Odwołanie od decyzji konsula RP w sprawach wizowych – podstawy właściwości rzeczowej sądów administracyjnych na tle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Naczelnego Sądu Administracyjnego

• Authors: Michał Gubernat

Title variants

EN

Appeal against the decision of the consul of the Republic of Poland in visa matters – grounds for material competence of administrative courts against the background of the judgments of the Court of Justice of the European Union and the Supreme Administrative Court

Abstracts

EN

The article is the result of an analysis of the Polish and European legal order in the field of visas and the possibility of appealing against refusals issued by visa authorities, especially by the consul of the Republic of Poland. The author takes a closer look at the regulations of consular law existing until recently, repealed as a result of doubts about their constitutionality, confirmed by the Constitutional Court, and also raises the issue of the distinctiveness of proceedings before the consul of the Republic of Poland being the subject of the Act of 25 June 2015 – Consular Law. Along with pointing out the distinctiveness of proceedings before the consul, the author draws attention to the norm prejudging the exclusion of the application of the Code of Administrative Procedure “in cases belonging to the jurisdiction of Polish diplomatic representations and consular offices” (art. 3 § 2 pkt 4 k.p.a.) and to the norm contained in art. 5 pkt 4 of the Act of 30 August 2002. Law on Proceedings before Administrative Courts (PPSA), referring directly to the lack of jurisdiction of administrative courts in cases concerning previously all visas issued by the minister in charge of foreign affairs or consuls, and now only national visas for most purposes for which such can be issued. The author also takes a closer look at the content of the decision of the Supreme Administrative Court (NSA) II OSK 1346/16 and the judgment of the CJEU in response to the preliminary question in the Soufianne El Hassani case, which together led to a reflection on the primacy of the application of European law and the guarantees contained therein, which cannot be restricted by the law of a Member State, and ultimately became the catalyst for changes in the PPSA allowing an appeal against a refusal decision of a Polish consul to an administrative court. In the conclusion following the analysis of judgment of the CJEU C-949/19, which confirmed the jurisdiction of administrative courts over certain national visas, the author made de lege ferenda comments.

PL

Artykuł stanowi efekt analizy polskiego i europejskiego porządku prawnego w zakresie wiz oraz możliwości zaskarżenia decyzji odmownych wydanych przez organy wizowe, w szczególności przez konsula RP. Autor przybliża istniejące do niedawna regulacje prawa konsularnego, uchylone na skutek wątpliwości co do ich konstytucyjności, potwierdzonych przez Trybunał Konstytucyjny, a także porusza kwestię odrębności postępowania przed konsulem RP będącego przedmiotem ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. – Prawo konsularne. Wraz ze wskazaniem odrębności postępowania przed konsulem autor zwraca uwagę na normę przesądzającą o wyłączeniu stosowania Kodeksu postępowania administracyjnego „w sprawach należących do właściwości polskich przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych” (art. 3 § 2 pkt 4 k.p.a.) oraz na normę zawartą art. 5 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, odwołującą się bezpośrednio do braku właściwości sądów administracyjnych w sprawach dotyczących wcześniej wszelakich wiz wydawanych przez ministra właściwego do spraw zagranicznych lub konsulów, a obecnie jedynie wiz krajowych w większości celów, dla których takowe można wydać. Autor przybliża także treść cyt. postanowienia NSA z dnia 19 lutego 2018 r. oraz wyroku TSUE będącego odpowiedzią na pytanie prejudycjalne zapadłe w związku ze sprawą Soufianna El Hassaniego, które to pospołu doprowadziły do refleksji na temat pierwszeństwa stosowania prawa europejskiego oraz gwarancji w nim zawartych, które nie mogą doznawać ograniczeń przez prawo państwa członkowskiego, a ostatecznie stały się katalizatorem zmian w Prawie o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, umożliwiających odwołanie od decyzji odmownej konsula RP do sądu administracyjnego. W podsumowaniu następującym po analizie wyroku TSUE C-949/19, który potwierdził właściwość sądów administracyjnych w sprawach niektórych wiz krajowych, autor przedstawił uwagi de lege ferenda.

Keywords

PL

konsul; wizy; możliwości odwoławcze; postępowanie przed konsulem

EN

consul; visas; appeal possibilities; procedure before the consul

• Publisher: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
• Journal: Studia Prawnicze: rozprawy i materiały
• Year: 2023
• Volume: 32
• Issue: 1
• Pages: 163-182

Dates

published

2023

Contributors

author

Michał Gubernat

References

• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/801 z dnia 11 maja 2016 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu prowadzenia badań naukowych, odbycia studiów, szkoleń, udziału w wolontariacie, programach wymiany młodzieży szkolnej lub projektach edukacyjnych oraz podjęcia pracy w charakterze au pair (Dz. Urz. UE L 132 z 21.05.2016).
• Europejska konwencja praw człowieka, właściwie Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., zmieniona następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2 (Dz.U. z 1993 r., nr 61, poz. 284 ze zm.).
• Karta praw podstawowych Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE C 83 z 30.03.2010).
• Konwencja wykonawcza do Układu z Schengen z dnia 14 czerwca 1985 r. między rządami państw Unii Gospodarczej Beneluksu, Republiki Federalnej Niemiec oraz Republiki Francuskiej w sprawie stopniowego znoszenia kontroli na wspólnych granicach z dnia 19 czerwca 1990 r. (Dz.Urz. UE L 239 z 22.09.2000).
• Rozporządzenie Rady (WE) nr 1683/95 z dnia 29 maja 1995 r. ustanawiające jednolity formularz wizowy (Dz.Urz. UE L 164 z 14.07.1995).
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 810/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. ustanawiające Wspólnotowy Kodeks Wizowy (Dz.Urz. UE L 243 z 15.09.2009).
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r., nr 78, poz. 483).
• Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 1960 r., nr 30, poz. 168 ze zm.).
• Ustawa z dnia 13 lutego 1984 r. o funkcjach konsulów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz.U. z 1984 r., nr 9, poz. 34 ze zm.).
• Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2002 r., nr 153, poz. 1270 ze zm.).
• Ustawa z dnia 24 maja 2007 r. o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2007 r., nr 120, poz. 818).
• Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz.U. z 2013 r., poz. 1650 ze zm.).
• Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. – Prawo konsularne (Dz.U. z 2015 r., poz. 1274).
• Ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2019 r., poz. 11).
• Zarządzenie Ministra Spraw Zagranicznych w sprawie szczegółowego trybu postępowania przed konsulem z dnia 4 listopada 1985 r. (M.P. z 1985 r., nr 25, poz. 233).
• Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, druk sejmowy nr 2908.
• Postanowienie NSA z dnia 19 lutego 2018 r., II OSK 1346/16.
• Postanowienie NSA z dnia 4 listopada 2019 r., II OSK 2470/19.
• Postanowienie NSA z dnia 13 kwietnia 2021 r., II OSK 2470/19.
• Uchwała siedmiu sędziów NSA z dnia 5 marca 2001 r., OPS 17/00.
• Uchwała NSA z dnia 25 listopada 2013 r., I OPS 12/13.
• Wyrok ETS z dnia 15 lipca 1964 r. Flaminio Costa vs E.N.E.L., sprawa 6-64.
• Wyrok ETS z dnia 9 marca 1978 r. Amministrazione delle Finanze dello Stato vs Simmenthal, sprawa 106/77.
• Wyrok TK z dnia 10 lipca 2000 r., SK 12/99.
• Wyrok TSUE (orzeczenie prejudycjalne), C-403/16.
• Wyrok TSUE (orzeczenie prejudycjalne), C-949/19.
• Chlebny J., Sądownictwo administracyjne w Polsce z perspektywy art. 47 KPP, „Europejski Przegląd Sądowy” październik 2022, s. 29–34.
• Kaźmierczyk A., Postępowanie przed konsulem w świetle ustawy – Prawo konsularne. Wybrane zagadnienia, [w:] Polskie prawo konsularne w okresie zmian, red. W. Burek, P. Czubik, Warszawa 2015, s. 20–32.
• Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, red. R. Hauser, M. Wierzbowski, wyd. 7, Warszawa 2021.
• Prawo o cudzoziemcach. Komentarz, red. J. Chlebny, Warszawa 2020.
• Rzucidło J., Zasada pierwszeństwa prawa unijnego w orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, [w:] Zasada pierwszeństwa prawa Unii Europejskiej w praktyce działania organów władzy publicznej RP, red. M. Jabłoński, S. Jarosz-Żukowska, Wrocław 2015, s. 325–349.
• Witkowska M., Zasady funkcjonowania Unii Europejskiej, Warszawa 2008.

Identifiers

DOI

10.48269/2451-0807-sp-2023-1-008

Biblioteka Nauki

8905391