Działalność Księdza Rektora Idziego Radziszewskiego w Petersburgu

• Authors: Irena Wodzianowska

Title variants

EN

Activities of Rector Idzi Radziszewski in St. Petersburg

Abstracts

EN

Idzi Radziszewski’s activity in St. Petersburg during his fouryear term as rector of the Spiritual Academy was multilateral. The Rector became involved in pastoral activities, conducting retreats and preachingin St. Petersburg parishes. He was also active in charitable and aid organizations. The main sphere of activity was the education of the clergy and lay youth. Radziszewski, shortly after his arrival in the Russian capital, developed a project to reform the Spiritual Academy, emphasizing the improvement of the level of studies and specializations. In the situation of constant ministerial supervision, the reform was limited in scope, hence not all projects were implemented by the Rector. The establishment of the Higher Polish Courses gave the rector a new impulse to create a university whose graduates will build an independent state on Christian foundations. Recognizing the need for the formation of both priests and laity, Fr. Radziszewski was also involved in the work of the Social Council at the Ordinariate of the Mogilev Archdiocese. The preserved documentation of this activity allows us to outline the unchanging attitude of Fr. Radziszewski – action towards the common good.

PL

Działalność ks. Idziego Radziszewskiego w Petersburgu w ciągu jego czteroletniej kadencji na stanowisku rektora Akademii Duchownej była wielostronna. Ks. Rektor zaangażował się w działalność duszpasterską, prowadząc rekolekcje i głosząc kazania w petersburskich parafiach. Działał także w organizacjach o charakterze charytatywnymi pomocowym. Główną zaś sferą aktywności było kształcenie duchowieństwa i młodzieży świeckiej. Ks. Radziszewski wkrótce po przybyciu do rosyjskiejstolicy opracował projekt reformy Akademii Duchownej, kładąc nacisk na podniesienie poziomu studiów oraz specjalizacje. W sytuacji ciągłegodozoru ministerialnego reforma miała ograniczony zasięg, stąd nie wszystkie projekty udało się Rektorowi zrealizować. Powołanie do życia WyższychKursów Polskich dało zaś Rektorowi nowy impuls do tworzenia uczelni, której absolwenci będą budować niezawisłe państwo na chrześcijańskich podwalinach. Uznając potrzebę formacji zarówno kapłanów jak i świeckich, zaangażował się ks. Radziszewski także w prace Rady Społecznej przy ordynariacie mohylewskiej archidiecezji. Zachowana dokumentacja tej działalności pozwala na zakreślenie niezmiennej postawy ks. Radziszewskiego – działania ku dobru wspólnemu.

Keywords

EN

Fr. Idzi Benedykt Radziszewski; Theological Academy in St. Petersburg; the Catholic Church in the Russian Empire; Christian democracy; Saint Petersburg

PL

ks. Idzi Benedykt Radziszewski; Akademia Duchowna w Petersburgu; Kościół katolicki w Cesarstwie Rosyjskim; chrześcijańska demokracja; Sankt-Petersburg

• Publisher: Teologiczne Towarzystwo Naukowe Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku
• Journal: Studia Włocławskie
• Year: 2022
• Volume: 24
• Pages: 48-62

Dates

published

2022

Contributors

author

Irena Wodzianowska

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Nauk Humanistycznych, Instytut Historii, Ośrodek Badań nad Dziejami KUL, Lublin, PL

• https://orcid.org/0000000150588015

References

• Российский Государственный Исторический Архив, ф. 821, оп. 128, д. 1016; ф. 826, оп. 3, д. 86.
• Archiwum Uniwersyteckie KUL, Podzespół Przedwojenny, rep. 124, sygn. 1, 2.
• Biblioteka Uniwersytecka KUL, Oddział Zbiorów Specjalnych, F-8; Zbiory ks. Bronisława Ussasa, rps 787, k. 1–23; Zbiór tymczasowy, rps 1139, k. 26–41; Zbiór Ogólny, rps 3033–3034.
• Католическая Церковь накануне революции1917 года: сборник документов, сост. и отв. ред. М. Радван, Люблин 2003.
• Program Chrześcijańskiego Związku Demokratycznego w Rosyi, Piotrogród 1918.
• Sprawozdanie Centralnego Komitetu Obywatelskiego Królestwa Polskiego wśród wygnańców w Rosji za czas od 1 sierpnia 1915 do 1 października 1916 r., Piotrogród 1918.
• Szeliga-Szeligowska E., Wspomnienia o ks. Idzim Radziszewskim i początkach uniwersytetu. 1917–1920, opr. J. Jaźwierska, Lublin 2020.
• Dębiński A., Pyter M., Wizjoner i Realista. O Idzim Radziszewskim – twórcy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2020.
• Dzierzkowska D., Zbiór rękopisów ofiarowanych przez ks. B. Ussasa Bibliotece Uniwersyteckiej KUL. Ksiądz Bronisław Ussas (1885–1977), ABMK, 39(1979), s. 57–72. https://doi.org/10.31743/abmk.7252.
• Dzwonkowski R., Losy duchowieństwa katolickiego w ZSRR. 1917–1939. Martyrologium, Lublin 1998.
• Karolewicz G., Ksiądz Idzi Radziszewski. 1981–1922, Lublin 1998.
• Nykiel B., Wyższe Kursy Polskie (WKP), http://www.polskipetersburg.pl/hasla/wyzsze-kursy-polskie [2.10.2017].
• Sikorski T., Aleksander Wóycicki, w: Słownik biograficzny polskiego katolicyzmu społecznego, t. 2, red. R. Łatka, Warszawa 2021, s. 455–462.
• Strawińska M., Wyższe Kursy Polskie w Petersburgu 1916–1918. Uniwersytet Lubelski.
• Polonistyka. Romanistyka. Pedagogika. 1921–1926, w: Katolicki Uniwersytet Lubelski we wspomnieniach pierwszych studentów z lat 1918–1925, wstęp i red. G. Karolewicz, Lublin 1978, s. 55–60.
• Talko-Hryncewicz J., Wspomnienia z lat ostatnich (1908–1932), Warszawa 1932.
• Wodzianowska I., Działalność społeczna duchowieństwa katolickiego w Sankt-Petersburgu w dobie rewolucyjnych wstrząsów w Rosji (1905–1918), w: O wolność i sprawiedliwość. Chrześcijańska Europa – między wiarą i rewolucją, red. U. Cierniak, N. Morawiec, A. Bańczyk, Częstochowa 2018, s. 221–233.
• Wodzianowska I., Petersburskie korzenie Katolickiego Uniwersytetu w Lublinie, ZN KUL, 2009, nr 4(208), s. 95–102.
• Wodzianowska I., Rzymskokatolicka Akademia Duchowna w Petersburgu. 1842–1918, Lublin 2007.
• Wojtkowski A., Ks. Idzi Radziszewski (1871–1922), RF, 1(1948), s. 228–249.
• Ziółek E.M., „Sprawa Ussasa”. Przyczynek do dziejów mieszanych komisji Reewakuacyjnej i Komisji Specjalnej 1922–1924, „Teka Komisji Historycznej TN KUL”, 18(2021), nr 3, s. 159–175. https://doi.org/10.18290/teka21.6.

Identifiers

DOI

10.52404/ttnwloc.stwl.24.3

Biblioteka Nauki

2233086