Florence, Pope Clement VII and Emperor Charles V. A contextual study of the motet ‘Dominator caelorum’ by Jean Conseil / Costanzo Festa (?)

• Authors: Wojciech Odoj

Title variants

PL

Florencja, papież Klemens VII i cesarz Karol V. Studium kontekstualne motetu „Dominator caelorum” Jeana Conseila/Costanza Festy (?)

Abstracts

PL

Costanzo Festa (ok. 1490–1545) i Jean Conseil (ok. 1498–1534) spędzili większość swojegożycia działając obok siebie w kapeli papieskiej i byli autorami motetów opartych na tych samych tekstach: Deus venerunt gentes, skomponowanych prawdopodobnie pod wpływem tragicznych wydarzeń z maja 1527 r., kiedy to niemiecko-hiszpańskie wojska Karola V zdobyły i złupiły Rzym, a także kompozycji do tekstu Lumen ad revelationum/Nunc Dimittis. Pięciogłosowy motet Dominator caelorum w różnych źródłach przypisywany jest obydwu kompozytorom, i chociaż został opublikowany w Opera Omnia Festy, bardzo często wymieniany jest jednak jako kompozycja Jeana Conseila. Na podstawie zaobserwowanych zmian w warstwie tekstowej i politycznego kontekstu towarzyszącego powstaniu motetu, sugeruję, że kompozycja ta być może została faktycznie skomponowany przez Francuza jako osobisty wkład w uświetnienie spotkania Karola V i papieża Klemensa VII w Bolonii na przełomie 1529 i 1530 roku. Jeśli zatem motet Festy Ecce advenit dominator – jak to przekonująco przedstawił Klaus Pietschmann – został skomponowany na tę samą uroczystość, to być może obydwa utwory – Ecce advenit dominator i Dominator caelorum – należałoby traktować jako kolejny dowód współpracy i przyjaznej rywalizacji dwóch wybitnych kompozytorów działających w kapeli papieskiej w I poł. XVI wieku.

EN

Costanzo Festa (ca. 1490–1545) and Jean Conseil (ca. 1498–1534) spent most of their life in the papal chapel and composed motets based on the same texts: 'Deus venerunt gentes’, probably written in response tothe sack of Rome in 1527, as well as 'Lumen ad revelationum / Nunc Dimittis’. The five-voice motet 'Dominator caelorum’ is ascribed both to Festa and to Conseil. Thus if 'Ecce advenit dominator’ was really composed by Costanzo Festa, a papal composer, and performed at the meeting between Charles V and Clement VII in Bologna, as Klaus Pietschmann persuasively demonstrates, could not 'Dominator caelorum’ have been Conseil’s small musical contribution to this event? If so, it may have been Conseil who composed 'Dominator caelorum’ to embellish the Bologna meeting as Festa did by composing 'Ecce advenit dominator’.

Keywords

PL

Costanzo Festa; Jean Conseil; motet 'Dominator caelorum'; Bolonia; Florencja; Papież Klemens VII; Cesarz Karol V; Księga Judyty

EN

Constanzo Festa; Jean Conseil; motet 'Dominator caelorum'; Bologna; Florence; Pope Clement VII; Emperor Charles V; Book of Judith

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Muzyka
• Year: 2019
• Volume: 64
• Issue: 3
• Pages: 3-17

Dates

published

2019

Contributors

author

Wojciech Odoj

• Uniwersytet Wrocławski

• https://orcid.org/0000000284873225

Identifiers

DOI

10.36744/m.39

Biblioteka Nauki

28408567