Lepiej, gdy oczy zobaczą: Obchody święta niepodległości w szkołach II Rzeczypospolitej

• Authors: Katarzyna Buczek

Title variants

EN

It is Better to See It with One’s Eyes: The Celebration of the Independence Day in the Schools of the Second Polish Republic

Abstracts

EN

The Independence Day was one of the most important state holidays in the Second Polish Republic. The celebration of the tenth anniversary of regaining independence in 1928 was preceded with special preparations; it is then that "Przegląd Oświatowy" published a list of suggested celebration scenarios which included not only holy masses, lectures, and public speeches but also spectacles with tableaux vivants. The proposition, by prescribing the way to celebrate, did not work too well in schools, and in grammar schools in particular. The article discusses other propositions for spectacles suggested at the time that were better suited for younger children, as they often took on the form of a fairy tale. The convention made it easier for the seven- or eight-year-old viewers to understand the difficult issues of national subjugation, fight for freedom and independence.

PL

Obchody rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości należały do najważniejszych świąt państwowych w II Rzeczypospolitej. Szczególnie starannie przygotowywano się do uczczenia dziesiątej rocznicy w 1928, wtedy też „Przegląd Oświatowy” opublikował propozycję sposobów organizowania uroczystości, w której oprócz nabożeństw, wykładów i prelekcji znalazły się widowiska ze szczególnym uwzględnieniem żywych obrazów. Projekt ten, wyznaczając sposób świętowania, niestety niezbyt dobrze sprawdzał się w szkołach, a zwłaszcza powszechnych. W artykule przedstawione zostały publikowane wówczas propozycje widowisk dla młodszych dzieci szkolnych, które niejednokrotnie przybierały formę baśniową. Dzięki tej formie łatwiej było siedmio-, ośmioletniemu odbiorcy zrozumieć trudne zagadnienia narodowej niewoli, walki i niepodległości.

Keywords

PL

teatr szkolny; teatr dwudziestolecia międzywojennego; teatr i polityka; teatr Drugiej Rzeczpospolitej; odzyskanie niepodległości

EN

school theatre; Polish theatre in the 20s and 1930s; theatre and politics; theatre of the Second Polish Republic; Independence of Poland

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Pamiętnik Teatralny
• Year: 2018
• Volume: 67
• Issue: 3
• Pages: 169-204

Dates

published

2018

Contributors

author

Katarzyna Buczek

• Uniwersytet Warszawski

• https://orcid.org/0000000314523657

References

• Iniewski, F. (1991). Przesłanki i istota wychowania państwowego w Polsce okresu międzywojennego. W: K. Poznański (red.), Oświata, szkolnictwo i wychowanie w latach II Rzeczypospolitej. Lublin.
• Jakubiak, K. (1997). Realizacja ideologii wychowawczej sanacji w praktyce szkolnej. W: W. Wojdyła, & M. Strzelecki (red.). Wychowanie a polityka: Tradycje i współczesność. Toruń.
• Komza, M. (1995). Żywe obrazy: Między sceną, obrazem i książką. Wrocław.
• Kotlarz, P. (2018). Teatr szkolny w Drugiej Rzeczypospolitej: 1918–1929. Gdańsk.
• Kucharska, M. (2017). Obrazki sceniczne Anny Świrszczyńskiej na łamach Płomyka. Guliwer: Dwumiesięcznik o książce dla dziecka, 1.
• Niedojadło, A. (2013). Wychowanie narodowe i państwowe w szkołach powszechnych Okręgu Szkolnego Krakowskiego w latach 1918–1939. Lublin.
• Załęczny, J. (2017). Tradycje patriotyczne elementem kształtowania zbiorowej świadomości historycznej w II Rzeczypospolitej. Warszawa.

Identifiers

DOI

10.36744/pt.433

Biblioteka Nauki

30027242