Zabójstwo w afekcie (148 § 4 k.k.) z perspektywy dowodowej i statystycznej

• Authors: Paweł Czarnecki

Title variants

EN

Voluntary manslaughter (article 148 paragraph 4 CC) – remarks on gathering and proving evidence of murder in criminal procedure

Abstracts

EN

The subject of the study is to present the issues of gathering and using evidence in a case of a murder of passion (Article 148 § 4 of the Penal Code), which is punishable by up to 10 years in prison. The article only minimally discusses the conditions for assigning responsibility for this crime, but focuses on the key aspects of the taking of evidence. The author presents the principle of free appraisal of evidence (Article 7 of the Code of Criminal Procedure) and claims that the entity responsible for assigning criminal liability should be only the judge, despite the fact that it is the forensic expert who significantly influences the findings of fact. The article also presents the number of proceedings conducted by the Police and the amount of penalties imposed by criminal courts in this category of cases.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie przede wszystkich zagadnienia pozyskiwania i wykorzystania materiałów dowodowych w sprawie o zabójstwo w afekcie (art. 148 § 4), które zagrożone jest karą do 10 lat pozbawienia wolności. Przedmiotem rozważań nie będzie szczegółowa analiza znamion zabójstwa w afekcie, szczególnie sposób prowadzenia postępowania dowodowego. Autor omawia zasadę swobodnej oceny dowodów (art. 7 k.p.k.) i twierdzi, że podmiotem odpowiedzialnym za przypisanie odpowiedzialności karnej powinien być wyłącznie sędzia, mimo że to biegły sądowy w istotnym stopniu wpływa na ustalenia faktyczne. W artykule przedstawiono również liczbę postępowań prowadzonych przez Policję oraz rodzaje wymierzonych kar przez sądy w tej kategorii spraw.

Keywords

PL

zabójstwo w afekcie; dowód; postępowanie dowodowe; biegły sądowy; kara

EN

voluntary manslaughter (murder of passion); evidence; gathering evidence; forensic expert; punishment

• Publisher: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
• Journal: Studia Prawnicze: rozprawy i materiały
• Year: 2023
• Volume: 32
• Issue: 1
• Pages: 63-84

Dates

published

2023

Contributors

author

Paweł Czarnecki

• Uniwersytet Jagielloński

References

• Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 lipca 1932 r. – Kodeks karny (Dz.U. z 1932 r., nr 60, poz. 571 ze zm., uchylony).
• Ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 r. – Kodeks karny (Dz.U. z 1969 r., nr 13, poz. 94 ze zm., uchylony).
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (tekst jedn.: Dz.U. z 2022 r., poz. 1138 ze zm.).
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (tekst jedn.: Dz.U. z 2022 r., poz. 1375).
• Ustawa z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r., poz. 2600).
• Wyrok SN z dnia 3 kwietnia 1933 r., I K 166/33, OSN 1933, nr 6, poz. 110.
• Wyrok SN z dnia 9 lipca 1968 r., IV KR 110/68, OSP 1970, nr 4, poz. 70.
• Wyrok SN z dnia 30 sierpnia 1972 r., I KR 118/72, OSP 1973, nr 5, poz. 101.
• Wyrok SN z dnia 14 grudnia 1973 r., III KR 303/73, OSNKW 1974, nr 4, poz. 66.
• Wyrok SN z dnia 21 października 2002 r., V KKN 283/01, LEX nr 56843.
• Postanowienie SN z dnia 29 maja 2003 r., III KK 74/03, LEX nr 80701.
• Postanowienie SN z dnia 14 stycznia 2016 r., V KK 361/15, LEX nr 1976257.
• Postanowienie SN z dnia 4 stycznia 2017 r., III KK 391/16, LEX nr 2255321.
• Wyrok SA w Lublinie z dnia 9 marca 1999 r., II AKa 5/99, OSA 2000, nr 4, poz. 29.
• Wyrok SA w Łodzi z dnia 17 stycznia 2001 r., II AKa 251/00, „Prokuratura i Prawo – wkładka” 2002, nr 7–8, poz. 25.
• Wyrok SA w Katowicach z dnia 19 października 2018 r., II AKa 446/18, LEX nr 2635183.
• Wyrok SA w Warszawie z dnia 26 stycznia 2021 r., II AKa 297/20, LEX nr 3149675.
• Wyrok SA w Szczecinie z dnia 30 września 2021 r., II AKa 100/21, LEX nr 3282489.
• Drabik D., Problematyka zamiaru a zabójstwo pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami (art. 148 § 4 k.k.), „Forum Polityki Kryminalnej” 2022, nr 1, s. 6–9.
• Gaberle A., Dowody w sądowym procesie karnym, Kraków 2007.
• Golonka A., Stan silnego wzburzenia jako znamię zabójstwa typu uprzywilejowanego czy okoliczność wpływająca na zmniejszenie poczytalności sprawcy przestępstwa?, „Palestra” 2014, nr 3–4, s. 65–75.
• Hańczaruk K., Zabójstwo pod wpływem silnego wzburzenia, „Kwartalnik Krajowej Rady Sądownictwa” 2018, nr 3–4, s. 45–59.
• Kodeks karny. Komentarz, red. M. Mozgawa, Warszawa 2019.
• Kodeks karny. Komentarz, red. R.A. Stefański, Warszawa 2020.
• Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, Warszawa 2018.
• Komentarz do art. 148, [w:] Kodeks karny. Część szczególna, t. 2, cz. 1, Komentarz do art. 117–211a, red. A. Zoll, W. Wróbel, Warszawa 2017.
• Łagodziński S., Sądowo-prokuratorska praktyka ścigania karnego przestępstwa zabójstwa, „Prokuratura i Prawo” 2016, nr 11, s. 130–154.
• Merecka-Łotysz J., Proces o okrutne zabójstwo w Słupsku. Sprawca mógł działać w bardzo silnym afekcie, 21.07.2022, radiogdansk.pl/wiadomosci/region/slupsk/2022/07/21/proces-o-okrutne-zabojstwo-w-slupskusprawca-mogl-dzialac-w-bardzo-silnym-afekcie [dostęp: 23.01.2023].
• Opracowania wieloletnie [zakładka], Ministerstwo Sprawiedliwości, isws.ms.gov.pl/pl/baza-statystyczna/opracowania-wieloletnie [dostęp:23.01.2023].
• Proces 19-latki oskarżonej o zbrodnię w afekcie, 13.01.2015, prawo.money.pl/aktualnosci/wiadomosci/artykul/proces-19-latki-oskarzonej-o-zbrodnie-w,139,0,1692299.html [dostęp: 23.01.2023].
• Proces karny, red.J. Skorupka, Warszawa 2022.
• Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu (148–162), Komenda Główna Policji, statystyka.policja.pl/st/kodeks-karny/przestepstwa-przeciwko/63411,Zabojstwo-art-148.html [dostęp: 23.01.2023].
• Waltoś S., Hofmański P., Proces karny. Zarys systemu, Warszawa 2020.
• Wiliński P., Polski proces karny, Warszawa 2020.
• Witkowska J., Zabójstwo pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami, red. L. Bogunia, „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego” 2003, t. 13. s. 193–215.
• Zabiła męża, ale w afekcie. Nie pójdzie do więzienia, 21.12.2017, tvn24.pl/tvnwarszawa/najnowsze/zabila-meza-ale-w-afekcie-nie-pojdzie-do-wiezienia-593908 [dostęp: 23.01.2023].

Identifiers

DOI

10.48269/2451-0807-sp-2023-1-004

Biblioteka Nauki

8894091