Poznanie intelektualne duszy ludzkiej oddzielonej od ciała (anima separata) a intelekt czynny i możnościowy

• Authors: Michał Zembrzuski

Title variants

EN

Intellectual Cognition of the Human Soul Separated From the Body (anima separata) and Active and Possible Intellect

Abstracts

EN

The purpose of this paper is to attempt the answer to the question of how the soul comes to know, not as a form of the body, but as a subsistent form, independent in its existence from the body, but dependent on its own created act of being (ipsum esse). We will be interested in the question of how the separated soul comes to know: Whether the two intellectual powers that are naturally in the soul - the possible intellect and the active intellect - will realize their acts, and therefore whether the soul will come to know at all, and whether it will come to know individual reality? There will be a theological theme in the paper, that is, a theme determined by the issue of the completion of the human structure in the body (the resurrection of the body) and the related beatific vision, which is the achievement of the end of human intellectual activities. It seems that the question of anima separata is not a purely speculative problem, since it contains the answer to the question of understanding human nature, an answer that is most relevant to philosophy in its practical field. For Aquinas, the existence of a separated soul, suspended, as it were, between existence in an animated body and existence in a glorified body, is “hypothetical”, and the humanity of such an entity is incomplete. However, given that Thomas is essentially considering real and not possible entities, the topic of the existence and workings of the separated soul should not be within the field of his subject matter. It seems, however, that Thomas was interested in confronting such a theme, which would reveal the uniqueness of human nature also in this aspect.

Keywords

PL

poznanie duszy po śmierci; nieśmiertelność; intelekt czynny i możnościowy; „światło chwały”

EN

knowledge of the soul after death; immortality; intellect active and possible; „light of glory”

• Publisher: Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
• Journal: Rocznik Tomistyczny
• Year: 2022
• Issue: 11
• Pages: 89-109

Dates

published

2022

Contributors

author

Michał Zembrzuski

• Wydział Filozofii Chrześcijańskiej Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

• https://orcid.org/000000034647479X

References

• Czyrnek M., Stefana Swieżawskiego interpretacja eschatologii Tomasza z Akwinu. Zagadnienie natychmiastowości zmartwychwstania ciała po śmierci, „Amor Fati. Antropologiczne czasopismo filozoficzne” 3 (3) 2015, s. 45-84.
• Ćwik K., Czy św. Tomasz był eudajmonistą?, „Rocznik Tomistyczny” 4 (2015), s. 113-128.
• Judycki S., Istnienie i natura duszy ludzkiej, w: S. Janeczek (red.), Antropologia, seria: Dydaktyka filozofii, t. 1, Lublin 2010, s. 121-177.
• Mrzygłód P., Filozoficzne rozumienie śmierci oraz jej interpretacja w świetle antropologii św. Tomasza z Akwinu, „Perspectiva. Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne” 10 (2011) 1, s. 141-164.
• Olszewski M., Komentarz do kwestii 12. W jaki sposób poznajemy Boga, w: Tomasz z Akwinu, Traktat o Bogu. Summa teologii, kwestie 1-26, Kraków 2001 s. 589-608.
• Otsason R., Życie po śmierci ciała. Hipoteza „anima separata”. Refleksje filozoficzne, w: A. Maryniarczyk, A. Gudaniec, Z. Pańpuch (red.), Spór o początek i koniec życia ludzkiego, seria: Zadania współczesnej metafizyki, t. 17, Lublin 2015, s. 337-358.
• Pasnau R., Thomas Aquinas on Human Nature, Cambridge 2002.
• Pieper J., Śmierć i nieśmiertelność, Paris 1970.
• Przanowski M. (red.), Eschatologia filozoficzna. Wokół książki Ireneusza Ziemińskiego, Kraków 2016.
• Stępień T., Podstawy tomistycznego rozumienia człowieka, Warszawa 2003.
• Stump E., Resurrection and the separated soul, w: B. Davies, E. Stump (red.), The Oxford Handbook of Aquinas, New York 2012, s. 458-466.
• Swieżawski S., Wstęp do kwestii 89, w: Tomasz z Akwinu, Traktat o człowieku. Summa teologii 1, 75-89, tłum. S. Swieżawski, Kęty 2000, s. 674-685.
• Tomasz z Akwinu, Kwestia o duszy, tłum Z. Włodek, W. Zega, Kraków 1996.
• Tomasz z Akwinu, Kwestie dyskutowane o prawdzie, tłum. L. Kuczyński, J. Ruszczyński, A. Aduszkiewicz, t. 1-2, Kęty 1998.
• Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna. Rządy Boże, tłum. P. Bełch, t. 8, Londyn 1981.
• Tomasz z Akwinu, Summa contra gentiles. Prawda wiary chrześcijańskiej w dyskusji z poganami innowiercami i błądzącymi, tłum. Z. Włodek, W. Zega, t. 1, Poznań 2003.
• Tomasz z Akwinu, Summa contra gentiles. Prawda wiary chrześcijańskiej w dyskusji z poganami innowiercami i błądzącymi, tłum. Z. Włodek, W. Zega, t. 2, Poznań 2007.
• Tomasz z Akwinu, Traktat o Bogu. Summa teologii, kwestie 1-26, tłum. G. Kurylewicz, Z. Nerczuk, M. Olszewski, Kraków 2001.
• Tomasz z Akwinu, Traktat o człowieku. Summa teologii 1, 75-89, tłum. S.Swieżawski, Kęty 2000.
• Tomasz z Akwinu, Traktat o szczęściu. Suma teologii I-II, q. 1-5, tłum. W.Galewicz, Kęty 2008.
• Ziemiński I., Życie wieczne. Przyczynek do eschatologii filozoficznej, Kraków 2013.

Identifiers

DOI

10.5281/zenodo.7538992

Biblioteka Nauki

5940131