Stres personelu pielęgniarskiego i style radzenia sobie z nim wobec śmierci pacjenta pediatrycznego

• Authors: Izabela Kołodziejczyk , Marta Katarzyna Hreńczuk

Title variants

EN

Stress among nursing staff and ways of coping with it in the face of the death of a pediatric patient

Abstracts

EN

Introduction: The death of patients is a difficult and inevitable experience in the work of nursing staff. The aim of this study is to assess the stress of the nursing staff and the styles of coping with it in the event of the death of a pediatric patient. Material and methods: The study was conducted from December 2021 to April 2022 in a group of 362 nurses working in pediatric wards in Warsaw. The research method was a diagnostic survey using a questionnaire, which included standardized CISS and KOS questionnaires, supplemented with metric data. The study was conducted online. The results were compiled using the statistical program IBM SPSS Statistics 25 and Microsoft Office. The study adopted a significance level of 5%. Results: The respondents assessed the stressful situation that is the death of a pediatric patient, most often as a challenge-activity (average = 13.38, SD = 3.26), and most often they were characterized by a task-oriented style (average = 52.40, SD = 10.98). Socio-professional variables determine the assessment and ways of coping with stressful situations. Conclusions: The patient’s death is a challenge and stimulates activity. It is necessary to help in stressful situations, especially younger people and those at the beginning of their professional career.

PL

Wprowadzenie: Śmierć pacjentów jest trudnym, a zarazem nieuniknionym doświadczeniem w pracy pielęgniarek. Celem badania była ocena stresu personelu pielęgniarskiego i stylów radzenia sobie z nim w sytuacji śmierci pacjenta pediatrycznego. Materiał i metody: Badanie przeprowadzono w okresie od grudnia 2021 r. do kwietnia 2022 r. w grupie 362 pielęgniarek pracujących w oddziałach pediatrycznych w Warszawie. Metodą badawczą był sondaż diagnostyczny z wykorzystaniem kwestionariusza ankiety, który obejmował standaryzowane kwestionariusze CISS i KOS, uzupełniony o dane metryczkowe. Badanie prowadzono przez Internet. Wyniki opracowano w programie statystycznym IBM SPSS Statistics 25 oraz z użyciem pakietu Microsoft Office. W badaniu przyjęto istotność na poziomie 5%. Wyniki: Badani oceniali sytuację stresową, jaką jest śmierć pacjenta pediatrycznego, najczęściej jako wyzwanie-aktywność (średnia = 13,38, SD = 3,26) i najczęściej charakteryzowali się stylem skoncentrowanym na zadaniu (średnia = 52,40, SD = 10,98). Zmienne socjo-zawodowe determinowały ocenę i sposoby radzenia sobie w sytuacjach stresowych. Wnioski: Śmierć pacjenta stanowi wyzwanie dla personelu pielęgniarskiego i pobudza do aktywności. Konieczna jest pomoc w sytuacjach stresowych, szczególnie osobom młodszym i na początku kariery zawodowej.

Keywords

PL

pacjent pediatryczny; śmierć; personel pielęgniarski; stres

EN

pediatric patient; death; nursing staff; stress

• Publisher: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
• Journal: Państwo i Społeczeństwo
• Year: 2023
• Volume: XXIII
• Issue: 1
• Pages: 57-69

Dates

published

2023

Contributors

author

Izabela Kołodziejczyk

• Warszawski Uniwersytet Medyczny, Wydział Nauk o Zdrowiu, Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego, Transplantacyjnego i Leczenia Pozaustrojowego

author

Marta Katarzyna Hreńczuk

• Warszawski Uniwersytet Medyczny, Wydział Nauk o Zdrowiu, Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego, Transplantacyjnego i Leczenia Pozaustrojowego

References

• Guzowski A, Krajewska-Kułak E, Bejda G (red.). Kultura śmierci, kultura umierania. Tom I. Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. Wydział Nauk o Zdrowiu, Białystok 2016; https://pbc.biaman.pl/dlibra/publication/48841/edition/47358/content [dostęp: 12.05.2023].
• Gołębiak I, Szczepaniak R, Łazowa A, Dykowska G. Postawy pielęgniarek wobec śmierci pacjenta. Pielęgniarstwo w Opiece Długoterminowej. 2019; 4(1): 34–44. http://dx.doi.org/10.19251/pwod/2019.1(4).
• Orzechowska A, Gałęcki P (red.). Zaburzenia psychosomatyczne w ujęciu terapeutycznym. Wydawnictwo Continuo, Wrocław 2014.
• Głowacka M, Haor B, Ślusarz R, Sołtysiak K, Biercewicz M. Śmierć pacjenta jako obciążenie w pracy zawodowej pielęgniarki. Problemy Pielęgniarstwa. 2014; 22(3): 276–280.
• Ostrowska A. Przemiany postaw wobec śmierci. Medycyna Paliatywna w Praktyce. 2016; 10(2): 41–47.
• Becler R. Ewolucja operacyjnej definicji śmierci człowieka. Prawo i Medycyna. 2015; 17(2): 52–60.
• Śleziona M, Krzyżanowski D. Postawy pielęgniarek wobec umierania i śmierci pacjenta. Piel Zdr Publ. 2011; 1(3): 217–223.
• Strelau J, Jaworowska A, Wrześniewski K, Szczepaniak P. Kwestionariusz radzenia sobie w sytuacjach stresowych. Wyd. 3. Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Warszawa 2013.
• Włodarczyk D, Wrześniewski K. Kwestionariusz Oceny Stresu (KOS). Przegląd Psychologiczny. 2010; 53(4): 479–496.
• Dębska G, Merklinger-Soma M, Cepuch G. Emocje jako element postawy towarzyszący pielęgniarce w kontakcie z pacjentem umierającym. Pielęgniarstwo XXI Wieku. 2010; 1–2: 65–70.
• Czarniecka I, Podsiadły D, Ślusarz R. Reakcje na sytuacje stresowe w opinii pielęgniarek na oddziałach zabiegowych. Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu. 2018; 4(3): 24–38. http://dx.doi.org/10.21784/IwP.2018.020.
• Pietraszek A, Charzyńska-Gula M, Łuczyk M, Szadowska-Szlachetka Z, Kachaniuk H, Kwiatkowska J. Analiza przyczyn stresu zawodowego w opinii pielęgniarek. Journal of Education, Health and Sport. 2016; 6(9): 643–652. http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.158951.
• Kowalczyk I, Domagalska J, KulikA, Duda S, Waliczek M, Nowak P. Natężenie stresu i sposoby radzenia sobie z nim w pracy zawodowej pielęgniarek. Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu. 2018; 4(57): 472–478. https://doi.org/10.20883/ppnoz.2018.69.
• Skorupska-Król A, Szabla A, Bodys-Cupak I. Opinie pielęgniarek na temat czynników stresogennych związanych z ich środowiskiem pracy. Pielęgniarstwo XXI Wieku. 2014; 1(46): 23–26.
• Wzorek A. Porównanie przyczyn stresu wśród pielęgniarek pracujących na oddziałach o różnej specyfice. Studia Medyczne. 2008; 11: 33–37.
• Cybulska AM, Wieder-Huszla S, Jurczak A, Grochans E. Wpływ cech osobowości i stanu zdrowia psychicznego personelu pielęgniarskiego na wybór stylu radzenia sobie ze stresem w kontakcie z umierającym człowiekiem. Piel Pol. 2017; 3(65):427–436. https://doi.org/10.20883/pielpol.2017.57.
• Kirenko J, Sienkiewicz E, Szymańska J, Malm A. Socjodemograficzne uwarunkowania sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych przez personel pielęgniarski. Lubelski Rocznik Pedagogiczny. 2018; 37(3): 93–106. http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2018.37.3.93-106.

Identifiers

DOI

10.48269/2451-0858-pis-2023-1-004

Biblioteka Nauki

7452246