Myśl twórcy nowożytnej idei olimpijskiej Pierre’a de Coubertina w kontekście współczesnych wyzwań wychowania fizycznego dzieci i młodzieży w Polsce

• Authors: Beata Gola

Title variants

EN

The thought of the creator of the modern Olympic idea, Pierre de Coubertin, in the context of contemporary challenges of physical education of children and youth in Poland

Abstracts

EN

The article presents the figure and views of the creator of the modern Olympic idea – Pierre de Coubertin on the phenomenon of mental overload of students and the role of sport in human development. This development was based on kalokagathia – an ancient ideal of comprehensive education. In his book Pedagogie sportive (Sport Pedagogy), the French thinker shows how physical activity and sport can influence moral, social and mental development. The reflections and postulates of the reformer of education from a century ago turn out to be up-to-date with contemporary challenges of physical education of children and youth. These include limiting the natural need for physical activity in younger students, sedentary lifestyles, hypokinesia, remote education, students’ reluctance to participate in physical education classes, lack of adequate sports infrastructure for physical activity at school, and deficiencies in health education.

Keywords

EN

Pierre de Coubertin; kalokagathia; sport; physical education; Olympism; health education

PL

Pierre de Coubertin; kalokagatia; sport; wychowanie fizyczne; olimpizm; edukacja zdrowotna

• Publisher: Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Filozoficzne Problemy Edukacji
• Year: 2021
• Volume: 4
• Pages: 95-117

Dates

published

2021

Contributors

author

Beata Gola

• Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Jagielloński

• https://orcid.org/0000000280399562

References

• Błajet P. (2012). Od edukacji sportowej do olimpijskiej. Studium antropologiczne. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Bronikowski M. (2000). Anglosaskie inspiracje pedagogiczne barona Pierre’a de Coubertina w jego poszukiwaniach możliwości reformy systemów edukacyjnych we Francji. „Kultura Fizyczna”, 7–8, s. 3–7.
• Camps Y Wilant N. (2018). When Art Was an Olympic Discipline: The Fine Art Salon as a Possible Model for the Concept of the Olympic Art Competitions from an Art History Perspective. „Sport in History”, 38 (4), s. 457–475, DOI: 10.1080/17460263.2018.1499041.
• Carr D. (2010). On the Moral Value of Physical Activity: Body and Soul in Plato’s Account of Virtue. „Sport, Ethics and Philosophy”, 4 (1), s. 3–15, DOI: 10.1080/17511320903264222.
• Coubertin de P. (1887a). L’Education anglaise. Seance du 18 avril 1887. Paris: Societe d’Economie Sociale (s. 3–23), https://fr.wikisource.org/wiki/L%E2%80%99%C3%89ducation_anglaise (dostęp: 23.08.2021).
• Coubertin de P. (1887b). Le surmenage (Przeciążenie). „Le Francais”, 30.08, tłum. Przemówienia. Pisma rożne i listy (s. 9–13). Warszawa: Polskie Towarzystwo Naukowe Kultury Fizycznej.
• Coubertin de P. (1894). Le congres de Paris. „Bulletin du Comite International des Jeux Olympiques”, no. 1 (Przemówienie na kongresie paryskim w roku 1894), tłum. J. Mańkowska. W: G. Młodzikowski, K. Hądzelek (red.) (1994), Pierre de Coubertin. Przemówienia. Pisma rożne i listy (s. 16–17). Warszawa: Polskie Towarzystwo Naukowe Kultury Fizycznej.
• Coubertin de P. (1895). L’Athletisme dans le monde et les Jeux Olympiques, „Bulletin du Comite International des Jeux Olympiques” (Atletyka w nowoczesnym świecie a igrzyska olimpijskie), tłum. A. Sulisz, W: G. Młodzikowski, K. Hądzelek (red.) (1994), Pierre de Coubertin. Przemówienia. Pisma rożne i listy (s. 18–19). Warszawa: Polskie Towarzystwo Naukowe Kultury Fizycznej.
• Coubertin de P. (1901). Notes sur l’education publique. Librairie Hachette, https://fr.wikisource.org/wiki/Notes_sur_l%E2%80%99%C3%A9ducation_publique (dostęp: 28.08.2021).
• Coubertin de P. (1918, III). Lettre olimpique III, October 26 (List olimpijski III), tłum. A. Sulisz. W: G. Młodzikowski, K. Hądzelek (red.) (1994), Pierre de Coubertin. Przemówienia. Pisma rożne i listy (s. 96). Warszawa: Polskie Towarzystwo Naukowe Kultury Fizycznej.
• Coubertin de P. (1918, IV). Lettre olimpique IV, „La Gazette de Lausanne”, no. 319, November 22 (List olimpijski IV), tłum. A. Sulisz. W: G. Młodzikowski, K. Hądzelek (red.) (1994), Pierre de Coubertin. Przemówienia. Pisma rożne i listy (s. 97). Warszawa: Polskie Towarzystwo Naukowe Kultury Fizycznej.
• Coubertin de P. (1922). Pedagogie sportive. Paris: Les Editions G. Cres et Cie, https://fr.wikisource.org/wiki/Livre:Pierre_de_Coubertin_-_P%C3%A9dagogie_Sportive,_1922.djvu (dostęp: 24.08.2021).
• Coubertin de P. (1931). Edukacyjna wartość ceremoniału olimpijskiego, tłum. A. Sulisz. „Kultura Fizyczna” 1993, nr 1–2, s. 118–120.
• Dewey J. (1998). Demokracja i wychowanie. Co to jest filozofia wychowania? W: S. Wołoszyn (wybór i oprac.), Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej, t. 3: Myśl pedagogiczna w XX stuleciu, księga I (s. 119–128). Kielce: Dom Wydawniczy Strzelec.
• Firek W. (2016). Filozofia olimpizmu Pierre’a de Coubertina. Kraków: Wydawnictwo Fall, https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/9777/Wies%C5%82aw%20Firek%20-%20Filozofia%20olimpizmu%20Pierre%27a%20de%20Coubertina%20%28gotowa%0ksi%C4%85%C5%BCka%29.pdf?sequence=1&isAllowed=y (dostęp: 27.08.2021).
• Grabowski M. (2021). Raport: Badania postaw wobec nauczania zdalnego. Warszawa: Rzecznik Praw Dziecka, https://brpd.gov.pl/wp-content/uploads/2021/01/Raport-z-badania-na-zlecenie-Rzecznika-Praw-Dziecka.pdf (dostęp: 27.10.2021).
• GUS (2021). Kultura fizyczna w Polsce w 2020 roku. Informacja sygnalna w formacie pdf, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/kultura-turystyka-sport/sport/kultura-fizyczna-w-polsce-w-2020-roku,13,4.html (dostęp: 26.10.2021).
• Hager P.F. (2016). Philosophy, Sport and Education: International Perspectives. „Journal of the Philosophy of Sport”, 43 (1), s. 171–174. DOI: 10.1080/00948705.2015.1134269.
• Heszen I., Sęk H. (2007). Psychologia zdrowia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kaźmierczak A. (2013). Wokół myśli pedagogicznej barona Pierre’a de Coubertin. W: J. Nowocień, K. Zuchora (red.), Sport w kulturze zdrowia, czasu wolnego i edukacji olimpijskiej w 150-lecie urodzin Pierre’a de Coubertin (s. 408–415). Warszawa: Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego.
• Kaźmierczak A. (2019). Zarys pedagogiki sportu. Podręcznik dla studentów nauk o wychowaniu. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Kolipińska E., Nałęcz H. (2018). Nowe badania dzieci w wieku przedszkolnym 3–6 lat i ich rodziców. W: A. Fijałkowska (red.), Aktualna ocena poziomu aktywności fizycznej dzieci i młodzieży w wieku 3–19 lat w Polsce (s. 94–135). Warszawa: Ministerstwo Sportu i Turystyki, https://www.gov.pl/documents/292437/436728/Aktualna_ocena_poziomu_aktywno%C5%9Bci_fizycznej_dzieci_i_m%C5%82odzie%C5%BCy_w_wieku_3-19_lat_w_Polsce__Raport_IMD_2018v4.pdf/a65046d0-25b6-ec63-336e-61e4cf98b86f (dostęp: 15.04.2022).
• Kosiewicz J. (2002). Pierre de Coubertin: narodziny i rozwój ideologii neoolimpizmu. „Idō – Ruch dla Kultury: Rocznik Naukowy”, nr 3, s. 8–18.
• Kowalska J.E. (2020). Znaczenie edukacyjne projektu „Jestem fair” opartego na idei neoolimpizmu. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, https://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/handle/11089/32070 (dostęp: 30.08.2021).
• Lipiec J. (1988). Kalokagatia. Szkice z filozofii sportu. Warszawa–Kraków: PWN.
• Lipiec J. (1999). Filozofia olimpizmu. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Sportowe Sprint.
• Lipoński W. (2012). Historia sportu: na tle rozwoju kultury fizycznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Łukaszewicz R.M. (2020). Edukacja wobec kryzysu zaufania, wspólnotowości i autonomii – która edukacja i jaka? W: J. Madalińska-Michalak, A. Wiłkomirska (red.), Pedagogika i edukacja wobec kryzysu zaufania, wspólnotowości i autonomii (s. 98–115). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, https://wuw.pl/data/include/cms//Pedagogika_i_edukacja_Madalinska_Michalak_Joanna_Wilkomirska_ Anna_red_2020.pdf?v=1607677789679 (dostęp: 30.08.2021).
• Marchel P. (2021). Początki nowożytnych igrzysk olimpijskich. „Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne. Edukacja prozdrowotna”, nr 49, lipiec, https://www.wychowaniefiz.pl/artykul/poczatki-nowozytnych-igrzysk-olimpijskich (dostęp: 25.08.2021).
• Mazur J., Kleszczewska D. (2018). Aktywność fizyczna młodzieży szkolnej w wieku 10–19 lat w świetle badań HBSC 2018 (Health Behaviour of School-aged Children). W: A. Fijałkowska (red.), Aktualna ocena poziomu aktywności fizycznej dzieci i młodzieży w wieku 3–19 lat w Polsce (s. 39–77). Warszawa: Ministerstwo Sportu i Turystyki, https://www.gov.pl/documents/292437/436728/Aktualna_ocena_poziomu_aktywno%C5%9Bci_ fizycznej_dzieci_i_m%C5%82odzie%C5%BCy_w_wieku_3-19_lat_w_Polsce__Raport_IMD_2018v4.pdf/a65046d0-25b6-ec63-336e-61e4cf98b86f (dostęp: 15.04.2022).
• Miller D. (2012). Historia igrzysk olimpijskich i MKOl. Od Aten do Londynu 1894–2012. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
• Młodzikowski G. (1964). Geneza Coubertinowskiej myśli pedagogicznej neoolimpizmu. „Kultura Fizyczna”, nr 10, s. 573–581.
• Młodzikowski G. (1987). Olimpizm Pierre de Coubertina. „Kultura Fizyczna”, nr 3–4.
• Nałęcz H. (2018). Wprowadzenie teoretyczne. W: A. Fijałkowska (red.), Aktualna ocena poziomu aktywności fizycznej dzieci i młodzieży w wieku 3–19 lat w Polsce (s. 8–9). Warszawa: Ministerstwo Sportu i Turystyki, https://www.gov.pl/documents/292437/436728/Aktualna_ocena_poziomu_aktywno%C5%9Bci_ fizycznej_dzieci_i_m%C5%82odzie%C5%BCy_w_wieku_3-19_lat_w_Polsce__Raport_IMD_2018v4.pdf/a65046d0-25b6-ec63-336e-61e4cf98b86f (dostęp: 15.04.2022).
• NIK (2010). Stop zwolnieniom z WF. Najczęstsze przyczyny zwolnień z WF. Ministerstwo Sportu i Turystyki. Raport.
• NIK (2020). Rozwój aktywności fizycznej dzieci i młodzieży. Informacja o wynikach kontroli, nr ewid. 34/2020/P/19/027/KNO, https://www.nik.gov.pl/plik/id,22922,vp,25627.pdf (dostęp: 22.08.2021).
• Nowocień J. (2019). Pedagogika sportu. W 90-lecie Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie. Warszawa: Wydawnictwo AWF.
• Opinie Edukacyjne Polskiej Akademii Umiejętności (2018). Prace Komisji PAU do Oceny Podręczników Szkolnych, t. XVI i in., http://pau.krakow.pl/index.php/pl/wydawnictwo/strony-czasopism/opinie-edukacyjne-pau-prace-komisji-pau-do-oceny-podrecznikow-szkolnych/biezacy-numer (dostęp: 22.08.2021).
• Płoszaj K., Firek W. (2018). Międzykulturowa edukacja olimpijska. Dokończenie symfonii pedagogicznej Pierre’a de Coubertina. Warszawa: Imprint Media, Agencja Wydawnicza.
• Reid H. (2020). Athletic Virtue and Aesthetic Values in Aristotle’s Ethics. „Journal of the Philosophy of Sport”, 47 (1), s. 63–74. DOI: 10.1080/00948705.2019.1691923.
• Rogacka A. (2017). Wychowanie fizyczne w szkole. Informacja dla rodziców. Warszawa: ORE, https://www.ore.edu.pl/wp-content/plugins/download-attachments/includes/download.php?id=16145 (dostęp: 27.10.2021).
• Travlos A.K. (2015). Sport and Moral Education: Is Kalokagathia a Value Today? W: K. Georgiadis (ed.), Olympic Values: Respect for Diversity (s. 131–139). Athens: International Olympic Academy, https://docplayer.net/48643687-Olympic-valuesrespect-for-diversity-54th-international-session-for-young-participants.html (dostęp: 29.08.2021).
• Urniaż J., Jurgielewicz-Urniaż M. (2015). Rozwój szkolnego wychowania fizycznego na przestrzeni dziejów w Polsce a współczesny problem jego unikania. „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna”, cz. 14, nr 2, s. 13–26, http://dlibra.bg.ajd.czest.pl:8080/dlibra/docmetadata?id=3151&from=publication (dostęp: 24.08.2021).
• Wołoszyn S. (1986). Olimpizm a wychowanie. Czy można zaufać humanizmowi sportu? „Kultura Fizyczna”, nr 1–2.
• Woynarowska B., Mazur J., Oblacińska A. (2015). Uczestnictwo uczniów w lekcjach wychowania fizycznego w szkołach w Polsce. „Hygeia Public Health”, nr 50 (1), s. 183–190, http://www.h-ph.pl/pdf/hyg-2015/hyg-2015-1-183.pdf (dostęp: 23.08.2021).
• Wroczyński R. (1986). Pierre de Coubertina poglądy na szkołę i rolęsztuki w wychowaniu. „Almanach”, I.

Identifiers

DOI

10.4467/25450948FPE.21.006.15171

Biblioteka Nauki

2045960