Prawne przesłanki przeprowadzenia zabiegu przerwania ciąży w wybranych krajach – problem aborcji „na żądanie” (na tle prawnoporównawczym). Część II: Niemcy, Słowacja, Ukraina, Białoruś, Rosja, Litwa, Szwecja i Dania

• Authors: Bartosz Zych

Title variants

EN

Legal prerequisites of performing the pregnancy termination in selected countries – abortion on demand (on the comparative legal background). Part II: Germany, Slovakia, Ukraine, Belarus, Russia, Lithuania, Sweden, Denmark

Abstracts

EN

The article is the second part of a study devoted to the problem of abortion “on demand” on the background of comparative law. It sets out the conditions allowing abortion in countries neighboring Poland and states that in all of them, the possibility of abortion “on demand” is allowed at least in the first twelve weeks of pregnancy. It was also established that the penalization of termination of pregnancy does not affect the need to terminate the pregnancy, but it reduces the level of safety of the procedure. Therefore, as the study shows, the abortion law in Poland should allow the possibility of abortion “on demand” during its initial period.

PL

Artykuł ten jest drugą częścią opracowania poświęconego problemowi przerywania ciąży „na żądanie” na tle prawnoporównawczym. Zestawiono w nim przesłanki dopuszczające przerwanie ciąży w krajach sąsiadujących z Polską i stwierdzono, że we wszystkich z nich możliwość przeprowadzenia aborcji „na żądanie” dopuszczalna jest co najmniej w pierwszych 12 tygodniach trwania ciąży. Ustalono też, że penalizacja przerywania ciąży nie ma wpływu na potrzebę przerwania ciąży, zmniejsza ona jednak poziom bezpieczeństwa przeprowadzonego zabiegu. Zatem, jak wynika z badania, prawo aborcyjne w Polsce powinno dopuszczać możliwość przeprowadzenia zabiegu przerwania ciąży „na żądanie” w początkowym okresie jej trwania.

Keywords

PL

penalizacja prawa do przerywania ciąży; aborcja; przesłanki aborcyjne; turystyka aborcyjna; komparatystyka prawnicza

EN

penalization of the law to terminate pregnancy; abortion; abortion premises; abortion tourism; legal comparative studies

• Publisher: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
• Journal: Studia Prawnicze: rozprawy i materiały
• Year: 2022
• Volume: (31)
• Issue: 2
• Pages: 117-134

Dates

published

2022

Contributors

author

Bartosz Zych

• Krakowska Akademia im. Andrzej Frycza Modrzewskiego

• https://orcid.org/0000000317086704

References

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r., nr 78, poz. 483 ze zm.).
• Ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz.U. z 1993 r., nr 17, poz. 78 ze zm.).
• Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 października 2020 r., K 1/20 (Dz.U. z 2021 r., poz. 175).
• Закон Республики Беларусь 18 июня 1993 г. № 2435-XII О здравоохранении [ustawa Republiki Białorusi z dnia 18 czerwca 1993 r., nr 2435 – XII o opiece zdrowotnej], https://pravo.by/document/?guid=3871&p0=v19302435 [dostęp: 25.01.2022].
• Постановление Совета Министров Республики Беларусь 11 января 2013 г. № 23
• О внесении изменений и дополнений в постановление Совета Министров Республики Беларусь от 23 октября 2008 г. № 1580 [uchwała Rady Ministrów Republiki Białorusi z dnia 11 stycznia 2013 r., nr 23 w sprawie zmian i uzupełnień do uchwały z dnia 23 października 2008 r., nr 1580], https://pravo.by/upload/docs/op/ C21300023_1358283600.pdf [dostęp: 25.01.2022].
• Постановление Министерства Здравоохранения Республики Беларусь 10 декабря 2014 г. № 88 [uchwała Ministerstwa Zdrowia Republiki Białorusi z dnia 10 grudnia 2014 r., nr 88], https://kodeksy-by.com/norm_akt/source-Минздрав%20РБ/typeПостановление/%2088-10.12.2014.htm [dostęp: 26.05.2022].
• Vyhláška ministerstva zdravotnictví České socialistické republiky ze dne 7. listopadu 1986, kterou se provádí zákon České národní rady č. 66/1986 Sb., o umělém přerušení těhotenství, 75/1986 [dekret Ministerstwa Zdrowia Czeskiej Republiki Socjalistycznej z dnia 7 listopada 1986 r. wdrażający ustawę Czeskiej Rady Narodowej nr 66/1986 o aborcji, 75/1986], https://www.zakonyprolidi.cz/cs/1986-75 [dostęp: 26.05.2022].
• Zákon České národní rady ze dne 20. října 1986 o umělém přerušení těhotenství, 66/1986 Sb., [ustawa Czeskiej Rady Narodowej z dnia 20 października 1986 r. o aborcji, 66/1986], https://www.zakonyprolidi.cz/cs/1986-66 [dostęp: 26.05.2022].
• Bekendtgørelse af sundhedsloven, LBK nr 210 af 27/01/2022 [zarządzenie wykonawcze do ustawy o zdrowiu, nr 210 z dnia 27 stycznia 2022 r.], https://www.retsinformation.dk/eli/lta/2022/210 [dostęp: 26.05.2022].
• Bekendtgørelse af straffeloven, LBK nr 1851 af 20/09/2021 [rozporządzenie w sprawie kodeksu karnego, nr 1851 z dnia 20 września 2021 r.], https://www.retsinformation. dk/eli/lta/2021/1851 [dostęp: 26.05.2022].
• Įsakymas Dėl Nėštumo Nutraukimo Operacijos Atlikimo Tvarkos, Lietuvos Respublikos Sveikatos Apsaugos Ministerija, 1994 m. sausio 28 d. Nr. 50 [zarządzenie o procedurze chirurgii ciążowej, Ministerstwo Zdrowia Republiki Litewskiej, 28 stycznia 1994 r., nr 50], https://e-seimas.lrs.lt/portal/legalAct/lt/TAD/TAIS.14276?jfwid=- je7i1sz4g [dostęp: 26.05.2022].
• Strafgesetzbuch [StGB], Ausfertigungsdatum: 15.05.1871, Vollzitat: „Strafgesetzbuch in der Fassung der Bekanntmachung vom 13. November 1998 (BGBl. I S. 3322), das zuletzt durch Artikel 2 des Gesetzes vom 22. November 2021 geändert worden ist” [kodeks karny Republiki Federalnej Niemiec z dnia 15 maja 1871 r. w wersji opublikowanej 13 listopada 1998 r. (Federalny Dziennik Ustaw 3322), ostatnio zmieniony artykułem 2 ustawy z dnia 22 listopada 2021 r.], https://www.gesetze-im-internet.de/stgb/BJNR001270871.html [dostęp: 26.05.2022].
• Приказ Министерства здравоохранения и социального развития РФ от 3 декабря 2007 г. № 736 „Об утверждении перечня медицинских показаний для искусственного прерывания беременности” [zarządzenie Ministerstwa Zdrowia i Rozwoju Społecznego Federacji Rosyjskiej z dnia 3 grudnia 2007 r. nr 736 „O zatwierdzeniu wykazu wskazań medycznych do sztucznego przerywania ciąży”], http://base.garant.ru/12158174/ [dostęp: 25.01.2022].
• Российская газета – Федеральный выпуск № 263(5639) Федеральный закон от 21 ноября 2011 г. № 323-ФЗ „Об основах охраны здоровья граждан в Российской Федерации” [Rossijskaja Gazeta – wydanie federalne nr 263(5639), ustawa federalna z dnia 21 listopada 2011 r. nr 323-FZ „O podstawach ochrony zdrowia obywateli Federacji Rosyjskiej”], https://rg.ru/2011/11/23/zdorovie-dok.html [dostęp:25.01.2022].
• Российская газета – Федеральный выпуск № 32(5705) Постановление Правительства Российской Федерации от 6 февраля 2012 г. № 98 „О социальном показании для искусственного прерывания беременности” [Rossijskaja Gazeta – wydanie federalne nr 32(5705), uchwała Rządu Federacji Rosyjskiej nr 98 z dnia 6 lutego 2012 r. „W sprawie społecznych wskazań do sztucznego przerywania ciąży”], https:// rg.ru/2012/02/15/98-dok.html [dostęp: 25.01.2022].
• Уголовный кодекс Российской Федерации от 13.06.1996 № 63-ФЗ [kodeks karny Federacji Rosyjskiej z dnia 13 czerwca 1996 r., nr 63-FZ], http://www.consultant.ru/ document/cons_doc_LAW_10699 [dostęp: 25.01.2022].
• Vyhláška Ministerstva zdravotníctva Slovenskej socialistickej republiky z 5. novembra 1986, ktorou sa vykonáva zákon Slovenskej národnej rady č. 73/1986 Zb. o umelom prerušení tehotenstva, 74/1986 Zb. [dekret Ministerstwa Zdrowia Słowackiej Republiki Socjalistycznej z dnia 5 listopada 1986 r. wdrażający ustawę Słowackiej Rady Narodowej nr 73/1986 o aborcji, 74/1986], https://www.slov-lex.sk/pravne-predpisy/SK/ZZ/1986/74 [dostęp: 26.05.2022].
• Zákon Slovenskej národnej rady z 23. októbra 1986 o umelom prerušení tehotenstva, 73/1986 Zb. [ustawa Słowackiej Rady Narodowej z dnia 23 października 1986 r. o aborcji, 73/1986], https://www.slov-lex.sk/pravne-predpisy/SK/ZZ/1986/73 [dostęp: 26.05.2022].
• Abortlag (1974:595), Utfärdad: 1974-06-12 [szwedzka ustawa o aborcji (1974:595) z dnia 12 czerwca 1974 r.], https://www.riksdagen.se/sv/dokument-lagar/dokument/svensk-forfattningssamling/abortlag-1974595_sfs-1974-595 [dostęp: 26.05.2022].
• Цивільний Кодекс України, 435-IV від 16.01.2003 [kodeks cywilny Ukrainy, 435-IV z dnia 16 stycznia 2003 r.], https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/435-15#Text[dostęp: 26.05.2022].
• Постанова Кабінет Міністрів України від 15 лютого 2006 р. № 144 Про реалізацію статті 281 Цивільного кодексу України [uchwała Gabinetu Ministrów
• Ukrainy z dnia 15 lutego 2006 r. nr 144 w sprawie realizacji art. 281 kodeksu cywilnego], https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/144-2006-%D0%BF#Text [dostęp:26.05.2022].
• Закон України Основи законодавства України про охорону здоров’я, 2801-XII від19.11.1992 [ustawa o podstawach ukraińskiego ustawodawstwa w zakresie ochrony zdrowia, 2801-XII z dnia 19 listopada 1992 r.], https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/2801-12/page#Text [dostęp: 26.05.2022].
• Report of the Special Rapporteur on the right of everyone to the enjoyment of the highest attainable standard of physical and mental health, Anand Grover, Addendum Mission to Poland, United Nations – General Assembly, 20 may 2010, A/HRC/14/20/Add. 3, https://documents-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/GEN/G10/134/03/pdf/G1013403.pdf?OpenElement [dostęp: 26.05.2022].
• Resolution 1607 (2008), Access to safe and legal abortion in Europe, Parliamentary Assembly of Council of Europe, https://pace.coe.int/en/files/17638/html [dostęp:26.05.2022].
• Baran W., Przerywanie ciąży za zgodą i bez zgody kobiety, [w:] Prawnokarne aspekty ochrony początków życia ludzkiego, red. A. Ziółkowska, Toruń 2019, s. 63–74.
• Jan Paweł II, O życiu. Aborcja, eutanazja, wojna, Kraków 2005.
• Kania-Chramęga A., Warunki legalności przerywania ciąży. Problemy prawnokarne i społeczne, Zielona Góra 2020.
• Kis J., Aborcja. Argumenty za i przeciw, Warszawa 1993.
• Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym „Gaudium et spes” z dnia7 grudnia 1965 r., n. 51, http://ptm.rel.pl/czytelnia/dokumenty/dokumentysoborowe/sobor-watykanski-ii/141-konstytucja-duszpasterska-o-kosciele-w-swieciewspolczesnym-gaudium-et-spes.html [dostęp: 26.05.2022].
• Kozub-Karkut M., Religia w dyskursie polityki – polski spór o aborcję, „Annales Universitatis Mariae-Curie Skłodowska. Sectio K – Politologia” 2017, vol. 24, no. 2, s. 237–255.
• Kuryło K., Aborcja – prawo a rzeczywistość, [w:] Prawnokarne aspekty ochrony początków życia ludzkiego, red. A. Ziółkowska, Toruń 2019, s. 99–116.
• Paweł VI, Encyklika „Humanae vitae”, brak tłum., http://kodr.pl/wp-content/ uploads/2017/03/humanae_vitae.pdf [dostęp: 26.05.2022].
• Rutkowski M., Kiedy powstaje istota ludzka? Aborcja i doświadczenia na zarodkach, Kraków 2013.
• Ślęczek-Czakon D., Problem wartości i jakości życia w sporach bioetycznych, Katowice 2004.
• Wejbert-Wąsiewicz E., Aborcja w dyskursie publicznym. Monografia zjawiska, Łódź 2012.
• Zielińska E., Przerywanie ciąży. Warunki legalności w Polsce i na świecie, Warszawa 1990.

Identifiers

DOI

10.48269/2451-0807-sp-2022-2-008

Biblioteka Nauki

2158807