Sprzeciw od wyroku nakazowego a zakres obowiązywania zakazu reformationis in peius

• Authors: Bartosz Łukowiak

Title variants

Sprzeciw od wyroku nakazowego a zakres obowiązywania zakazu reformationis in peius

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W doktrynie prawa karnego procesowego od przeszło 30 lat toczy się dyskusja na temat zakresu obowiązywania zakazu reformationis in peius w postępowaniu zainicjowanym wniesieniem sprzeciwu od wyroku nakazowego. Sprowadza się ona nie tylko do kwestii interpretacji przepisów wyrażających stosunek ustawodawcy do tego zagadnienia, ale dotyka również oceny zgodności poszczególnych uregulowań ustawowych z normami wyższego rzędu. Dyskusja ta odnosi się także do obszaru celowości uregulowania tej problematyki w taki czy inny sposób, wiążąc się z wyrażaniem przez poszczególnych przedstawicieli piśmiennictwa przeróżnych wniosków de lege ferenda. W niniejszej pracy zajęto się obecnym stanem nauki i orzecznictwa w odniesieniu do omawianego zagadnienia, a także zaprezentowano w tym względzie własne stanowisko.

EN

For over 30 years there has been a discussion in criminal proceedings doctrine about the scope of the prohibition on reformatio in peius in proceedings pending as a result of bringing an objection to an injunction verdict. It boils down not only to the interpretation of regulations expressing the attitude of the legislator on this issue, but also affects the assessment of the compliance of individual regulations with constitutional and convention norms, or whether it refers to the purposefulness of regulating this issue in one way or another, entailing the expression by individual authors of various applications de lege ferenda. In this work, the author deals with the current state of science and jurisprudence in relation to this problem, and also presents his own position in this regard.

Keywords

PL

sprzeciw od wyroku nakazowego; wyrok nakazowy; postępowanie nakazowe; postępowanie uproszczone; postępowanie szczególne; środki zaskarżenia; zakaz reformationis in peius; porozumienia procesowe; konsensualizm; proces karny; objection to an injunction verdict; injunction verdict; injunction verdict proceedings; simplified procedure; special procedure; measures of appeal; prohibition of reformatio in peius; settlements; consensus agreement; criminal proceedings

EN

objection to an injunction verdict; injunction verdict; injunction verdict proceedings; simplified procedure; special procedure; measures of appeal; prohibition of reformatio in peius; settlements; consensus agreement; criminal proceedings; objection to an injunction verdict; injunction verdict; injunction verdict proceedings; simplified procedure; special procedure; measures of appeal; prohibition of reformatio in peius; settlements; consensus agreement; criminal proceedings

• Publisher: Instytut Nauk Prawnych PAN / Institute of Legal Studies PAN
• Journal: Studia Prawnicze
• Year: 2020
• Issue: 1(221)

Dates

published

2020-06-30

Contributors

author

Bartosz Łukowiak

• Uniwersytet Wrocławski

References

• Agacka J., Zakaz reformationis in peius a postępowanie nakazowe, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica” 1992, t. 50.
• Bieńkowska E, Skupiński J., Ustawy karne z dnia 10 maja 1985 r. w praktyce (na przykładzie orzecznictwa sądów rejonowych), „Państwo i Prawo” 1988, nr 2.
• Czerwińska D., Uzasadnienie aksjologiczne i historia obowiązywania zakazu reformationis in peius w polskiej procedurze karnej, „Folia Iuridica Universitatis Wratislaviensis” 2015, nr 4 (1).
• Dąbkiewicz K., Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2017.
• Dudka K. (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2018.
• Gajewska-Kraczkowska H., Postępowania szczególne w nowym Kodeksie postępowania karnego, [w:] P. Kruszyński (red.), Nowe uregulowania prawne w kodeksie postępowania karnego z 1997 r., Wydawnictwo „ABC”, Warszawa 1999.
• Gensikowski P., Postępowanie w sprawach o wykroczenia. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2016.
• Gostyński Z., Stefański R.A., Zabłocki S. (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. 3, Wolters Kluwer, Warszawa 2004.
• Grajewski J., Paprzycki L.K., Płachta M.(red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. 2, Wolters Kluwer, Kraków 2003.
• Grajewski J., Postępowanie nakazowe w polskim procesie karnym, „Studia Prawnicze” 1991, nr 1.
• Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego oraz ustawa o świadku koronnym. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2008.
• Grzegorczyk T., Tylman J. (red.), Polskie postępowanie karne, Wolters Kluwer, Warszawa 2009.
• Hofmański P. (red.), Kodeks postępowania karnego. T. III. Komentarz do artykułów 468–682, Duże Komentarze Becka, C.H. Beck, Warszawa 2012.
• Hofmański P., Prusak F. (red.), Tryby szczególne, System Prawa Karnego Procesowego, t. XIV, C.H. Beck, Warszawa 2015.
• Jasiński W., Redukcja postępowania przed sądem pierwszej instancji a konstytucyjny i konwencyjny standard prawa do odwołania się w sprawach karnych, [w:] S. Steinborn (red.), Postępowanie odwoławcze w procesie karnym – u progu nowych wyzwań, Wolters Kluwer, Warszawa 2016, LEX.
• Jeż-Ludwichowska M., Zasada rzetelnego procesu a postępowanie nakazowe i przyspieszone, [w:] J. Skorupka (red.), Rzetelny proces karny. Księga jubileuszowa Profesor Zofii Świdy, Wolters Kluwer, Warszawa 2009.
• Klejnowska M., Postępowanie karne – zakaz reformationis in peius a sprzeciw od wyroku zaocznego. Glosa do postanowienia SN z dnia 22 marca 2012 r., V KZ 7/12, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2012, nr 12.
• Kłak C.P., Postępowanie nakazowe w polskim procesie karnym a ochrona praw człowieka, Warszawa 2008.
• Marszał K. (red.), Proces karny. Przebieg postępowania, Volumen, Katowice 2008.
• Marszał K., Zagrodnik J. (red.), Proces karny, Wolter Kluwer, Warszawa 2017.
• Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych otwarty do podpisu w Nowym Jorku 19 grudnia 1966 r., Dz.U. 1977 Nr 38 poz. 167.
• Nowicki K., Ograniczenia stosowania zakazu reformationis in peius w związku z nielojalnym zachowaniem oskarżonego, „Przegląd Sądowy” 2016, nr 5.
• Plebanek E., Bielski M., Granice zakazu reformationis in peius w świetle zasad konstytucyjnych, [w:] M. Grzybowski (red.), Państwo demokratyczne, prawne i socjalne. Studia prawne. T. 3. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Zbigniewowi Antoniemu Maciągowi, Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków 2014.
• Sakowicz A. (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Komentarze Kompaktowe, C.H. Beck, Warszawa 2015.
• Skorupka J. (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2018.
• Skorupka J. (red.), Proces karny, Wolters Kluwer, Warszawa 2018.
• Skrętowicz E., Postępowanie nakazowe – zagadnienia wybrane, [w:] A. Marek (red.), Współczesne problemy procesu karnego i jego efektywności. Księga pamiątkowa Profesora Andrzeja Bulsiewicza, TNOiK Dom Organizatora, Toruń 2004.
• Szewczyk M.J., Zakaz reformationis in peius w polskim procesie karnym, Wolters Kluwer, Warszawa 2015.
• Świecki D. (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. 2, Wolters Kluwer, Warszawa 2018.
• Tużnik M.R., Postępowania szczególne w postępowaniu karnym skarbowym, Wolters Kluwer, Warszawa 2013.
• Ustawa z dnia 10 stycznia 2003 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego, ustawy – Przepisy wprowadzające Kodeks postępowania karnego, ustawy o świadku koronnym oraz ustawy o ochronie informacji niejawnych, Dz.U. 2003 Nr 17 poz. 155.
• Ustawa z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy, Dz.U. 2018 poz. 1958 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 17 czerwca 1988 r. o zmianie niektórych przepisów prawa karnego i prawa o wykroczeniach, Dz.U. 1988 Nr 20 poz. 135.
• Ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 r. – Kodeks postępowania karnego, Dz.U. 1969 Nr 13 poz. 96 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń, Dz.U. 2019 poz. 821.
• Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, Dz.U. 2019 poz. 1120, 2405.
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, Dz.U. 2018 poz. 1600 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego. Dz.U. 2018 poz. 1987 z późn. zm.
• Waltoś S., Hofmański P., Proces karny. Zarys systemu, Wolters Kluwer, Warszawa 2018.
• Wójcicka B., Postępowania nakazowe w polskim procesie karnym (głos w dyskusji nad reformą prawa karnego procesowego), „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 1989, nr 3.
• Wrona Z., Postępowanie nakazowe w polskim procesie karnym, Wydawnictwo „ABC”, Warszawa 1997.
• Wróbel W., Zoll A. (red.), Kodeks karny. Część ogólna. T. I. Część II. Komentarz do art. 53–116, Wolters Kluwer, Warszawa 2016.
• Wyrok SN z 19 lutego 2013 r., II KK 29/13, LEX 1277712.
• Wyrok SN z 22 listopada 2012 r., V KK 293/12, LEX 1231654.
• Wyrok SN z 7 września 1999 r., WKN 32/99, OSNKW 1999, nr 11–12, poz. 77.
• Wyrok TK z 12 czerwca 2002 r., P 13/01, OTK-A 2002, nr 4, poz. 42.
• Wyrok TK z 13 lipca 2009 r., SK 46/08, OTK-A 2009, nr 7, poz. 109.
• Wyrok TK z 26 czerwca 2019 r., K 16/17, OTK-A 2019, poz. 49.
• Wyrok TK z 28 kwietnia 2009 r., P 22/07, OTK-A 2009, nr 4, poz. 55.

Identifiers

DOI

10.37232/sp.2020.1.7