Dokąd zmierza NATO? Sojusz Północnoatlantycki, Europa i Polska w świetle decyzji szczytu NATO w Madrycie 29–30 czerwca 2022 r.

• Authors: Tomasz Chłoń

Title variants

EN

Where is NATO going? The North Atlantic Alliance, Europe and Poland in the light of the decisions of the NATO summit in Madrid on 29–30 June 2022

Abstracts

EN

The effectiveness and longevity of the Atlantic Alliance depend on its ability to adapt to the changing conditions of the international environment and the resulting threats. This is borne out by the outcome of NATO’s Madrid summit, which, in the context of Russian aggression against Ukraine, responds to the renewed threat of global war, although it does not mark a simple return to the pre-1989 era. They refer to a fundamental expansion of Alliance capabilities in NATO’s three missions: collective defence, crisis management and collective security. The increased commitment of the Alliance on the eastern flank gives credibility to the guarantees of Article 5. The new Strategic Concept adopted at the summit increases the commitments of the European allies vis-à-vis American expectations, which is deepened by its correlation with the EU Strategic Compass.

PL

Efektywność i długowieczność Sojuszu Północnoatlantyckiego zależą od zdolności adaptowania się do zmieniających się warunków środowiska międzynarodowego i wynikających z nich zagrożeń. Potwierdzają to wyniki szczytu NATO w Madrycie, które w warunkach agresji rosyjskiej na Ukrainę są reakcją na odnowienie zagrożenia wojną światową, choć nie oznaczają prostego powrotu do czasów sprzed 1989 r. Odnoszą się do zasadniczej rozbudowy zdolności sojuszniczych w zakresie trzech misji NATO: kolektywnej obronny, zarządzania kryzysowego i bezpieczeństwa zbiorowego. Zwiększenie zaangażowania Sojuszu na flance wschodniej uwiarygadnia gwarancje art. 5 Traktatu Północnoatlantyckiego. Przyjęta na szczycie nowa koncepcja strategiczna zwiększa zobowiązania sojuszników europejskich względem oczekiwań USA, co pogłębia jej korelacja z Kompasem strategicznym UE.

Keywords

PL

bezpieczeństwo europejskie; bezpieczeństwo w basenie Morza Bałtyckiego; Sojusz Połnocnoatlantycki; obrona kolektywna; rozszerzenie NATO; konflikty zbrojne; Ukraina; Rosja

EN

European security; Baltic Sea security; Atlantic Alliance; collective defence; NATO enlargement; armed conflicts; Ukraine; Russia

• Publisher: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
• Journal: Krakowskie Studia Międzynarodowe
• Year: 2022
• Issue: 1
• Pages: 15-49

Dates

published

2022

Contributors

author

Tomasz Chłoń

• Sieć Badawcza Łukasiewicz – PORT Polski Ośrodek Rozwoju Technologii

References

• Ålander M., It’s the National Security, Stupid, 7.07.2022, www.lawfareblog.com/its-nationalsecurity-stupid [dostęp: 11.7.2022].
• A Strategic Compass for a Stronger EU Security and Defence in the Next Decade, 03.2022, www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2022/03/21/a-strategic-compassfor-a-stronger-eu-security-and-defence-in-the-next-decade [dostęp: 23.08.2022].
• Brotman A., Opinion – The NATO Madrid Summit and the Alliance’s New Dawn, E-International Relations, 5.07.2022, www.e-ir.info/2022/07/05/opinion-the-nato-madridsummit-and-the-alliances-new-dawn [dostęp: 9.07.2022].
• Budżet MON 2021 pod lupą NIK. Sporo niedociągnięć z jednym minusem, 29.07.2022, https://portal-mundurowy.pl/index.php/component/k2/item/15881-budzet-mon2021-pod-lupa-nik-sporo-niedociagniec-z-jednym-minusem [dostęp: 5.09.2022].
• Chłoń T., Czy NATO nas obroni, [w:] Polska w Świecie. Reaktywacja, red. A. Jelonek, R. Schnepf, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2022, s. 151–168.
• Czech Republic joins Slovakia in the process of procuring CV90 MkIV, 30.08.2022, https://defence-industry.eu/czech-republic-joins-slovakia-in-the-process-of-procuring-cv90-mkiv [dostęp: 6.09.2022].
• De Arístegui G., „The Sahel is NATO’s unfinished business”. The Spanish diplomat analysed the Atlantic Alliance Summit on the programme, 4.07.2022, https://atalayar.com/en/content/gustavo-de-aristegui-sahel-natos-unfinished-business [dostęp: 8.07.2022].
• De Maio G., Opportunities to Deepen NATO-EU Cooperation, 12.2021, www.brookings.edu/research/opportunities-to-deepen-nato-eu-cooperation [dostęp: 23.08.2022].
• Eyal J., Yes, Nato has a new vitality. But its united front could collapse when it has to deal with Russia, 3.07.2022, www.theguardian.com/commentisfree/2022/jul/03/yes-natohas-a-new-vitality-but-its-united-front-could-collapse-when-it-has-to-deal-with-russia[dostęp: 9.07.2022].
• Gotkowska J., Tarociński J., Co po Madrycie? Szczyt NATO a bezpieczeństwo wschodniej flanki, 5.07.2022, www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2022-07-05/copo-madrycie-szczyt-nato-a-bezpieczenstwo-wschodniej-flanki [dostęp: 4.09.2022].
• Kupiecki R., Bryjka F., Chłoń T., Dezinformacja Międzynarodowa. Pojęcie, rozpoznanie, przeciwdziałanie, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2022.
• Lorenz W., Szczyt NATO w Madrycie – odpowiedź na agresywną politykę Rosji, 15.07.2022, www.pism.pl/publikacje/szczyt-nato-w-madrycie-odpowiedz-na-agresywna-politykerosji [dostęp: 4.09.2022].
• Lucas E., The New Cold War, Palgrave Macmillan, London 2008.
• Madrid Summit Declaration, 29.06.2022, www.nato.int/cps/en/natohq/official_texts_196951.htm?selectedLocale=en [dostęp: 10.07.2022].
• Marrone A., NATO’s New Strategic Concept: Novelties and Priorities, 8.07.2022, www.iai.it/en/pubblicazioni/natos-new-strategic-concept-novelties-and-priorities [dostęp: 11.07.2022].
• NATO [witryna], www.nato.int.
• NATO 2022 Strategic Concept NATO. Adopted by Heads of State and Government at the NATO Summit in Madrid, 29.06.2022, www.nato.int/nato_static_fl2014/assets/ pdf/2022/6/pdf/290622-strategic-concept.pdf [dostęp: 10.07.2022].
• Nato 2030: Making a Strong Alliance Even Stronger, https://www.nato.int/nato2030 [dostęp: 3.09.2022].
• NATO 2030: United for a New Era, 25.11.2020, www.nato.int/nato_static_fl2014/ assets/pdf/2020/12/pdf/201201-Reflection-Group-Final-Report-Uni.pdf [dostęp:23.08.2022].
• O koncepcji strategicznej NATO 2022, 16.06.2022, https://ambasadorowiedotorg.wordpress. com/2022/06/16/o-koncepcji-strategicznej-nato-2022 [dostęp: 23.08.2022].
• OCCAR [witryna], www.occar.int.
• Pacek: Szczyt NATO w Madrycie miał słodko-kwaśny smak, 5.07.2022, https://biznesalert.pl/szczyt-nato-madryt-decyzje-sojusz-chiny-turcja-bezpieczenstwo [dostęp: 8.07.2022].
• Pastor J., Towards a new permanent global war? NATO’s “new strategic concept”, International Viewpoint, 7.07.2022, https://internationalviewpoint.org/spip.php?article7733 [dostęp: 11.07.2022].
• Rede von Bundeskanzler Scholz an der Karls-Universität am 29. August 2022 in Prag, Die Bundesregierung, www.bundesregierung.de/breg-de/aktuelles/rede-von-bundeskanzler-scholzan-der-karls-universitaet-am-29-august-2022-in-prag-2079534 [dostęp: 3.09.2022].
• Scowcroft strategy scorecard: NATO’s Strategic Concept clear on threats, but will require sustained commitment from Alliance, 7.07.2022, www.atlanticcouncil.org/content-series/scorecard/scowcroft-strategy-scorecard-natos-strategic-concept [dostęp: 11.07.2022].
• State Department warns of consequences of NATO enlargement for Baltic region, 6.07.2022, https://newsunrolled.com/world/53580.html [dostęp: 9.07.2022].
• Tertrais B., Back to the Future? NATO after Madrid, 7.07.2022, www.institutmontaigne.org/en/blog/back-future-nato-after-madrid [dostęp: 23.07.2022].
• The Military Balance, The International Institute for Strategic Studies, Routledge 2021.
• Timeline: EU Cooperation on Security and Defence, www.consilium.europa.eu/en/policies/defence-security/defence-security-timeline [dostęp: 23.08.2022].
• Tursa A., CEE: NATO’s Decisions Reassuring, but Implementation Remains Key, 5.07.2022,
• www.teneo.com/cee-natos-decisions-reassuring-but-implementation-remains-key [dostęp: 23.08.2022].
• Weapons to Ukraine: Which countries have sent what?, 5.06.2022, www.aljazeera.com/news/2022/6/5/weapons-to-ukraine-which-countries-sent-what [dostęp: 4.09.2022].
• Wu Y., NATO’s expansion, ‘going wherever I want’ posture bring instability, confrontationsaround the world, 5.07.2022, www.globaltimes.cn/page/202207/1269834.shtml [dostęp: 9.07.2022].
• Gaub F., Global Trends to 2030. Challenges and Choices for Europe, European Strategy andPolicy Analysis System, 04.2019, www.iss.europa.eu/sites/default/files/EUISSFiles/ESPAS_Report.pdf [dostęp: 23.08.2022].
• Hammilton D.S., Binnendijk H., One Plus Four: Charting NATO’s Future in an Age ofDisruption NATO Task Force Report, 02.2022, www.transatlantic.org/wp-content/uploads/2022/02/NATO-TF-SC-final-feb-16-2022.pdf [dostęp: 23.08.2022].
• Jones S.G., Wall C., Europe’s High-End Military Challenges. The Future of European Capabilities and Missions, 11.2021, www.csis.org/analysis/europes-high-end-military-challenges-future-european-capabilities-and-missions [dostęp: 23.08.2022].
• Kozłowski A., NATO in cyberspace after Madrid summit, 8.07.2022, https://pulaski.pl/pulaski-commentary-nato-in-cyberspace-after-madrid-summit-andrzej-kozlowski-2 [dostęp: 11.07.2022].
• Kupiecki R., Siła i Solidarność. Strategie NATO 1949–1989, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2012.
• NATO releases its Climate Change and Security Impact Assessment, 28.06.2022, www.nato.int/cps/en/natohq/news_197241.htm [dostęp: 24.08.2022].
• New NATO Force Model, www.nato.int/nato_static_fl2014/assets/pdf/2022/6/pdf/220629-infographic-new-nato-force-model.pdf [dostęp: 5.09.2022].
• Rose C., The 1982 Summit and After: a Personal View, 09.1982, www.nato.int/docu/review/articles/2022/07/14/the-1982-summit-and-after-a-personal-view/index.html?utm_source=twitter&utm_medium=smc&utm_id=220715%2Bnr%2Bbonn[dostęp: 3.09.2022].
• Schmitt G.J., Promising Signs from the NATO Summit. Russia’s aggression has prompted a formal Strategic Concept that is light years beyond what could have been agreed to even a year ago, 5.07.2022, www.aei.org/op-eds/promising-signs-from-the-nato-summit [dostęp: 8.07.2022].
• Senior Defense Official Holds a Background Briefing, 8.07.2022, www.defense.gov/News/ Transcripts/Transcript/Article/3088129/senior-defense-official-holds-a-backgroundbriefing [dostęp: 11.07.2022].
• Strategic Concepts, www.nato.int/cps/en/natohq/topics_56626.htm [dostęp: 23.08.2022].
• Świerczyński M., Parada wydatków, „Polityka” 10.08.2022, s. 12–14.
• Teneo, www.teneo.com/cee-natos-decisions-reassuring-but-implementation-remains-key [dostęp: 9.07.2022].

Identifiers

DOI

10.48269/2451-0610-ksm-2022-1-001

Biblioteka Nauki

2192191