuhn, Friedrich. Beschreibendes Verzeichnis der alten Musikalien, Handschriften und Druckwerke, des Koniglichen Gymnasiums zu Brieg. Leipzig: Breitkopf & Härtel, 1897.
• Larsson, Gunnar. Studier i Rigas musikhistoria under polska tiden (1582–1621). Praca licencjacka, Uppsala Universitet, 1961.
• Leszczyńska, Agnieszka. „Co mogli śpiewać renesansowi gimnazjaliści: kilka uwag o rękopisie vok. mus. i hs. 76g z Biblioteki Uniwersyteckiej w Uppsali”. Polski Rocznik Muzykologiczny 9 (2011): 43–58.
• Leszczyńska, Agnieszka. „De Drusina – rodzina muzyków z Gdańska”, Polski Rocznik Muzykologiczny 7 (2009): 91–101.
• Leszczyńska, Agnieszka. Musicalia Collegii Braunsbergensis Societatis Jesu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, 2021 (= Fontes Musicae in Polonia A/5).
• Leszczyńska, Agnieszka. „Różne oblicza Zuzanny. O nadbałtyckich losach Orlandowej chanson”. W: Ars musica and its Contexts in Medieval and Early Modern Culture, red. Paweł Gancarczyk, 283–296. Warszawa: Liber Pro Arte, 2016.
• Leszczyńska, Agnieszka. „Stockholm Manuscript S 230 and its Prussian Context”. Interdisciplinary Studies in Musicology 11 (2012): 201–211.
• Leszczyńska, Agnieszka. „The Königsberg Manuscript from the Kugelmann Circle”, Journal of the Alamire Foundation 2, nr 1 (2010): 52–66.
• Liber Organistarum Collegii Crosensis Societatis Jesu, wyd. Laima Budzinauskienė, Rasa Murauskaitė. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, 2017 (= Fontes Musicae in Polonia B/2).
• Merian, Wilhelm. Der Tanz in den deutschen Tabulaturbuchern. Leipzig: Breitkopf & Härtel, 1927.
• Merulo, Claudio. Canzoni d’Intavolatura d’Organo, wyd. Walker Cunningham, Charles McDermott. Madison: A-R Editions, 1992 (= Recent Researches in the Music of the Renaissance 90–91).
• Milsom, John. Christ Church Library Music Catalogue, http://library.chch.ox.ac.uk/music/ page.php?page=Home%20page, dostęp 25 I 2022.
• Monografia zespołu muzycznego oraz katalog muzykaliow klasztoru ss. benedyktynek w Staniątkach, red. Marcin Konik. Kraków: Musica Iagellonica, 2016.
• Murányi, Róbert Árpad. Thematisches Verziechnis der Musiksammlung von Bartfeld (Bartfa). Bonn: Gudrun Schröder Verlag, 1991 (= Deutsche Musik im Osten 2).
• O’Regan, Thomas Noel. Sacred Polychoral Music in Rome. Dysertacja doktorska, University of Oxford, 1988.
• Patalas, Aleksandra. De Asprilio Pacello ac illius musica conterfectum adhuc non perfectum. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, 2021 (= Fontes Musicae in Polonia B/6).
• Perz, Mirosław. „Rękopiśmienne partesy olkuskie”. Muzyka 14, nr 2 (1969): 18–44.
• Perz, Mirosław. „Śladem Adama z Wągrowca (zm. 1629)”. Muzyka 45, nr 3 (1996): 3–18.
• Pestry zbornik. Tabulatura Miscellanea, wyd. Ladislav Kačic. Bratislava: Hudobné centrum, 2005.
• Piechnik, Ludwik. „Gimnazjum w Braniewie w XVI w. Studium o początkach szkolnictwa jezuickiego w Polsce”, Nasza Przeszłość 7 (1958): 5–72.
• Polskie pieśni wielkanocne. Średniowiecze i wiek XVI, red. Juliusz Nowak-Dłużewski. T. 1, Teksty i komentarze, opr. Mirosław Korolko. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 2001.
• Poźniak, Piotr „Koniec legendy o polskim madrygale”. Muzyka 45, nr 3 (1996): 59–70.
• Poźniak, Piotr. „Nie znamy motetu Diomedesa Catona”. W: Affetti musicologici. Księga pamiątkowa z afektem ofiarowana Profesorowi Zygmuntowi M. Szweykowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. Piotr Poźniak, 125–128. Kraków: Musica Iagellonica, 1999.
• Poźniak, Piotr. Repertuar polskiej muzyki wokalnej w epoce Renesansu. Studium kontekstualno-analityczne. Kraków: Musica Iagellonica, 1999. Poźniak, Piotr. „The Kraków Lute Tablature: A Source Analysis”. Musica Iagellonica 3 (2004): 27–91.
• Przybyszewska-Jarmińska, Barbara. „An Overlooked Fantasia for Instrumental Ensemble by Francesco Maffon. GB-Och MSS Mus. 372–376 as a Vestige of Paweł Działyński’s Diplomatic Mission to England in 1597?”. W: The Musical Heritage of the Jagellonian Era, red. Paweł Gancarczyk, Agnieszka Leszczyńska, 169–187. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2012.
• Przybyszewska-Jarmińska, Barbara. „Applausus musicalis (Braniewo 1615) Severina Möllera. O szczątkowo zachowanym jedynym znanym zbiorze małogłosowych koncertów kościelnych wydanym w Rzeczypospolitej”. Muzyka 57, nr 3 (2012): 25–34.
• Przybyszewska-Jarmińska, Barbara. Muzyczne dwory polskich Wazow. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper, 2007.
• Quarta Tabulatura Collegii Rigensis Societatis Jesu, wyd. Zofia Chankowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, 2021 (= Fontes Musicae in Polonia C/31).
• Rostirolla, Giancarlo. „Laudi e canti religiosi per l’esercizio spirituale della Dottrina cristiana al tempo di Roberto Bellarmino”. W: Giancarlo Rostirolla, Danilo Zardin, Oscar Mischiati, La lauda spirituale tra Cinque e Seicento: Poesie e canti devozionali nell’Italia della Controriforma, 275–472. Roma: IBIMUS, 2001 (= Studi, cataloghi e sussidi dell’Istituto di bibliografia musicale 6).
• Rudén, Jan Olof. Music in Tablature. A Thematic Index with Source Descriptions of Music in Tablature Notation in Sweden. Stockholm: Svenskt musikhistoriskt archiv, 1981 (= Musik i Sverige 5).
• Schmid, Bernhold. „Lassos O Decus celsi und seine Kontrafakta. Ein Nachtrag”. Musik in Bayern 78 (2013): 11–19.
• Schwindt, Nicole. „Ein studentisches Vademecum um 1600: die wenig bekannte Wittenberger Claviertabulatur S-Uu, Vok. mus. hs. 132”. W: Im Dienst der Quellen zur Musik. Festschrift Gertraut Haberkamp zum 65. Geburtstag, red. Paul Mai, 229–247. Tutzing: Hans Schneider, 2002.
• Scott, Allen. „Dla Polakow mieszkających wśrod nas: Samuel Butschky i rękopis Bohn Mus. Ms. 101 a życie muzyczne polskiej parafii luterańskiej w początkach XVII wieku”. W: Tradycje śląskiej kultury muzycznej, red. Anna Granat-Janki i zespół. T. 14, cz. 1, 89–99. Wrocław: Akademia Muzyczna im. Karola Lipińskiego, 2017.
• Spurgjasz, Katarzyna. „Odnaleziony kodeks Schwedlera z Kłodzka i Nysy (1626–38)”. Muzyka 61, nr 3 (2016): 115–134.
• Szelest, Marcin. „Przyczynki do działalności i twórczości muzyków związanych z dworem królewskim Rzeczpospolitej w drugiej połowie XVI wieku”. Muzyka 67, nr 4 (2022): 83–117.
• Szelest, Marcin. „The Repertoire of the Braunsberg/Oliva Organ Tablatures and its Sources”. W: Universalia et particularia. Ars et praxis Societatis Jesu in Polonia, red. Bogna Bohdanowicz, Tomasz Jeż, 149–197. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, 2018 (= Fontes Musicae in Polonia B/3).
• Szelest, Marcin. „Warszawska tabulatura organowa: perspektywy edycji zaginionego źródła”, Muzyka 60, nr 3 (2015): 117–146.
• Szőcs, Tamás. Kirchenlied zwischen Pest und Stadtbrand. Das Kronstadter Kantional I.F. 78 aus dem 17. Jahrhundert. Köln–Weimar–Wien: Böhlau Verlag, 2009 (= Studia Transylvanica 38).
• Szweykowscy, Anna i Zygmunt. Włosi w kapeli krolewskiej polskich Wazow. Kraków: Musica Iagellonica, 1997.
• Szweykowski, Zygmunt M. „Nieznana wersja motetu Mihi autem Marcina Leopolity”. Muzyka 33, nr 3 (1984): 23–34.
• Tabulatura Joannis de Lublin. Repertuar. T. 1, Utwory liturgiczne i inne religijne. Wyd. Zofia Dobrzańska-Fabiańska. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 2021 (= Monumenta Musicae in Polonia, seria B).
• Tabulatura organowa Jana z Lublina. Wyd. Krystyna Wilkowska-Chomińska. Warszawa: Instytut Sztuki PAN, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1964 (= Monumenta Musicae in Polonia, seria B).
• Tabulatura Vietoris saeculi XVII. Wyd. Ilona Ferenczi, Marta Hulková. [Budapest – Bratislava]: MTA Bölcsészettudományi Kutatóközpont, Zenetudományi Intézet, 22018 (= Musicalia Danubiana, 5), http://real.mtak.hu/89537/1/Vietorisbeliv-vagott2.pdf, dostęp 16 II 2022.
• Tabulaturae Braunsbergenses-Olivenses. T. 1–3, wyd. Marcin Szelest. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, 2021 (= Fontes Musicae in Polonia C/25/1–3).
• The Organ Tablature of Warsaw Musical Society, wyd. Jerzy Gołos. Graz–Warszawa: Akademische Druck- u. Verlagsanstalt, PWN, 1968 (= Antiquitates Musicae in Polonia 15).
• Trilupaitienė, Jūratė. Jėzuitų muzikinė veikla Lietuvoje. Vilnius: Muzika, 1995.
• Trilupaitiene, Jurate. „Nieznany XVII-wieczny rękopis z Kroż”. Muzyka 42, nr 1 (1993): 97–102.
• Trościński, Grzegorz. „Kancjonał radomskich bernardynów ze zbiorów Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu. Z dziejów zasobu pieśni religijnych polskich franciszkanów obserwantów”. W: Piśmiennictwo zakonne w dobie staropolskiej, red. Magdalena Kuran, Katarzyna Kaczor-Scheitler, Michał Kuran, 105–128. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2013, https://wydawnictwo.uni.lodz.pl/wp-content/uploads/2016/04/Kuran_ebook.pdf, dostęp 25 I 2022.
• Uczniowie – sodalisi gimnazjum Jezuitow w Brunsberdze (Braniewie) 1579–1623, red. Marek Inglot, Ludwik Grzebień. Kraków: Wydział Filozoficzny Towarzystwa Jezusowego, Wydawnictwo WAM, 1998 (= Studia i Materiały do Dziejów Jezuitów Polskich 1).
• Vienna, Minoritenkonvent, Klosterbibliothek und Archiv, MS. XIV.714, wstęp Robert Hill. New York–London: Garland, 1988 (= 17th Century Keyboard Music. Sources Central to the Keyboard Art of the Baroque 24).
• Walker, Paul. Fugue in the Sixteenth Century. New York: Oxford University Press, 2021.
• Walter-Mazur, Magdalena. „Rękopis 127 Biblioteki Gdańskiej PAN księgą głosową toruńskich benedyktynek”. Muzyka 55, nr 2 (2010): 113–121.

Identifiers

DOI

10.36744/m.1685

Biblioteka Nauki

24253519