Zarządzanie wiedzą

• Authors: Marcin Sienicki

Title variants

EN

Management of knowledge

Abstracts

EN

This article is about knowledge management. The aim of the study is to present a comprehensive concept of knowledge management as a strategic resource of every organization. The importance of knowledge is explained, its types are discussed, and the issues of knowledge management are presented, understood as the process of collecting, organizing, sharing and using information and knowledge in practical action. Particular attention was paid to knowledge management in modern enterprises, which is important from the perspective of running a business. Approaches to the concept of knowledge management were reviewed, and tools enabling the collection, analysis, storage and management of large data sets in various fields of science and industry were presented, such as: databases (including big data), expert systems, information search platforms and semantic web technologies. Attention is paid to ontologies, taxonomies and catalogues, i.e. tools for organizing knowledge and data, playing an important role in the area of knowledge management and data retrieval and building the semantic structure of information in the era of digital transformation.

PL

Artykuł dotyczy zarządzania wiedzą. Celem opracowania jest zaprezentowanie w ujęciu kompleksowym koncepcji zarządzania wiedzą jako strategicznym zasobem każdej organizacji. Wyjaśniono znaczenie wiedzy, omówiono jej rodzaje, przybliżono problematykę zarządzania wiedzą, rozumianego jako proces gromadzenia, organizowania, udostępniania i wykorzystywania informacji i wiedzy w praktycznym działaniu. Szczególną uwagę poświęcono zarządzaniu wiedzą we współczesnych przedsiębiorstwach, które jest istotne z perspektywy prowadzenia biznesu. Dokonano przeglądu podejść do koncepcji zarządzania wiedzą, a także zaprezentowano narzędzia umożliwiające gromadzenie, analizowanie, przechowywanie dużych zbiorów danych i zarządzanie nimi w różnych dziedzinach nauki i przemysłu, takie jak: bazy danych (w tym big data), systemy eksperckie, platformy wyszukiwania informacji oraz technologie sieci semantycznej. Zwrócono uwagę na ontologie, taksonomie i katalogi, czyli narzędzia służące do organizacji wiedzy i danych, pełniące istotną rolę w obszarze zarządzania wiedzą, wyszukiwania danych i budowania semantycznej struktury informacji w dobie transformacji cyfrowej.

Keywords

PL

wiedza; zarządzanie wiedzą; bazy danych; big data; ontologie; taksonomie; katalogi

EN

knowledge; asset management; databases; big data; ontologies; taxonomies; catalogues

• Publisher: Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
• Journal: Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
• Year: 2023
• Volume: 1
• Issue: 19
• Pages: 131-148

Dates

published

2023

Contributors

author

Marcin Sienicki

• Ministerstwo Obrony Narodowej, Polska

• https://orcid.org/000900033378602X

References

• Arystoteles, Etyka nikomachejska, [w:] tegoż, Dzieła wszystkie, PWN, Warszawa 1996;
• Arystoteles, Metafizyka, PWN, Warszawa 1983;
• Baruk J., Zarządzanie wiedzą i innowacjami, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2006;
• Bergeron B., Essentials of Knowledge Management, John Wiley & Sons, Hoboken, New Yersey 2003;
• Błaszczuk A., Brdulak J. J., Guzik M., Pawluczuk A., Zarządzanie wiedzą w polskich przedsiębiorstwach, SGH, Warszawa 2004;
• Brilman J., Nowoczesne koncepcje i metody zarządzania, PWE, Warszawa 2002;
• Chomiak-Orsa I., Greńczuk A., Zastosowanie ontologii w tworzeniu systemów zarządzania wiedzą prawniczą, [w:] Wiedza i technologie informacyjne w zarządzaniu przedsiębiorstwem, red. D. Dziembek, Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2022, s. 143-151;
• Drucker P. F., Myśli przewodnie, MT Biznes, Warszawa 2011;
• Dudycz H., Mapa pojęć jako wizualna reprezentacja wiedzy ekonomicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław 2013;
• Edersheim E. H., Przesłanie Druckera. Zarządzanie oparte na wiedzy, MT Biznes, Warszawa 2009;
• Evans C., Zarządzanie wiedzą, PWE, Warszawa 2005;
• Fazlagić J., Innowacyjne zarządzanie wiedzą, Difin, Warszawa 2014;
• Fimińska-Banaszyk R., Bocian I., Graniczna K., Metody zarządzania wiedzą w gminach Golina i Tuliszków, [w:] Doskonalenie zarządzania w samorządach lokalnych, red. R. Fimińska-Banaszyk, A. Zimny, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, Konin 2013, s. 12-21;
• Gierszewska G., Zarządzanie wiedzą w przedsiębiorstwie, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2011;
• Grela G., Piasecka A., Sagan S., Procesowe zarządzanie wiedzą w szkole wyższej, [w:] Innowacje i cyfryzacja gospodarki, red. M. Cisek, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Siedlce 2019, s. 61-76;
• Grucza S., Języki jako „instrumenty” predykcji wiedzy przyszłości, [w:] Tekst naukowy i jego przekład, red. A. Duszak, A. Jopek-Bosiacka, G. Kowalski, Universitas, Kraków 2015, s. 53-78;
• Grudzewski W. M., Hejduk I. K., Kreowanie systemów zarządzania wiedzą podstawą dla osiągnięcia przewagi konkurencyjnej współczesnych przedsiębiorstw, [w:] Przedsiębiorstwo przyszłości – wizja strategiczna, red. W. M. Grudzewski, I. K. Hejduk, Difin, Warszawa 2002;
• Grudzewski W. M., Hejduk I. K., Zarządzanie wiedzą w przedsiębiorstwach, Difin, Warszawa 2004;
• Jemielniak D., Zarządzanie wiedzą. Podstawowe pojęcia, [w:] Zarządzanie wiedzą, red. D. Jemielniak, A. K. Koźmiński, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008, s. 21-41;
• Kisielnicki J., MIS Systemy informatyczne zarządzania, Wydawnictwo Placet, Warszawa 2008;
• Klincewicz K., Cele zarządzania wiedzą, [w:] Zarządzanie wiedzą, red. D. Jemielniak, A. K. Koźmiński, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2012, s. 71-103;
• Kowalska-Chrzanowska M., Krysiński P., Bazy danych jako narzędzia identyfikacji i promocji dorobku naukowego, [w:] Komunikowanie interdyscyplinarne, red. M. Nowina-Konopka, W. Świerczyńska-Głownia, A. Hess, Wydawnictwo ToC, Kraków 2020, s. 37-58;
• Mikuła B., Pietruszka-Ortyl A., Potocki A., Zarządzanie przedsiębiorstwem XXI wieku. Wybrane koncepcje i metody, Difin, Warszawa 2002;
• Misiaszek A., Transfer metod tworzenia wiedzy jako krok w stronę automatyzacji zarządzania wiedzą w dużych organizacjach, [w:] Knowledge – economy – society challenges and dilemmas of the changing economy, red. R. Oczkowska, R. Seweryn, Cracow University of Economics, Kraków 2018, s. 111-116;
• Nonaka I., Takeuchi H., Kreowanie wiedzy w organizacji. Jak spółki japońskie dynamizują procesy innowacyjne, Polska Fundacja Promocji Kadr, Warszawa 2000;
• Olejniczak K., Płoszaj A., Rok J., Organizacyjne uczenie się i zarządzanie wiedzą – przegląd koncepcji, [w:] Organizacje uczące się. Model dla administracji publicznej, red. K. Olejniczak, Scholar, Warszawa 2008, s. 61-107;
• Pomerantz J., Metadata, MA: The MIT Press, Cambridge 2015;
• Probst G., Raub S., Romhardt K., Zarządzanie wiedzą w organizacji, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2002;
• Prystupa-Rządca K., Zarządzanie wiedzą w organizacjach typu born global, Wydawnictwo Akademickie SEDNO, Warszawa 2014;
• Skowron S., Nerkowski C., Systemy obiegu dokumentów jako narzędzia usprawniające zarządzanie wiedzą w organizacji, [w:] Determinanty nowoczesnego zarządzania, red. W. Harasim, Wyższa Szkoła Promocji, Mediów i Show Businessu, Warszawa 2018, s. 99-114;
• Stabryła A., Instrumenty i formy organizacyjne procesów zarządzania w społeczeństwie informacyjnym, Wydawnictwo AE, Kraków 2005;
• Stefanowicz B., Informacja. Wiedza. Mądrość, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2013;
• Trajer J., Paszek A., Iwan S., Zarządzanie wiedzą, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2012;
• Włodarkiewicz-Klimek H., Wiedza jako kluczowa wartość organizacji, [w:] Zarządzanie współczesnym przedsiębiorstwem, red. W. Sroka, Wydawnictwo Dom Organizatora, Toruń 2016, s. 195-206;
• Wolski R., Funkcjonowanie systemu zarządzania wiedzą w wybranej agencji rozwoju regionalnego w Polsce, [w:] Stan i wyzwania. Zarządzanie operacyjne w teorii i praktyce organizacji biznesowych, publicznych i pozarządowych, red. L. Kowalczyk, F. Mroczko, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości, Wałbrzych 2018, s. 141-154;
• Zamojskie Studia i Materiały, red. W. Ćwika, Z. Szymański, Centrum Badawczo-Szkoleniowe, Zamość 2004;
• Zarządzanie wiedzą jako kluczowy czynnik międzynarodowej konkurencyjności przedsiębiorstwa, red. M. J. Stankiewicz, Wydawnictwo Dom Organizatora, Toruń 2006;
• Zastempowski M., Ukryte źródła innowacyjności mikroprzedsiębiorstw, [w:] Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w warunkach globalnych, red. J. Bogdanienko, M. Kuzel, I. Sobczak, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2007, s. 176-184;
• Beliczyński J., Koncepcja zarządzania relacjami z klientami, „Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie” 2006, nr 700, s. 117-131;
• Davenport T. H., Völpel S. V., The rise of knowledge towards attention management, „Journal of Knowledge Management” 2001, No. 3, s. 212-221;
• Fazlagić A., Brokerzy wiedzy, „Manager” 2001, nr 2, s. 30-32;
• Fazlagić J., Zarządzanie wiedzą. Czas na refleksję, „Problemy Jakości” 2008, nr 6, s. 13-16;
• Glabiszewski W., Wiedza o nowych technologiach jako czynnik innowacyjności małych i średnich przedsiębiorstw regionu kujawsko-pomorskiego, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług” 2010, nr 51, s. 273-284;
• Ibekwe-SanJuan F., Bowker G. G., Implications of Big Data for Knowledge Organization, “Knowledge Organization” 2017, No. 44, s. 187-198;
• Jagielski M., Rola i znaczenie zarządzania wiedzą dla przedsiębiorstw z sektora MSP, „Acta Universitatis Nicolai Copernici” 2018, nr 2, s. 99-111;
• Karaś E., Piasecka-Głuszak A., Zarządzanie wiedzą – dlaczego tak ważne?, „Nauki o Zarządzaniu” 2013, nr 4, s. 45-60;
• Karwowski W., Zarządzanie wiedzą, „Bezpieczeństwo Pracy” 2004, nr 11, s. 11-14;
• Koohang A., Paliszkiewicz J., Gołuchowski J., The impact of leadership on trust, knowledge management, and organizational performance: A research model, „Industrial Management & Data Systems” 2017, Vol. 117, No. 3, s. 521-537;
• Liczmańska-Kopcewicz K., Uczestnictwo konsumentów w tworzeniu innowacji poprzez media społecznościowe, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie” 2017, T.13, z.4, s.313-326;
• Matysek A., Tomaszczyk J., Metadane w architekturze informacji, „Zagadnienia Informacji Naukowej” 2021, Vol 59, No. 1, s. 81-101;
• Molenda S., Intuicja menedżera jako specyficzny aspekt zarządzania wiedzą, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2018, nr 377, s. 66-75;
• Penc J., Nowe oblicze organizacji, „Przegląd Organizacji” 2004, nr 3, s. 8-13;
• Prusak R., Analiza związków pomiędzy wybranymi aspektami zarządzania przedsiębiorstwem a możliwościami zarządzania wiedzą, „Systems Supporting Production Engineering" 2018, nr 7, s.252-261;
• Sikorski J., Wiedza jako fundament skutecznego konkurowania w gospodarce rynkowej, „NE” 2018, T. 28, s. 39-58;
• Sokołowski J., Kapitał intelektualny a innowacyjność przedsiębiorstwa, „Zarządzanie Innowacyjne w Gospodarce i Biznesie” 2018, nr 2, s. 21-32;
• Sopińska A., Wachowiak P., Modele zarządzania wiedzą w przedsiębiorstwie, „e-mentor” 2006, nr 1, 55-59, http://www.e-mentor.edu.pl/czasopismo/spis-tresci/numer/14 [dostęp: 12.10.2022];
• Sosińska-Kalata B., Organizacja wiedzy w cyfrowym świecie: wpływ rewolucji cyfrowej na ewolucję metod i narzędzi organizacji wiedzy, „Zagadnienia Informacji Naukowej” 2019, Vol. 57, No. 1, s. 26-46;
• Sosińska-Kalata B., Kierunki rozwoju współczesnej informatologii, „Forum Bibliotek Medycznych” 2017, nr 10, s. 25-46;
• Stanowicka-Traczyk A., Wiedza jako determinanta skuteczności strategii tożsamości na przykładzie miast województwa warmińsko-mazurskiego, „Samorząd Terytorialny” 2011, nr 5, s. 54-65;
• Stefanowicz B., Wiedza: wybrane aspekty, „Zeszyty Naukowe Wydziału Informatycznych Technik Zarządzania Wyższej Szkoły Informatyki Stosowanej i Zarządzania. Współczesne Problemy Zarządzania” 2019, nr 1, s. 7-60;
• Strojny M., Teoria i praktyka zarzadzania wiedzą, „Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa” 2000, nr 10, s. 6-8;
• Śmiałek P., Zarządzanie wiedzą wyzwaniem współczesnych organizacji, „Acta Universitatis Nicoali Copernici” 2016, nr 2, s. 113-123;
• Thellefsen M., Thellefsen T., Sørensen B., Emotion, information and cognition, and some possible consequences for library and information science, “Journal of the ASIST” 2013, Vol. 64, nr 8, s. 1735-1750;
• Tomaszczyk J., Taksonomia jako narzędzie organizacji informacji, „Zagadnienia Informacji Naukowej” 2007, nr 1, s. 40-49;
• Wasowska A., Zarządzanie wiedzą w organizacjach pożytku publicznego czynnikiem ich sukcesu, „Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie” 2018, nr 31, s. 282-293.

Identifiers

DOI

10.5281/zenodo.10078501

Biblioteka Nauki

27316742