Participation of youth from Lesser Poland and Cieszyn Silesia in the fight for the Cieszyn Region and in Silesian Uprisings in the years 1919–1921

• Authors: Janusz Wojtycza

Abstracts

EN

The article describes the participation of youth from Lesser Poland and Cieszyn Silesia in the fight for the Cieszyn Region and in Silesian Uprisings in the years 1919–1921. Already in November 1918, Polish youth joined Polish military formations in Cieszyn Silesia, and then in January 1919 they took part in the fights with the Czechs for these lands. Later, together with young people from other regions of Lesser Poland, they took part in the fight for Lviv. Subsequent Silesian uprisings were supported by young inhabitants of the whole of Lesser Poland, both through participation in the propaganda campaign, as well as in bloody fights and guard duty at the border. A number of them died, and their heroic deeds are evidenced by the battle decorations awarded to them. Faithful to the idea of fighting for independence, they took part in taking over power in the Polish lands, and then joined the ranks of defenders of these lands in large numbers and contributed to shaping the borders of the Second Polish Republic.

Keywords

EN

Galicia; Cieszyn Silesia; Upper Silesia; Silesian uprisings

• Publisher: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
• Journal: Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka
• Year: 2022
• Volume: XLIX
• Issue: 4
• Pages: 113-124

Dates

published

2022

Contributors

author

Janusz Wojtycza

• Andrzej Frycz Modrzewski Krakow University

• https://orcid.org/0000000258728403

References

• XXIV. Sprawozdanie dyrekcyi Państwowego Gimnazjum Polskiego w Cieszynie za rok szkolny 1918/19, publ. by Fundusz Naukowy, Cieszyn 1919.
• Brzoza Cz., Kraków między wojnami. Kalendarium 28 X 1918–6 IX 1939, Towarzystwo Sympatyków Historii, Kraków 1998.
• Brzoza Cz., Kraków wobec walk o granice (1918–1921), [in:] Studia z historii Polski XIX i XX wieku ofiarowane Profesorowi Józefowi Buszce w pięćdziesięciolecie doktoratu, ed. I. Paczyńska, Towarzystwo Wydawnicze “Historia Iagellonica”, Kraków 1999, pp. 137–149.
• Gajdzica S., Koutny W., Woźniak E., Pamiętnik legionisty. Czyn legionowy mieszkańców Czechowic-Dziedzic i sąsiednich miejscowości Śląska Cieszyńskiego, Towarzystwo Przyjaciół Czechowic- -Dziedzic, publ. by Urząd Miejski, Czechowice-Dziedzice 1997.
• Hajduk F., Organizacja harcerska i jej wpływ na młodzież, [in:] XXV. XXVI. XXVII. Sprawozdanie jubileuszowe (1895–1920) Państwowego gimnazjum im. A. Osuchowskiego w Cieszynie, [s.n.], Cieszyn 1922, pp. 39–42.
• Harcerstwo w powstaniach śląskich, [in:] Leksykon harcerstwa, ed. O. Fietkiewicz, Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1988, pp. 146–147.
• Haykowski M., Materiały do chronologii historii i tradycji ZHP, part 2, “Harcerstwo” 1982, no. 2, pp. 17–24 (21–28); part 3, “Harcerstwo” 1982, no. 3, pp. 25–40 (17–32).
• Januszewska-Jurkiewicz J., Harcerze zagłębiowscy w dobie I powstania śląskiego, [in:] Zagłębie Dąbrowskie wobec powstań śląskich, ed. D. Nawrot, Instytut Zagłębia Dąbrowskiego: Pałac Schoena Muzeum w Sosnowcu – Polskie Towarzystwo Historyczne, Sosnowiec–Warszawa 2020, pp. 43–56.
• Katafiasz T., Harcerze w walkach o niepodległość i granice Polski 1914–1921. Zarys problematyki (z uwzględnieniem środowiska łowickiego), [w:] Łowickie harcerstwo (na podstawie referatów wygłoszonych na sesji historycznej w dniu 7 września 1997 roku), SSS, Łowicz 1997, pp. 7–39.
• Księga poległych w powstaniach śląskich 1919 – 1920 – 1921, [submitted for publication E. Długajczyk], Muzeum Śląskie, Katowice 2005.
• Leonhard B., Kalendarium z dziejów harcerstwa krakowskiego 1910–1950, Towarzystwo Sympatyków Historii, Kraków 2001.
• Matusiak K., Walki o Ziemię Cieszyńską w latach 1914–1920, [own printing], [Cieszyn] 1930.
• Nekrasz W., Harcerze w bojach. Przyczynek do udziału młodzieży polskiej w walkach o niepodległość Ojczyzny w latach 1914–1921, część 2, Księgarnia Wojskowa, Warszawa 1931.
• Ordon L., Harcerze a sprawa polska w trakcie powstań śląskich na przykładzie Miłosza Sołtysa – Ślązaka, polskiego patrioty, harcerza, “Krakowski Rocznik Historii Harcerstwa” 2021, vol. 17, pp. 5–17.
• Oślislok K., Ludwik Kohutek. Studium biobibliograficzne, [s.n.], [Cieszyn] 1997.
• Pachoński J., Kraków wobec powstań śląskich i plebiscytu, PWN, Warszawa–Kraków 1981.
• Pilch A., Studenci Krakowa na przełomie wojny i pokoju (1917–1921), [in:] Studia z historii Polski XIX i XX wieku ofiarowane Profesorowi Józefowi Buszcew pięćdziesięciolecie doktoratu, ed. I. Paczyńska, Towarzystwo Wydawnicze “Historia Iagellonica”, Kraków 1999, pp. 152–164.
• Pionk M., Harcerze w plebiscycie i powstaniach śląskich, Inspektorat Oświaty w Lublińcu i Sztab Harcerskiej Akcji “Rodło”, [Lubliniec] 1971.
• Roczmierowski A., Krzyżackie widmo. Wspomnienia z lat 1910–1945, comp. A. Kozanecki, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1974.
• Rozkaz Miesięczny N.Z.H.P. V 1920 r. L. 28, “Okólniki i Rozkazy Naczelnictwa Z.H.P.” 1920, no. 7, p. 1–4.
• Rumun E., Młodzież lwowska w walce o Górny Śląsk, [in:] U zachodnich granic Polski 1918–1922, ed. R. Horoszkiewicz, Koło Lwowskie Zw. b. Powstańców Górnośląskich, [Lwów 1922], pp. 14–16.
• Sprawozdanie Okręgowego Inspektoratu Armji Ochotniczej przy D.O. Gen. Kraków, [in:] Obrona Państwa w 1920 roku. Księga sprawozdawczo-pamiątkowa Generalnego Inspektoratu Armji Ochotniczej i Obywatelskich Komitetów Obrony Państwa, ed. W. Ścibor-Rylski, Obywatelski Komitet Wykonawczy Obrony Państwa, Warszawa [1923], pp. 113–116.
• Szczurek K., Zarys dziejów szkoły, [w:] Księga pamiątkowa Polskiego Gimnazjum Macierzy Szkolnej w Cieszynie obecnie Szkoły Podstawowej i Liceum Ogólnokształcącego im. Antoniego Osuchowskiego w Cieszynie: wydana z okazji 65. rocznicy założenia szkoły, [ed. board F. Bogocz et al.], “Śląsk”, Katowice 1960, pp. 29–55.
• Szeliga-Zahorska A., Krakowscy harcerze w powstaniach śląskich, [in:] Powstanie harcerstwa i jego udział w walkach o niepodległość i kształt granic odrodzonej Rzeczpospolitej. Materiały z konferencji naukowej odbytej w Sali obrad Rady Miasta Krakowa w dniach 18−19 sierpnia 2010
• roku, ed. J. Wojtycza, Komisja Historyczna Chorągwi Krakowskiej ZHP, Kraków 2010, pp. 204–214.
• Sznapka E., Rozwój seminarium, [in:] Pamiętnik jubileuszu Państwowego Liceum Pedagogicznego w Cieszynie, [s.n.], Cieszyn 1948, pp. 10–14.
• Syrokomski Z., Z harcerskiej służby Polsce na Śląsku Cieszyńskim, “Na Tropie harcerstwa polskiego za granicą”, suplement to “Na Tropie” 1938, no. 19, pp. 1–2.

Identifiers

DOI

10.48269/2451-0718-btip-2022-4-008

Biblioteka Nauki

2189024