Radykalna krytyka „starego porządku społecznego” i religii we współczesnej polskiej myśli politycznej

• Authors: Paweł Malendowicz

Title variants

EN

Radical criticism of the "old social order" and religion in contemporary Polish political thought

Abstracts

EN

The subject of the article is the analysis of the criticism of the values of tradition, religion, social hierarchy in such currents of political thought as anarchism, situationism, Marxism-Leninism and Trotskyist tendencies. The author formulated the hypothesis that the maximalism of the negation of the listed objects of criticism is due to the axiological maximalism of radical political thinking. The research was based on qualitative analysis of the testimonies of political thought.

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza krytyki wartości tradycji, religii, hierarchii społecznej w takich nurtach myśli politycznej jak: anarchizm, sytuacjonizm, marksizm-leninizm oraz tendencje trockistowskie. Autor sformułował hipotezę, zgodnie z którą maksymalizm negacji wymienionych przedmiotów krytyki wynika z maksymalizmu aksjologicznego radykalnego myślenia politycznego. Badania zostały oparte na jakościowej analizie świadectw myśli politycznej.

Keywords

PL

radykalizm; myśl polityczna; anarchizm; sytuacjonizm; komunizm

EN

radicalism; political thought; anarchism; situationism; communism

• Publisher: Instytut Dyskursu i Dialogu
• Journal: Dyskurs & Dialog
• Year: 2023
• Issue: 12(2)
• Pages: 22-37

Dates

published

2023

Contributors

author

Paweł Malendowicz

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

• https://orcid.org/0000000323259966

References

• Alternatywa Socjalistyczna, Nasze postulaty, https://alternatywasocjalistyczna.pl/o-nas/postulaty/ [dostęp: 7.06.2023].
• Antonów Radosław, Pod czarnym sztandarem. Anarchizm w Polsce po 1980 roku, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2004.
• Bakunin Michaił, Federalizm, socjalizm i antyteologizm. Uzasadniony wniosek skierowany do Komitetu Centralnego Ligi Pokoju i Wolności, w: Michaił Bakunin, Pisma wybrane, t. 1, przeł. Bolesław Wścieklica, Zofia Krzyżanowska, Książka i Wiedza, Warszawa 1965.
• Czy mamy szansę na…?, „Brzask” 1991, nr 1.Debord Guy, La société du spectacle, Buchet-Chastel, Paris 1967.
• Dlaczego nienawidzę religii (na podstawie niepodpisanego artykułu z czasopisma „Resist” brak daty, nr 1), przeł. P. J. K. [brak imion] Tymiński, „Fraternité” brak daty, nr 3.
• F. Kant, Religia dla idiotów, „Antypolityka” 1999, nr 4. Federacja Anarchistyczna, Płaszczyzna ideowa, https://federacja-anarchistyczna.pl/ plaszczyzna/ [dostęp: 7.06.2023].
• Filipiak Marian, Od subkultury do kultury alternatywnej. Wprowadzenie do subkultur młodzieżowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1999.
• Garewicz Jan, Koleje życia, w: Pierre Joseph Proudhon, Wybór pism, t. 1, przeł. Jadwiga Bornstein i in., Książka i Wiedza, Warszawa 1974.
• Gray Christopher, Krótki kurs historii Międzynarodówki Sytuacjonistycznej (fragment: Leaving Twentieth Century: The Incomplete Work of the Situationist International, London 1974), przeł. Maciej Gachewicz, „Lewą Nogą” 1997, nr 9.
• Jedna z form kontroli sumień, „Brzask” 1991, nr 2. Ka Mog, Krótkie kazanie o tradycji chrześcijańskiej, „LaBestia” brak daty, nr 8. Kukieła F. [brak imienia], Co aktualnie w Polsce się dzieje?, „Brzask” 2003, nr 5.
• Malendowicz Paweł, Alternatywna myśl politycznego marginesu, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2023.
• Nie ma innego raju niż ziemski, „Rewolta” 1994, nr 1 (8).
• Nie mamy…, „Parada Krytyczna” 2000, nr 7.
• Nurt Lewicy Rewolucyjnej, „Dalej! Pismo Socjalistyczne” 2003, nr 35
• O religii, „Homek” 1983, nr 7.
• Osobowość autorytarna (na podstawie: Horkheimer Max, Społeczna funkcja filozofii. Wybór pism, przeł. Jan Doktór, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1987), „Rewolta” 1991, nr 6.
• PiS: klerykalni spadkobiercy kontrrewolucji „Solidarności”, https://www.icl-fi.org/polski/platforma/ps20/PiS.html [dostęp: 14.06.2023].
• Pracownicza Demokracja, Kim jesteśmy, https://pracowniczademokracja.org/?page_ id=372 [dostęp: 15.06.2023].
• Program Komunistycznej Partii Polski uchwalony na IV Zjeździe, Dąbrowa Górnicza, grudzień 2015, https://kom-pol.org/program/ [dostęp: 28.05.2021].
• Proudhon Pierre Joseph, O ustanowieniu ładu w społeczeństwie, czyli zasady organizacji politycznej, w: Pierre Joseph Proudhon, Wybór pism, t. 1, przeł. Jadwiga Bornstein et al., Książka i Wiedza, Warszawa 1974.
• Ryć Adam, Sytuacjonizm we Francji, „Lewą Nogą” 1997, nr 9.
• Rymarczyk Piotr, Czy jutro będzie dyktatura?, „Rewolta” 1990, nr 5.
• Rymarczyk Piotr, Wolność a system, „Rewolta” 1989, nr 3.
• Spartakusowska Grupa Polski odbudowana, https://www.icl-fi.org/polski/listek/odbudowana.html [dostęp: 14.06.2023].
• Staszewski Marek, Co to jest trockizm?, „Dalej! Pismo Socjalistyczne” 2005, nr 40.
• Studia z dziejów polskiego anarchizmu, red. Eryk Krasucki, Michał Przyborowski, Radosław Skrycki, Szczecińskie Towarzystwo Naukowe, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2011.
• Suchocka Arleta, Słów kilka o bycie ludzkim zawierających narodów porównania, „Jedność Pracownicza” 2002-2003, nr 4.
• Szefer Tomasz, Anarchizm wobec religii, „Inny Świat” 2002, nr 17.
• Vaneigem Raoul, Traité de savoir-vivre à l’usage des jeunes générations, Gallimard, Paris 1967.
• Wołkogonow Dmitrij, Lenin, przeł. Maciej Antosiewicz, Wydawnictwo Amber Sp. z o.o., Warszawa 1997.
• Za wolnością – przeciwko państwu. Poglądy współczesnych polskich anarchistów, oprac. Radosław Antonów, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2012
• Zieliński Józef, Czy w Polsce anarchizm ma racyę bytu? Przemówienie Dra Józefa Zielińskiego na zebraniu publicznym w Paryżu d. 18 Marca 1906 r., Drukarnia Polska Heymanna i Guelisa, Paryż 1906.
• Zieliński Józef, Obłudny socyalizm, Drukarnia Polska A. Reiffa, Paryż 1902.

Identifiers

DOI

10.5281/zenodo.10427830

Biblioteka Nauki

24202987