Demokracja w recesji? Diagnozy i projekty naprawcze

• Authors: Irena Pańków

Title variants

EN

Democracy in a recession? Diagnosis and repair projects

Abstracts

EN

The essay examines two of the most prominent developments in contemporary democratic politics, party change and political personalization, and the relationship between them. It presents a broad-brush, cross-national comparison of these phenomena that covers around fifty years in twenty-six countries through the use of more than twenty indicators. It demonstrates that, behind a general trend of decline of political parties, there is much variance among countries. In some, party decline is moderate or even small, which may point to adaptation to the changing environments these parties operate in. In others, parties sharply decline. Most cases fall between these two poles. A clear general trend of personalization in politics is identified, but there are large differences among countries in its magnitude and manifestations. Surprisingly, the online world seems to supply parties with an opportunity to revive. When parties decline, personalization increases. Yet these are far from being perfect zero-sum relationships, which leaves room for the possibility that other political actors may step in when parties decline and that, in some cases, personalization may not hurt parties; it may even strengthen them. Personalization is a big challenge to parties. But parties were, are, and will remain a solution to the problem of collective action, of channeling personal energies to the benefit of the group. Thus they can cope with personalization and even use it to their advantage.

PL

Esej podejmuje kwestie ważne dla współczesnej demokracji. Z raportów instytucji monitorujących jej stan na świecie wyłania się obraz demokracji w recesji. Stanowi on globalne tło do „lokalnych” wyników badań i analiz zawartych w pracy badaczy, których książka stanowi główny przedmiot eseju. Rahat i Kenig badają dwa główne zjawiska współczesnej demokracji: zmierzch partii politycznych i personalizację polityki. Autorzy dokumentują wyraźne zjawisko personalizacji polityki i mniej wyraźny, bo przyjmujący dwie formy, trend zmian partyjnych (upadek bądź adaptacja). Oba zjawiska są paliwem polityki populistycznej. Groźne dla demokracji trendy opisane do roku 2015 nasiliły się później w postaci „wojen kulturowych”, stanowiących zdaniem innych badaczy ślepą uliczkę dla demokracji liberalnych.

Keywords

PL

demokracja liberalna; partia polityczna; zmierzch partii; adaptacja partii; populizm; polityczna personalizacja; podejście komparatystyczne

EN

collective action; cross-national comparison; party adaptation; party change; party decline; political parties; political personalization

• Publisher: Collegium Civitas
• Journal: Zoon Politikon
• Year: 2020
• Issue: 11
• Pages: 81-102

Dates

published

2020

Contributors

author

Irena Pańków

• Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk

References

• Antoszewski, A. (2016). Współczesne teorie demokracji. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• Diamond, L. (2008). The Democratic Rollback: The Resurgence of the Predatory State. Foreign Affairs, 87(2), 36-48.
• Flis, D. (2020, 23 stycznia). „The Economist”: W rankingu demokracji Polska po raz pierwszy niżej niż Węgry. Oko.press. https://oko.press/the-economist-w-rankingu-demokracji-polska-po-raz-pierwszy-nizej-niz-wegry/ [11.11.2020]
• Fukuyama, F. (2019). Tożsamość. Współczesna polityka tożsamościowa i walka o uznanie. Dom Wydawniczy Rebis: Poznań.
• Gdula, M. (2018). Nowy autorytaryzm. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Grygieńć, J. (2017). Demokracja na rozdrożu. Deliberacja czy partycypacja polityczna?. Kraków: Universitas.
• Held, D. (2010). Modele demokracji. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Hochschild, A. (2017). Obcy we własnym kraju. Gniew i żal amerykańskiej prawicy. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Huntington, S. (2009) Trzecia fala demokratyzacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Inglehart, R. (1977) The Silent Revolution: Changing Values and Political Styles Among Wester Publics. Princeton: Princeton University Press.
• Inglehart, R., Norris, P. (2009). Wzbierająca fala. Równouprawnienie płci a zmiana kulturowa na świecie. Warszawa: PIW.
• Lilla, M. (2018) Koniec liberalizmu, jaki znamy. Requiem dla polityki tożsamości. Warszawa: Wydawnictwo Fundacja Kultura Liberalna.
• Marczewski, P. (2017). Partie polityczne a jakość polskiej demokracji. Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego. https://www.batory.org.pl/upload/files/Programy%20operacyjne/Masz%20Glos/Partie%20polityczne%20a%20jakosc%20polskiej%20demokracji.pdf [11.11.2020]
• Markowski, M.P. (2019). Wojny nowoczesnych plemion. Spór o rzeczywistość w epoce populizmu. Kraków: Karakter.
• Nalewajko, E. (1997). Protopartie i protosystem. Szkic do obrazu polskiej wielopartyjności. Warszawa: Wydawnictwo ISP PAN.
• Pańków, I., Pańków, J. (2010). Polityka jako sztuka skutecznego rządzenia: Niccolo Machiavelli. [w:] Koncepcje polityki. (red.) Wesołowski, W. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, 127-158.
• Rahat, G., Kenig, O. (2018). From Party Politics to Personalized Politics? Party Change and Political Personalization in Democracies. Oxford: Oxford University Press.
• Repucci, S. (2020). Freedom in the World 2020: A Leaderless Struggle for Democracy. Freedom House. https://freedomhouse.org/report/freedom-world/2020/leaderless-struggle-democracy [11.11.2020]
• Rosanvallon, P. (2011). Kontrdemokracja. Polityka w dobie nieufności. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
• Trzciński, K. (2016). „Demokracja o niskiej jakości” (low-quality democracy) – zasadność stosowania pojęcia i Horowitzowska egzemplifikacja na przykładzie Indonezji. Studia Polityczne, 4, 167-191.
• Wesołowski, W. (2000). Partie: nieustanne kłopoty. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.

Identifiers

DOI

10.4467/2543408XZOP.20.004.12946

Biblioteka Nauki

2042940