W stronę naturalizacji przemocy w polityce

• Authors: Kornel Bielawski

Title variants

EN

Towards the Naturalization of Violence in Politics

Abstracts

PL

Przemoc jest zjawiskiem inherentnie wpisanym w procesy polityczne. Choć w powszechnie stosowanych dyskursach i systemach wartości ma ona wydźwięk pejoratywny, nie sposób odmówić jej doniosłych funkcji społeczno-politycznych. Pełni ona bowiem rolę porządkującą i hierarchiotwórczą w procesach dystrybucji władzy. Niniejszy artykuł stanowi próbę wypunktowania szeregu aspektów wskazujących na naturalistyczne źródła przemocy: począwszy od filozoficznych refleksji klasyków, poprzez wnioski z obserwacji świata natury, skończywszy na aspektach biopsychologii. Jest to próba wskazania na fundamenty agresywnych zachowań ludzkich, odartych z wpływów kulturowych i tego, co uznać można za nienaturalne.

EN

Violence is an inherent phenomenon in political processes. Although in commonly used discourses and value systems it is perceived negatively, one cannot deny that it has important social and political functions. In terms of power distribution, violence plays an ordering and hierarchical role. This paper's objective is to indicate a number of aspects pointing to the naturalistic sources of violence: from the philosophical reflec tions of the classic thinkers, through the conclusions from the observation of the natural world, to biopsychology. eTh paper attempts to recognize the foundations of aggressive human behavior, stripped of cultural inuflences and what can be considered unnatural.

Keywords

PL

przemoc; polityka; naturalizm; biopsychologia; redukcjonizm

EN

violence; politics; naturalism; biopsychology; reductionism

• Publisher: Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Teoria Polityki
• Year: 2021
• Volume: 5
• Pages: 71-84

Dates

published

2021

Contributors

author

Kornel Bielawski

• https://orcid.org/0000000242165714

References

• Arendt, H. (1998). O przemocy. Nieposłuszeństwo obywatelskie. Warszawa: Fundacja Aletheia.
• Argyle, M. (2004). Psychologia szczęścia. Wrocław: Astrum.
• Baron, R.A. (1977). Human Aggression. New York: Springer US.
• Berkowitz, L. (1965). „The Concept of Aggressive Drive: Some Additional Considerations”. W: L. Berkowitz (ed.). Advances in Experimental Social Psychology. Orlando: Academic Press.
• Berkowitz, L. (1993). Aggression: Its Causes, Consequences, and Control. Philadelphia: Temple University Press.
• Berkowitz, L. (1998). „Affective Aggression: The Role of Stress, Pain, and Negative Affect”. W: E.I. Donnerstein, R.G. Green (eds.). Human Aggression: Theories, Research, and Implications for Social Policy. San Diego: Academic Press.
• Carlson, M. et al. (1990). „Effects of Situational Aggression Cues: A Quantitative Review”. Journal of Personality and Social Psychology, 58(4).
• Caspi, N. et al. (2001). „Pindolol Augmentation in Aggressive Schizophrenic Patients: A Double-blind Crossover Randomized Study”. International Clinical Psychopharmacology, 16(2).
• Craig, I.W. (2007). „The Importance of Stress and Genetic Variation in Human Aggression”. Bio Essays, 29(3).
• De Waal, F.B.M. (1992). „Aggression as Well-integrated Part of Primate Social Relationships: A Critique of the Seville Statement on Violence”. W: J. Silverberg, J.P. Gray (eds.). Aggression and Peacefulness in Humans and Other Primates, Oxford: Oxford University Press.
• Drabik, K. (2011). Zagadnienia ontologiczne wojny, bezpieczeństwa i pokoju w poglądach wybranych myślicieli. Warszawa: Difin.
• Eid, M., Larsen, R.J. (eds.). (2008). The Science of Subjective WellBeing . New York: The Guildford Press.
• Farnicka, M., Liberska, H., Niewiedział, D. (eds.). (2016). Psychologia agresji. Wybrane problemy. Warszawa: PWN.
• Femia, J.V. (2008). „Machiavelli”. W: D. Boucher, P. Kelly (eds.). Myśliciele polityczni. Od Sokratesa do współczesności. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Filipowicz S. et al. (oprac.). (2012). Historia idei politycznych. Wybór tekstów. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Freud, S. (2004). Wstęp do psychoanalizy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Freud, S. (2019). Poza zasadą przyjemności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Fuentes, A. (2012). „Bad to the Bone: Are Humans Naturally Aggressive?”. Psychology Today, https://www.psychologytoday.com/intl/blog/busting-myths-about-human-nature/201204/bad-the-bone-are-humans-naturally-aggressive (dostęp: 30.12.2018).
• Fukuyama, F. (2018). Tożsamość. Współczesna polityka tożsamościowa i walka o uznanie. Poznań: Rebis.
• Gabbatiss, J. (2017). „Are Humans Inherently Violent?”. The Perspective, https://www. theperspective.com/debates/living/humans-inherently-violent/ (dostęp: 30.12.2018).
• Ghiglieri, M.P. (2001). Ciemna strona człowieka. Warszawa: CiS, W.A.B.
• Grabińska, T. (2012). Filozofia wojny, pokoju i bezpieczeństwa. Od Platona do Clausewitza. Wrocław: Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. Generała Tadeusza Kościuszki.
• Haidt, J. (2006). The Happiness Hypothesis: Finding Modern Truth in Ancient Wisdom. New York: Basic Books.
• Hammerstein, P. (2012). „What Theoretical Biology Has to Say on Aggression in Humans and Animals”. W: H.-H. Kortüm, J. Heinze (eds.). Aggression in Humans and Other Primates. Regensburg: De Gruyter.
• Harari, Y.N. (2018). Sapiens. Od zwierząt do bogów. Warszawa: Wydawnictwo Literackie.
• Heinze, J. (2012). „Aggression in Humans and Other Animals - A Biological Prelude”. W: H.-H. Kortüm, J. Heinze (eds.). Aggression in Humans and Other Primates. Regensburg: De Gruyter.
• Korab-Karpowicz, W.J. (2010). Historia filozofii politycznej. Od Tukidydesa do Locke'a. Kęty: Marek Derewiecki.
• Krahè, B. (2005). Agresja. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Marcus-Newhall, A., Pedersen, W., Carlson, M., Miller, N. (2000). „Displaced Aggression Is Alive and Well: A Meta-Analytic Review”. Journal of Personality and Social Psychology, 78(4).
• Miller, N.E. (1941). „The Frustration-aggression Hypothesis”. Psychological Review, 48(4).
• Olszewski, H. (1986). Historia doktryn politycznych i prawnych. Warszawa: PWN.
• Silverberg, J., Gray, J.P. (1992). „Violence and Peacefulness as Behavioral Potentialities of Primates”. W: J. Silverberg, J.P. Gray (eds.). Aggression and Peacefulness in Humans and Other Primates. Oxford: Oxford University Press.
• Tatarkiewicz, W. (2007a). Historia filozofii, t. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Tatarkiewicz, W. (2007b). Historia filozofii, t. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• The Seville Statement on Violence, https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000094314 (dostęp: 2.01.2019).
• Tukidydes (1957). Wojna peloponeska. Warszawa: Czytelnik.
• Wheeling, K. (2016). „The Nature of Human Violence”. Pacific Standard, https://psmag. com/news/the- nature-of-human-violence (dostęp: 30.12.2018).
• Wojciszke, B. (2015). Psychologia społeczna. Warszawa: Scholar.
• Woleński, J. (2016). Wykłady o naturalizmie. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Wong, K. (2001). „Controversial Anthropologist Napoleon Chagnon, Who Chronicled the Lives of the Yanomamö Has Died”. Scientific American, https://www.scientificamerican.com/article/controversial-anthropologist-napoleon-chagnon-whochronicled-the-lives-of-the-yanomamo-has-died/ (dostęp: 30.12.2020).

Identifiers

DOI

10.4467/25440845TP.21.006.13786

Biblioteka Nauki

2046447