Cyberbezpieczeństwo w Grupie Wyszehradzkiej – koncepcje i strategie

• Authors: Małgorzata Kudzin-Borkowska

Title variants

EN

Cybersecurity in the Visegrad Group – concepts and strategies

Abstracts

EN

The article discusses the issues of cybersecurity in the Visegrad Group. There is a wide spectrum of information security terminology, but the conceptual category of cybersecurity has dominated strategic documents in recent years. The European Union Cyber Security Strategy of 7, March 2013, claims that cybersecurity commonly refers to the safeguards and actions that can be used to protect the cyber domain, both in the civilian and military fields, from those threats that are associated with or that may harm its interdependent networks and information infrastructure. The Visegrad Group countries have developed their own cybersecurity strategies based on global models in this field. However, in these strategic documents they declare readiness for broad international cooperation, including Central European, it can be seen that each of them strives to play the role of a leader in Central Europe.

PL

W artykule podjęto problematykę cyberbezpieczeństwa w Grupie Wyszehradzkiej. Mimo że w nauce pojawia się wiele terminów dotyczących bezpieczeństwa informacyjnego, jednak w ostatnich latach w dokumentach strategicznych dominuje kategoria pojęciowa „cyberbezpieczeństwo”. W Strategii Bezpieczeństwa Cybernetycznego Unii Europejskiej z 7 marca 2013 r. stwierdza się, że bezpieczeństwo cybernetyczne odnosi się do zabezpieczeń i działań, które mogą być wykorzystywane do ochrony domeny cybernetycznej, zarówno cywilnej, jak i wojskowej, przed tymi zagrożeniami, które dotyczą jej współzależnych sieci i infrastruktury informatycznej oraz które mogą te sieci oraz tę infrastrukturę uszkodzić. Państwa Grupy Wyszehradzkiej wypracowały swoje własne strategie cyberbezpieczeństwa na podstawie światowych wzorców w tej dziedzinie. W tych dokumentach deklarują wprawdzie gotowość współpracy międzynarodowej, także środkowoeuropejskiej, jednak widać, że każde z nich ma ambicje odgrywania roli środkowoeuropejskiego lidera.

Keywords

PL

cyberbezpieczeństwo; strategie cyberbezpieczeństwa; grupa wyszehradzka; bezpieczeństwo teleinformatyczne; bezpieczeństwo informacyjne

EN

cybersecurity; cybersecurity strategies; the visegrad group; ict security; information security

• Publisher: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
• Journal: Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego
• Year: 2021
• Volume: 13
• Issue: 24
• Pages: 46-62

Dates

published

2021

Contributors

author

Małgorzata Kudzin-Borkowska

• Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego

• https://orcid.org/0000000258163676

References

• Banasiński C., Cyberbezpieczeństwo. Zarys wykładu, Warszawa 2018, Wolters Kluwer.
• Bayuk J.L. i in., Cyber Security Policy Guidebook, Hoboken 2012, Wiley-Blackwell.
• Bezpieczeństwo teleinformatyczne państwa, M. Madej, M. Terlikowski (red.), Warszawa 2009, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.
• Borkowski R., Cywilizacja, technika, ekologia. Wybrane problemy rozwoju cywilizacyjnego u progu XXI wieku, Kraków 2001, Wydawnictwa AGH.
• Bógdał-Brzezińska A., Gawrycki F., Cyberterroryzm i problemy bezpieczeństwa informacyjnego we współczesnym świecie, Warszawa 2003, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.
• Cyberbezpieczeństwo jako podstawa bezpieczeństwa państwa i społeczeństwa w XXI wieku, M. Górka (red.), Warszawa 2016, Difin.
• Cyberterroryzm zagrożeniem XXI wieku. Perspektywa politologiczna i prawna, A. Podraza, P. Potakowski, K. Wiak (red.), Warszawa 2013, Difin.
• Europa Środkowo-Wschodnia w procesie transformacji i integracji. Wymiar bezpieczeństwa, H. Chałupczak, M. Pietraś, J. Misiągiewicz (red.), Zamość 2016, Wydawnictwo „Officina Simonidis”.
• E-administracja publiczna i (nie)bezpieczeństwo cyberprzestrzeni, M. Zwierżdżyński i in. (red.), Kraków 2015, Akademia Ignatianum.
• Jańczak J., Nowak A., Bezpieczeństwo informacyjne. Wybrane problemy, Warszawa 2013, Akademia Obrony Narodowej.
• Jaźwiński J., Ważyńska-Fiok K., Bezpieczeństwo systemów, Warszawa 1993, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Korzeniowski L.F., Securitologia: nauka o bezpieczeństwie człowieka i organizacji społecznych, Chorzów 2009, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej WZ w Chorzowie.
• Kossecki J., Cybernetyka społeczna, Warszawa 1981, PWN.
• Lakomy M., Cyberprzestrzeń jako nowy wymiar rywalizacji i współpracy państw, Katowice 2015, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Lakomy M., Dylematy polityki cyberbezpieczeństwa Polski, w: Dylematy polityki bezpieczeństwa Polski na początku drugiej dekady XXI wieku, K. Czornik, M. Lakomy (red.), Katowice 2014, Wydawnictwo Regionalnego Ośrodka Debaty Międzynarodowej, s. 425–454.
• Lichocki E., Cyberterroryzm jako nowa forma zagrożeń dla bezpieczeństwa, w: Transsektorowe obszary bezpieczeństwa narodowego, K. Liedel (red.), Warszawa 2011, Difin, s. 63–80.
• Liderman K., Analiza ryzyka i ochrona informacji w systemach komputerowych, Warszawa 2009, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Liderman K., Bezpieczeństwo informacyjne, Warszawa 2015, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Liedel K., Bezpieczeństwo informacyjne państwa, w: Transsektorowe obszary bezpieczeństwa narodowego, K. Liedel (red.), Warszawa 2011, Difin, s. 45–62.
• Liedel K., Bezpieczeństwo informacyjne w dobie terrorystycznych i innych zagrożeń bezpieczeństwa narodowego, Toruń 2014, Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Liedel K., Cyberbezpieczeństwo – wyzwania przyszłości. Działania społeczności międzynarodowej, w: Bezpieczeństwo w XXI wieku. Asymetryczny świat, K. Liedel, P. Piasecka, T. Aleksandrowicz (red.), Warszawa 2011, Difin, s. 437–448.
• Ochrona informacji niejawnych w XXI wieku, S. Topolewski (red.), Siedlce 2016, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego.
• Pączkowski T., Słownik cyberbezpieczeństwa, Katowice 2017, Szkoła Policji w Katowicach.
• Przestępczość w XXI wieku: zapobieganie i zwalczanie: problemy technologiczno-informatyczne, E. Pływaczewski, W. Filipkowski, Z. Rau (red.), Warszawa 2015, Wolters Kluwers.
• Pręgiel R., Buchwald P., Internet w społeczeństwie informacyjnym – nowoczesne systemy informatyczne i ich bezpieczeństwo, Dąbrowa Górnicza 2014, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Biznesu.
• Raport o stanie bezpieczeństwa cyberprzestrzeni RP w roku 2014, Warszawa 2015, CERT ABW.
• Singer P.W., Friedman A., Cybersecurity and Cyberwar. What Everyone Needs to Know, Oxford 2014, Oxford University Press.
• Strnád O., Riadenie rizík informačnej bezpečnosti, Ostrava 2010, Amos.
• Współpraca państw Grupy Wyszehradzkiej w zapewnianiu cyberbezpieczeństwa – analiza i rekomendacje, J. Świątkowska (red.), Kraków 2012, Instytut Kościuszki.
• Doktryna Cyberbezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej, Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, Warszawa 2015, www.bbn.gov.pl/ftp/dok/01/DCB.pdf [dostęp: 14 VIII 2020].
• Dyrektor Huawei i były funkcjonariusz ABW zatrzymani pod zarzutem szpiegostwa, „Newsweek”, 11 I 2019 r., www.newsweek.pl/polska/dyrektor-huawei-i-byly-funkcjonariusz-abw-zatrzymani-pod-zarzutem-szpiegostwa/rp8vxq5 [dostęp: 29 VI 2020].
• Glossary of Key Information Security Terms, Kissel R. (red.), NISTIR 7298, rev. 2, 2013, https://nvlpubs.nist.gov/nistpubs/ir/2013/NIST.IR.7298r2.pdf [dostęp: 14 VIII 2020].
• Internet Organised Crime Threat Assessment (IOCTA) 2018, Europol, Bruksela, 2018 r., www.europol.europa.eu/activities-services/main-reports/internet-organised-crime-threat-assessment-iocta-2018 [dostęp: 18 II 2021].
• Koncepcia kybernetickej bezpecnosti Slovenskej republiky na roky 2015–2020, Národný bezpečnostný úrad, https://www.nbu.gov.sk/wp-content/uploads/kyberneticka-bezpecnost/Koncepcia-kybernetickej-bezpecnosti-SR-na-roky-2015-2020-A4.pdf [dostęp: 22 XII 2019].
• Národní strategie kybernetické bezpečnosti na období let 2015 až 2020, Národní bezpečnosti úřad, www.cybersecurity.cz/data/navratil2014.pdf [dostęp: 5 IX 2020].
• Národní úřad pro kybernetickou a informační bezpečnost, www.govcert.cz/download/legislativa/containernodeid719/20120209strategieprooblastkbnbu.pdf [dostęp: 9 III 2020].
• Polityka Ochrony Cyberprzestrzeni Rzeczypospolitej Polskiej, https://jakubow.pl/wp-content/uploads/2015/06/Polityka-Ochrony-Cyberprzestrzeni-RP_148x210_wersja-pl.768174_715482.pdf [dostęp: 29 IX 2018].
• Rządowy Program Ochrony Cyberprzestrzeni Rzeczypospolitej Polskiej na lata 2011–2016, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Warszawa 2010 r., www.enisa.europa.eu/topics/national-cyber-security-strategies/ncss-ap/Poland_Cyber_Security_Strategy.pdf [dostęp: 17 X 2020].
• Snow B., What Would a World Without Internet Look Like? A thought experiment, „The Atlantic”, 5 IV 2016 r., www.theatlantic.com/technology/archive/2016/04/a-world-without-internet/476907/ [dostęp: 18 II 2021].
• Strategia Cyberbezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej na lata 2017–2022, Ministerstwo Cyfryzacji, Warszawa 2017 r., www.gov.pl/documents/31305/0/strategia_cyberbezpieczenstwa_rzeczypospolitej_polskiej_na_lata_2017_-_2022.pdf/f249b627-4050-a6f4-5cd-3-351aa025be09 [dostęp: 11 VI 2019].

Identifiers

DOI

10.4467/20801335PBW.21.009.13566

Biblioteka Nauki

1052585