Terroryzm a przestępczość zorganizowana – ujęcie teoretyczne

• Authors: Monika Ostrowska , Renata Stojecka-Zuber

Title variants

EN

Terrorism and organised crime: theoretical approach

Abstracts

EN

Terrorism, despite the lack of a clear definition, it is an “unmistakable phenomenon”, and therefore easy to identify. The sources of terrorist actions can be found in ideologies and religions, as well as in various socio-economic, historical-political, sociological, and psychological factors. Terrorists are guided by various motivations and utilize different strategies to carry their acts but for all strategies fear manipulation is a common element. Over the years, the structure of terrorist groups has undergone radical changes, but the means and methods of their actions have not changed. The implementation of tasks set by terrorist groups requires money. This is the most important reason why terrorists cooperate with organized crime groups. This cooperation usually takes the form of partnership, immanent or subordination. It has contributed to the fact that terrorism and organized crime have become one of the biggest threats to the security of states and societies nowadays.

PL

Terroryzm, mimo braku jednoznacznej definicji, jest zjawiskiem nie do pomylenia z żadnym innym, a więc łatwym do identyfikacji. Źródeł działań terrorystów należy upatrywać w ideologiach i religiach, a także w różnorakich uwarunkowaniach społeczno-ekonomicznych, historyczno-politycznych, socjologicznych i psychologicznych. Terroryści kierują się różnymi motywacjami, stosują też różne strategie działania, w których wspólnym elementem jest manipulacja strachem. Na przestrzeni lat radykalnej zmianie uległa struktura grup terrorystycznych, nie zmieniły się natomiast środki i metody ich działania. Realizacja zadań wyznaczanych przez grupy terrorystyczne wymaga środków finansowych. Jest to najważniejszy powód, dla którego terroryści podejmują współpracę z grupami parającymi się przestępczością zorganizowaną. Współpraca ta ma zwykle charakter albo partnerski, albo immanentny, albo podporządkowania i przyczyniła się do tego, że terroryzm i przestępczość zorganizowana stały się współcześnie jednymi z największych zagrożeń bezpieczeństwa państw i społeczeństw.

Keywords

PL

terroryzm; przestępczość zorganizowana; bezpieczeństwo

EN

terrorism; organized crime; security

• Publisher: Uniwersytet Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie
• Journal: Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka
• Year: 2023
• Volume: LI
• Issue: 2
• Pages: 79-96

Dates

published

2023

Contributors

author

Monika Ostrowska

• Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego

author

Renata Stojecka-Zuber

• Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego

References

• Aleksandrowicz T., Terroryzm międzynarodowy, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
• Bolechów B., Terroryzm w świecie podwubiegunowym. Przewartościowania i kontynuacje, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2002.
• Cichomski M., Madej K., Przenikanie się przestępczości zorganizowanej i terroryzmu, [w:] Przeciwdziałanie zagrożeniom terrorystycznym w Polsce, red. W. Zubrzycki, Wydawnictwo Jografika,Warszawa 2011, s. 90–111.
• Cichomski M., Zubrzycki W., Cyberprzestrzeń jako potencjalny obszar przenikania się zorganizowanych grup przestępczych i organizacji terrorystycznych, [w:] Wojna z terroryzmem w XXI wieku, red. B. Hołyst, K. Jałoszyński, A. Letkiewicz, Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie, Szczytno 2009, s. 123–134.
• Fox J., Religion and Terrorism in the World System, [w:] Transnational Terrorism in the World System Perspective, red. R. Stemplowski, The Polish Institute of International Affairs, Warszawa 2002, s. 97–120.
• Freedman L., Terrorism as a Strategy, “Government and Opposition” 2007, vol. 42, nr 3, s. 314–339.
• Grotowicz V., Terroryzm w Europie Zachodniej. W imię narodu i lepszej sprawy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa–Wrocław 2000.
• Hoffman B., Oblicza terroryzmu, tłum. H. Pawlikowska-Gannon, Grupa Wydawnicza Bertelsmann Media, Warszawa 2001.
• Hołyst B., Terroryzm, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, t. 1, Warszawa 2009.
• Hołyst B., Kryminologia, Wolters Kluwer, Warszawa 2022.
• Huntington S., Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego, tłum. H. Jankowska, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA, Warszawa 1997.
• Jałoszyński K., Terroryzm i walka z nim we współczesnym świecie, Centrum Szkolenia Policji, Legionowo 2002.
• Jenkins B.M., The study of terrorism: definitional problems, The RAND Corporation, Santa Monica, CA 1980.
• Kochman I., Przestępczość zorganizowana w Polsce i jej zwalczanie, „Świat Idei i Polityki” 2018,t. 17, s. 330–340.
• Kołakowska-Przełomiec H., Zapobieganie przestępczości – studium kryminologiczne, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa 1984.
• Kosta R.A., Terroryzm jako zagrożenie dla bezpieczeństwa cywilizacji zachodniej w XXI wieku, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2007.
• Koszut R., Zarys politycznego hakingu – od haktywizmu do cyberterroryzmu, [w:] Przestępczość teleinformatyczna. Materiały poseminaryjne, red. J. Kosiński, Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie, Szczytno 2007, s. 42–50.
• Laqueur W., No end to war, Continuum International Publishing Group, New York 2003.
• Liedel K., Piasecka P., Współpraca międzynarodowa w zwalczaniu terroryzmu, Oficyna Wydawniczo-Poligraficza Adam, Warszawa 2004.
• Madej M., Międzynarodowy terroryzm polityczny, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Warszawa 2001.
• Madej M., Zagrożenia asymetryczne bezpieczeństwa państw obszaru transatlantyckiego, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2007.
• Madej M., Istota współczesnego międzynarodowego terroryzmu politycznego, Departament Strategii i Planowania Polityki, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Warszawa 2001 (Opinie, nr 46).
• Marek A., Przestępczość zorganizowana. Zarys problematyki, [w:] Kryminologiczne i prawne aspekty przestępczości zorganizowanej, red. A. Marek, W. Pływaczewski, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Policji, Szczytno 1992, s. 21–36.
• Martin G., Understanding terrorism: Challenges perspectives and issues, SAGE Publications, Thousand Oaks, CA, 2017.
• Martin G., Types of terrorism, [w:] Developing Next-generation Countermeasures for Homeland Security Threat Prevention, red. M. Dawson et al., IGI Global, Hershey, PA 2017, s. 1–16.
• Mazurek M., Policja w systemie antyterrorystycznym RP. Wybrane zagadnienia problematyki terroryzmu, Centrum Szkolenia Policji w Legionowie, Legionowo 2021.
• Munkler H., Wojny naszych czasów, tłum. K. Matuszek, Wydawnictwo WAM, Kraków 2004.
• Newman E., Exploring the „Root Causes” of Terrorism, „Studies in Conflict & Terrorism” 2006, vol. 29, nr 8, s. 749–772.
• Piątkowski P., Terroryzm: nowe wyzwanie dla bezpieczeństwa, Wydawnictwo Adam Marszałek, Warszawa–Toruń 1996.
• Piekarski M., Strategia i taktyka terrorystów, Konflikty.pl, 19.11.2006, https://www.konflikty.pl/historia/czasy-najnowsze/strategia-i-taktyka-terrorystow/ [dostęp: 30.06.2023].
• Piękoś M., Przestępczość zorganizowana we współczesnym świecie na podstawie Polski – wyniki badan własnych, „Studenckie Czasopismo Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Toruniu” 2016, nr 2, s. 1–18.
• Pływaczewski E.W., Wokół związków terroryzmu z przestępczością zorganizowaną; „Policja” 2008,
• nr 1, https://www.wspol.edu.pl/kwartalnikpolicja/index.php/2008-rok-archiwum-66/30-policja-12008/95-plywaczewski [dostęp: 30.06.2023].
• Przemyski A.P., Potencjalne obiekty ataku terrorystów (studium procesu wyboru celu zamachu), [w:] Przestępczość zorganizowana. Świadek koronny, terroryzm w ujęciu praktycznym, red. E.W. Pływaczewski, Kantor Wydawniczy Zakamycze, Kraków 2005, s. 517–531.
• Raport o stanie bezpieczeństwa w Polsce w roku 2008, MSWiA, Warszawa 2009.
• Terroryzm w świecie współczesnym, red. E. Haliżak et al., Fundacja Studiów Międzynarodowych, Fundacja Misyjno-Charytatywna Księży Werbistów im. Błogosławionego Józefa z Szantungu, Warszawa–Pieniężno 2004.
• Tomczak M., Evolution of international terrorism, [w:] The faces of terrorism, red. S. Wojciechowski, Institute of Political Science and Journalism, Adam Mickiewicz University, Poznań 2006, s. 25–37
• Williams P.L., Al-Kaida. Bractwo terroru, tłum. D. Bakalarz, Wydawnictwo Studio EMKA, Warszawa 2002.
• Wojciechowski S., The triad of terrorist motivation – Introduction, [w:] Terrorism as a timeless actor on the international stage, red. S. Wojciechowski, Institute of Political Science and Journalism, Adam Mickiewicz University, Poznań 2007, s. 5–12.
• Wróblewski W., Terroryzm religijny jako zagrożenie bezpieczeństwa międzynarodowego, „Problemy Bezpieczeństwa” 2007, nr 1, s. 85–95.
• Zubrzycki W., Przez PZ do terroryzmu, Wyższa Szkoły Policji w Szczytnie, Szczytno 2015.

Identifiers

DOI

10.48269/2451-0718-btip-2023-2-006

Biblioteka Nauki

17879386