Samorządowy wymiar polskiej polityki zagranicznej 2012–2022. Część I: Zarys ogólny

• Authors: Krzysztof Babij , Rafał Jaśkowski

Title variants

EN

Local government dimension of Polish foreign policy 2012–2022. Part I: An overview

Abstracts

EN

The subject of the article concerns the role and participation of the Polish local government in the foreign policy of the Republic of Poland in 2012–2022. In part I of the article describes the legal acts and program documents on the basis of which the local government can pursue its external policy. The goal of part I is to analyze the diversification of activities in foreign policy, with particular emphasis on the interests of local government. The part 2 concentrates on a specific local government (the city of Łódź) that tries to pursue an active international policy. The main goal of the article is to examine the activity of local governments in the foreign policy of the state in the aspect of broadly understood reflection on the international environment of the Republic of Poland. This type of analysis may be used to organize the knowledge about the possibilities, conditions and benefits, or possible losses of conducting elements of foreign policy by Polish local governments.

PL

Tematyka artykułu dotyczy roli i udziału polskiego samorządu terytorialnego w polityce zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2012–2022. Artykuł ten stanowi pierwszą część rozważań na ww. temat. W niniejszej części scharakteryzowano akty prawne oraz dokumenty programowe, na podstawie których samorząd terytorialny może prowadzić politykę zewnętrzną. Tego rodzaju wprowadzenie wydaje się niezbędne i stanowi w założeniu podstawę do snucia szczegółowych rozważań na temat udziału samorządu w polityce międzynarodowej państwa. Następnie autorzy starali się ustalić zasady, na jakich samorządy mogą włączyć się w wytyczanie oraz realizację kierunków polityki międzynarodowej państwa, a także przeanalizować określone uwarunkowania, w których interesy samorządu i władz centralnych w polityce zagranicznej mogą okazać się rozbieżne. Część druga artykułu zostanie poświęcona współpracy międzynarodowej samorządów na przykładzie Łodzi.

Keywords

PL

samorząd; polityka zagraniczna (po 1989); wspołpraca międzynarodowa; uchodźcy; miasta partnerskie; Unia Europejska; Expo 2022; Łodź

EN

local government; foreign policy (after 1989); international cooperation; refugees; twin cities; European Union

• Publisher: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
• Journal: Krakowskie Studia Międzynarodowe
• Year: 2022
• Issue: 1
• Pages: 129-160

Dates

published

2022

Contributors

author

Krzysztof Babij

• Orientarium ZOO Łódź

author

Rafał Jaśkowski

• Urząd Miejski w Głownie

References

• Europejska konwencja ramowa o współpracy transgranicznej między wspólnotami i władzami terytorialnymi, sporządzona w Madrycie dnia 21 maja 1980 r. (Dz.U. z 1993 r., nr 61, poz. 287).
• Europejska karta samorządu terytorialnego, sporządzona w Strasburgu dnia 15 października 1985 r. (Dz.U. z 1994 r., nr 124, poz. 607).
• Europejska karta samorządu regionalnego z 5 czerwca 1997 r., http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/re/1997a.html.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r., nr 78, poz. 483).
• Program współpracy międzynarodowej Gminy Miejskiej Kraków, załącznik do uchwały nr LXXX/1033/09 Rady Miasta Krakowa z dnia 9 września 2009 r., www.bip.krakow.pl/?dok_id=167&sub_dok_id=167&sub=uchwala&query=id%3D17908%26typ%3Du&_ga=2.78400662.384394655.1647258098-699063229.1646903885.
• Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana) (Dz.Urz.UE z 2012 r., C 326/47), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:12012E/TXT&from=PL.
• Traktat z Lizbony zmieniający Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, sporządzony w Lizbonie dnia 13 grudnia 2007 r. (Dz.U. z 2009 r., nr 203,poz. 1569).
• Uchwała nr LXXV/742/05 Rady Miasta Krakowa z dnia 13 kwietnia 2005 r. w sprawie przyjęcia Strategii Rozwoju Krakowa, www.bip.krakow.pl/?dok_id=167&sub_dok_id=167&sub=uchwala&query=id%3D16212%26typ%3Du&_ga=2.79365270.384394655.1647258098-699063229.1646903885.
• Uchwała nr CXIII/1126/06 z dnia 21 czerwca 2006 r. w sprawie współpracy Gminy Miejskiej Kraków ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw oraz przystępowania do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych, www.bip.krakow.pl/?dok_id=167&sub_dok_id=167&sub=uchwala&query=id%3D16626%26typ%3Du&_ga=2.247033222.384394655.1647258098-699063229.1646903885.
• Uchwała nr XCIV/2449/19 z dnia 7 lutego 2018 r. w sprawie przyjęcia dokumentu „Strategia Rozwoju Krakowa. Tu chcę żyć. Kraków 2030”, www.bip.krakow.pl/?dok_id=167&sub_dok_id=167&sub=uchwala&query=id%3D23155%26typ%3Du&_ga=2.254059914.384394655.1647258098-699063229.1646903885.
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 1990 r., nr 16, poz. 95).
• Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz.U. z 1998 r., nr 91, poz. 576).
• Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 1998 r., nr 91, poz. 578).
• Ustawa z dnia 15 września 2000 r. o zasadach przystępowania jednostek samorządu terytorialnego do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych (Dz.U.z 2000 r., nr 91, poz. 1009).
• Adamska D., Karetki dla Lwowa, 14.03.2022, https://uml.lodz.pl/aktualnosci/artykul/karetki-dla-lwowa-id48320/2022/3/14 [dostęp: 8.04.2022].
• Belarus-Poland crisis: Human rights of trapped migrants ‘paramount’, 12.11.2021, https://news.un.org/en/story/2021/11/1105672 [dostęp: 7.04.2022].
• Bendyk E., Ukraina, samorządność źródłem siły, 16.03.2022, https://antymatrix.blog.polityka.pl/2022/03/16/ukraina-samorzadnosc-zrodlem-sily [dostęp: 4.04.2022].
• Bielecki T., Unia odchodzi od obowiązkowego rozdzielnika uchodźców, 23.10.2020, www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/1972402,1,unia-odchodzi-od-obowiazkowegorozdzielnika-uchodzcow.read [dostęp: 7.04.2022].
• Busz-Macherska M., Mało samorządów konsultuje swoje działania z MSZ, 7.12.2012, www.forumsamorzadowe.pl/index.php?action=aktualnosci&start=aktualnosci&ID=1207[dostęp: 15.03.2022].
• Chołodowski M., Granica polsko-białoruska. Polskie służby pokazały „ustalenia” na temat „cudzoziemców”. Stan wyjątkowy ma nadal trwać, 27.09.2021, https://bialystok.wyborcza.pl/bialystok/7,35241,27619852,granica-polsko-bialoruska-polskie-sluzby-pokazalyustalenia.html?_ga=2.236733828.402599593.1649321308-250303406.1642570385[dostęp: 7.04.2022].
• Cipras A., Grecja nie radzi sobie z imigrantami, www.rp.pl/Uchodzcy/308079860-AleksisCipras-Grecja-nie-radzi-sobie-z-imigrantami.html [dostęp: 7.04.2022].
• Congress of Local and Regional Authorities, www.coe.int/en/web/congress [dostęp:9.03.2022].
• Czachór Z., The EU external policy and the 2015–2018 refugee relocation system in the lightof historical institutionalism, „Rocznik Integracji Europejskiej” 2021, nr 15, s. 41–52.
• Deklaracja 12 prezydentów dużych polskich miast: Migrację trzeba wspierać, 30.06.2017,www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1710710,1,deklaracja-12-prezydentowduzych-polskich-miast-migracje-trzeba-wspierac.read [dostęp: 7.04.2022].
• Dolnicki B., Samorząd terytorialny, Wolters Kluwer, Warszawa 2021.Europejska Karta Samorządu Terytorialnego [hasło], https://mfiles.pl/pl/index.php/Europejska_Karta_Samorz%C4%85du_Terytorialnego [dostęp: 9.03.2022].
• „Gmina jest od tego, by pomagać”. Władze Michałowa apelują do innych samorządów o współpracę dla uchodźców, 2.11.2021, https://wiez.pl/2021/11/02/gmina-jest-od-tegoby-pomagac-wladze-michalowa-apeluja-do-innych-samorzadow-o-wspolprace-dlauchodzcow [dostęp: 7.04.2022].
• Hryniewicka-Filipkowska W., Dyplomacja czy delegacja samorządowa za granicą? Charakter zagranicznych biur polskich województw, „Białostockie Studia Prawnicze” 2012, z. 12,s. 135–143.
• Jaśkowski R., Miejski wymiar polityki zagranicznej, 8.06.2021, https://liberte.pl/miejskiwymiar-polityki-zagranicznej [dostęp: 25.03.2022].
• Jaśkowski R., Samorządowy wymiar współpracy polsko-ukraińskiej na przykładzie województwa łódzkiego, [w:] Partnerzy mimo przeszkód. Nowa odsłona w stosunkach polsko-ukraińskich, red. O. Boryniak, M. Walak, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, Piotrków Trybunalski–Iwano-Frankiwsk 2013, s. 205–210.
• Kaługa K., Gdańsk uruchamia pomoc dla Mariupola, swojego miasta partnerskiego, 2.03.2022,
• www.rmf24.pl/regiony/trojmiasto/news-gdansk-uruchamia-pomoc-dla-mariupolaswojego-miasta-partners,nId,5865351#crp_state=1 [dostęp: 8.04.2022].
• Kluby i koła, www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/kluby.xsp [dostęp: 4.04.2022].
• Kołodziejczyk B., „Gdzie są dzieci z Michałowa”? Na ulicach manifestacje, znicze i zdjęcia, 5.10.2021, https://wiadomosci.wp.pl/gdzie-sa-dzieci-z-mic,halowa-na-ulicachmanifestacje-znicze-i-zdjecia-6690667957582496a [dostęp: 7.04.2022].
• Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych Europy (CLRAE) w Izbie Władz Lokalnych,www.zpp.pl/artykul/61-kongres-wladz-lokalnych-i-regionalnych-europy-clrae-w-izbiewladz-lokalnych [dostęp: 9.03.2022].
• Konwencja madrycka [hasło], https://pl.wikipedia.org/wiki/Konwencja_Madrycka#cite_note-TKM-2 [dostęp: 9.03.2022].
• Kucharczyk M., Borowska P., Makszimov V., Hongkong, Tybet, Ujgurzy: W Budapeszcie zmieniają nazwy ulic. Nie chcą chińskiego uniwersytetu, 2.06.2021, www.euractiv.pl/section/grupa-wyszehradzka/news/dalajlama-wegry-chiny-fudan-tybet-ujgurzyopozycja-orban [dostęp: 4.04.2022].
• Łódź zaprasza Białorusinów, 26.05.2021, https://uml.lodz.pl/aktualnosci/artykul/lodzzaprasza-bialorusinow-id41021/2021/5/26 [dostęp: 6.04.2022].
• Łódź znalazła się na liście 25 wyróżnionych miejsc „Best Of The World 2022 National Geographic”, 18.11.2021, www.national-geographic.pl/artykul/lodz-znalazla-sie-na-liscie25-wyroznionych-destynacji-best-of-the-world-2022-national-geographic [dostęp:25.03.2022].
• Maciuszczak T., Lubelskie: ofensywa promocyjna za miliony, 26.09.2015, www.dziennikwschodni.pl/lublin/ofensywa-promocyjna-za-miliony,n,1000168141.html[dostęp: 25.03.2022].
• Markiewicz W., Lonely Planet Best in Travel. Łódź druga wśród miast, które w 2019 rokuwarto odwiedzić, 23.10.1018, https://uml.lodz.pl/aktualnosci/artykul/lonely-planetbest-in-travel-lodz-druga-wsrod-miast-ktore-w-2019-roku-warto-odwiedzic-id23908[dostęp: 25.03.2022].
• Miasto Lublin pomaga obywatelom Ukrainy, 9.03.2022, https://lublin.eu/lublin/aktualnosci/miasto-lublin-pomaga-obywatelom-ukrainy,9392,66,1.html [dostęp: 8.04.2022].
• Odpowiedź na interpelację nr 1772 w sprawie charakteru prawnego współpracy zagranicznej polskich jednostek samorządu terytorialnego, 6.04.2016, www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=736FC502 [dostęp: 15.03.2022].
• Olejarka B., Dolny Śląsk promuje się na EXPO w Dubaju, 5.12.2021, https://wroclaw.se.pl/dolny-slask-promuje-sie-na-expo-w-dubaju-aa-UTsi-8Xb7-4diR.html [dostęp:25.03.2022].
• Perkowski M., Główne podstawy prawnomiędzynarodowe aktywności zagranicznej samorządu terytorialnego w Europie, „Białostockie Studia Prawnicze” 2012, z. 12, s. 13–22.
• Perkowski M., Polskie województwa w stosunkach międzynarodowych, „Białostockie Studia Prawnicze” 2012, z. 12, s. 105–112.
• Podejrzenie popełnienia przestępstwa przez zarząd Polskiej Fundacji Narodowej, Najwyższa Izba Kontroli, 9.04.2021, www.nik.gov.pl/aktualnosci/podejrzenie-popelnieniaprzestepstwa-przez-zarzad-polskiej-fundacji-narodowej.html [dostęp: 22.03.2022].
• Poznań promuje się w CNN, 2.11.2009, www.money.pl/archiwum/wiadomosci_agencyjne/pap/artykul/poznan;promuje;sie;w;cnn,102,0,553318.html [dostęp: 25.03.2022].
• Pytlos R., Gdańsk promuje się jako światowa stolica bursztynu w Monachium i Brukseli, 12.02.2018, www.gdansk.pl/urzad-miejski/wiadomosci/gdansk-promuje-sie-jakoswiatowa-stolica-bursztynu-w-monachium-i-brukseli,a,101487 [dostęp: 22.03.2022].
• qm, Cichanouska spotkała się z Trzaskowskim: Terlecki: To niech szuka pomocy w Moskwie, 4.06.2021, www.rp.pl/polityka/art100581-cichanouska-spotkala-sie-z-trzaskowskimterlecki-to-niech-szuka-pomocy-w-moskwie [dostęp: 6.04.2022].
• Racjonalny ustawodawca. Racjonalna administracja, red. D.R. Kijowski, A. Miruć, A. Budnik, Białystok 2016.
• Rola samorządów w polityce zagranicznej RP (2012), www.isp.org.pl/pl/projekty/rolasamorzadow-w-polityce-zagranicznej-rp-2012 [dostęp: 15.03.2022].
• Samorządy w projektach pomocy rozwojowej i polonijnych, 28.06.2016, https://pism.pl/publikacje/Samorz_dy_w_projektach_pomocy_rozwojowej_i_polonijnych [dostęp:25.03.2022].
• Sikorski R., Dyplomacja bliska obywatelom, [w:] Polska polityka zagraniczna. Perspektywasamorządów i obywateli, Warszawa 2012, s. 4–7.
• Skuteczna polityka zagraniczna wymaga współpracy z samorządami. Lekcja z rosyjskiej agresji na Ukrainę, 21.03.2022, https://nowakonfederacja.pl/skuteczna-polityka-zagranicznawymaga-wspolpracy-z-samorzadami-lekcja-z-rosyjskiej-agresji-na-ukraine/?fbclid=IwAR2nK7d6JyWLhy24tQ7JLXXJh3oPJow85WE2uDcsikUtpeqFt3ubv3oF5sA [dostęp: 8.04.2022].
• Stępowski R., Raport Promocja Miast i Regionów. Sprawdź ile na promocję wydają miasta i województwa, http://promocjamiastiregionow.pl/raport-promocja-miast-regionowsprawdz-promocje-wydaja-miasta-wojewodztwa [dostęp: 25.03.2022].
• Typy pomocy rozwojowej, www.gov.pl/web/polskapomoc/typy-pomocy-rozwojowej [dostęp: 25.03.2022].
• Urbańska-Jaworska J., Matteo Salvini w Przemyślu. Od prezydenta Bakuna dostał koszulkę z podobizną Putina. Odrzucił ją, 8.03.2022, https://rzeszow.wyborcza.pl/rzeszow/7,34962,28198291,salvini-w-przemyslu-dostal-koszulke-z-podobizna-putinai-napisem.html [dostęp: 8.04.2022].
• Wlaźlak K., Rozwój regionalny jako zadanie administracji publicznej, Warszawa 2010.
• Wojewoda o przyjmowaniu uchodźców: „Radni PO się skompromitowali”, Lubelski Urząd Wojewódzki w Lublinie, 25.07.2017, https://arc.lublin.uw.gov.pl/aktualnosci/wojewodao-przyjmowaniu-uchod%C5%BAc%C3%B3w-%E2%80%9Eradni-po-si%C4%99-skompromitowali%E2%80%9D [dostęp: 7.04.2022].
• Wyniki konkursu „Polska pomoc rozwojowa 2021”, 17.08.2021, www.gov.pl/web/polskapomoc/wyniki-konkursu-polska-pomoc-rozwojowa-2021 [dostęp: 25.03.2022].
• Wysocki A., Trzaskowski w CNN ujawnił szczegóły rozmów z Bidenem. „Mamy problemyz praworządnością”, 27.03.2022, https://natemat.pl/403563,trzaskowski-w-cnn-pospotkaniu-z-bidenem [dostęp: 8.04.2022].

Identifiers

DOI

10.48269/2451-0610-ksm-2022-1-006

Biblioteka Nauki

2192186