Zbigniew Bonawentura Fróg (1920–1986) – ksiądz, publicysta, działacz Stowarzyszenia PAX, tajny współpracownik i major Służby Bezpieczeństwa na etacie niejawnym

• Authors: Mariusz Krzysztofiński

Title variants

EN

Zbigniew Bonawentura Fróg (1920–1986) – Priest, Publicist, PAX Association Activist, Secret Collaborator and Clandestine Major of the Security Service

Abstracts

EN

The article shows the creation and functioning of the periodical Ancora. Pismo katolików poświęcone zagadnieniom odnowy soborowej Kościoła in personal and structural terms. Father Zbigniew Bonawentura Fróg (1920–1986), a priest of the Przemyśl diocese since 1943, a personal information source of the Security Service, and finally its clandestine officer, played a major role in this endeavour. The text is a contribution to further in-depth research into the disintegration activities carried out by various structures of the repressive apparatus in the Polish People’s Republic, with particular emphasis on the significance of Department IV of the Security Service of the Ministry of the Interior in this field.

PL

Artykuł ukazuje powstanie i funkcjonowanie periodyku „Ancora. Pismo katolików poświęcone zagadnieniom odnowy soborowej Kościoła” w ujęciu personalnym i strukturalnym. W tym przedsięwzięciu główną rolę odegrał ks. Zbigniew Bonawentura Fróg (1920–1986), kapłan diecezji przemyskiej od 1943 r., osobowe źródło informacji SB, wreszcie jej funkcjonariusz na etacie niejawnym. Tekst jest przyczynkiem do dalszych pogłębionych badań nad działalnością dezintegracyjną prowadzoną przez różne struktury aparatu represji w PRL ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia na tym polu Departamentu IV SB MSW.

Keywords

EN

security apparatus; PAX Association; Catholic Church in the Polish People’s Republic; disintegration activities of the Security Service; Ancora

PL

aparat bezpieczeństwa; Stowarzyszenie PAX; Kościół katolicki w PRL; działania dezintegracyjne SB; „Ancora”

• Publisher: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
• Journal: Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
• Year: 2022
• Issue: 20
• Pages: 481-522

Dates

published

2022

Contributors

author

Mariusz Krzysztofiński

• Oddziałowe Biuro Badań Historycznych IPN w Rzeszowie

• https://orcid.org/0000000339051684

References

• Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie
• Archiwum Archidiecezjalne w Przemyślu (AAPrz)
• Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej (AIPN)
• Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie (AIPN Rz)
• Archiwum Parafii pw. św. Łukasza Ewangelisty w Mrowli
• Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Archiwum Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu
• Archiwum Zakładowe Grupy INCO SA w Warszawie
• „Ancora. Pismo katolików poświęcone zagadnieniom odnowy soborowej Kościoła” 1974, nr 7
• Abp Ignacy Tokarczuk. Trzeba oprzeć wszystko na prawdzie, wybór i oprac. P. Chmielowiec, M. Krzysztofiński [w:] Niezłomni. Nigdy przeciw Bogu. Komunistyczna bezpieka wobec biskupów polskich, red. J. Marecki, F. Musiał, Warszawa–Kraków 2007
• „Dialog należy kontynuować…” Rozmowy operacyjne Służby Bezpieczeństwa z ks. Henrykiem Gulbinowiczem z lat 1969–1985. Studium przypadku, wybór, wstęp i oprac. R. Łatka, F. Musiał, Warszawa–Kraków 2020
• Fróg B.Z., Ewolucja i katolicyzm, „Tygodnik Powszechny” 1950, nr 14
• Fróg B.Z., Katolik a pochodzenie człowieka (artykuł dyskusyjny), „Tygodnik Powszechny” 1950, nr 2
• Instrukcje, wytyczne, pisma Departamentu IV Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z lat 1962–1989. Wybór dokumentów, red. i oprac. A. Dziurok, F. Musiał, Kraków–Katowice 2017
• Od redakcji, „Ancora. Pismo katolików poświęcone zagadnieniom odnowy soborowej Kościoła” 1973, nr 1
• „Rocznik Diecezji Przemyskiej na Rok 1966”
• „Rocznik Diecezji Przemyskiej na Rok 1979”
• „Rocznik Diecezji Przemyskiej na Rok 1984”
• Wyszyński S., Pro memoria, t. 9: 1962, red. A. Poniński, Warszawa 2020
• Balbus T., Szczerbcowa Brygada w fotografiach i relacjach, Warszawa 2020
• Bemben S., Biskup Franciszek Barda wobec „nowej władzy” w Polsce po II wojnie światowej [w:] Kościół katolicki w Europie Środkowo-Wschodniej w obliczu dwóch totalitaryzmów (1917–1990),t. 2, red. M. Krzysztofiński, J. Wołczański, Rzeszów–Lwów 2017
• Lasota M., O raporcie sejmowej komisji poświęconej Samodzielnej Grupie „D” w MSW, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2003, nr 4
• Musiał F., Podręcznik bezpieki. Teoria pracy operacyjnej Służby Bezpieczeństwa w świetle wydawnictw resortowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych PRL (1970–1989), Kraków 2018
• Musiał F., Stan badań nad dziejami komunistycznego aparatu represji za lata 2000–2013, „Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944 –1989” 2015, nr 1 (13)
• Ostapiuk M., Brat bohatera. Ksiądz, tajny współpracownik i funkcjonariusz SB, „Nasza Historia” 2022, nr 9 (101)
• Niwiński P., Gracjan Klaudiusz Fróg (1911–1951) [w:] Konspiracja i opór społeczny w Polsce 1944–1956. Słownik biograficzny, t. 4, red. M. Bielak, K. Krajewski, Kraków–Warszawa–Wrocław 2010
• Niwiński P., Okręg wileński AK w latach 1944–1948, Warszawa–Kraków 2014
• Skwara M., Grajewski A., Agca nie był sam. Wokół udziału komunistycznych służb specjalnych w zamachu na Jana Pawła II, Katowice 2015
• Spis duchowieństwa diecezjalnego i zakonnego w Polsce 1979, red. A. Orszulik, W. Zdaniewicz, Poznań–Warszawa 1980
• Stokłosa M., Utrata stanu duchownego w aktualnym prawodawstwie Kościoła łacińskiego, Warszawa 2015
• Tokarczuk I., Z przemyskiej „twierdzy”, cz. 1, wywiady, wstęp i oprac. L. Żbikowska, Marki-Struga 1999
• Twarze bezpieki w Polsce południowo-wschodniej 1944–1990. Obsada stanowisk kierowniczych Urzędu Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa. Informator personalny, red. J. Izdebski, K. Kaczmarski, M. Krzysztofiński, Rzeszów 2007
• Wagner J., Katolicy polscy o soborze i synodzie. Sobór Watykański II i Synod Biskupów w świetle wypowiedzi uczestników ankiet prasy paxowskiej, Warszawa 1969
• Walicki B., Zych S., Seminarium Duchowne diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego w latach 1939–1944 [w:] Super omnia veritas. Księga dedykowana Księdzu Profesorowi Tadeuszowi Śliwie w 90. rocznicę urodzin i 50-lecie pracy naukowej, red. J. Wołczański, współpraca S. Nabywaniec, A. Szal, Lwów–Kraków 2015
• Zieliński Z., Papieże epoki soborowej, Warszawa 2006
• Zych S., Diecezja przemyska obrządku łacińskiego w warunkach okupacji niemieckiej i sowieckiej 1939–1944/1945, Przemyśl 2011
• http://www.wskazniki.gofin.pl/8,126,1,przecietne-wynagrodzenie-za-lata-od-1950-r-do-2021-r.html

Identifiers

DOI

10.48261/arprl222016

Biblioteka Nauki

20306792