Kontynuatorzy teorii Leona Petrażyckiego

• Authors: Katarzyna Witek-Mioduszewska

Title variants

EN

Continuators of Leon Petrażycki’s theory

Abstracts

EN

Motivation until the beginning of the 19th century was an undiscovered area of scientific research. The idea of using motivation in psychology, almost or in other fields, was born only at the turn of the 19th and 20th centuries. Leon Petrażycki was one of the first scientists to make a groundbreaking classification of psychic phenomena. He distinguished among them emotions, feelings, sensations and processes of the will. Research that was carried out at that time showed a connection between emotions and motivation. Many of the later researchers continued various assumptions resulting from Petrażycki’s theory. In literature, two periods of the scholar’s work are distinguished: St. Petersburg and Warsaw. Therefore, it is justified to divide his followers on the basis of these stages of his scientific activity. The article presents short profiles of researchers selected by the author who were inspired by the ideas of Leon Petrażycki, including Jerzy Lande, Henryk Piętka, Mikołaj Timaszew, Georgij Gurwicz, and Mikhail Rejsner. In addition, an analysis of their work was made in the context of emotions and the theory of motivation initiated by the St. Petersburg scientist. It also presents the views of contemporary Petrażycki supporters.

PL

Motywacja do początku XIX wieku stanowiła nieodkryty obszar badań nauki. Idea wykorzystywania motywacji w psychologii, prawie czy w innych dziedzinach zrodziła się dopiero na przełomie XIX i XX wieku. Leon Petrażycki był jednym z pierwszych uczonych, który dokonał przełomowej klasyfikacji zjawisk psychicznych. Wyróżnił wśród nich emocje, czucia, uczucia oraz procesy woli. Badania, które zostały przeprowadzone w tamtych czasach, wskazywały na powiązanie pomiędzy emocjami a motywacją. Sporo późniejszych pracowników naukowych kontynuowało rozmaite założenia wynikające z teorii Petrażyckiego. W literaturze wyróżnia się dwa okresy twórczości uczonego: petersburski oraz warszawski, dlatego też zasadne jest dokonanie podziału kontynuatorów Petrażyckiego w oparciu o te etapy jego działalności naukowej. W artykule krótko przedstawione zostały sylwetki wybranych przez autorkę badaczy, którzy inspirowali się ideami Petrażyckiego, m.in.: Jerzego Landego, Henryka Piętki, Mikołaja Timaszewa, Gieorgija Gurwicza, Michaiła Rejsnera. Ponadto dokonana została analiza ich twórczości w kontekście emocji oraz teorii motywacji zapoczątkowanej przez petersburskiego uczonego. Ukazane zostały również poglądy współczesnych zwolenników petrażycjanizmu.

Keywords

PL

Leon Petrażycki; teoria motywacji; uczniowie; emocje; psychologia; Socjologia

EN

theory of motivation; students; emotions; psychology; Sociology

• Publisher: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
• Journal: Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
• Year: 2022
• Volume: XXV
• Issue: 25
• Pages: 61-78

Dates

published

2022

Contributors

author

Katarzyna Witek-Mioduszewska

• Okręgowa Izba Radców Prawnych w Krakowie

• https://orcid.org/0000000304063108

References

• Armstrong M., Zarządzanie zasobami ludzkimi, tłum. A. Unterschuetz et al., Oficyna Ekonomiczna – Dom Wydawniczy ABC, Kraków 2001.
• Cywiński Z., Tradycja petrażycjańska w polskiej socjologii prawa albo o tym, co zyskaliśmy, nie odwołując się do Ehrlicha, „Studia Iuridica” 2018, t. 74, s. 99–133, https://doi.org/10.5604/01.3001.0012.2293.
• Kojder A., Idee naukowe Leona Petrażyckiego, które przetrwały próbę czasu, „Studia Iuridica” 2018, t. 74, s. 155–161, https://doi.org/10.5604/01.3001.0012.2295.
• Kojder A., Jerzy Licki (12 X 1901 – 31 III 1982 r.), „Przegląd Socjologiczny” 1985, nr 35, s. 233–236.
• Kojder A., Non omnia moriantur. W osiemdziesiątą rocznicę śmierci Leona Petrażyckiego, „Studia Socjologiczne” 2011, nr 2(201), s. 7–18.
• Kornat M., Marksizm a totalitaryzm. Wokół stanowiska Andrzeja Walickiego, „Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria” 2011, R. 20, nr 1, s. 47–61.
• Lande J., Studia z filozofii prawa, oprac. K. Opałek, wstęp J. Wróblewski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1959.
• Markowski J., Leon Petrażycki – „ordynarnyj” profesor, „Miscellanea Historico-Iuridica” 2018, t. XVII, z. 1, s. 121–141, https://doi.org/10.15290/mhi.2018.17.01.08.
• Mereżko A., Teoria Leona Petrażyckiego w kontekście rosyjskiej filozofii prawa (uczniowie i kontynuatorzy), „Przegląd Prawno-Ekonomiczny” 2009, nr 6, s. 5–19.
• Motyka K., Socjologia prawa. Od Petrażyckiego do Podgóreckiego, [w]: 100 lat socjologii w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II: idee, teorie, badania, red. J. Szymczak, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin [cop. 2018], s. 251–273 (Źródła i Monografie / Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, nr 467).
• Opałek K., Kierunek psychologiczny w teorii prawa. Jerzy Lande (1886–1954), [w:] Studia z dziejów Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, red. M. Patkaniowski, nakł.
• Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1964, s. 117–126 (Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Prawnicze, z. 18).
• Parkes A., Coaching, mentoring i inne tendencje we współczesnej praktyce doskonalenia zawodowego, „Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla Bezpieczeństwa” 2013, nr 1, s. 113–126.
• Petrażycki L., O nauce, prawie i moralności: pisma wybrane, wyboru dokonali J. Licki, A. Kojder, oprac. A. Kojder, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1985.
• Piętka H., Przedmiot i metoda socjologji prawa, [s.n.], Warszawa 1933.
• Piętka H., Teoria prawa. Cz. 2, Bratnia Pomoc Stud. Uniw. Warsz., Warszawa 1946.
• Stanek J., Rosyjski realizm prawny. Psychologiczno-socjologiczna szkoła prawa, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2017.
• Tochowicz S., Psychologiczna teoria prawa Leona Petrażyckiego, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy. Studia Psychologiczne” 1990, z. 7, s. 87–96.
• Wincławski W., Socjologia polska w okresie drugiej wojny światowej i okupacji. Kalendarium, „Roczniki Historii Socjologii” 2016, t. VI, s. 145–154.
• Woleński J., Leon Petrażycki o prawie i moralności, „Rocznik Polskiej Akademii Umiejętności” 2017, R. 2016/2017, s. 171–182.
• Woleński J., O teorii i filozofii prawa Leona Petrażyckiego „Studia Historiae Scientiarum” 2018, nr 17, s. 365–389, https://doi.org/10.4467/2543702XSHS.18.013.9333.
• Zimbardo Ph.G., Gerrig R.J., Psychologia i życie, red. wyd. pol. M. Materska, tłum. E. Czerniawska, M. Guzowska-Dąbrowska, A. Jaworska-Surma, J. Radzicki, wyd. 4, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2021.
• Andrzej Kojder, https://andrzejkojder.weebly.com [dostęp: 18.01.2021].
• Gass I., Materiały Henryka Piętki (1900–1959), https://archiwum.pan.pl/images/zasob/Inwentarze/8_Henryk_Pitka.pdf [dostęp: 14.12.2022].
• Kojder A., Idee społeczno-prawne Leona Petrażyckiego i ich współczesne kontynuacje, https://andrzejkojder.weebly.com/uploads/4/7/2/7/47279911/idee_spoleczno-prawne_lp.pdf [dostęp: 10.11.2021].
• Kurczewski J., Adam Podgórecki 16 XII 1925 - 18 VIII 1998, „Studia Socjologiczne” 1998, nr 3,
• s. 13–17, https://www.studiasocjologiczne.pl/img_upl/studia_socjologiczne_1998_nr3_s.13_17.pdf [dsotęp: 14.12.2022].
• Leonarska D., Wielecki K., Pitirim Sorokin i jego absencja w polskiej socjologii, „Roczniki Historii Socjologii” 2013, t. III, s. 47–60, https://docplayer.pl/51003175-Pitirimsorokin-i-jego-absencja-w-polskiej-socjologii.html [dostęp: 12.12.2022].
• Гурвич Г.Д., Философия и социология права. Избранные сочинения, перевод с французского М.В. Антонова, перевод с английского М.В. Антонова, Л.В. Ворониной, 2004, https://www.hse.ru/data/2013/05/09/1268650946/гурвич%20собр.соч...pdf [dostęp: 10.11.2021].
• Рейснер Михаил Андреевич (1868–1928), Биографика СПбГУ, https://bioslovhist.spbu.ru/person/761-reysner-mikhail-andreyevich.html [dostęp: 10.11.2021].
• Сорокин Питирим Александрович, https://biblioclub.ru/index.php?page=author_red&id=1276 [dostęp: 10.11.2021].
• Тимашев Николай Сергеевич, академик, https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1578114[dostęp: 10.11.2021].

Identifiers

DOI

10.48269/2450-6095-sdpipp-25-003

Biblioteka Nauki

2189291