Kwestia tablic rejestracyjnych jako punkt zapalny w stosunkach między Serbią i Kosowem w latach 2011–2022

• Authors: Sławomir Kowalski , Robert Sendek

Title variants

EN

The license plate issue as a flashpoint in relations between Serbia and Kosovo in 2011–2022

Abstracts

EN

The problem of license plates issued to Kosovo Serbs became the main reason for the escalation of tensions between Belgrade and Pristina in summer 2022. Due to the threat of a regional conflict, international institutions, including EU diplomacy, became involved in mediation between both sides. The international peacekeeping troops stationed in Kosovo also contributed to stabilizing the situation. The reason for the dispute between the Serbian and Kosovo authorities is the question of which license plates Kosovo Serbs could use in their vehicles. The article describes the causes of the problem resulting from historical conditions and international decisions on the status of Kosovo. It also presents the threats resulting from the lack of mutually satisfactory regulations on this issue, and discusses the attempts made in the past to seek solutions to this problem.

PL

Sprawa tablic rejestracyjnych samochodów należących do kosowskich Serbów stała się jednym z głównych powodów eskalacji napięcia między Belgradem a Prisztiną latem 2022 r. Ze względu na groźbę wybuchu regionalnego konfliktu, w mediację między stronami zaangażowały się instytucje międzynarodowe, w tym przede wszystkim dyplomacja unijna. Stacjonujące w Kosowie oddziały międzynarodowych sił pokojowych również włączono w stabilizowanie sytuacji. Przyczyną sporu między władzami serbskimi a kosowskimi była kwestia, jakich tablic rejestracyjnych mogą używać w swoich samochodach kosowscy Serbowie. Artykuł omawia źródła problemu, wynikające z uwarunkowań historycznych oraz międzynarodowych decyzji w sprawie statusu Kosowa, przedstawia zagrożenia wynikające z braku satysfakcjonujących obydwie strony uregulowań tej kwestii, a także opisuje podejmowane w przeszłości próby rozwiązania tego problemu.

Keywords

PL

Bałkany Zachodnie; Republika Serbii; Republika Kosowa; bezpieczeństwo międzynarodowe; tablice rejestracyjne

EN

Western Balkans; Republic of Serbia; Republic of Kosovo; international security; license plates

• Publisher: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
• Journal: Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka
• Year: 2023
• Volume: LI
• Issue: 2
• Pages: 53-65

Dates

published

2023

Contributors

author

Sławomir Kowalski

• Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego

author

Robert Sendek

• Wojskowy Instytut Wydawniczy

References

• 85th Government Meeting, kryeministri.rks-gov.net, 29.06.2022, https://kryeministri.rks-gov.net/en/blog/85th-government-meeting/ [dostęp: 12.12.2022].
• Armored vehicles of the Serbian Army near Jarinje, B92, 27.09.2021, https://www.b92.net/eng/news/politics.php?yyyy=2021&mm=09&dd=27&nav_id=111824 [dostęp: 11.12.2002].
• Bayer L., Kosovo delays new rules amid growing Serbia tensions, Politico, 01.08.2022, https://www.politico.eu/article/kosovo-delays-new-rules-amid-growing-tensions-serbia/ [dostęp:11.12.2022].
• Belgrade-Pristina Dialogue: EU Proposal – Agreement on the path to normalisation between Kosovoand Serbia, European External Action Service, 27.02.2023, https://www.eeas.europa.eu/eeas/belgrade-pristina-dialogue-eu-proposal-agreement-path-normalisation-between-kosovo-andserbia_en [dostęp: 15.05.2023].
• Brnabić: Suština nisu tablice već pritisak i maltretiranje Srba, Kosovo Online, 04.07.2022,https://www.kosovo-online.com/vesti/politika/brnabic-sustina-nisu-tablice-vec-pritisak-imaltretiranje-srba-4-7-2022 [dostęp: 13.12.2022].
• Bytyci F., Serbia, Kosovo reach agreement to implement EU-backed deal normalising ties, Reuters,19.03.2023, https://www.reuters.com/world/europe/kosovo-serbia-leaders-arrive-eu-backedtalks-deal-normalise-ties-2023-03-18/ [dostęp: 15.05.2023].
• Citizens and State Benefits from Brussels Agreement on Mutual Recognition of Vehicle Insurance,Kryeministri.rks-gov.net, 13.08.2015; https://kryeministri.rks-gov.net/en/blog/citizens-andstate-benefits-from-brussels-agreement-on-mutual-recognition-of-vehicle-insurance/ [dostęp:13.12.2022].
• Cvetković L., Živanović M., Lideri Srba posle sastanka sa Vučićem najavljuju blokade u slučaju oduzimanja vozila, Radio Slobodna Evropa, 27.10.2022, https://www.slobodnaevropa.org/a/sastanak-vucic-srpska-lista-tablice-kosovo/32102664.html [dostęp: 15.05.2023].
• Cvetković S., Fićović M., Vozači sa severa Kosova ne menjaju tablice osim ‘ako Vučić tako kaže’, RadioSlobodna Evropa, 04.07.2022, https://www.slobodnaevropa.org/a/kosovo-sever-registarsketablice/31928465.html [dostęp: 12.12.2022].
• Cvetković S., Fićović M., Zabrana kretanja vozila sa KM tablicama na Kosovu od 1. novembra,Radio Slobodna Evropa, 21.09.2022, https://www.slobodnaevropa.org/a/kosovo-rok-vozilaregistarske-tablice/32044577.html [dostęp: 15.05.2023].
• Eskobar: Tražimo odlaganje odluke o preregistraciji vozila za 10 meseci, Kosovo Online, 19.10.2022, https://www.kosovo-online.com/vesti/politika/eskobar-trazimo-odlaganje-odluke-opreregistraciji-vozila-za-10-meseci-20-10-2022 [dostęp: 15.05.2023].
• Gibas-Krzak D., Interwencja NATO w Jugosławii w 1999 roku. W dwudziestą rocznicę ataku – przyczyny i konsekwencje, „Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka” 2019, nr 1, s. 299–318.
• Gibas-Krzak D., Serbsko-albański konflikt o Kosowo w XX wieku. Uwarunkowania – przebieg – konsekwencje, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2009.
• ISO 3166 Country Codes, https://www.iso.org/iso-3166-country-codes.html [dostęp: 10.12.2022].
• Kosovo ima pravo da postepeno ukine tablice ‘KM’, poručuje EU, Radio Slobodna Evropa, 1.07.2022, https://www.slobodnaevropa.org/a/eu-kosovo-srbija-tablice/31924215.html [dostęp: 12.12.2022].
• Kosovska policija zatvorila prelaze u Brnjaku i Jarinju, Radio Slobodna Evropa, 31.07.2022, https://www.slobodnaevropa.org/a/kosovo-policija-brnjak-jarinje/31967846.html [dostęp:12.12.2022].
• Marcinkowska P., Kosowo jako suwerenne państwo. Teoria i praktyka, Wydawnictwa NaukoweScholar, Warszawa 2016.
• Muci N., Kosovo and Serbia reach agreement on de-escalation, confirms Lajcak, Euronews Albania,30.09.2021, https://euronews.al/en/kosovo-and-serbia-reach-agreement-on-de-escalationconfirms-lajcak/ [dostęp: 11.12.2022].
• Nalepnice ‚krpe’ dogovor o registarskim tablicama, Radio Slobodna Evropa, 22.04.2022, https://www.slobodnaevropa.org/a/kosovo-srbija-registarske-tablice/31815856.html [dostęp:11.12.2022].
• NATO says it is ready to step up forces if Serbia-Kosovo tensions escalate, Reuters, 17.08.2022,https://www.reuters.com/world/europe/nato-says-ready-intervene-if-serbia-kosovo-stabilityrisk-2022-08-17/ [dostęp: 13.12.2022].
• Pawłowski K., Państwowość Kosowa. Geneza, uwarunkowania, współczesność, WydawnictwoUMCS, Lublin 2018.
• Primena odluke o tablicama na Kosovu u tri faze, Radio Slobodna Evropa, 28.10.22, https://www.slobodnaevropa.org/a/kosovo-tablice-kurti/32105822.html [dostęp: 15.05.2023].
• Rettman A., Kosovo sets new deadline for car-plate sovereignty, EUobserver, 02.09.2022, https://euobserver.com/world/155945 [dostęp: 13.12.2022].
• Serbia, Kosovo fail to break car number plate impasse, agree to more talks, Reuters, 18.08.2022, https://www.reuters.com/world/europe/serbia-kosovo-fail-reach-agreement-agree-furthertalks-eu-2022-08-18/ [dostęp: 13.12.2022].
• Serbia-Kosovo, Belgrade Defense Minister: “The army has raised the level of guard”, Agenzia Nova,28.09.2021, https://www.agenzianova.com/en/news/serbia-kosovo-ministro-della-difesa-dibelgrado-lesercito-ha-alzato-il-livello-di-guardia/ [dostęp: 11.12.2022].
• Serbian tanks on the way to Jarinje? Fighter jets flew over northern Kosovo, B92, 25.09.2021, https://www.b92.net/eng/news/politics.php?yyyy=2021&mm=09&dd=25&nav_id=111817 [dostęp: 11.12.2022].
• Vlada Kosova: Postignut sporazum reciprotetu za registarske tablice, Radio Slobodna Evropa, 15.09.2016, https://www.slobodnaevropa.org/a/27989491.html [dostęp: 14.12.2022].
• Vučić: Sačuvaćemo naš narod od pogroma i progona, Kosovo Online, 22.08.2022, https://www.kosovo-online.com/vesti/politika/vucic-sacuvacemo-nas-narod-od-pogroma-iprogona-22-8-2022 [dostęp:13.12.2022].
• Konstytucja Republiki Kosowa, wstęp i tłum. K. Nowak, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2010.
• Konstytucja Republiki Serbii, tłum. Ewa Bujwid-Kurek, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2018.
• Agreement on the Freedom of Movement, 2 July 2011, Dialogue-Info, https://dialogue-info.com/wp-content/uploads/2020/09/Agreement-on-the-Freedom-of-Movement-2-July-2011.pdf[dostęp: 13.12.2022].
• Freedom of movement, 2 July 2011, Normalizacija.rs, https://normalizacija.rs/wp-content/uploads/2021/03/Споразум-о-слободи-кретања-ENG.pdf [dostęp: 13.12.2022].

Identifiers

DOI

10.48269/2451-0718-btip-2023-2-004

Biblioteka Nauki

17878237