"Nie wiemy, co czynimy" - cztery wymiary niewidoczności: esej socjologiczny na kanwie protestów proaborcyjnych

• Authors: Katarzyna Zybertowicz , Andrzej Zybertowicz

Title variants

EN

„We do not know what we are doing" - four dimensions of invisibility. A sociological essay on the pro-abortion protests in Poland

Abstracts

EN

All social actions as well as their interpretations are subject to four types of invisibility: psychological, strategic, sociological, and civilizational. The text characterizes these invisibilities in order to interpret the Polish pro-abortion protests in response to the Constitutional Court ruling. Key findings. The authorities ruling Poland since 2015 have made a “sociological” mistake of overestimating the commitment of Polish society to conservative values. On the other hand, the progressive circles have made a mistake of civilizational nature unreflexively betting on a political form that in the West undergoes a serious crisis. It is impossible to understand the broad scale and high dynamics of the protests without taking into account the cognitive and moral disorientation brought by the digital phase of global capitalism. The irremovable character of the mentioned types of invisibility means that in modern, complex and conflicted societies no social force, no ideology (but also no social theory) can claim the right to exclusively represent the social whole.

PL

Autorzy podkreślają, że wszelkie działania społeczne oraz ich interpretacje podlegają czterem typom niewidoczności: psychologicznej, strategicznej, socjologicznej oraz cywilizacyjnej. Tekst niewidoczności te charakteryzuje, by za pomocą ich heurystyki zinterpretować proaborcyjne protesty w reakcji na orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego. Najważniejsze wnioski: Rządzący Polską od roku 2015 popełnili błąd socjologiczny, polegający na przeszacowaniu przywiązania społeczeństwa polskiego do wartości konserwatywnych. Z kolei środowiska progresywne popełniają błąd cywilizacyjny, polegający na postawieniu na formę ustrojową, która na Zachodzie przeżywa poważny kryzys. Nie sposób zrozumieć szerokiej skali i wysokiej dynamiki protestów bez wzięcia pod uwagę dezorientacji poznawczej i moralnej przyniesionej przez cyfrową fazę kapitalizmu globalnego. Nieusuwalny charakter w/w typów niewidoczności oznacza, iż we współczesnych, złożonych i skonfliktowanych społeczeństwach żadna siła społeczna, żadna ideologia (ale i żadna teoria nauk społecznych) nie może sobie rościć prawa do wyłącznego reprezentowania całości społecznej.

Keywords

PL

protesty proaborcyjne; architektura cywilizacji; konserwatyzm; ruch społeczny; niewidoczności procesów społecznych: psychologiczna; strategiczna; socjologiczna; cywilizacyjna; unintended consequences.

EN

Pro-abortion protests; architecture of civilization; conservatism; social movements; invisibility of social processes: psychological; strategic; sociological; civilizational; unintended consequences.

• Publisher: Instytut Dyskursu i Dialogu
• Journal: Dyskurs & Dialog
• Year: 2021
• Volume: III
• Issue: 1 (7)
• Pages: 33-70

Contributors

author

Katarzyna Zybertowicz

author

Andrzej Zybertowicz

• https://orcid.org/0000000338674417

Identifiers

DOI

10.5281/zenodo.5040757

Biblioteka Nauki

1849907