Tradycja jako element budowy tożsamości. Przypadek żołnierzy oddziałów Wojsk Specjalnych

• Authors: Jarosław Rybak

Title variants

EN

Tradition as an Element of Identity Building. The Case of the Special Units Soldiers

Abstracts

EN

Modernity have any impact on military identity. It was proved that traditions of historical military formations serve as a factor that facilitates building identity of modern Special Forces soldiers. Referring to historical traditions gives them a sense of “nobility” and strengthen their “military backbone”. Tradition, however, should not be perceived with regard to history only. It’s possible to build identity effectively basing on values such as elitism or a community of extreme experiences. Invented tradition, which precipitates and facilitates building identity of the group, can also play a key role. The Individual In-depth Interview technique was used to examine seven soldiers of different generations. They served in the army during World War II, afterwards (over the communist period) and contemporarily. The last ones are experts with extensive combat and command experience. Concurrently, Polish Special Forces were characterized through the prism of identity building and their history, inherited traditions, origin of the name and symbols were described.

PL

Tradycje wojskowych formacji historycznych nadal służą jako czynnik ułatwiający budowanie tożsamości współczesnych żołnierzy. Tradycji nie należy jednak odnosić wyłącznie do historii. Można bez niej skutecznie budować tożsamość, opierając się na wartościach takich, jak elitarność czy wspólnota ekstremalnych przeżyć. Kluczową rolę może odgrywać także tradycja wytworzona, która przyspiesza i ułatwia budowę tożsamości grupy. Metodą indywidualnego wywiadu pogłębionego przebadano siedmiu żołnierzy: z okresu II wojny światowej, PRL-u oraz współczesnych (ekspertów z dużym doświadczeniem bojowym i dowódczym). Jednocześnie, przez pryzmat budowy tożsamości, dokonano charakterystyki polskich oddziałów specjalnych, opisano ich historię, dziedziczone tradycje, przeznaczenie, imię, pochodzenie nazwy, symbolikę.

Keywords

PL

tradycja wojskowa; budowa tożsamości; żołnierze; komandosi; tożsamość w ponowoczesności; tradycja wytworzona; rytuały wojskowe; symbolika wojskowa; elitarność

EN

military tradition; identity building; soldiers; identity in postmodernity; invented tradition; military rituals; special forces symbols; elitism; extreme experiences

• Publisher: Collegium Civitas
• Journal: Zoon Politikon
• Year: 2021
• Issue: 12
• Pages: 133-187

Dates

published

2021

Contributors

author

Jarosław Rybak

References

• Cannadine, D. (2008) Kontekst, celebracja i znaczenie rytuału: monarchia brytyjska i „wynajdywanie tradycji” w latach 1820-1977. [w:] Tradycja wynaleziona. (red.) Hobsbawm, E., Ranger, T. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Hobsbawm, E. (2008) Wprowadzenie. Wynajdywanie tradycji. [w:] Tradycja wynaleziona. (red.) Hobsbawm, E., Ranger, T. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Kister, A.G. (2010) Pretorianie, Polski Samodzielny Batalion Specjalny i Wojska Wewnętrzne 18 X 1943-26 III 1945. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej.
• Markert, A.E. (2004). Gloria Victis. Tradycje powstania styczniowego w drugiej Rzeczpospolitej. Pruszków: Ajaks.
• Napiórkowski, M. (2016). Powstanie umarłych. Historia pamięci 1944-2014. Warszawa: Krytyka Polityczna. 186
• Pawlina, S. (2016). Praca w dywersji. Codzienność żołnierzy Kedywu Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej. Gdańsk: Muzeum II Wojny Światowej.
• Roper, H.T. (2008) Góralska tradycja Szkocji. [w:] Tradycja wynaleziona. (red.) Hobsbawm, E., Ranger, T. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Sińczuch, M., Zauer, J. (2015). Świadomość historyczna oraz poczucie patriotyzmu wśród żołnierzy zawodowych. Sprawozdanie z badań. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej.
• Stachiewicz, P. (1981). „Parasol”. Dzieje oddziału do zadań specjalnych Kierownictwa Dywersji KG AK. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
• Szacki, J. (1971). Tradycja. Warszawa: PWN.
• Tymieniecki, B. (1997). Na imię jej było Lily. Warszawa: Wydawnictwo MON.
• Wiatr, J. (1983). Socjologia wojska. Warszawa: Wydawnictwo MON.
• Zauer, J. (2018). Patriotyzm i świadomość historyczna żołnierzy Sił Zbrojnych RP. Sprawozdanie z badań. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej.
• Zauer, J. (2017). Świadomość historyczna, poczucie patriotyzmu, edukacja obywatelska i proobronna w Siłach Zbrojnych RP. Sprawozdanie z badań. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej.

Identifiers

DOI

10.4467/2543408XZOP.21.006.15112

Biblioteka Nauki

2045891