Oskarżona II Rzeczpospolita. Komunistyczne represje wobec wojewodów okresu międzywojennego

• Authors: Piotr Cichoracki

Title variants

EN

Accused Second Republic. Communist Repressions Against Voivodes of the Interwar Period

Abstracts

PL

Tekst poświęcony jest represjom komunistycznym, jakie spotkały pięciu urzędników administracji państwowej okresu II Rzeczypospolitej, pełniących przed 1939 r. funkcję wojewodów. Byli to: Stanisław Jarecki – wicewojewoda i p.o. wojewody kieleckiego i wojewoda stanisławowski, Henryk Józewski – wojewoda wołyński i łódzki, Wacław Kostek- Biernacki – wojewoda nowogródzki i poleski, Kazimierz Świtalski – wojewoda krakowski oraz Stanisław Twardo – wojewoda warszawski. Artykuł pokazuje, jak komunistyczny aparat represji postrzegał ich działalność w okresie międzywojennym. Zasygnalizowano mechanizmy prowadzenia śledztw i konstruowania aktów oskarżenia, omówiono także przebieg procesów, zachowanie byłych urzędników w warunkach pozbawienia wolności oraz stosunek władz komunistycznych do prób ich uwolnienia. Opracowanie oparto przede wszystkim na dokumentacji archiwalnej wytworzonej przez komunistyczne Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego i struktury aparatu sprawiedliwości.

Keywords

PL

II Rzeczpospolita; międzywojenna administracja państwowa; represje komunistyczne; Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego

EN

Second Republic of Poland; interwar state administration; communist repressions; Ministry of Public Security; voivodes of the interwar period

• Publisher: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
• Journal: Pamięć i Sprawiedliwość
• Year: 2021
• Issue: 2
• Pages: 564-578

Dates

published

2021

Contributors

author

Piotr Cichoracki

• Uniwersytet Wrocławski

• https://orcid.org/0000000325232679

References

• Chojnacki M., Mokotowskie więzienie. Wspomnienia z celi śmierci, „Zeszyty Historyczne WIN-u” nr 1, 1992.
• Józewski H., Zamiast pamiętnika, Paryż–Kraków 2017.
• Kligert J., Nieznane losy Kostek-Biernackiego, „Zeszyty Historyczne” 1971, z. 20.
• Cichoracki P., Droga ku anatemie. Wacław Kostek-Biernacki (1884–1957), Warszawa 2009.
• Cichoracki P., Nieznana koncepcja osądzenia Wacława Kostek-Biernackiego, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2005, nr 2.
• Gałęzowski M., Wierni Polsce. Ludzie konspiracji piłsudczykowskiej 1939–1947, Warszawa 2005.
• Kęsik J., Zaufany Komendanta. Biografia polityczna Jana Henryka Józewskiego 1893–1981, Wrocław 1995.
• Kubiak J.R., Sekcja tajna. Ściśle zakonspirowana agenda sądowa X Departamentu MBP [cz. II], „Prawo i Życie” 1991, nr 29.
• Piotrowski J., Przyczynek źródłowy do przebiegu śledztwa przeciwko Kazimierzowi Świtalskiemu w latach 1948–1954, „Niepodległość” 2000/2001, t. LI.
• Płużański M.T., Pretorianin, „Gazeta Wyborcza” 1996, nr 83.
• Rawicz J., Diabeł przegrany, Warszawa 1976.
• Serwatka T., Kazimierz Świtalski. Biografia polityczna (1886–1962), Warszawa 2009.
• Snyder T., Tajna wojna. Henryk Józewski i polsko-sowiecka rozgrywka o Ukrainę, tłum. B. Pietrzyk, Kraków 2008.

Identifiers

DOI

10.48261/pis213829

Biblioteka Nauki

2154467