Porównanie wsparcia społecznego i jakości życia matek i ojców dzieci z niepełnosprawnością fizyczną

• Authors: Grażyna Dębska , Paulina Pudzisz , Wioletta Ławska

Title variants

EN

A comparison of social support and the quality of life of mothers and fathers of children with physical disabilities

Abstracts

EN

Introduction: Being a parent of a disabled child is a factor that can clearly lower the quality of life. This is dependent on the level of the child’s disability and the level of support received. The aim of this study was to compare the level of social support and the quality of life of mothers and fathers. Material and methods: Sixty-four parents participated in the study and the average age of the mothers was 37 years, and of the fathers was 41 years. The study used the diagnostic survey method, while the evaluation tool was the Polish version of the Berlin Scale of Social Support (BSSS) and the Quality of Life Scale (WHOQOL – BREF). Results: There were no statistically significant differences between mothers and fathers in the subscales of social support (p > 0.05). Compared to mothers, fathers have a higher quality of life in the psychological field (M = 3.12, SD = 0.79 vs. M = 3.53, SD = 0.56, p = 0.021). In turn, in fathers, the quality of life in the psychological and social field correlates with the perceived available support, support currently received, and the quality of life in the environmental category is related to the support currently received. However, in the group of fathers, the quality of life in the somatic field is not significantly related to any scale of social support. In mothers, the somatic, psychological, social and environmental quality of life depends on the perceived support available and currently received (p < 0.05). Conclusions: Social support for both the mothers and fathers of children with physical disabilities was at a similar level. The quality of life of parents raising a disabled child is improving in all areas due to the social support received. The exception is the somatic quality of life in fathers, which does not depend on support. The fathers in the study group have a higher quality of life in the psychological field.

PL

Wprowadzenie: Bycie rodzicem dziecka z niepełnosprawnością jest czynnikiem istotnie obniżającym jakość życia. Jest ona zależna od stopnia niepełnosprawności dziecka oraz od otrzymywanego wsparcia. Celem badania było porównanie poziomu wsparcia społecznego oraz jakości życia matek i ojców dzieci z niepełnosprawnością fizyczną. Materiał i metody: W badaniu uczestniczyło 64 rodziców (32 matki i 32 ojców); średnia wieku matek wynosiła 37 lat, a ojców 41 lat. W pracy wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego, natomiast narzędzia badawcze stanowiły: polska wersja Berlińskich Skal Wsparcia Społecznego (BSSS) oraz Skala Jakości Życia z kwestionariusza WHOQOL – BREF. Wyniki: Wykazano brak różnic istotnych statystycznie pomiędzy matkami a ojcami w zakresie mierzonych podskal wsparcia społecznego (p > 0,05). Ojcowie w porównaniu do matek mają wyższą jakość życia w dziedzinie psychologicznej (M = 3,12, SD = 0,79 vs. M = 3,53, SD = 0,56, p = 0,021). Koreluje ona u nich ze spostrzeganym dostępnym i aktualnie otrzymywanym wsparciem, a jakość życia w dziedzinie środowiskowej jest powiązana z aktualnie otrzymywanym wsparciem. Również u ojców jakość życia w dziedzinie somatycznej nie pozostaje w istotnym związku z żadną skalą wsparcia społecznego. Z kolei u matek jakość życia w dziedzinie somatycznej, psychologicznej, socjalnej i środowiskowej jest zależna od spostrzeganego dostępnego i aktualnie otrzymywanego wsparcia (p < 0,05). Wnioski: Wsparcie społeczne zarówno u matek, jak i u ojców dzieci z niepełnosprawnościami fizycznymi jest na podobnym poziomie. Jakość życia rodziców wychowujących dziecko z niepełnosprawnością we wszystkich dziedzinach poprawia się w związku z otrzymywanym wsparciem społecznym. Wyjątkiem jest jakość życia w dziedzinie somatycznej u ojców, która nie zależy od wsparcia. Ojcowie w badanej grupie mają wyższą jakość życia w dziedzinie psychologicznej.

Keywords

PL

wsparcie społeczne; dziecko z niepełnosprawnością; jakość życia

EN

social support; disabled child; quality of life

• Publisher: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
• Journal: Państwo i Społeczeństwo
• Year: 2022
• Issue: 1
• Pages: 23-34

Dates

published

2022

Contributors

author

Grażyna Dębska

• Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu, Katedra Pielęgniarstwa

author

Paulina Pudzisz

• Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu, Katedra Pielęgniarstwa

author

Wioletta Ławska

• Podhalańska Państwowa Uczelnia Zawodowa w Nowym Targu, Instytut Medyczny

References

• Nawrocka-Rohnka J, Napierała S. Wspieranie rodzin z dzieckiem niepełnosprawnym przez organizacje pozarządowe na przykładzie fundacji „Mały piesek Zuzi”. Pielęgniarstwo Polskie. 2013; 4(50): 270–275.
• Stosor A. Akceptacja niepełnosprawności w rodzinie w kontekście doświadczanego wsparcia społecznego – rola grup wsparcia. Humanum. 2017; 25(2): 145–154.
• Karwowska M. Rodzina dziecka niepełnosprawnego intelektualnie – beneficjentem pomocy i społecznego wsparcia. Rocznik Naukowy Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy. 2011; 6: 63–85.
• Sęk H, Cieślak R (red.). Wsparcie społeczne, stres i zdrowie. Suchecki J (tłum.). Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.
• Gałuszka R, Gałuszka G. Jakość życia rodziny niepełnosprawnego dziecka zamieszkującej w środowisku wiejskim. Zdrowie i Dobrostan. 2015; 2: 109–120.
• Papuć E. Jakość życia – definicje i sposoby jej ujmowania. Curr Probl Psychiatry. 2011; 12(2): 141–145.
• Borowiecki P. Jakość życia osób z niepełnosprawnością i ich rodzin w perspektywie zewnętrznej i wewnętrznej – przegląd wybranych badań. Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania. 2016; 3(20): 81–91.
• Heszen I, Sęk H. Psychologia zdrowia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012.
• Michalska A, Wendorff J, Boksa E, Wiktor PJ. Jakość życia dzieci i młodzieży z mózgowym porażeniem dziecięcym i niepełnosprawnością intelektualną. Rodzinne uwarunkowania społeczno-demograficzne. Neurologia Dziecięca. 2012; 21(43): 39–48.
• Łuszczyńska A, Kowalska M, Mazurkiewicz M, Schwarzer R. Berlińskie Skale Wsparcia Społecznego (BSSS): wyniki wstępnych badań nad adaptacją skal i ich właściwościami psychometrycznymi. Studia Psychologiczne. 2006; 44(3): 17–27.
• Jaracz K. WHOQOL – BREF KLUCZ [w:] Wołowicka L (red.). Jakość życia w naukach medycznych. Dział Wydawnictw Uczelnianych Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego, Poznań 2001: 276–280.
• Budzicz Ł. Interpretacja statystyk w artykułach naukowych – wskazówki dla praktyków. Psychologiczne Zeszyty Naukowe. 2017; 1: 143–157.
• Stelter Ż. Realizacja ról rodzicielskich w rodzinie z dzieckiem niepełnosprawnym [w:] Liberska H (red.). Rodzina z dzieckiem niepełnosprawnym. Możliwości i ograniczenia rozwoju. Wydawnictwo Difin, Warszawa 2011: 67–94.
• Okurowska-Zawada B, Kułak W, Wojtkowski J, Sienkiewicz D, Paszko-Patej G. Quality of life of parents of children with cerebral palsy. Prog Health Sci. 2011; 1(1): 116–123.
• Otapowicz D, Sakowicz-Boboryko A, Wyrzykowska-Koda D. Niepełnosprawność a jakość życia rodziny. Pogranicze. Studia Społeczne. 2016; 28: 101–115. doi:10.15290/pss.2016.28.05.
• Fidika A, Salewski Ch, Goldbeck L. Quality of life among parents of children with phenylketonuria (PKU). Health Qual Life Outcomes. 2013; 11(1): 54. doi: 10.1186/1477-7525-11-54.

Identifiers

DOI

10.48269/2451-0858-pis-2022-1-002

Biblioteka Nauki

2129714