Sprawczość scenografii – między sceną teatralną i społeczną

• Authors: Marianna Michałowska

Title variants

EN

The Agency of Set Design: Between Theatrical and Social Scene

Abstracts

EN

This article discusses the research project Change the Setting: Polish Theatrical and Social Set Design of the 20th and 21st Centuries, carried out by a team led by Dariusz Kosiński, and concluded with a three-volume publication. The author presents the project’s theoretical premises and subject matter. She introduces and analyzes the concepts of theatrical scenography and social scenography, drawing on the example of the publication’s last volume, which re-enacts in book form an exhibition shown at the Zachęta National Gallery of Art in 2019. The exhibition presented the transformations of Polish theater set design in the 20th and 21st centuries, juxtaposing them with records of political and social events. The author of the article focuses on the volume’s value in terms of culture research: she is primarily interested in its approach to the idea of social scenography and the method of translating the reality of the exhibition into a book.

PL

Artykuł omawia projekt badawczy Zmiana ustawienia. Polska scenografia teatralna i społeczna XX i XXI wieku, realizowany przez zespół pod kierownictwem Dariusza Kosińskiego, zakończony trzytomową publikacją. Przedstawia jego założenia teoretyczne i zawartość merytoryczną. Przybliża i analizuje pojęcia scenografii teatralnej i scenografii społecznej na przykładzie ostatniego tomu cyklu, który jest książkową reinscenizacją wystawy pokazanej w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki w 2019 roku. Ekspozycja prezentowała przeobrażenia polskiej scenografii teatralnej w XX i XXI wieku, zestawiając je z dokumentacją wydarzeń politycznych i społecznych. Autorka artykułu skupia się na kulturoznawczych wartościach omawianej publikacji: interesują ją przede wszystkim sposób ujęcia idei scenografii społecznej oraz metoda przekładu rzeczywistości ekspozycyjnej na formę książkową.

Keywords

EN

theater scenography; social scenography; engaged theater; exhibition narrative

PL

scenografia teatralna; scenografia społeczna; teatr zaangażowany; narracja wystawiennicza

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Pamiętnik Teatralny
• Year: 2022
• Volume: 71
• Issue: 3
• Pages: 145-156

Dates

published

2022

Contributors

author

Marianna Michałowska

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

• https://orcid.org/0000000349689710

References

• Buchwald, Dorota, i Dariusz Kosiński, red. Zmiana ustawienia: Polska scenografia teatralna i społeczna XX i XXI wieku. Tom 1: Od dekoracji do konstrukcji: Polska scenografia teatralna do roku 1939. Tom 2: W labiryncie przestrzeni i obrazów. Tom 3: Wystawianie. Warszawa: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, 2020.
• Dudzik, Wojciech. Karnawały w kulturze. Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2005.
• Kluzowicz, Julia. „Teatr zaangażowany społecznie jako sposób odnowienia dialogu z polskim widzem”. Rocznik Andragogiczny (2007): 134–145.
• Kolankiewicz, Leszek. Dziady: Teatr Święta Zmarłych. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria, 1999.
• Leavy, Patricia. Metoda spotyka sztukę: Praktyka badań naukowych posługujących się sztuką. Tłumaczenie Katarzyna Stanisz i Justyna Kucharska. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2018.
• Mitchell, W.J.T. Czego chcą obrazy? Tłumaczenie Łukasz Zaremba. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2015.
• Obarska, Marcelina. „Na końcu był chaos: Zmiana ustawienia. Scenografia teatralna i społeczna XX i XXI wieku”. Culture.pl, 26 listopada 2019, https://culture.pl/pl/artykul/na-koncu-byl-chaos-zmiana-ustawienia-scenografiateatralna-i-spoleczna-xx-i-xxi-wieku.
• Ostrowska, Joanna. „Teatr może być w byle kącie”: Wokół zagadnień miejsca i przestrzeni w teatrze. Poznań: Wydawnictwo UAM, 2014.
• Schechner, Richard. Performatyka. Tłumaczenie Tomasz Kubikowski. Wrocław: Ośrodek Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych, 2006.
• Skórzyńska, Agata. Teatr jako źródło ponowoczesnych spektakli społecznych. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2007.
• Żarinow, Barbara. „Recepcja scenografii w Polsce wczoraj i dziś”. Acta Humana 9 (2018): 213–223. http://dx.doi.org/10.17951/ah.2018.9.213-223.

Identifiers

DOI

10.36744/pt.1051

Biblioteka Nauki

29433197