Uwarunkowania reformy struktury organów kontroli żywności - potrzeba wprowadzenia zmian systemowych w Polsce

• Authors: Maciej Taczanowski , Michał Gazdecki , Elżbieta Goryńska-Goldmann , Anna Wielicka-Regulska

Title variants

EN

Conditions of the Reform of Institutional Structure of Official Food Control – Need for Systemic

Abstracts

EN

Changes in Poland The alarming results of the audits conducted by NIK over the last years in the area of food safety, stemming from the lack of a consistent and effective system for supervision of the safety of food production and distribution, have become an inspiration for reconsidering potential options of consolidating the structure of the Polish bodies dealing with official food control. The long-term objective is to provide for a single institution that would supervise all, or at least the majority of, elements of the varied food-related law, with a view to, on the one hand, improving the effectiveness of the entities that operate on the food market, and, on the other hand, diminishing the administrative burden of these entities, e.g. through reducing the number of bodies that supervise their economic activity with regard to health protection and other interests of consumers. Despite the consensus of the scientific circles, public administration and entrepreneur organisations as for the said objective of the reform, it has not been implemented for many years, among others due to the broad scope of the problem. Furthermore, for many years the issue of the supervision of a new inspectorate or its central body has been discussed. There are proposals to make it subordinate to the minister of health, who in Poland coordinates food safety, or to the Prime Minister, instead of the subordination to the minister of agriculture, which has been set forth, among others, in the latest draft law.

PL

Niepokojące wyniki przeprowadzanych w ostatnich latach przez NIK kontroli dotyczących bezpieczeństwa żywności, spowodowane zdaniem Izby „brakiem spójnego i efektywnego systemu nadzoru nad bezpieczeństwem produkcji i dystrybucji żywności”, stały się bodźcem do wznowienia rozważań na temat możliwości konsolidacji struktury polskich organów jej urzędowej kontroli. Dalekosiężnym celem jest skupienie w jednej instytucji nadzorującej wszystkich lub przynajmniej większości elementów zróżnicowanego zakresu przedmiotowego prawa żywnościowego. Służyłoby to z jednej strony poprawie skuteczności nadzoru nad podmiotami obecnymi na rynku spożywczym, a z drugiej zmniejszeniu administracyjnego obciążenia, np. dzięki redukcji liczby organów, które badają ich działalność gospodarczą. Pomimo konsensusu świata nauki, przedstawicieli administracji publicznej i organizacji przedsiębiorców co do celu reformy, od wielu lat nie doczekała się ona realizacji. Dyskutuje się o usytuowaniu nowej inspekcji lub jej centralnego organu. Proponuje się podporządkowanie nowego podmiotu ministrowi właściwemu ds. zdrowia, który w Polsce koordynuje działalność instytucji związanych z bezpieczeństwem żywności, albo Prezesowi Rady Ministrów, zamiast postulowanej w ostatnim projekcie podległości ministrowi ds. rolnictwa.

Keywords

PL

system bezpieczeństwa żywności; reforma systemu; organy urzędowej kontroli żywności; zdrowie; konsument; sektor żywnościowy

EN

food safety; food control system; official food control; legal conditions; interoperational connections

• Publisher: Najwyższa Izba Kontroli
• Journal: Kontrola Państwowa
• Year: 2022
• Volume: 67
• Issue: 1 (402)
• Pages: 27-50

Dates

published

2022

Contributors

author

Maciej Taczanowski

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu: Wydział Nauk o Żywności i Żywieniu

author

Michał Gazdecki

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu: Wydział Ekonomiczny

author

Elżbieta Goryńska-Goldmann

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu: Wydział Ekonomiczny

author

Anna Wielicka-Regulska

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu: Wydział Ekonomiczny

References

• Al-Kadari D., Jukes D.: The food control in Saudi Arabia – Centralizing food control activities, “Food Control” No 28/2012.
• Boć J.: Kontrola prawna administracji rozdz. 9 [w:] Prawo administracyjne J. Boć, Kolonia Limited 2007.
• Boć J.: Sfery działań [w:] Nauka administracji, A. Błaś, J. Boć, J. Jeżewski, J. Boć (red.), Kolonia Limited 2013.
• Boć J.: Struktury [w:] Nauka administracji, A. Błaś, J. Boć, J. Jeżewski, J. Boć (red.), Kolonia Limited 2013.
• Gazdecki M.: Factors of business relationships change in agribusiness input distribution channel: The case of Polish market, “IMP Journal” No 12/2018.
• Gazdecki M., Goryńska-Goldmann E.: Relationships on Food Markets – Consumers’ Perspective. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu; 2018.
• Goryńska-Goldmann E., Ratajczak P.: Świadomość żywieniowa a zachowania żywieniowe konsumentów, „Journal of Agribusiness and Rural Development”, No 4/2010.
• Ha T. M., Shakur S., Do K. H. P.: Consumer concern about food safety in Hanoi, Vietnam, “Food Control” No 98/2019.
• Hadjigeorgiou, E. Soteriades, A. Philalithis, A. Psaroulaki, Y. Tselentis, A. Gikas: National food safety systems in the European Union: A comparative survey “International Journal of Food Studies” No 2/2013.
• Hakansson H., Waluszewski A.: “Thick or thin”? Policy and the different conceptualisations of business interaction patterns, “Journal of Business & Industrial Marketing” No 11/2020.
• Jabłoński M., Koźmiński K.: Reforma sytemu urzędowej kontroli żywności – trudności w procesie legislacyjnym [w:] Urzędowa kontrola żywności – teoria i praktyka, M. Korzycka (red.) i P. Wojciechowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2018.
• Karpf L.: Polskie prawo żywnościowe, PZWL, Warszawa 1950.
• Korzycka M., Wojciechowski P.: Urzędowa kontrola żywności – teoria i praktyka, M. Korzycka (red.), P. Wojciechowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2018.
• Kowalczyk S.: Bezpieczeństwo i jakość żywności, PWN, Warszawa 2016.
• Kowalska A.: Wiedza konsumentów na temat bezpieczeństwa żywności i stosowane przez nich sposoby ograniczania ryzyka zagrożenia, „Handel Wewnętrzny” nr 2/2018.
• Łukasiewicz J.: Zarys nauki administracji, LexisNexis, Warszawa, 2005.
• Maruszewska N., Miśniakiewicz M.: O potrzebie konsolidacji systemu bezpieczeństwa żywności w Polsce, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” nr 54/2018.
• van der Meulen B. M. J.: The Structure of European Food Law, Laws 2013.
• van der Meulen B. M. J., van der Velde M.: European Food Law Handbook, Wageningen Academic Publishers, the Netherlands 2009.
• Prost E.: Polskie akty normatywne dotyczące uzyskiwania i przetwórstwa żywności zwierzęcego pochodzenia oraz ich aktualność i zgodność ze światowymi tendencjami [w:] Stan aktualny i perspektywy polskiego prawa żywnościowego – ekspertyza, S. Tyszkiewicz (red.), Wydawnictwo Instytutu Przemysłu Mięsnego i Tłuszczowego, Warszawa, listopad 1992.
• Rożen M., Buda J.: Zachowania polskich konsumentów na rynku produktów spożywczych, ABR SESTA, lipiec 2020 (wyniki badania projektu FOOD dla Federacji Konsumentów).
• Stefański K.: Przepisy o dozorze nad żywnością, Izba Przemysłowo-Handlowa w Warszawie, 1938.
• Stoner J., Wankel Ch.: Kierowanie, Warszawa 1992, cyt. za J. Łukasiewicz: Zarys nauki o administracji, LexisNexis, Warszawa, 2005.
• Szpor G.: Polskie prawo żywnościowe - kompetencje organów inspekcyjnych, [w:] Stan aktualny i perspektywy polskiego prawa żywnościowego – ekspertyza, S. Tyszkiewicz (red.), Wydawnictwo Instytutu Przemysłu Mięsnego i Tłuszczowego, Warszawa 1992.
• Taczanowski M.: Prawo żywnościowe, Wolters Kluwer, Warszawa 2017.
• Unnevehr L. J.: Food safety as a global public good, “Agricultural Economics” No 37/2007.
• Wojciechowski P.: Reforma organów urzędowej kontroli żywności w Polsce w świetle rozporządzenia 2017/625 w sprawie kontroli urzędowych, ze szczególnym uwzględnieniem prywatyzacji zadań urzędowej kontroli [w:] Urzędowa kontrola żywności. Teoria i praktyka, M. Korzycka (red.) i P. Wojciechowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2018.
• Wojciechowski P.: Regulacje związane z analizą ryzyka oraz kontrolą i monitoringiem [w:] M. Korzycka, P. Wojciechowski: System prawa żywnościowego, Wolters Kluwer SA, Warszawa 2017.

Identifiers

DOI

10.53122/ISSN.0452-5027/2022.1.02

Biblioteka Nauki

2141246