Odpowiedzialność osób nieletnich za czyny karalne – uregulowanie dwutorowe

• Authors: Aleksandra Klimek-Łakomy

Title variants

Odpowiedzialność osób nieletnich za czyny karalne – uregulowanie dwutorowe

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Opracowanie niniejsze dotyczy odpowiedzialności nieletnich za dokonane przestępstwa. Precyzyjniej rzecz ujmując problemy odnoszą się do ustawy z 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz do art. 10§2 kodeksu karnego. Podstawą do orzekania w sprawach nieletnich jest wspomniana powyżej ustawa z 1982 r. Sąd orzekając karę wobec nieletniego nie „skazuje go” na pobyt w zakładzie poprawczym lecz orzeka jego umieszczenie. Środek poprawczy jest, co prawda, środkiem izolacyjnym, stanowiącym wyjątkową formę pozbawiania wolności, lecz nie pełni funkcji kary. Natomiast z kodeksu karnego nieletni może odpowiadać tylko w ściśle wymienionych sytuacjach w art. 10§2 kodeksu karnego. Na podstawie kodeksu karnego nieletni odpowiada wyjątkowo.   This paper aims to analyze the responsibility of minors for their crimes in context of the 1982 act on proceedings with minors, as well as with article 10§2 of the Penal Code. It argues that the fundament in judicial adjudication on minors is the 1982 act. Court does not „sentence” them on serving in correctional institution, but he „decides” on their placement there. Correctional measure, is obviously a unique mean of restricting freedom, but it is not perceived as a penalty. Penal Code on the other hand, can be used only in strictly specified circumstances, listed in article 10§2 of the Penal Code. Based on the Penal Code, the responsibilty of minor is unique.

EN

This paper aims to analyze the responsibility of minors for their crimes in context of the 1982 act on proceedings with minors, as well as with article 10§2 of the Penal Code. It argues that the fundament in judicial adjudication on minors is the 1982 act. Court does not „sentence” them on serving in correctional institution, but he „decides” on their placement there. Correctional measure, is obviously a unique mean of restricting freedom, but it is not perceived as a penalty. Penal Code on the other hand, can be used only in strictly specified circumstances, listed in article 10§2 of the Penal Code. Based on the Penal Code, the responsibilty of minor is unique.

Keywords

PL

nieletni; demoralizacja; przestępstwo; kara; odpowiedzialność karna; ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich; art. 10 §2 kodeksu karnego; zakład poprawczy; juvenile; demoralization; offense; punishment; criminal liability; the act on proceedings in juvenile cases; art. 10 §2 of the Criminal Code; correctional facility; nieletni; demoralizacja; przestępstwo; kara; odpowiedzialność karna; ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich; art. 10 §2 kodeksu karnego; zakład poprawczy; juvenile; demoralization; offense; punishment; criminal liability; the act on proceedings in juvenile cases; art. 10 §2 of the Criminal Code; correctional facility

EN

juvenile; demoralization; offense; punishment; criminal liability; the act on proceedings in juvenile cases; art. 10 §2 of the Criminal Code; correctional facility

• Publisher: Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk
• Journal: Biuletyn Kryminologiczny
• Year: 2017
• Issue: 24
• Pages: 125-136

Dates

published

2021-07-19

Contributors

author

Aleksandra Klimek-Łakomy

• Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Prawa i Administracji

References

• Bafia J., Mioduski K., Siewierski M., Kodeks karny. Komentarz, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1977.
• Biel K., Przestępczość dziewcząt, rodzaje i uwarunkowania, Wydawnictwo WAM, Kraków 2009.
• Bieńkowska E., Walczak-Żochowska A., Postępowanie w sprawach nieletnich. Komentarz, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2003.
• Bojarski T., Kodeks karny. Komentarz, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2012.
• Bojarski T., Kruk E., Skrętowicz E., Komentarz. Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2014.
• Buchała K., Zoll A., Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz do KK, t. 1, Wolters Kluwer Polska, Kraków 1998.
• Eichstaedt K., Postępowanie przed sądem w sprawach nieletnich, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2008.
• Gaberle A., Korcyl-Wolska M., Komentarz do ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, Wydawnictwo ARCHE, Gdańsk 2002.
• Gromek K., Komentarz do ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 2004.
• Grześkowiak A., Postępowanie w sprawach nieletnich: (polskie prawo nieletnich), Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 1986.
• http://arch.prawo.ug.edu.pl/karne/karne/kk_makarewicz.pdf, dostęp na dzień 14.02.2015.
• Hudzik M., Europejski nakaz aresztowania a nieletni sprawcy czynów zabronionych, „EPS” 2006, nr 8.
• Konarska-Wrzosek V., Prawny system postępowania z nieletnimi w Polsce, Warszawa 2013.
• Kowalska-Ehrlich B., Młodzież nieprzystosowana społecznie a prawo, Warszawa 1988.
• Kudrelek J., Postępowanie szczególne w procesie karnym. Postępowanie w sprawach nieletnich, Szczytno 2009.
• Nieletni, Słownik języka polskiego, sjp.pwn.pl/szukaj/nieletni.html [dostęp: 26.112014].
• Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2013, Rok LXXIII, Warszawa 2013.
• Różańska-Kowal J., Rode D., Rodzaje i uwarunkowania przestępczości nieletnich w świetle przemian społeczno-gospodarczych [w:] J.M. Stanik, L. Woszczka (red.), Przestępczość nieletnich. Aspekty psychospołeczne i prawne, Katowice 2005.
• Sawicki J., Odpowiedzialność nieletnich według art. 10 § 2 i 3 Kodeksu Karnego, „Homines Hominibus” 2008, nr 1(4).
• Sienkiewicz Z., Z problematyki odpowiedzialności karnej nieletnich [w:] Ł. Pohl (red.), Aktualne problemy prawa karnego. Księga pamiątkowa z okazji jubileuszu 70. Urodzin profesora Andrzeja J. Szwarca, Poznań 2009.
• Statystyka sądowa. Część II: Sprawy rodzinne 1998 r., Ministerstwo Sprawiedliwości, Warszawa 2000. 24. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 IV 1985 r., VI KZP 1/85, OSNKW 1985, z. 7-8, poz. 52.
• Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich., Dz.U. 1982, Nr 35, poz. 228.
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny., Dz.U. 1997, Nr 88, poz. 553.
• Walczak-Żochowska A. [w:] M. Królikowski, R. Zawłocki (red.), Kodeks karny. Część ogólna, t. 1, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2013.
• Wilkowska-Płóciennik A., Postępowanie w sprawach nieletnich, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2011.
• Wróbel W., Zoll A., Polskie prawo karne. Część ogólna, Wydawnictwo Znak, Kraków 2010.
• Zajęcka B., Geneza i specyfika zachowań nieletnich przestępców [w:] A Woźniak-Krakowian, E. Napora, I. Gomółka-Walaszek (red.), Problemy marginalizacji dzieci i młodzieży, Wydawnictwo AJD, Częstochowa 2009.

Identifiers

DOI

10.5281/zenodo.5075355