Thomas Aquinas’s Arguments in Defense of the Unity of the Substantial Form in Human Being

• Authors: Dawid Lipski

Title variants

PL

Argumenty Tomasza z Akwinu w obronie jedności formy substancjalnej w człowieku

Abstracts

PL

W historii filozofii znany jest spór między Tomaszem z Akwinu i Janem Pechamem, zwany sporem o wielość form. Artykuł jest próbą analizy argumentów podawanych przez Akwinatę na rzecz tezy o jedności formy substancjalnej w człowieku. Problem jedności formy Tomasz z Akwinu łączy między innymi z zagadnieniem jedna (unum), czyli transcedentalnej własności bytu. Przyjmując wiele form – jak utrzymuje Akwinata – nie może być mowy o jedności bytu simpliciter. Podobnie esse, które jest niejako wnoszone przez duszę rozumną do całości compositum musi być jedynym istnieniem bytu. Uznawanie wielu form w strukturze człowieka, gdzie każda z nich odpowiada za konstytuowanie odpowiedniego istnienia, spowodowałoby, że nie zachodziłoby prawdziwe powstanie i ginięcie bytów. Człowiek ulegałby zniszczeniu pod pewnym względem, a pozostawał nim pod innym. Element intelektualny ginąłby, a pozostawałby na przykład cielesny. Całkowite zniszczenie człowieka miałoby miejsce wyłącznie przy rozpadzie ostatniej formy, ponieważ ona jako pierwsza musiałaby być uznana za formę substancjalną. Prezentację poglądów i argumentacji Tomasza z Akwinu na rzecz tezy o jedności formy substancjalnej w człowieku podzielono na cztery części. Pierwsza obejmuje problematykę duszy rozumnej jako formy substancjalnej. W drugiej poruszone jest zagadnienie materii w kontekście sporu o jedność formy substancjalnej. Trzecia odnosi się do kwestii powstawania człowieka (animatio). Czwarta zaś przedstawia filozoficzne poglądy Tomasza z Akwinu dotyczące statusu bytowego (ontycznego) żywego i martwego ciała Chrystusa. Choć ta ostatnia część podejmuje kwestię teologiczną, ostatecznie i tak sprowadza się do filozoficznych odpowiedzi.

EN

There is widely known disagreement between Thomas Aquinas and John Pecham which concerns the plurality of human being. The problem of unity of form is by Thomas Aquinas related to other issues such as the one (unum), which is a transcendental property of being. Acceptance of plurality of forms – as Aquinas claims – renders the possibility of the unity of being simpliciter. Similarly esse, which by the rational soul is implemented into the wholeness – compositum, must be the only existence of being. When we agree that there are many forms in the structure of human being, and each of them would be responsible for constituting a particular essence respectively, it would be impossible for the genuine creation and perishing of being to happen. For instance, intellectual part would perish, but corporeal, would remain. The entire annihilation of man would take place only when the last form was annihilated, as this form in the first place must have been regarded as the substantial one. The presentation of views and arguments of Thomas Aquinas on the unity of substantial form in human being has been divided into four parts. The first concerns the problem of rational soul as the substantial form. The next regards the question of the matter in the context of a debate on the unity of substantial form. The third concerns the question of creation of man (animatio). The fourth hence, introduces philosophical views of Thomas Aquinas regarding the ontic status of both, the living and dead body of Christ. Although the latter concerns theological issues, it concerns philosophical matters.

Keywords

PL

Tomasz z Akwinu; jedność formy substancjalnej; wielość form; ciało Chrystusa

EN

Thomas Aquinas; unity of substantial form; plurality of forms; corpus of Christ

• Publisher: Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
• Journal: Rocznik Tomistyczny
• Year: 2022
• Issue: 11
• Pages: 111-126

Dates

published

2022

Contributors

author

Dawid Lipski

• Instytut Społecznych Podstaw Penitencjarystyki Szkoła Wyższa Wymiaru Sprawiedliwości w Warszawie

• https://orcid.org/0000000321360622

References

• Aristoteles (gr.): De anima, ed. W.D. Ross, Oxford 1961.
• Aristoteles (gr.): De generatione animalium, ed. H.J. Drossaart Lulofs, Oxford 1965.
• Aristoteles (gr.): De generatione et corruptione, ed. C. Mugler, Paris 1966.
• Aristoteles (gr.): Metaphysica, ed. W.D. Ross, Oxford 1924.
• Sancti Thomae de Aquino: Quaestiones de quolibet (ed. turyńskie 1956).
• Sancti Thomae de Aquino: Quaestio disputata de anima (wydanie turyńskie 1953).
• Sancti Thomae de Aquino: Scriptum super Sententiis (ed. parmeńskie 1858).
• Sancti Thomae de Aquino: Summa contra Gentiles (wydanie turyńskie 1961).
• Sancti Thomae de Aquino: Summa theologiae (Leonine ed. 1888-1903).
• (http://www.corpusthomisticum.org).
• Andrzejuk A., Filozofia przyrody nieożywionej w De mixtione elementorum (introduction to the translation), in: Opera philosophorum medii aevi. Textus et studia, t.9 fasc.1, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2011, p.101-6.
• Andrzejuk A., Istnienie i istota. Wstęp do filozofii bytu Tomasza z Akwinu, Warszawa 2003.
• Andrzejuk A., Tomasz z Akwinu jako filozof, Warszawa 2017.
• Callus D., The problem of the unity of form and Richard Knapwell O.P., in: Mélanges Offerts A Étienne Gilson, Toronto-Paris 1959.
• Flannery K., Applying Aristotle in contemporary Embryology, “The Thomist”, vol. 67, No. 2, April 2003, pp. 249-278.
• Gogacz M., Elementarz metafizyki, Warszawa 1998.
• Goyette J., St. Thomas on the Unity of Substantial Form, “Nova et Vetera”, English edition, vol.7, No.4 (2009), pp. 781-790.
• Klimski T., Jedno i byt, ATK, Warszawa 1992.
• Lipski D., Jan Peckham i Tomasz z Akwinu. Spór o jedność formy substancjalnej w człowieku, in: Opera Philosophorum Medii Aevi, vol. 15, Warszawa 2015.
• Lipski D., John Pecham’s dispute with Thomas Aquinas at the University of Paris – Causes and Effects, „Rocznik Tomistyczny” 9 (2020) 2, pp. 73-87.
• Milcarek P., Teoria ciała ludzkiego w pismach św.Tomasza z Akwinu, Warszawa 1994.
• Roensch F., Early Thomistic School, Iowa 1964.
• Solère J.-L., Was the Eye in the Tomb?, in: Theological Quodlibeta in the Middle Ages. The Thirteenth Century, ed. C. Schabel, Leiden-Boston 2006.
• Steenberghen F., La Philosophie au XIIIe siècle, 1991 (Polish edition 2005).
• Wilson G., The Critique of Thomas Aquinas’s Unicity Theory of Forms in John Pecham’s Quodlibet IV (Romanum), “Franciscan Studies” 56 (1998), pp. 423–431.
• Wippel J., The Metaphysical Thought of Thomas Aquinas: From Finite Being to Uncreated Being, Monographs of the Society for Medieval and Renaissance Philosophy, No. 1 Washington 2000.
• Wojcieszek K., Stworzony i zrodzony... Metafizyczne wyjaśnienia biologicznego konstytuowania się człowieka w poglądach św. Tomasza z Akwinu – próba aktualizacji, Warszawa 2000.
• Zavalloni R., Richard de Mediavilla et la controverse sur la pluralité des forms. Éditions de l›institut supérieur de philosophie, in: Philosophes Médiévaux, vol. 2, Louvain 1951.

Identifiers

DOI

10.5281/zenodo.7539195

Biblioteka Nauki

5941319